Bài 23. Viếng lăng Bác

Viếng lăng Bác
-Viễn Phương-

Viếng lăng Bác
- Viễn Phương-
Đọc- tìm hiểu chung
Tác giả
Tác phẩm
II. Đọc- hiểu
Cảm hứng bao trùm và mạch vận động của bài thơ
Tâm trạng và cảm xúc của nhà thơ khi viếng lăng Bác
III. Tổng kết
Nội dung
Nghệ thuật
Tác giả
Quê: An Giang
Tham gia cách mạng từ năm 1945, là một trong những cây bút có mặt sớm nhất của lực lượng văn nghệ giải phóng ở miền Nam
Nhà thơ Viễn Phương
2. Tác phẩm
Hoàn cảnh sáng tác: năm 1976, đất nước thống nhất, nhà thơ có dịp ra miền Bắc vào lăng viếng Bác.
=> Là một trong những bài thơ cảm động nhất viết về Bác

II. Đọc- hiểu
Cảm hứng bao trùm và mạch vận động của bài thơ
Khi đọc bài thơ này em nhận thấy những tình cảm nào của nhà thơ bao trùm lên toàn bài?


- Mạch vận động của cảm xúc: đi theo trình tự cuộc vào lăng viếng Bác
- Cảm hứng bao trùm; niềm xúc động thiêng liêng, thành kính,
lòng biết ơn và tự hào pha lẫn nỗi xót đau
Giọng điệu thành kính, trang ngiêm phù hợp với
không khí thiêng liêng ở lăng, giọng điệu suy tư, trầm lắng

2. Tâm trạng và cảm xúc của nhà thơ khi viếng lăng Bác
Ở khổ 1 gợi cho em những cảm xúc nào của nhà thơ và được thể hiện ở hình ảnh nào?
“Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác”
Ngắn gọn
như
một lời
thông báo
Gợi tâm trạng xúc động,
mong mỏi bấy lâu
Cách
xưng hô:
con- Bác
gần gũi,
ấm áp
Hình ảnh nào được nhà thơ miêu tả đầu tiên khi đến lăng Bác? Hình ảnh đó gợi cho em liên tưởng gì về phẩm chất con người Việt nam?


hình ảnh thân thuộc gần gũi
của làng quê Việt

Hình ảnh “hàng tre”
Biểu tượng cho sức sống
bền bỉ, mãnh liệt của dân tộc

+ Khổ 2

“ Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân”
Thảo luận nhóm ( 2 phút)
Phát hiện biện pháp tu từ được nhà thơ sử dụng trong khổ thơ này? Tác dụng của biện pháp đó trong việc thể hiện tình cảm của tác giả và mọi người với Bác?

“ Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng”




“Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ”
Hình ảnh thực
Hình ảnh ẩn dụ
Thể hiện sự tôn kính
của toàn thể nhân dân
Việt nam với vị lãnh tụ vĩ đại

+ Khổ 3
“ Bác nằm trong lăng giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim”

Em có nhận xét gì về giọng điệu thơ? Phát hiện hình ảnh mang giá trị biểu cảm cao? Tình cảm của tác giả?


Vầng trăng sáng dịu hiền
Gợi ánh sáng
dịu nhẹ, trong
trẻo của không
gian trong
lăng Bác
Tâm hồn cao đẹp,
sáng trong của
Người, và
những
câu thơ đầy
ánh trăng của Người
Khung cảnh và không khí thanh tĩnh,
ngưng đọng gợi sự vĩnh hằng
“ Trăng vào cửa sổ đòi thơ
Việc quân đang bận xin chờ hôm sau”
( )
“ Trong tù không rượu cũng không hoa
Cảnh đẹp đêm nay khó hững hờ
Người ngắm trăng soi ngoài cửa sổ
Trăng nhòm khe cửa ngó nhà thơ”
( )
“Tiếng suối trong như tiếng hát xa
Trăng lồng cổ thụ, bóng lồng hoa”
Muốn làm
Con chim
Đóa hoa
Cây tre
hót quanh lăng Bác
tỏa hương đâu đây
trung hiếu chốn này
Điệp từ “muốn làm”: bày tỏ tâm nguyện chân thành, mộc mạc
Hình ảnh “con chim, đóa hoa, cây tre”: hình ảnh gần gũi, bình dị xung quanh
Nhịp điệu thơ nhanh hơn, thể hiện mong ước tha thiết và nỗi lưu luyến
III. Tổng kết
Nội dung
Bài thơ thể hiện lòng thành kính và niềm xúc động sâu sắc của nhà thơ với Bác
2. Nghệ thuật
Giọng điệu trang trọng thành kính
Hình ảnh sáng tạo, giàu sức khái quát và giá trị biểu cảm
IV. Luyện tập
Viết một đoạn văn ngắn bình khổ 2 hoặc khỏ 3 của bài thơ.
Đọc và tìm hiểu bố cục bài thơ? Theo em bài thơ này có điểm gì đặc biệt?

Bố cục
+ 9 khổ đầu: lần thứ nhất anh đội viên thức dậy
+ 6 khổ tiếp theo: lần thứ ba anh đội viên thức dậy vẫn thấy bác chưa ngủ
+ khổ cuối:
I. Đọc –tìm hiểu chung
Tác giả
Quê: Nghệ An
Là nhà thơ từ thời kháng chiến chống Pháp
2. Tác phẩm
- Viết dựa trên sự kiện có thực, trong chiến dịch biên giới 1950, Bác Hồ trực tiếp ra trận theo dõi và chỉ huy.
Đêm nay Bác không ngủ
- Minh Huệ -