Bài 24. Công thức tính nhiệt lượng

Tiết 28:
CÔNG
THỨC
TÍNH
NHIỆT
LƯỢNG
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1. Nhiệt lượng là gì? Ký hiệu và đơn vị của nhiệt lượng?
Phần nhiệt năng mà vật nhận thêm được hay mất bớt đi trong quá trình truyền nhiệt gọi là nhiệt lượng.
- Kí hiệu: Q
- Đơn vị: Jun (J)
Trả lời:
Có hai khối lượng nước m1 và m2, được đun nóng trên 2 nguồn nhiệt như nhau và cung cấp một cách đều đặn. Phát biểu nào sau đây đúng?
A. Khối nước nào có khối lượng lớn hơn thì nhận nhiệt lượng nhiều hơn
B. Khối nước nào có khối lượng lớn hơn thì tăng nhiệt độ cao hơn
C. Khối nước nào được đun lâu hơn thì nhận nhiệt lượng nhiều hơn.
D. Khối nước nào được đun lâu hơn thì tăng nhiệt độ cao hơn.
KIỂM TRA BÀI CŨ
4
Hoàn thành các ô trống trong bảng sau
??
cân
Nhiệt kế
A = F.s
(không có)
(không có)
Bài học hôm nay ta sẽ biết: Công thức tính nhiệt lượng.
Tiết 28: CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG
I. NHIỆT LƯỢNG MỘT VẬT THU VÀO ĐỂ NÓNG LÊN PHỤ THUỘC NHỮNG YẾU TỐ NÀO ?
Quan sát các thí nghiệm sau và nêu nhận xét?
Đun 5 phút
Đun 10 phút
50g nước
100g nước
Tiết 28: CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG
I. NHIỆT LƯỢNG MỘT VẬT THU VÀO ĐỂ NÓNG LÊN PHỤ THUỘC NHỮNG YẾU TỐ NÀO ?
Nhiệt lượng một vật cần thu vào để nóng lên tỉ lệ với Khối lượng của vật
Nhận xét:
Đun 5 phút
Đun 10 phút
50g nước
50g nước
Tiết 28: CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG
I. NHIỆT LƯỢNG MỘT VẬT THU VÀO ĐỂ NÓNG LÊN PHỤ THUỘC NHỮNG YẾU TỐ NÀO ?
Nhiệt lượng một vật cần thu vào để nóng lên tỉ lệ với Độ tăng nhiệt độ của vật
Nhận xét:
Đun 5 phút
Đun 4 phút
50g nước
50g băng phiến
Tiết 28: CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG
I. NHIỆT LƯỢNG MỘT VẬT THU VÀO ĐỂ NÓNG LÊN PHỤ THUỘC NHỮNG YẾU TỐ NÀO ?
Nhiệt lượng một vật cần thu vào để nóng lên phụ thuộc Chất cấu tạo nên vật
Nhận xét:
Tiết 28: CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG
I. NHIỆT LƯỢNG MỘT VẬT THU VÀO ĐỂ NÓNG LÊN PHỤ THUỘC NHỮNG YẾU TỐ NÀO ?
Nhiệt lượng một vật cần thu vào để nóng lên phụ thuộc ba yếu tố :
- Khối lượng của vật
Độ tăng nhiệt độ của vật
Chất cấu tạo nên vật
Tiết 28: CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG
I. NHIỆT LƯỢNG MỘT VẬT THU VÀO ĐỂ NÓNG LÊN PHỤ THUỘC NHỮNG YẾU TỐ NÀO ?
1. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và khối lượng của vật:
Quan sát lại hình ảnh thí nghiệm để trả lời các câu hỏi sau:
Đun 5 phút
Đun 10 phút
50g nước
100g nước
Tiết 28: CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG
I. NHIỆT LƯỢNG MỘT VẬT THU VÀO ĐỂ NÓNG LÊN PHỤ THUỘC NHỮNG YẾU TỐ NÀO ?
1. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và khối lượng của vật:
C1: Trong thí nghiệm này, yếu tố nào ở hai cốc được giữ giống nhau, yếu tố nào được thay đổi ? Tại sao phải làm như thế? Biết nhiệt lượng do ngọn lửa đền cồn truyền cho nước tỉ lệ với thời gian đun.
- Giống nhau :
Chất ở trong 2 cốc : nước
Độ tăng nhiệt độ: 200C
- Khác nhau: Khối lượng
Trả lời:
- Để tìm hiểu quan hệ giữa nhiệt lượng và khối lượng
Tiết 28: CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG
I. NHIỆT LƯỢNG MỘT VẬT THU VÀO ĐỂ NÓNG LÊN PHỤ THUỘC NHỮNG YẾU TỐ NÀO ?
1. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và khối lượng của vật:
C1:
Hãy hoàn thành bảng số liệu 24.1
Tiết 28: CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG
I. NHIỆT LƯỢNG MỘT VẬT THU VÀO ĐỂ NÓNG LÊN PHỤ THUỘC NHỮNG YẾU TỐ NÀO ?
1. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và khối lượng của vật:
Trả lời:
C2: Kết luận gì về mối quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và khối lượng của vật?
 Khối lượng càng lớn thì nhiệt lượng vật thu vào càng lớn
2. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và độ tăng nhiệt độ:
Quan sát lại hình ảnh thí nghiệm để trả lời các câu hỏi sau:
Đun 5 phút
Đun 10 phút
50g nước
50g nước
Tiết 28: CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG
I. NHIỆT LƯỢNG MỘT VẬT THU VÀO ĐỂ NÓNG LÊN PHỤ THUỘC NHỮNG YẾU TỐ NÀO ?
1. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và khối lượng của vật:
Trả lời:
2. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và độ tăng nhiệt độ:
C3: Trong thí nghiệm này phải giữ không đổi những yếu tố nào? Muốn vậy phải làm thế nào?
Phải giữ khối lượng và chất làm vật giống nhau. Muốn vậy 2 cốc phải đựng cùng một lượng nước .
Tiết 28: CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG
I. NHIỆT LƯỢNG MỘT VẬT THU VÀO ĐỂ NÓNG LÊN PHỤ THUỘC NHỮNG YẾU TỐ NÀO ?
1. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và khối lượng của vật:
Trả lời:
2. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và độ tăng nhiệt độ:
C4: Trong thí nghiệm này phải thay đổi yếu tố nào? Muốn vậy phải làm thế nào?
Phải cho độ tăng nhiệt độ khác nhau. Muốn vậy phải để cho nhiệt độ cuối của 2 cốc khác nhau bằng cách cho thời gian đun khác nhau.
Tiết 28: CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG
I. NHIỆT LƯỢNG MỘT VẬT THU VÀO ĐỂ NÓNG LÊN PHỤ THUỘC NHỮNG YẾU TỐ NÀO ?
1. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và khối lượng của vật:
2. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và độ tăng nhiệt độ:
C4:
Hãy hoàn thành bảng số liệu 24.2
Tiết 28: CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG
I. NHIỆT LƯỢNG MỘT VẬT THU VÀO ĐỂ NÓNG LÊN PHỤ THUỘC NHỮNG YẾU TỐ NÀO ?
1. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và khối lượng của vật:
Trả lời:
2. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và độ tăng nhiệt độ:
C5: Kết luận gì về mối quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và độ tăng nhiệt độ?
 Độ tăng nhiệt độ càng lớn thì nhiệt lượng vật thu vào càng lớn
Tiết 28: CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG
I. NHIỆT LƯỢNG MỘT VẬT THU VÀO ĐỂ NÓNG LÊN PHỤ THUỘC NHỮNG YẾU TỐ NÀO ?
1. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và khối lượng của vật:
2. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và độ tăng nhiệt độ:
3. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên với chất làm vật
Quan sát lại hình ảnh thí nghiệm để trả lời các câu hỏi sau:
Đun 5 phút
Đun 4 phút
50g nước
50g băng phiến
Tiết 28: CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG
I. NHIỆT LƯỢNG MỘT VẬT THU VÀO ĐỂ NÓNG LÊN PHỤ THUỘC NHỮNG YẾU TỐ NÀO ?
1. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và khối lượng của vật:
2. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và độ tăng nhiệt độ:
3. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên với chất làm vật
C6: Trong thí nghiệm này những yếu tố nào thay đổi, không thay đổi ?
Khối lượng không đổi, độ tăng nhiệt độ giống nhau, chất làm vật khác nhau.
Trả lời:
Tiết 28: CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG
I. NHIỆT LƯỢNG MỘT VẬT THU VÀO ĐỂ NÓNG LÊN PHỤ THUỘC NHỮNG YẾU TỐ NÀO ?
1. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và khối lượng của vật:
2. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và độ tăng nhiệt độ:
3. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên với chất làm vật
Hãy hoàn thành bảng số liệu 24.3
>
Tiết 28: CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG
I. NHIỆT LƯỢNG MỘT VẬT THU VÀO ĐỂ NÓNG LÊN PHỤ THUỘC NHỮNG YẾU TỐ NÀO ?
1. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và khối lượng của vật:
2. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và độ tăng nhiệt độ:
3. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên với chất làm vật
Trả lời:
C7: Nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên có phụ thuộc chất làm vật không ?
 Nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên phụ thuộc vào chất làm vật
Tiết 28: CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG
I. NHIỆT LƯỢNG MỘT VẬT THU VÀO ĐỂ NÓNG LÊN PHỤ THUỘC NHỮNG YẾU TỐ NÀO ?
II. CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG:
Nhiệt lượng thu vào được tính theo công thức:
Q = m.c.∆t
Q là nhiệt lượng vật thu vào (J)
Trong đó: m là khối lượng của vật (kg)
∆t = t2 – t1 là độ tăng nghiệt độ (oC)
c là nhiệt dung riêng của vật (J/kg.K)
Nhiệt dung riêng của một chất cho biết nhiệt lượng cần truyền cho 1kg chất đó để nhiệt độ của vật tăng thêm 1oC
Tiết 28: CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG
I. NHIỆT LƯỢNG MỘT VẬT THU VÀO ĐỂ NÓNG LÊN PHỤ THUỘC NHỮNG YẾU TỐ NÀO ?
II. CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG:
Nhiệt lượng thu vào được tính theo công thức:
Q = m.c.∆t
Nhiệt dung riêng của một chất cho biết nhiệt lượng cần truyền cho 1kg chất đó để nhiệt độ tăng thêm 1oC
Bảng nhiệt dung riêng của một số chất:
Tiết 28: CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG
I. NHIỆT LƯỢNG MỘT VẬT THU VÀO ĐỂ NÓNG LÊN PHỤ THUỘC NHỮNG YẾU TỐ NÀO ?
II. CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG:
III. VẬN DỤNG:
C8: Muốn xác định nhiệt lượng vật thu vào cần tra bảng để biết độ lớn của đại lượng nào và đo độ lớn của những đại lượng nào, bằng những dụng cụ nào ?
Trả lời:
- Tra bảng: Để biết nhiệt dung riêng của chất đó.

