Bài 24. Cách làm bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ

Chào mừng các thầy cô về dự giờ
NGỮ VĂN 9
Tiết 125 :
Cách làm bài nghị luận về một bài thơ, đoạn thơ.
TIẾT 125
CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN
VỀ MỘT ĐOẠN THƠ, BÀI THƠ.
CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN
VỀ MỘT ĐOẠN THƠ, BÀI THƠ.
I. Đề bài văn nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ:
1. Đọc các đề bài:
2. Nhận xét:
Các đề bài trên có cấu tạo ntn?
a. Cấu tạo đề:
- Dề có mệnh lệnh: 1, 2, 3, 5, 6, 8.
- Dề không có mệnh lệnh: 4, 7.
TIẾT 125
CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN
VỀ MỘT ĐOẠN THƠ, BÀI THƠ.
b. So sánh:
- Giống nhau: Dều phải nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ .
- Khác:
+ Phân tích : Nghiêng về phương pháp nghị luận.
+ Cảm nhận: Nghị luận trên cơ sở cảm thụ của người viết.
+ Suy nghĩ: Nghị luận nhấn mạnh tới nhận định, đánh giá của người viết.
So sánh sự giống nhau và khác nhau giữa các đề bài?
TIẾT 125
CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN
VỀ MỘT ĐOẠN THƠ, BÀI THƠ.
- Thấy được sự đa dạng, phong phú của kiểu đề bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ.
(Dề có mệnh lệnh, đề không có mệnh lệnh)
Em hãy tự ra một đề bài tương tự như các đề trên?
Từ việc tìm hiểu bài trên, em ghi nhớ điều gì đề bài nghị luận về một bài thơ đoạn thơ?
TIẾT 125
CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN
VỀ MỘT ĐOẠN THƠ, BÀI THƠ.
I. Đề bài văn nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ:
II. Cách làm bài văn nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ:
Xác định yêu cầu của đề bài trên?
Các bước làm bài văn nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ:
Cho đề bài: Phân tích tình yêu quê hương trong bài thơ " Quê hương " của Tế Hanh.
a. Tìm hiểu đề, tìm ý:
Giống như cách làm bài nghị luận về tác phẩm truyện, đoạn trích.
Bài nghị luận về một bài thơ đoạn thơ gồm có những bước nào?
Kiểu bài nghị luận về một bài thơ.
- Nội dung cần nghị luận: Tình yêu quê hương trong bài thơ " Quê hương " của Tế Hanh.
CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN
VỀ MỘT ĐOẠN THƠ, BÀI THƠ.
TIẾT 125
+ Tìm ý:
Em h·y t×m ý cho ®Ò bµi trªn? X¸c ®Þnh luËn ®iÓm chÝnh?
Nỗi nhớ quê hương thể hiện qua các tâm trạng, hình ảnh, màu sắc, mùi vị....Trong cảnh ra khơi, cảnh trở về.
- Nghệ thuật: Miêu tả, sử dụng hình ảnh, giọng điệu, ngôn ngữ, các biện pháp nghệ thuật..
CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN
VỀ MỘT ĐOẠN THƠ, BÀI THƠ.
TIẾT 125
Hãy trỡnh bày dàn bài cho bài van ?
b. Lập dàn bài:
Nêu bước 2 khi làm bài nghị luận về bài thơ, đoạn thơ?
a. Mở bài: - Giới thiệu bài thơ quê hương, khái quát nội dung v� nghệ thuật b�i thơ Quê hương.
b. Thân bài: - Quê hương thể hiện tình yêu tha thiết trong sáng, lãng mạn.
Nhớ cảnh ra khơi, với sức sống, đầy khí thế của người dân chài,
Cảnh trở về đông vui nhộn nhịp, no đủ bình yên.
- Tâm trạng, nỗi nhớ của nhà thơ về hương vị nồng mặn của quê hương.
c. Kết bài: Cả bài thơ là một khúc ca quê hương tươi sáng. Nó là sản phẩm của một hồn thơ trẻ trung đầy lãng mạn.
CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN
VỀ MỘT ĐOẠN THƠ, BÀI THƠ.
TIẾT 125
c. Viết bài:
Dựa vào dàn ý trên hãy viết phần mở bài ?
d. Dọc và sửa lại:
Nêu bước 3 khi làm bài nghị luận về bài thơ, đoạn thơ?


