Bài 23. Viếng lăng Bác

Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh
Tiết 117: VIẾNG LĂNG BÁC ( Viễn Phương )
I- Tìm hiểu chung:
1/ Tác giả:
Viễn Phương: (1928-2005) tên khai sinh là Phan Thanh Viễn, quê ở An Giang; Ông hoạt động ở Nam Bộ trong hai thời kì kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ.
2/ Tác phẩm:
 “Viếng lăng Bác” được viết năm 1976, khi cuộc kháng chiến chống Mỹ kết thúc thắng lợi, đất nước thống nhất, lăng Bác cũng vừa được khánh thành. Viễn Phương cùng đoàn đại biểu miền Nam được ra thăm lăng Bác.
Bài thơ in trong tập “ Như mây mùa xuân ”


3/ Đọc :
 Giọng điệu tình cảm vừa trang nghiêm vừa tha thiết. Nhịp chậm lắng sâu. Khổ thơ cuối đọc nhanh, giọng cao hơn.
4/ Bố cục:
Khổ 1 : Cảm xúc của tác giả khi vừa đến lăng Bác. Khổ 2,3: Cảm xúc khi vào thăm lăng Bác. Khổ 4 : Cảm xúc khi phải rời xa Bác.









II- Đọc - hiểu văn bản:
1/ Cảm xúc của tác giả khi vừa đến lăng Bác:
 Tác giả xưng “con” thể hiện tâm trạng xúc động của một người từ chiến trường miền Nam sau bao năm mong mỏi bây giờ mới được ra viếng lăng Bác.
 Cây tre: Hình ảnh thân thuộc của làng quê, đất nước; Cây tre thành biểu tượng của dân tộc.
 Cây tre Việt Nam: Vì là biểu tượng của sức sống bền bỉ, kiên cường bất khuất của dân tộc Việt Nam.
Tre bên lăng Bác
2/ Cảm xúc của tác giả khi vào thăm lăng Bác:
…Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng. Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ.
 Mặt trời: Câu (1) là hình ảnh thực.  Mặt trời: Câu (2) là hình ảnh ẩn dụ;
Nói lên sự vĩ đại của Bác Hồ nhằm thể hiện sự tôn kính của nhân dân, của nhà thơ đối với Bác.


…Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân.

 Hình ảnh dòng người được tác giả ví như tràng hoa dâng lên Bác ( hình ảnh ẩn dụ ): thể hiện tấm lòng thương nhớ thành kính của nhân dân đối với Bác.

Viếng lăng Bác

…Bác nằm trong giấc ngủ bình yên Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền.

 Khi vào trong lăng: Khung cảnh, không khí thanh tĩnh tôn nghiêm như ngưng kết cả thời gian và không gian.
 “Vầng trăng dịu hiền” hình ảnh ẩn dụ; thể hiện tâm hồn cao đẹp, trong sáng của Bác.


…Vẫn biết trời xanh là mãi mãi Mà sao nghe nhói ở trong tim.

Người đã hoá thân thành thiên nhiên đất nước, dân tộc. Người sống mãi với non sông đất nước như trời xanh còn mãi; Dù vẫn tin như thế nhưng không thể không đau xót vì sự ra đi của Người.



Như thế Người đi…phút cuối cùng
3/ Cảm xúc của tác giả khi phải rời xa Bác:

Nhà thơ lưu luyến muốn được ở mãi bên Bác bằng điệp ngữ “ muốn làm ”: muốn làm con chim cất tiếng hót, muốn làm bông hoa toả hương, muốn làm cây tre trung hiếu nhập vào cùng hàng tre bát ngát bên lăng Bác.
III- Tổng kết:
Nghệ thuật:
Giọng trang nghiêm, thành kính; lời thơ chân thành, nhịp thơ nhẹ nhàng sâu lắng; hình ảnh ẩn dụ, gợi cảm.
Nội dung:
Bài thơ “Viếng lăng Bác” thể hiện lòng thành kính và niềm xúc động sâu sắc của nhà thơ và của mọi người đối với Bác Hồ khi vào lăng viếng Bác.
IV- Luyện tập:

A - Tự sự.


C - Biểu cảm.
B - Miêu tả.


D - Nghị luận.


1/ Bài thơ viết theo phương thức biểu đạt chủ yếu nào:

Vầng trăng
Trời xanh
Tràng hoa
Mặt trời
trong lăng
2/ Xác định những hình ảnh ẩn dụ trong bài thơ:

3/ Viết đoạn văn :
 Bình giảng khổ thơ 2 và 3 trong bài “Viếng lăng Bác”.


 Học thuộc lòng bài thơ.
Phần diễn giải
1- Phông nền cho Powerpoint phù hợp với bố cục ba phần của nội dung bài học.
2- Hình ảnh được thiết lập với ProShow Gold.
3- Phim được thực hiện theo chương trình Windows Movie Maker ; Thể hiện được tấm lòng thành kính và niềm xúc động khi vào lăng viếng Bác.