- Đo: Khối lượng vật bằng cân.
Độ tăng nhiệt độ của vật bằng nhiệt kế.
C9: Tính nhiệt lượng cần truyền cho 5 kg đồng để tăng nhiệt độ từ 200C lên 500C

Tóm tắt: m = 5 kg; t1= 200C; t2= 500C ; c = 380 J/kg.K
Q = ?
Bài làm:

Áp dụng công thức Q =
Thay số ta có: Q = =
Vậy nhiệt lượng cần truyền cho 5kg đồng để tăng nhiệt
độ từ 200C lên 500C là
m.c.∆t
5.380.(50 - 20)
57000 (J)
57000 (J)
III. VẬN DỤNG:
C10: Một ấm đun nước bằng nhôm có khối lượng 0,5 kg chứa 2 lít nước ở 250C. Muốn đun sôi ấm nước này cần một nhiệt lượng bằng bao nhiêu ?
III. VẬN DỤNG:
Tóm tắt:

m1 = 5kg;
m2 = 2kg
c1 = 880J/kg.K
c2 = 42000J/kg.K
∆t = 100 - 25
= 75oC
Q =?
Nhiệt lượng cần truyền nhôm nóng lên:
Giải:
Nhiệt lượng cần truyền nước nóng lên:
Nhiệt lượng cần truyền để ấm nước nóng lên:
Q1 = m1.c1.∆t = 0,5.880.75 = 33.000 (J)
Q2 = m2.c2.∆t = 2.4200.75 = 630.000 (J)
Q = Q1 + Q2 = 33000 + 630000 Q = 633.000(J)
33
Ghi nhớ
. Nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên phụ thuộc khối lượng, độ tăng nhiệt độ của vật và nhiệt dung riêng của chất làm vật.
. Công thức tính nhiệt lượng vật thu vào
Q = m.c.∆t
Q: nhiệt lượng (J), m: khối lượng của vật (kg), ∆t: độ tăng nhiệt độ của vật ( 0C), c: nhiệt dung riêng ( J/kg.K)
. Nhiệt dung riêng của một chất cho biết nhiệt lượng cần thiết để làm cho 1kg chất đó tăng thêm 10C.
hdvn
Học thuộc ghi nhớ ( SGK )
Đọc phần “ Có thể em chưa biết ”
Hoàn thành câu C10 và làm bài tập 24.1 đến 24.6 - SBT trang 31 , 32
Xem trước bài “Phương trình cân bằng nhiệt ”