Bài 23. Viếng lăng Bác

NGO CHI NGUYEN - DHTG
Trang bìa
Trang bìa:
I- GIỚI THIỆU
- Kiểm tra bài cũ - Câu 1:
1/ Bài thơ "Mùa xuân nho nhỏ" của tác giả nào? Ra đời vào thời gian nào?
Chế Lan Viên - 1960
Nguyễn Khải - 1970
Nguyễn Khoa Điềm - 1975
Thanh Hải - 1980
- Kiểm tra bài cũ - Câu 2:
2/ Hãy sắp xếp các ý sau đây để có được 1 đại ý của bài thơ. Bài thơ "Mùa xuân nho nhỏ" : a) Thể hiện ước nguyện chân thành của nhà thơ được cống hiến cho đất nước. b) Góp một "mùa xuân nho nhỏ" của mình vào mùa xuân lớn của đất nước. c) Là tiếng lòng thiết tha yêu mến và gắn bó với đất nước, với cuộc đời.
a, b, c
b, c, a
c, a, b
c, b, a
Tựa bài:
1- Tác giả: Tác giả
Teân thaät: Phan Thanh Vieãn, (1928 - 2005) laø nhaø thô Nam Boä, queâ ôû An Giang. 1. Taùc giaû : I. GIÔÙI THIEÄU : Vieãn Phöông (Chuù thích */59 SGK) 2- Tác phẩm: Tác phẩm
- 4/1976, sau cuoäc khaùng chieán choáng Myõ keát thuùc thaéng lôïi, ñaát nöôùc thoáng nhaát, laêng Baùc vöøa khaùnh thaønh, Vieãn Phöông ra thaêm mieàn Baéc vaøo laêng vieáng Baùc Hoà. - In trong taäp thô “Nhö maây muøa xuaân” (1978). 2. Taùc phaåm : § Baøi thô saùng taùc trong hoaøn caûnh naøo? In trong taäp thô naøo? (Chuù thích */59) II- TÌM HIỂU BÀI
1- Khổ 1: Khổ 1 : NIỀM XÚC ĐỘNG TƯ HÀO
1/ Khoå I : II. TÌM HIEÅU BAØI : Caûm xuùc beân ngoaøi laêng Baùc. 1.1a- Câu 1:
* Vöøa : - laø lôøi töï giôùi thieäu. - gôïi ra taâm traïng xuùc ñoäng töï haøo cuûa moät ngöôøi “con” töø chieán tröôøng mieàn Nam (vöøa thaéng Myõ) coù dòp ra mieàn Baéc thaêm laêng Baùc. Caâu 1 : * Caùch xöng hoâ: “Con - Baùc” vöøa thaân maät ñaäm tính Nam Boä, vöøa toân kính. § Caâu thô môû ñaàu cho ta bieát ñöôïc ñieàu gì ? Nhaän xeùt caùch xöng hoâ cuûa taùc giaû coù saéc thaùi tình caûm gì ? "Con ôû mieàn Nam ra thaêm laêng Baùc" 1.1b- Câu 1:
§ Taïi sao nhan ñeà taùc giaû duøng töø "vieáng" maø ôû caâu 1 laïi duøng töø "thaêm"? Neâu yù nghóa 2 töø naøy? ñaõ cheát. coøn soáng. * Duøng töø “thaêm” thay "vieáng" -> nghó Baùc coøn soáng, khao khaùt ñöôïc troø chuyeän cuøng Baùc. Vieáng : Thaêm : 1.2a- Câu 2,3,4:
* Hình aûnh “Haøng tre baùt ngaùt” /taû thöïc/ tre traûi daøi meânh moâng -> laêng Baùc gaàn guõi thaân thuoäc. Caâu 2,3,4 : § AÁn töôïng ñaàu tieân vaø maïnh meõ cuûa taùc giaû veà laêng Baùc laø gì ? § Nhìn tre, taû tre taùc giaû lieân töôûng ñeán ñieàu gì? * “OÂi! haøng tre xanh xanh Vieät Nam Baõo taùp möa sa ñöùng thaúng haøng” /aån duï/ -> bieåu töôïng cho con ngöôøi, cho daân toäc Vieät Nam baát khuaát kieân cöôøng, quaây quaàn beân Baùc. 1.3: Khổ 1 : NIỀM XÚC ĐỘNG TƯ HÀO
1/ Khoå I : Caûm xuùc beân ngoaøi laêng Baùc. (Nieàm xuùc ñoäng, töï haøo) 2- Khổ 2: Khổ 2 : LÒNG TÔN KÍNH THƯƠNG NHỚ
2/ Khoå II : Caûm xuùc tröôùc doøng ngöôøi xeáp haøng vaøo laêng vieáng Baùc. 2.1a:
* “Maët trôøi” (treân laêng): taû thöïc. : /nhaân hoùa/ (thaáy maët trôøi trong laêng) § Phaân tích söï khaùc nhau giöõa hai hình aûnh “maët trôøi” ôû 2 caâu thô ñaàu khoå 2? Nhöõng bieän phaùp ngheä thuaät naøo ñaõ ñöôïc söû duïng ôû 2 caâu ñaàu? Coù taùc duïng gì? * “Maët trôøi” (trong laêng) /aån duï/ -> söï vó ñaïi vaø coâng lao cuûa Baùc vôùi nöôùc, vôùi daân, vöøa theå hieän söï toân kính cuûa nhaân daân, cuûa nhaø thô ñoái vôùi Baùc (keå caû thieân nhieân cuõng ngöôõng moä Baùc). 2.1b:
