Bài 23. Viếng lăng Bác

Thứ bảy ngày 21 tháng 02 năm 2009
Tiết 117
Viễn Phương
I. Giới thiệu chung
1) Tác giả
? Nêu hiểu biết của em về tác giả?
- Viễn Phương, sinh năm 1928. Tên thật là Phan Thanh Viễn.
- Quê: An Giang
- Là cây bút có mặt sớm nhất của lực lượng văn nghệ giải phóng miền Nam thời kì chống Mỹ.
- Thơ Viến Phương: Nhỏ nhẹ, thơ mộng và giàu tình cảm
Thứ bảy ngày 21 tháng 02 năm 2009
Tiết 117
Viễn Phương
I. Giới thiệu chung
1) Tác giả
2) Tác phẩm
- Viết năm 1976, khi tác giả từ miền Nam ra thăm Lăng bác.
- In trong tập “ Như mấy mùa xuân” (1978)
Thứ bảy ngày 21 tháng 02 năm 2009
Tiết 117
Viễn Phương
I. Giới thiệu chung
1) Tác giả
2) Tác phẩm
II. Đọc - hiểu văn bản
1) Đọc và tìm hiểu chú thích
? Bài thơ được viết theo thể thơ nào? Nhắc lại đặc điểm của thể thơ đó?
Thứ bảy ngày 21 tháng 02 năm 2009
Tiết 117
Viễn Phương
I. Giới thiệu chung
1) Tác giả
2) Tác phẩm
II. Đọc - hiểu văn bản
1) Đọc và tìm hiểu chú thích
2) Tìm bố cục
? Bài thơ sử dụng những phương thực biểu đạt nào? Phương thức nào là chính?
- Chia 4 đoạn
? Tâm trạng của nhà thơ được biểu lộ qua mấy giai đoạn?
+ Tâm trạng khi đến gần Lăng
 Tâm trạng trên đường vào Lăng
 Tâm trạng khi ở trong Lăng
 Tâm trạng khi ra về
Thứ bảy ngày 21 tháng 02 năm 2009
Tiết 117
Viễn Phương
I. Giới thiệu chung
1) Tác giả
2) Tác phẩm
II. Đọc - hiểu văn bản
1) Đọc và tìm hiểu chú thích
2) Tìm bố cục
- Chia 4 đoạn
3) Phân tích
a. Khổ thơ thứ nhất
? Nhà thơ từ đâu đến thăm Lăng Bác?
Con ở miền Nam ra thăm Lăng Bác
? Nêu nhận xét về cách xưng hô trong câu thơ này?
Con
 Cách xưng hô thân mật, tình cảm
? Em hiểu gì về ý nghĩa của câu thơ mở đầu này?
 Câu thơ gọn như một lời thông báo giản dị: một người con xa về thăm cha.
Thứ bảy ngày 21 tháng 02 năm 2009
Tiết 117
Viễn Phương
I. Giới thiệu chung
1) Tác giả
2) Tác phẩm
II. Đọc - hiểu văn bản
1) Đọc và tìm hiểu chú thích
2) Tìm bố cục
3) Phân tích
a. Khổ thơ thứ nhất
? Hình ảnh đầu tiên mà tác giả nhìn thấy khi đến thăm Lăng Bác là hình ảnh nào?
Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
Ôi hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng
Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
Ôi hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng
? Hình ảnh hàng tre gợi lên điều gì?
? Từ nào diễn tả cảm xúc của nhà thơ?
Ôi
 Hình ảnh mang tính biểu tượng cao.
? Tâm trạng của nhà thơ là tâm trạng gì?
 Xúc động vì sự gần gũi thân thiết của hình bóng quê hương ở bên lăng Bác.
Thứ bảy ngày 21 tháng 02 năm 2009
Tiết 117
Viễn Phương
I. Giới thiệu chung
1) Tác giả
2) Tác phẩm
II. Đọc - hiểu văn bản
1) Đọc và tìm hiểu chú thích
2) Tìm bố cục
3) Phân tích
a. Khổ thơ thứ nhất
 Xúc động vì sự gần gũi thân thiết của hình bóng quê hương ở bên lăng Bác.
b. Khổ thơ thứ hai
Ngày ngày mặt trời đi qua trên Lăng
Thấy một mặt trời trong Lăng rất đỏ
Ngày ngày mặt trời đi qua trên Lăng
Thấy một mặt trời trong Lăng rất đỏ
? Phát hiện biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong hai câu thơ?
