Bài 23. Viếng lăng Bác

Chào mừng các thầy cô giáo cùng các em học sinh về dự Hội thi giáo viên giỏi cấp Tỉnh
Giáo viên: Từ Thị Hiền
Trường THCS Mạo Khê II
Tiết 116
Văn bản: VIẾNG LĂNG BÁC
(Viễn Phương)
KIỂM TRA BÀI CŨ
? Đọc thuộc lòng bài thơ “ Mùa xuân nho nhỏ”.
? Qua bài thơ, em có tâm niệm gì về cuộc sống của mình?
I. Tìm hiểu tác giả, tác phẩm
1. Tác giả: Phan Thanh Viễn (1928 - 2005)
- Quê: An Giang, là cây bút xuất hiện sớm nhất của lực lượng văn nghệ văn nghệ giải phóng Miền Nam.
TIẾT 116 - VĂN BẢN
VIẾNG LĂNG BÁC
- Viễn Phương -
CÁC GIẢI THƯỞNG CỦA VIỄN PHƯƠNG
Giải nhì giải thưởng Cửu Long Nam Bộ (1954)
Giải nhì cuộc thi viết cho thiếu nhi (Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức)
Giải thưởng hội nhà văn Thành phố HCM.
Tặng thưởng của Uỷ ban toàn quốc liên hiệp văn học nghệ thuật Việt Nam.
I. Tìm hiểu tác giả, tác phẩm
1. Tác giả: Phan Thanh Viễn (1928 - 2005)
- Quê: An Giang, là cây bút xuất hiện sớm nhất của lực lượng văn nghệ văn nghệ giải phóng Miền Nam.
2. Tác phẩm:
- Sáng tác năm 1976, in trong tập “Như mây mùa xuân”(1978)
3. Đọc, tìm hiểu chú thích.
4.Thể thơ:

TIẾT 116 - VĂN BẢN
VIẾNG LĂNG BÁC
- Viễn Phương -
Thơ tự do
I. Tìm hiểu tác giả, tác phẩm
II. Phân tích tác phẩm.
1. Bố cục:

TIẾT 116 - VĂN BẢN
VIẾNG LĂNG BÁC
- Viễn Phương -
Con ở Miền Nam ra thăm lăng Bác
Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
Ôi ! Hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng.

Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ.
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân ...

Bác nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim!.

Mai về Miền Nam thương trào nước mắt
Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đoá hoa toả hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này.
Cảm xúc trước lăng Bác.
Cảm xúc trong lăng Bác .
Cảm xúc khi rời lăng Bác .
Viếng lăng Bác
I. Tìm hiểu tác giả, tác phẩm
II. Phân tích tác phẩm.
1. Bố cục:
2. Phân tích:
a. Cảm xúc trước lăng Bác.

TIẾT 116 - VĂN BẢN
VIẾNG LĂNG BÁC
- Viễn Phương -
3 phần
Cảnh trước lăng Bác
Con ở Miền Nam ra thăm lăng Bác

Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát

Ôi ! Hàng tre xanh xanh Việt Nam

Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng.


xưng hô thân mật
màu xanh quê hương,
giản dị thân thuộc
vẻ đẹp thanh cao
của dân tộc
sức sống bền bỉ
dân tộc Việt nam
Khung cảnh trang nghiêm, thành kính
Tính từ
Tính từ
Thành ngữ
I. Tìm hiểu tác giả, tác phẩm
II. Phân tích tác phẩm.
1. Bố cục:
2. Phân tích:
a. Cảm xúc trước lăng Bác.
Hình ảnh hàng tre là biểu tượng của tinh thần đoàn kết, ý chí kiên cường của con người Việt Nam.


TIẾT 116 - VĂN BẢN
VIẾNG LĂNG BÁC
- Viễn Phương -
3 phần
DÒNG NGƯỜI VÀO LĂNG VIẾNG BÁC

Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng

Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ.

Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ

Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân ...

Ẩn dụ
Tả thực
cặp câu 1
cặp câu 2
tả thực
ẩn dụ
Hoán dụ
THẢO LUẬN NHÓM
Phân tích ý nghĩa ẩn dụ của hình ảnh “mặt trời” trong hai câu thơ :
Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ.
DÒNG NGƯỜI VÀO LĂNG VIẾNG BÁC

Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng

Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ.

Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ

Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân ...