“Ngaøy ngaøy doøng ngöôøi ñi trong thöông nhôù Keát traøng hoa daâng baûy möôi chín muøa xuaân" * Caâu 3: /taû thöïc/ -> ngaøy ngaøy coù nhieàu ngöôøi xeáp haøng vaøo laêng vieáng Baùc § 2 caâu sau, caâu naøo taû thöïc, caâu thô naøo coù hình aûnh aån duï? Phaân tích hình aûnh aån duï ñoù? * Caâu 4 /aån duï/ ñeïp, saùng taïo cuûa nhaø thô: - Traøng hoa /aån duï/ doøng ngöôøi vieáng Baùc. - Baûy möôi chín muøa xuaân /aån duï/ 79 tuoåi - cuoäc ñôøi Baùc ñeïp. => Taám loøng thaønh kính cuûa nhaân daân ñoái vôùi Baùc 2.2: Khổ 2 : LÒNG TÔN KÍNH THƯƠNG NHỚ
2/ Khoå II : Caûm xuùc tröôùc doøng ngöôøi (Loøng toân kính thöông nhôù) xeáp haøng vaøo laêng vieáng Baùc . 3- Khổ 3: Khổ 3 : CẢM XÚC VÀ SUY NGHĨ CỦA TÁC GIẢ
Caûm xuùc ñöôïc vaøo beân trong laêng. 3/ Khoå III : 3.1:
- Nôi yeân nghæ cuûa Baùc: yeân tónh, trang nghieâm vaø aùnh saùng dòu nheï (nhö vaàng traêng). § Vaøo trong laêng, taùc giaû quan saùt vaø caûm nhaän, suy nghó gì ? "Baùc naèm trong giaác nguû bình yeân Giöõa moät vaàng traêng saùng dòu hieàn" -> Baùc ñang nguû. § Hình aûnh vaàng traêng ñöôïc duøng vôùi yù nghóa gì? - “Vaàng traêng” /aån duï/ -> taâm hoàn cao ñeïp, saùng trong cuûa Baùc. 3.2:
§ Hình aûnh Baùc Hoà ñöôïc taùc giaû noùi ñeán baèng hình aûnh thô naøo nöõa? Phaân tích hình aûnh thô ñoù? - “Trôøi xanh” /aån duï/ -> Baùc vaãn coøn maõi maõi vôùi non soâng ñaát nöôùc (lyù trí) >< (tình caûm) ñau “nhoùi” trong tim khi thaät söï Baùc ñaõ ra ñi. "Vaãn bieát trôøi xanh laø maõi maõi Maø sao nghe nhoùi ôû trong tim! " 3.3: Khổ 3 : CẢM XÚC VÀ SUY NGHĨ CỦA TÁC GIẢ
3/ Khoå III : Caûm xuùc ñöôïc vaøo beân trong laêng. (Noãi ñau xoùt) 4- Khổ 4: Khổ 4 : TÂM TRẠNG LƯU LUYẾN
4/ Khoå IV : Caûm xuùc khi ra veà. 4.1a:
* Thöông traøo nöôùc maét -> Söï xuùc ñoäng daâng traøo. § Bieän phaùp ngheä thuaät naøo ñöôïc söû duïng ôû khoå thô 4? Taùc duïng? *õ“Muoán laøm”(3 laàn) /ñieäp ngöõ/ -> öôùc nguyeän: + Con chim ..... + Boâng hoa ..... + Caây tre trung hieáu.... => ñeàu höôùng veà Baùc, muoán gaàn Baùc maõi maõi, muoán laøm vui loøng Baùc, muoán canh giaác nguû cuûa Baùc. § Nghó luùc chia tay taâm traïng taùc giaû ra sao? 4.1b:
* Hình aûnh caây tre khoå I xuaát hieän laïi khoå IV : - Keát caáu ñaàu cuoái töông öùng. - Boå sung theâm nghóa "trung hieáu" ->nguyeän trung thaønh ñi theo lyù töôûng, söï nghieäp cuûa Baùc. § Hình aûnh caây tre ôû khoå I ñöôïc trôû laïi khoå IV coù taùc duïng gì ? 4.2: Khổ 4 : TÂM TRẠNG LƯU LUYẾN
4/ Khoå IV : Caûm xuùc khi ra veà (Söï löu luyeán) III- TỔNG KẾT
Ghi nhớ:
Ghi nhôù ( SGK / 60 ) III. TOÅNG KEÁT : Củng cố:
Lựa chọn các từ sau đây để điền vào chỗ trống trong câu văn sau cho phù hợp:
Cảm hứng bao trùm bài thơ "Viếng lăng Bác" là niểm xúc động thiêng liêng, ||thành kính|| , lòng biết ơn và ||tự hào|| pha lẫn ||đau xót|| khi tác giả từ miền Nam ra viếng Bác; cảm hứng đó đã tạo nên giọng thơ ||trầm lắng|| , trang nghiêm. Dặn dò:
- Hoïc thuoäc loøng baøi thô, taäp phaân tích baøi thô. - Chuaån bò : Nghò luaän veà taùc phaåm truyeän (ñoaïn trích) Dặn dò : Kết thúc: