Bài 23. Viếng lăng Bác

chào mừng các em học sinh
đến với giờ học Ngữ văn 9
Kiểm tra bài cũ
H·y ®äc thuéc lßng bµi th¬ “ Mïa xu©n nho nhá”. Em hiÓu thÕ nµo vÒ bµi th¬ “ Mïa xu©n nho nhá” cña Thanh H¶i?
Văn bản: ViÕng l¨ng b¸c
Viễn Phương
I. Tác giả, tác phẩm:

1. Tác giả:
- Viễn Phương ( 1928- – 2005)
2. Tác phẩm:
Viết tháng 4/1976
Trình bày hiểu biết của em về nhà thơ Viễn Phương?
Thơ của ông thường nhỏ nhẹ
giầu tình cảm
Văn bản: ViÕng l¨ng b¸c
Viễn Phương

1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
a. Đọc:
3. Đọc và tìm hiểu chú thích:
b.Từ khó:
Giọng đọc trang trọng, thiết tha, chậm rãi thể hiện tình cảm sâu lắng.
* Thể thơ:
* Phương thức biểu đạt:
Theo em phương thức biểu đạt chính của bài thơ là gì?
A. Tự sự
B. Miêu tả
C. Biểu cảm
D. Nghị luận
C
Tám chữ
I. Tác giả, tác phẩm:
Em hãy trình bày mạch cảm xúc của bài thơ?
Mạch thơ được vận động kết hợp miêu tả từ bên ngoài => Vào trong lăng => Lúc ra về với diễn biến tâm trạng của tác giả
Văn bản: ViÕng l¨ng b¸c
Viễn Phương

1. Bố cục
2. Phân tích:

a. Cảm xúc của nhà thơ trước cảnh bên ngoài lăng:

II. Tìm hiểu văn bản:
Khổ 1:Cảm xúc của tác giả trước cảnh bên ngoài lăng
Khổ 2:Cảm xúc của tác giả trước cảnh đoàn người xếp hàng vào lăng

Khổ 3:Cảm xúc của tác giả khi nhìn thấy Bác lúc vào lăng
Khổ 4: Ước nguyện khi về miền Nam
I. Tác giả, tác phẩm:
Văn bản: ViÕng l¨ng b¸c
Viễn Phương


- Câu thơ như một lời thông báo thể hiện niềm vui sướng, kính trọng của tác giả khi được ra viếng lăng Bác

Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác
Tại sao nhan đề bài thơ tác giả dùng từ “ viếng” mà ngay câu thơ mở đầu tác giả lại dùng từ “ thăm”?
I. Tác giả, tác phẩm:
II. Tìm hiểu văn bản:
2. Phân tích:
a. Cảm xúc của nhà thơ trước cảnh bên ngoài lăng:
Văn bản: ViÕng l¨ng b¸c
Viễn Phương


- Hàng tre là biểu tượng sức sống kiên cường bền bỉ và tinh thần đoàn kết của dân tộc. Khẳng định Bác còn sống mãi với quê hương Việt Nam

Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác
Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng
I. Tác giả, tác phẩm:
II. Tìm hiểu văn bản:
2. Phân tích:
a. Cảm xúc của nhà thơ trước cảnh bên ngoài lăng:
Văn bản: ViÕng l¨ng b¸c
Viễn Phương

2. Phân tích:

b. Cảm xúc của nhà thơ trước cảnh đoàn người vào lăng viếng Bác:
- Với hình ảnh tả thực và nhân hoá, ẩn dụ, hoán dụ, đã khẳng định được sự vĩ đại lớn lao của Bác, lòng kính trọng sâu sắc của nhân dân đối với Bác

Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bẩy mươi chín mùa xuân
II. Tìm hiểu văn bản:
Văn bản: ViÕng l¨ng b¸c
Viễn Phương

2. Phân tích:

c. Tâm trạng của nhà thơ khi vào lăng:
- Khẳng định Bác sống mãi với non sông đất nước Việt Nam

Bác nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim
- Tình cảm chân thành đau xót đến tột cùng của nhà thơ về sựu ra đi của Bác.
Khổ thơ thứ 2 Bác được ví như mặt trời nhưung đến khổ thơ thứ 3 Bác lại được ví như vầng trăng, em thấy có mâu thuẫn không? Vì sao?
II. Tìm hiểu văn bản:
Văn bản: ViÕng l¨ng b¸c
Viễn Phương
Đoá hoa toả hương
2. Phân tích:

d. Cảm xúc của tác giả khi rời lăng:

Muốn làm:
Con chim hót
Cây tre trung hiếu
(Điệp từ)
Lòng mong ước thiết tha, lưu luyến và ước nguyện của tác giả được sống mãi bên Bác
Mở đầu bài thơ tác giả xưng con
và trực tiếp bộc lộ cảm xúc nhưng
đến khổ thơ cuối tác giả không một
lần xưng con. Tại sao tác giả lại để
bốn câu thơ vắng chủ thể như vậy?
II. Tìm hiểu văn bản:
Văn bản: ViÕng l¨ng b¸c
Viễn Phương
H×nh ¶nh c©y tre cuèi
bµi th¬ ®· bæ sung thªm
ý nghÜa g× cña h×nh ¶nh
C©y tre ViÖt Nam?
Câu hỏi thảo luận
Văn bản: ViÕng l¨ng b¸c
Viễn Phương
III. Tổng kết:
1. Nghệ thuật:
2. Nội dung:
* Ghi nhớ: SGK
IV. Luyện tập:
Bài thơ với giọng điệuthiết tha, nhiều hình ảnh ẩn dụ, ngôn ngữ bình dị mà cô đúc.
Bài thơ " viếng lăng Bác" thể hiện lòng thành kính và xúc động sâu sắc của nhà thơ, của mọi người đối với Bác
Củng cố: trò chơi ô chữ
1. Đây là hình ảnh thân thuộc trong bài thơ gợi về quê hương đất nước
3. Đây là phương thức biểu đạt chính của văn bản?
4. Đây là tâm trạng của tác giảkhi vào lăng viếng Bác.
5. Đây là nghệ thuật đặc sắc được tác giả sử dụng nhiều nhất trong bài thơ ?
2. Nhận xét của em về ngôn ngữ, lời thơ?
Từ khó của ô chữ: B¸c Hå
câu hỏi cho các ô chữ
H
A
C
B
O
* Bµi tËp vÒ nhµ:
- Học thuộc lòng bài thơ
- Em hãy tìm những nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật được sử dụng trong bài thơ.
- Sưu tầm những bài thơ hay viết về Bác Hồ
 Làm bài tập:
- Đọc bài thơ “ Viếng lăng Bác”mọi người đều xúc động trước hình tượng “ mặt trời trong lăng” và “ tràng hoa – dòng người”. Em hãy phân tích để thấy được cái hay, cái đẹpcủa hai hình tượng thơ này?
- Soạn bài: Con cò
Xin trân trọng cảm ơn
các em học sinh