B­íc cuèi khi lµm bµi nghÞ luËn vÒ bµi th¬, ®o¹n th¬ lµ g× ?
CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN
VỀ MỘT ĐOẠN THƠ, BÀI THƠ.
TIẾT 125
2. Cách tổ chức, triển khai luận điểm:
Xác định bố cục của van bản? Nêu nội dung của từng phần?
b.Bố cục: -3 phần :

* Phần mở bài: Từ đầu đến .rực rỡ : Giới thiệu về dòng cảm xúc dạt dào, lai láng chảy suốt đời thơ Tế Hanh trong đó bài Quê hương là thành công xuất sắc.
*Phần thân bài: Tiếp -> thành thực của Tế Hanh: Cảm nhận về cảm xúc lúc nồng nàn, mạnh mẽ, lúc lắng sâu tinh tế của Tế Hanh khi ca ngợi vẻ đẹp của thiên nhiên, cuộc sống lao động của quê hương.
a. Đọc văn bản:
*Phần kết bài: ( đoạn cuối ) khái quát giá trị của bài thơ Quê hương và tình cảm trong sáng của nhà thơ.
CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN
VỀ MỘT ĐOẠN THƠ, BÀI THƠ.
TIẾT 125
ở phần thân bài, người viết trình bày những nhận xét gì
về tình yêu quê hương trong bài thơ Quê hương?
+ Nổi bật lên là những hình ảnh đẹp như mơ, đầy sức mạnh khi ra khơi.
+ Cảnh trở về tấp nập, no đủ.
+ Hình ảnh người dân chài giữa đất trời lộng gió với vị nồng mặn của biển khơi.
+ Hình ảnh, ngôn từ của bài thơ giàu sức gợi cảm, thể hiện một tâm hồn phong phú, rung động tinh tế.
CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN
VỀ MỘT ĐOẠN THƠ, BÀI THƠ.
TIẾT 125

Những suy nghĩ, ý kiến ấy được dẫn dắt, khẳng định bằng cách nào,
được liên kết với phần mở bài và kết bài ra sao?
Những suy nghĩ, ý kiến của người viết luôn được gắn cùng sự phân tích, bình giảng cụ thể hình ảnh, ngôn từ, giọng điệu của bài thơ.
- Phần thân bài được nối kết với phần mở bài một cách chặt chẽ, tự nhiên. đó chính là sự phân tích, chứng minh làm sáng tỏ nhận xét bao quát đã nêu ở phần mở bài. Từ các luận điểm này đã dẫn đến phần kết bài đánh giá sức hấp dẫn, khẳng định ý nghĩa của bài thơ.
CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN
VỀ MỘT ĐOẠN THƠ, BÀI THƠ.
TIẾT 125
`
+ Bố cục của van bản mạch lạc, sáng rõ.
+ Người viết trinh bày cảm nghĩ, ý kiến bằng cả lòng yêu mến, rung cảm tha thiết đối với bài thơ Quê hương.
`
- Tính thuyết phục hấp dẫn của văn bản :
+ Văn bản ngắn, tập trung trình bày nhận xét, đánh giá về những giá trị đặc sắc nổi bật nhất về nội dung cảm xúc và nghệ thuật của bài thơ. Khi nói về các trạng thái cảm xúc phong phú của Tế Hanh, người viết phân tích, bình giảng ngay sự đặc sắc của các hình ảnh, của nhịp điệu thơ tương ứng. Điều ấy , chứng tỏ người viết đã nắm vững đặc trưng của tác phẩm văn học, nhất là tác phẩm thơ trữ tình và rút ra luận điểm từ các luận cứ cụ thể, rõ ràng.



Văn b¶n cã tÝnh thuyÕt phôc, hÊp dÉn kh«ng?
v× sao?
CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN
VỀ MỘT ĐOẠN THƠ, BÀI THƠ.
TIẾT 125
Qua phần tìm hiểu bài em rút ra bài học về cách tổ chức triển
khai các luận điểm trong bài nghị luận như thế nào ?
Bài học ghi nhớ:
Bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ cần nêu được các nhận xét đánh giá và sự cảm thụ riêng của người viết. Những nhận xét đánh giá phải gắn với phân tích, bình giá ngôn từ, hình ảnh, nội dung cảm xúc . của tác phẩm.
CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN
VỀ MỘT ĐOẠN THƠ, BÀI THƠ.
TIẾT 125
3. Ghi nhớ: SGK.