Bài 24. Nghĩa tường minh và hàm ý

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO QUẢNG BÌNH
TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ LIÊN TRẠCH
GIÁO VIÊN : ĐINH NGỌC ANH
TỔ: VĂN – SỬ - ANH
8
3
3
8
8
3
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ
VỀ DỰ GiỜ VỚI LỚP 9A
KIỂM TRA BÀI CŨ
Xác định các thành phần biệt lập có trong các đọan trích sau:
a. Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về .
(Sang thu – Nguyễn Duy)
b. Bầu ơi thương lấy bí cùng
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn.
(Ca dao)
c. Cô bé nhà bên (có ai ngờ)
Cũng vào du kích
Hôm gặp tôi vẫn cười khúc khích
Mắt đen tròn (thương thương quá đi thôi).
(Quê hương – Giang Nam)
d. - Trời ơi, chỉ còn năm phút !
(Lặng lẽ Sa Pa – Nguyễn Thành Long)
=> Hình như: Thành phần tình thái
=> Bầu ơi: Thành phần gọi đáp
=> (có ai ngờ), (thương thương quá đi thôi): Thành phần phụ chú.
=> Trời ơi -> Thành phần cảm thán
KHỞI ĐỘNG
VÍ DỤ:
- Trời ơi, chỉ còn có năm phút !
Chính là anh thanh niên giật mình nói to, giọng cười nhưng đầy tiếc rẻ. Anh chạy ra nhà phía sau, rồi trở vào liền, tay cầm một cái làn. Nhà họa sĩ tặc lưỡi đứng dậy. Cô gái cũng đứng lên, đặt lại chiếc ghế, thong thả ddie đến chỗ bác già.
- Ô ! Cô còn quên chiếc mùi soa đây này !
Anh thanh niên vừa vào, kêu lên. Để người con gái khỏi trở lại bàn, anh lấy chiếc khăn tay còn vo tròn cặp giữa cuốn sách tới trả cho cô gái. Cô kĩ sư mặt đỏ ửng, nhận lại chiếc khăn và quay vội đi.
(Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa)
BÀI TẬP NHANH:

- Nóng quá !
- Vừa mới mất điện.
VÍ DỤ:
Tối mai đi xem bóng đá với tớ nhé.
Tối mai mẹ mình về quê rồi.
VÍ DỤ:
Cô ấy xinh nhỉ ?
Xinh gì mà xinh.
BÀI TẬP 1 (SGK- T75):
Đọc lại đoạn trích đã dẫn ở mục I và cho biết:
Câu nào cho thấy họa sĩ cũng chưa muốn chia tay anh thanh niên ? Từ ngữ nào giúp em nhận ra điều ấy ?
Tìm những từ ngữ miêu tả thái độ của cô gái trong câu cuối đoạn văn. Thái độ ấy giúp em đoán ra được điều gì liên quan tới chiếc khăn mùi soa ?
BÀI TẬP 2 (SGK – T75):
Cho biết hàm ý của câu in đậm trong đoạn trích sau đây:
Bác lái xe dắt anh ta lại chỗ nhà hội họa và cô gái:
Đây, tôi giới thiệu với anh một họa sĩ lão thành nhé. Và cô đây là
kĩ sư nông nghiệp. Anh đưa khách về nhà đi. Tuổi già cần nước
chè: ở Lào Cai đi sớm quá. Anh hãy đưa ra cái món chè pha nước
mưa thơm như nước hoa của Yên Sơn nhà anh.
(Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa)
BÀI TẬP 3 (SGK – T75):
- Cơm chín rồi !
-> Hàm ý: Gọi ông Sáu vào ăn cơm.
BÀI TẬP 4 (SGK – T76):
- Hà, nắng gớm, về nào ...
- Tôi thấy người ta đồn ...
-> Câu nói lảng (Nói sang chuyện khác tránh đề tài đang bàn).
-> Câu nói dở dang (lời nói ngập ngừng bỏ dỡ. Trong dấu ba chấm là điều khó nói).
BÀI TẬP BỔ SUNG (SGK – T76):
Tìm hàm ý trong truyện cười dân gian sau:

Xin nước lạnh

Chủ nhà dọn cơm đãi khách, vô ý mang thiếu một đôi đũa. Lúc ăn, ai nấy đều cầm đũa mời nhau, chỉ có một người khách không có đũa, anh liền đứng dậy nói với chủ nhà rằng:
- Cho tôi xin một chén nước lạnh.
Chủ nhà hỏi:
- Hả, để làm gì vậy?
- Để rửa tay cho sạch mà bốc đồ ăn.
CỦNG CỐ:
Thế nào là nghĩa tường minh ?
Thế nào là hàm ý ?
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ:
Xem lại nội dung bài học.
Học thuộc ghi nhớ.
Hoàn thành các bài tập.
Chuẩn bị bài mới: NGHỊ LUẬN VỀ MỘT ĐOẠN THƠ, BÀI THƠ.
+ Đọc kĩ sgk.
+ Soạn bài theo hướng dẫn sgk.