Bác vĩ đại
trường tồn
bất diệt
nhân dân tôn
kính Bác
Ẩn dụ
Hoán dụ
Ẩn dụ
TRÀNG HOA
Dòng người xếp hàng dài vào lăng viếng Bác
Cuộc đời nhân dân nở hoa dưới ánh sáng của Bác, những bông hoa đang dâng lên Người những gì tươi thắm nhất => Ẩn dụ
Bẩy mươi chín mùa xuân
Bẩy mươi chín tuổi của Bác
Bác sông cuộc sống đẹp như những mùa xuân => Hoán dụ
DÒNG NGƯỜI VÀO LĂNG VIẾNG BÁC

Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng

Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ.

Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ

Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân ...

Bác vĩ đại
trường tồn
bất diệt
nhân dân tôn
kính Bác
Dòng người
nặng trĩu
nhớ thương
Bác
Ẩn dụ
Điệp từ
Hoán dụ
Ẩn dụ
Điệp từ
I. Tìm hiểu tác giả, tác phẩm
II. Phân tích tác phẩm.
1. Bố cục:
2. Phân tích:
a. Cảm xúc trước lăng Bác.
Hình ảnh hàng tre là biểu tượng của tinh thần đoàn kết, ý chí kiên cường của con người Việt Nam.
Dòng người bước đi trong nặng trĩu nhớ thương



TIẾT 116 - VĂN BẢN
VIẾNG LĂNG BÁC
- Viễn Phương -
3 phần
I. Tìm hiểu tác giả, tác phẩm
II. Phân tích tác phẩm.
1. Bố cục:
2. Phân tích:
a. Cảm xúc trước lăng Bác.
b. Cảm xúc khi vào lăng viếng Bác.




TIẾT 116 - VĂN BẢN
VIẾNG LĂNG BÁC
- Viễn Phương -
3 phần
CẢM XÚC KHI Ở TRONG LĂNG
Bác nằm trong giấc ngủ bình yên

Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
ẩn dụ

Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
ẩn dụ
Mà sao nghe nhói ở trong tim!
Giấc ngủ thanh bình,
yên tĩnh
Tâm hồn cao đẹp
của Bác
Những vần thơ
về trăng của Bác
CHỌN CÂU TRẢ LỜI ĐÚNG
? Ý nghĩa của hình ảnh ẩn dụ “Trời xanh là mãi mãi” là:
A. Bác như bầu trời của dân tộc
B. Bác vẫn còn sống mãi với non sông đất nước,như trời xanh còn mãi,người đã hoá thân thành thiên nhiên, đất nước.
C. Bầu trời trên lăng màu xanh.
D. Cả câu A,B,C đều đúng.
CẢM XÚC KHI Ở TRONG LĂNG
Bác nằm trong giấc ngủ bình yên

Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
ẩn dụ

Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
ẩn dụ
Mà sao nghe nhói ở trong tim!
yên tĩnh, trang nghiêm
tâm hồn cao đẹp
của Bác
những vần thơ
về trăng của Bác
Bác sống mãi với
non sông, đất nước
Nỗi đau đớn sâu sắc
khi Bác mất
I. Tìm hiểu tác giả, tác phẩm
II. Phân tích tác phẩm.
1. Bố cục:
2. Phân tích:
a. Cảm xúc trước lăng Bác.
b. Cảm xúc khi vào lăng viếng Bác.
Tác giả bộc lộ nỗi đau xót vô hạn trước sự ra đi của Bác





TIẾT 116 - VĂN BẢN
VIẾNG LĂNG BÁC
- Viễn Phương -
3 phần
TIỂU KẾT
? Suy nghĩ của em về hệ thống hình ảnh: “Mặt trời”, “Vầng trăng”, “Trời xanh” được tác giả thể hiện trong ba khổ thơ vừa học?

Trả lời:
+ Hệ thống hình ảnh ẩn dụ là biểu tượng của sự vĩnh hằng, mênh mông, bao la của vũ trụ cũng là để chỉ Bác và sự bất tử của Người.
+ Hình ảnh quen thuộc, gần gũi, có giá trị biểu cảm cao.
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
1. Học thuộc ba khổ thơ đầu của bài thơ “Viếng lăng Bác”
2. Tìm hiểu tâm trạng nhà thơ khi rời lăng Bác
3. Tổng kết nội dung và nghệ thuật nổi bật của bài thơ
4. Soạn bài thơ “Con cò” của CHẾ LAN VIÊN