Bài 24. Công thức tính nhiệt lượng

Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo
Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo
ĐẾN DỰ GIỜ
MÔN VẬT LÍ 8
Giáo viên: Nguyễn Út Thương
Trường THCS Thụy Bình
Năm học: 2015 - 2016
KIỂM TRA BÀI CŨ
?1. Có những hình thức truyền nhiệt nào?
Hình thức truyền nhiệt chủ yếu của chất rắn, lỏng, khí, chân không là gì?
Trả lời
Có ba hình thức truyền nhiệt: dẫn nhiệt, đối lưu, bức xạ nhiệt



?2. Nhiệt lượng là gì? Kí hiệu nhiệt lượng? Đơn vị nhiệt lượng?
Trả lời
Nhiệt lượng là phần nhiệt năng mà vật nhận thêm được hay mất bớt đi trong quá trình truyền nhiệt
Kí hiệu nhiệt lượng là Q
Đơn vị là jun (kí hiệu J)
CHỦ ĐỀ 12. NHIỆT LƯỢNG
Tiết 30 – Bài 24. Công thức tính nhiệt lượng
Tiết 31– Bài 25. Phương trình cân bằng nhiệt
Tiết 30 – Bài 24. CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG
I. NHIỆT LƯỢNG MỘT VẬT THU VÀO ĐỂ NÓNG LÊN PHỤ THUỘC VÀO YẾU TỐ NÀO?
A=F.S
Lực kế
Thước
?
?
? Để đun sôi một ấm nước và một nửa ấm nước trường hợp nào cần nhiệt lượng lớn hơn (thời gian đun lâu hơn)?
? Đun nước bằng ấm gang và ấm đất trường hợp nào cần nhiệt lượng lớn hơn (thời gian đun lâu hơn)?
? Đun nước cho ấm lên và đun nước cho sôi trường hợp nào cần nhiệt lượng lớn hơn (thời gian đun lâu hơn)?
Nhiệt lượng một vật cần thu vào để làm vật nóng lên phụ thuộc ba yếu tố sau đây:
Khối lượng của vật
Độ tăng nhiệt độ của vật
Chất cấu tạo nên vật
Để kiểm tra xem nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên có phụ thuộc ba yếu tố trên không , người ta phải làm thế nào?
 Bài học này sẽ cung cấp cho các em “công thức tính nhiệt lượng”.
Tiết 30 – Bài 24. CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG
1. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và khối lượng của vật
Nhiệt lượng một vật cần thu vào để làm vật nóng lên phụ thuộc ba yếu tố sau đây:
Khối lượng của vật
Độ tăng nhiệt độ của vật
Chất cấu tạo nên vật
I. NHIỆT LƯỢNG MỘT VẬT THU VÀO ĐỂ NÓNG LÊN PHỤ THUỘC VÀO YẾU TỐ NÀO?
Thí nghiệm
C1: Trong thí nghiệm này, yếu tố nào ở hai cốc được giữ giống nhau, yếu tố nào được thay đổi ? Tại sao phải làm như thế ? Biết nhiệt lượng ngọn lửa đèn cồn truyền cho nước tỉ lệ với thời gian đun
Độ tăng nhiệt độ và chất làm vật được giữ giống nhau; khối lượng khác nhau. Để tìm hiểu quan hệ giữa nhiệt lượng và khối lượng
Tiết 30 – Bài 24. CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG
1. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và khối lượng của vật
Nhiệt lượng một vật cần thu vào để làm vật nóng lên phụ thuộc ba yếu tố sau đây:
Khối lượng của vật
Độ tăng nhiệt độ của vật
Chất cấu tạo nên vật
I. NHIỆT LƯỢNG MỘT VẬT THU VÀO ĐỂ NÓNG LÊN PHỤ THUỘC VÀO YẾU TỐ NÀO?
Thí nghiệm
Độ tăng nhiệt độ và chất làm vật được giữ giống nhau; khối lượng khác nhau. Để tìm hiểu quan hệ giữa nhiệt lượng và khối lượng
1/2
1/2
C2. Kết luận gì về mối quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và khối lượng của vật?
Khối lượng càng lớn thì nhiệt lượng vật thu vào càng lớn
Chú ý: nhiệt lượng ngọn lửa đèn cồn truyền cho nước tỉ lệ với thời gian đun
Tiết 30 – Bài 24. CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG
2. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và độ tăng nhiệt độ.
Thí nghiệm
I. NHIỆT LƯỢNG MỘT VẬT THU VÀO ĐỂ NÓNG LÊN PHỤ THUỘC VÀO YẾU TỐ NÀO?
Nhiệt lượng một vật cần thu vào để làm vật nóng lên phụ thuộc ba yếu tố sau đây:
Khối lượng của vật
Độ tăng nhiệt độ của vật
Chất cấu tạo nên vật
1. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và khối lượng của vật
Khối lượng càng lớn thì nhiệt lượng vật thu vào càng lớn
C3: Trong thí nghiệm này phải giữ không đổi những yếu tố nào? Muốn vậy phải làm thế nào?