Thứ bảy ngày 21 tháng 02 năm 2009
Tiết 117
Viễn Phương
b. Khổ thơ thứ hai
Ngày ngày mặt trời đi qua trên Lăng
Thấy một mặt trời trong Lăng rất đỏ
 Ẩn dụ
 Khẳng định và ngợi ca: Bác là một con người vĩ đại.
? Tình cảm của mọi người đối với Bác được thể hiện qua câu thơ nào?
Thứ bảy ngày 21 tháng 02 năm 2009
Tiết 117
Viễn Phương
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mưới chín mùa xuân
Kết tràng hoa dâng bảy mưới chín mùa xuân
? Phân tích cách sử dụng nghệ thuật trong câu thơ này?
 Ẩn dụ
 Diễn tả niềm tiếc thương và tấm lòng thành kính của nhân dân với Bác.
Thứ bảy ngày 21 tháng 02 năm 2009
Tiết 117
Viễn Phương
I. Giới thiệu chung
1) Tác giả
2) Tác phẩm
II. Đọc - hiểu văn bản
1) Đọc và tìm hiểu chú thích
2) Tìm bố cục
3) Phân tích
a. Khổ thơ thứ nhất
b. Khổ thơ thứ hai
c. Khổ thơ thứ ba
? Khung cảnh trong Lăng Bác được miêu tả qua câu thơ nào?
Bác nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
Thứ bảy ngày 21 tháng 02 năm 2009
Tiết 117
Viễn Phương
Bác nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
? Em có nhận xét gì về nhịp điệu của câu thơ này?
 Nhịp điệu nhẹ nhàng mà sâu lắng
? Nêu cảm nhận của em về khung cảnh được miêu tả trong câu thơ?
 Khung cảnh thanh tĩnh, thời gian như dừng lại theo giấc ngủ ngàn thu của Bác.
Thứ bảy ngày 21 tháng 02 năm 2009
Tiết 117
Viễn Phương
I. Giới thiệu chung
1) Tác giả
2) Tác phẩm
II. Đọc - hiểu văn bản
1) Đọc và tìm hiểu chú thích
2) Tìm bố cục
3) Phân tích
a. Khổ thơ thứ nhất
b. Khổ thơ thứ hai
c. Khổ thơ thứ ba
? Tâm trạng và cảm xúc của tác giả được trực tiếp bộc lộ qua câu thơ nào?
? Nhà thơ diễn tả tâm trạng bằng cách nào?
? Nhận xét về tâm trạng của tác giả?
? Nêu ý nghĩa của việc dùng hình ảnh “trời xanh”?
Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim
trời xanh là
Mà sao nghe nhói ở trong tim
 Ẩn dụ, câu cảm
 Khẳng định sự trường tồn vĩnh cửu của Bác trong lòng dân tộc
 Vừa đau đớn vừa tự hào
Thứ bảy ngày 21 tháng 02 năm 2009
Tiết 117
Viễn Phương
I. Giới thiệu chung
1) Tác giả
2) Tác phẩm
II. Đọc - hiểu văn bản
1) Đọc và tìm hiểu chú thích
2) Tìm bố cục
3) Phân tích
a. Khổ thơ thứ nhất
b. Khổ thơ thứ hai
c. Khổ thơ thứ ba
d. Khổ thơ thứ tư
Mai về miền Nam thương trào nước mắt
Muốn làm con chim hót quanh Lăng Bác
Muốn làm bông hoa toả hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này.
? Nhà thơ đã mong ước điều gì khi nghĩ đến việc trở về miền Nam?
Thứ bảy ngày 21 tháng 02 năm 2009
Tiết 117
Viễn Phương
Mai về miền Nam thương trào nước mắt
Muốn làm con chim hót quanh Lăng Bác
Muốn làm bông hoa toả hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này.
? Nhận xét về biện pháp nghệ thuật nhà thơ sử dụng?
Muốn làm con chim hót quanh Lăng Bác
Muốn làm bông hoa toả hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này.
? Khổ thơ diễn tả tâm trạng gì của nhà thơ?
 Ẩn dụ, nhân hoá
 Tâm trạng lưu luyến, tấm lòng thành kính thiêng liêng.
Thứ bảy ngày 21 tháng 02 năm 2009
Tiết 117
Viễn Phương
Thứ bảy ngày 21 tháng 02 năm 2009
Tiết 117
Viễn Phương
I. Giới thiệu chung
1) Tác giả
2) Tác phẩm
II. Đọc - hiểu văn bản
1) Đọc và tìm hiểu chú thích
2) Tìm bố cục
3) Phân tích
a. Khổ thơ thứ nhất
b. Khổ thơ thứ hai
c. Khổ thơ thứ ba
d. Khổ thơ thứ tư
III. Ghi nhớ: sgk