Bài 24. Nghĩa tường minh và hàm ý

chào mừng các thầy cô giáo về dự giờ thăm lớp
Môn : Ngữ văn lớp 9a
Giáo viên : phạm thị hồng lan
Trường thcs - vân từ
Kiểm tra bài cũ
Thế nào là liên kết câu,
liên kết đoạn văn ?
nghĩa tường minh và hàm ý
* Tìm hiểu ví dụ: SGK / 74 .
Trời ơi, chỉ còn có năm phút !
Thông báo về thời gian "chỉ còn năm phút" là phải chia tay.
Tâm trạng nuối tiếc vì thời gian còn quá ít .
Nội dung đó đựơc diễn đạt trực tiếp qua những từ ngữ trong câu.
Nội dung không được diễn đạt trực tiếp qua từ ngữ mà phải suy ra từ từ ngữ ấy.
Nghĩa tường minh
Hàm ý
nghĩa tường minh và hàm ý
Phân biệt nghĩa tường minh và hàm ý
Giống nhau:
Đều là nghĩa được biểu đạt trong câu.
Nghĩa tường minh
Hàm ý
Khác nhau:
Là phần thông báo được diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu.
Là phần thông báo tuy không được diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu nhưng có thể suy ra từ những từ ngữ ấy.

Phân biệt
nghĩa tường minh và hàm ý
I. Phân biệt nghĩa tường minh và hàm ý.

Ô! Cô còn quên chiếc mùi soa đây này!
Chú ý: - Trong giao tiếp không phải lời nói nào cũng có hàm ý.
Không chứa hàm ý.
nghĩa tường minh và hàm ý
I. Phân biệt nghĩa tường minh và hàm ý.
II. Luyện tập
Bài tập 1:
a .
cho ta thấy nhà hoạ sĩ cũng chưa muốn chia tay anh thanh niên
(dùng hình ảnh để diễn đạt ý của ngôn ngữ nghệ thuật)
- Nhà hoạ sỹ tặc lưỡi đứng dậy.
b .
. Cô kỹ sư mặt đỏ ửng, nhận lại chiếc khăn và quay vội đi.
+ Mặt đỏ ửng
?ngượng ngùng
+ Nhận lại chiếc khăn
?không tránh được
+ Quay vội đi
? bối rối , không can đảm kéo dài thời gian đứng gần nhau vì ngượng ngùng
Cô gái bối rối ngượng ngùng vì định kín đáo để khăn lại làm kỷ vật
cho anh thanh niên thế mà anh thật thà tưởng cô bỏ quên nên trả lại.
Không phải cô gái bỏ quên chiếc khăn
nghĩa tường minh và hàm ý
I. Phân biệt nghĩa tường minh và hàm ý.
II. Luyện tập
Bài tập 2:SGK /75
. Tuổi già cần nước chè: ở Lào Cai đi sớm quá.
Hàm ý của câu nói là: "Ông hoạ sỹ già chưa kịp uống nước chè ".

Bài tập 3:
- Cơm chín rồi !
Hàm ý là : "Mời ba vào ăn cơm "
nghĩa tường minh và hàm ý
I. Phân biệt nghĩa tường minh và hàm ý.
II. Luyện tập
Bài tập 4:
Hà, nắng gớm , về nào.
Đọc các đoạn trích : (Trích truyện ngắn Làng của Kim Lân), cho biết những câu in đậm có phải là câu chứa hàm ý không, vì sao?
Tôi thấy người ta đồn .
b/
a/
Cả hai câu đều không chứa hàm ý
ý a/: là câu nói lảng
ý b/: là câu nói bỏ lửng
nghĩa tường minh và hàm ý
I. Phân biệt nghĩa tường minh và hàm ý.
Là phần thông báo được diễn ra trực tiếp bằng từ ngữ trong câu
là phần thông báo không được diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu nhưng có thể suy ra từ từ ngữ ấy.
nội dung bài học:
Phân biệt nghĩa tường minh và hàm ý
Giống nhau:
Đều là nghĩa được biểu đạt trong câu.
Nghĩa tường minh
Hàm ý
Khác nhau:
Là phần thông báo được diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu
Là phần thông báo tuy không được diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu nhưng có thể suy ra từ những từ ngữ ấy

Phân biệt
* Nghĩa tường minh:
* Hàm ý:
- Trong giao tiếp không phải lời nói nào cũng có hàm ý.
- Trong văn viết cần để "ý "vào những từ ngữ nằm trong dấu ngoặc kép.
- Trong giao tiếp cần phải để ý vào ngữ điệu của người nói.
Chú ý:
nghĩa tường minh và hàm ý
I. Phân biệt nghĩa tường minh và hàm ý.
II. Luyện tập
Hướng dẫn về nhà
- Nắm được khái niệm về nghĩa tường minh và hàm ý - Đọc trước bài Nghĩa tường minh và hàm ý (tiếp theo)
Kính Chúc các thầy cô giáo mạnh khoẻ
Chúc Các em Chăm ngoan học giỏi
Gìờ học kết thúc!