C3. Phải giữ khối lượng và chất làm vật giống nhau. Muốn vậy 2 cốc phải đựng cùng một lượng nước.
C4: Trong thí nghiệm này phải thay đổi yếu tố nào? Muốn vậy phải làm thế nào?
C4. Phải cho độ tăng nhiệt độ khác nhau. Muốn vậy phải để cho nhiệt độ cuối của 2 cốc khác nhau bằng cách cho thời gian đun khác nhau.
Tiết 30 – Bài 24. CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG
2. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và độ tăng nhiệt độ.
Thí nghiệm
I. NHIỆT LƯỢNG MỘT VẬT THU VÀO ĐỂ NÓNG LÊN PHỤ THUỘC VÀO YẾU TỐ NÀO?
Nhiệt lượng một vật cần thu vào để làm vật nóng lên phụ thuộc ba yếu tố sau đây:
Khối lượng của vật
Độ tăng nhiệt độ của vật
Chất cấu tạo nên vật
1. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và khối lượng của vật
Khối lượng càng lớn thì nhiệt lượng vật thu vào càng lớn
C3. Phải giữ khối lượng và chất làm vật giống nhau. Muốn vậy 2 cốc phải đựng cùng một lượng nước.
C4. Phải cho độ tăng nhiệt độ khác nhau. Muốn vậy phải để cho nhiệt độ cuối của 2 cốc khác nhau bằng cách cho thời gian đun khác nhau.
1/2
1/2
C5: Kết luận gì về mối quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và độ tăng nhiệt độ?
Độ tăng nhiệt độ càng lớn thì nhiệt lượng vật thu vào càng lớn
Chú ý: nhiệt lượng ngọn lửa đèn cồn truyền cho nước tỉ lệ với thời gian đun
Tiết 30 – Bài 24. CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG
3. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên với chất làm vật.
Thí nghiệm
I. NHIỆT LƯỢNG MỘT VẬT THU VÀO ĐỂ NÓNG LÊN PHỤ THUỘC VÀO YẾU TỐ NÀO?
Nhiệt lượng một vật cần thu vào để làm vật nóng lên phụ thuộc ba yếu tố sau đây:
Khối lượng của vật
Độ tăng nhiệt độ của vật
Chất cấu tạo nên vật
1. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và khối lượng của vật
Khối lượng càng lớn thì nhiệt lượng vật thu vào càng lớn
2. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và độ tăng nhiệt độ.
Độ tăng nhiệt độ càng lớn thì nhiệt lượng vật thu vào càng lớn
a)
b)
C6: Trong thí nghiệm này những yếu tố nào thay đổi, không thay đổi ?
C6: Khối lượng không đổi, độ tăng nhiệt độ
giống nhau, chất làm vật khác nhau.
Tiết 30 – Bài 24. CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG
3. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên với chất làm vật.
Thí nghiệm
I. NHIỆT LƯỢNG MỘT VẬT THU VÀO ĐỂ NÓNG LÊN PHỤ THUỘC VÀO YẾU TỐ NÀO?
1. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và khối lượng của vật
Khối lượng càng lớn thì nhiệt lượng vật thu vào càng lớn
2. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và độ tăng nhiệt độ.
Độ tăng nhiệt độ càng lớn thì nhiệt lượng vật thu vào càng lớn
C6: Khối lượng không đổi, độ
tăng nhiệt độ giống nhau, chất làm
vật khác nhau.
>
C7: Nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên có phụ thuộc chất làm vật không ?
Nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên phụ thuộc vào chất làm vật
Chú ý: nhiệt lượng ngọn lửa đèn cồn truyền cho nước tỉ lệ với thời gian đun
Tiết 30 – Bài 24. CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG
II. CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG
I. NHIỆT LƯỢNG MỘT VẬT THU VÀO ĐỂ NÓNG LÊN PHỤ THUỘC VÀO YẾU TỐ NÀO?
1. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và khối lượng của vật
Khối lượng càng lớn thì nhiệt lượng vật thu vào càng lớn
2. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và độ tăng nhiệt độ.
Độ tăng nhiệt độ càng lớn thì nhiệt lượng vật thu vào càng lớn
3. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên với chất làm vật.
Nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên phụ thuộc vào chất làm vật
Q = m.c.∆t
Q: nhiệt lượng vật thu vào, tính ra J
m: khối lượng của vật, tính ra kg
∆t = t2 – t1 là độ tăng nhiệt độ, tính ra 0C hoặc K .
c: đại lượng đặc trưng cho chất làm vật gọi là nhiệt dung riêng, tính ra J/kg.K
* Nhiệt dung riêng của một chất cho biết nhiệt lượng cần truyền cho 1 kg chất đó để nhiệt độ tăng thêm 10C (1 K)
? Nhiệt dung riêng của một chất cho biết gì ?
Tiết 30 – Bài 24. CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG
III. VẬN DỤNG
I. NHIỆT LƯỢNG MỘT VẬT THU VÀO ĐỂ NÓNG LÊN PHỤ THUỘC VÀO YẾU TỐ NÀO?
1. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và khối lượng của vật
Khối lượng càng lớn thì nhiệt lượng vật thu vào càng lớn
2. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và độ tăng nhiệt độ.
Độ tăng nhiệt độ càng lớn thì nhiệt lượng vật thu vào càng lớn
3. Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên với chất làm vật.
Nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên phụ thuộc vào chất làm vật
II. CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG
Q = m.c.∆t
Q: nhiệt lượng vật thu vào, tính ra J
m: khối lượng của vật, tính ra kg
∆t = t2 – t1 là độ tăng nhiệt độ, tính ra 0C hoặc K .
c: đại lượng đặc trưng cho chất làm vật gọi là nhiệt dung riêng, tính ra J/kg.K

C8: Muốn xác định nhiệt lượng vật thu vào cần tra bảng để biết độ lớn của đại lượng nào và đo độ lớn của những đại lượng nào, bằng những dụng cụ nào ?
C9: Tính nhiệt lượng cần truyền cho 5 kg đồng để tăng nhiệt độ từ 200C lên 500C
C10: Một ấm đun nước bằng nhôm có khối lượng 0,5 kg chứa 2 lít nước ở 250C. Muốn đun sôi ấm nước này cần một nhiệt lượng bằng bao nhiêu ?
C8: Tra bảng để biết nhiệt dung riêng; cân vật để biết khối lượng, đo nhiệt độ để xác định độ tăng nhiệt độ
Tóm tắt: m = 5 kg; t1= 200C; t2= 500C; c = 380 J/kg.K; Q = ?
Bài làm:
Áp dụng công thức Q = m.c.∆t
Thay số ta có: Q = 5.380.(50-20) =57000J
Vậy nhiệt lượng cần truyền cho 5kg đồng để tăng nhiệt độ từ 200C lên 500C là 57000J
Gợi ý về nhà làm:
- Muốn đun cho nước sôi thì nhiệt độ nước phải đạt đến bao nhiêu 0C ?
- Khối lượng 2 lít nước
m =D.v = 2.10 -3 .1000 = 2kg
- Ngoài nước ra còn có vật nào cần thu nhiệt để nóng lên, và nóng lên bao nhiêu 0C ?
SƠ ĐỒ TƯ DUY
GHI NHỚ
. Nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên phụ thuộc khối lượng, độ tăng nhiệt độ của vật và nhiệt dung riêng của chất làm vật. . Công thức tính nhiệt lượng vật thu vào
. Q = m.c.∆t
Q: nhiệt lượng (J), m: khối lượng của vật (kg), ∆t: độ tăng nhiệt độ của vật ( 0C), c:nhiệt dung riêng ( J/kg.K)
. Nhiệt dung riêng của một chất cho biết nhiệt lượng cần thiết để làm cho 1kg chất đó tăng thêm 10C.
15
Trên Trái Đất hằng ngày xảy ra biết bao nhiêu sự trao đổi nhiệt, một vật có thể nhận nhiệt lượng của vật này truyền cho rồi lại truyền nhiệt cho vật khác, nhờ đó sự sống mới được tồn tại.
Việc đốt phá rừng bừa bãi, ô nhiễm môi sinh, khí thải công nghiệp... là nguyên nhân gây “hiệu ứng nhà kính nhân loại ” làm Trái Đất ngày càng nóng lên, dẫn đến thiên tai, thảm họa.......
Hãy giữ gìn “Ngôi nhà chung” của chúng ta luôn Xanh - Sạch - Đẹp
Tìm hiểu về
" Nhiệt lượng và môi trường "
( Theo: Bách khoa toàn thư Wikipedia )
Tìm hiểu về
" Nhiệt lượng và môi trường
BÀI TẬP
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
HƯỚNG DẪN HỌC TẬP
-Đọc phần “ Có thể em chưa
biết ” để tìm hiểu “nhiệt lượng
kế” dụng cụ đo nhiệt lượng
Hoàn thành câu C10 và
làm bài tập 24.1 đến 24.14 SBT trang 65, 66
-Học kỹ phần ghi nhớ (SGK) và bảng 24.4
Xem trước bài “Phương trình cân bằng nhiệt ”
HƯỚNG DẪN HỌC TẬP

CÁM ƠN QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH
Kết thúc tiết học