Bài 23. Viếng lăng Bác

Nhiệt liệt chào mừng
các thầy, cô giáo về dự giờ
Môn: Ngữ Văn 9
Người thực hiện: Đào Thị Trinh Nương

Tiết 117:
Viếng lăng bác
(Viễn Phương)
Nhà thơ Viễn Phương
1. Tác giả:
- Là cây bút xuất hiện sớm nhất của phong trào văn nghệ giải phóng Miền Nam.
- Thường viết về đề tài chiến tranh.
- Phong cách thơ trữ tình sâu lắng.
- Được giải thưởng Nhà nước về VHNT.
2. Tác phẩm:
Tháng 4/1976. khi nhà thơ được cùng với đoàn đại biểu nhân dân miền Nam ra viếng lăng Bác nhân dịp khánh thành Công trình Lăng.
- Rút từ tập thơ "Như mây mùa xuân"( 1978)
I. Tìm hiểu chung
II. Tìm hiểu văn bản
Phương thức biểu đạt:
- Biểu cảm kết hợp với miêu tả
Trình tự bố cục:
- Cảm xúc trước lăng Bác ( Khổ 1, 2)
- Cảm xúc trong lăng Bác ( Khổ 3)
- Cảm xúc khi rời lăng Bác ( Khổ 4)
1. Cảm xúc trước lăng Bác.
II. Tìm hiểu văn bản
Con - thăm - Bác
Hàng tre
- Bát ngát
- Xanh xanh Việt Nam
- Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng
Èn dô
Tình cảm gần gũi, ấm áp, kính trọng.
Xúc động, tự hào, thiêng liêng, tôn kính.




Tượng trưng cho cốt cách, tinh thần, sức sống của con người và dân tộc Việt Nam.
II. Tìm hiểu văn bản
1. Cảm xúc trước lăng Bác.
Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
- Ngợi ca sự cao cả vĩ đại, công lao to lớn của Bác đem đến ánh sáng tự do cho dân tộc
- Khẳng định vẻ đẹp cao cả, trường tồn, vĩnh hằng của Bác trước thời gian và thiên nhiên vũ trụ

Liên tưởng độc đáo.

II. Tìm hiểu văn bản
1. Cảm xúc trước lăng Bác.
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bẩy mươi chín mùa xuân

Từ ngữ gợi tả, hình ảnh ẩn dụ.

Tình cảm nhớ thương, thành kính khôn nguôi.
*
Niềm xúc động, tự hào, ngợi ca, nhớ thương, thành kính.
II. Tìm hiểu văn bản
2. Cảm xúc trong lăng Bác.
Bác nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
Vẫn biết trời xanh là mãi mãi

- Gợi sự thanh thản, cao khiết, đẹp đẽ, trong sáng, nhân từ của Bác.
- Lời thơ như nâng niu, trân trọng giấc ngủ của Người
- Khẳng định sự trường tồn bất tử của Bác.
Mà sao nghe nhói ở trong tim.

- Niềm đau xót, tiếc thương Bác vô hạn.
II. Tìm hiểu văn bản
3. Cảm xúc khi rời lăng Bác.
Mai về miền Nam thương trào nước mắt

Lưu luyến không muốn rời xa Bác.
Muốn làm
- Con chim hót
- Đoá hoa toả hương
- Cây tre trung hiếu
Ước nguyện:

- Nhấn mạnh niềm ước nguyện giản dị, chân thành, tha thiết mãnh liệt.
- Khẳng định niềm son sắt, thuỷ chung với Bác.
III. Tổng kết:
1. Đáp án nào nói đúng nhất nghệ thuật của bài thơ?
A. Giọng thơ trang trọng, tha thiết phù hợp với tâm trạng và cảm xúc.
B. Nhịp thơ linh hoạt, ngôn ngữ giản dị, trong sáng, cô đúc, lắng đọng.
C. Hình ảnh ẩn dụ, giầu ý nghĩa biểu trưng.
2. Chọn đáp án thể đầy đủ nhất nội dung của bài thơ?
A. Thể hiện niềm xúc động thiêng liêng, tấm lòng tha thiết, thành kính vừa tự hào vừa đau xót của tác giả khi vào lăng viếng Bác.
B. Bộc lộ niềm ngưỡng mộ, ngợi ca, niềm tiếc thương vô hạn của tác giả với Bác kính yêu.
D. Tất cả các đáp án trên
C. Cả Avà B.
D
C
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật:
- Giọng thơ trang trọng, tha thiết phù hợp với tâm trạng và cảm xúc.
- Nhịp thơ linh hoạt, ngôn ngữ giản dị, trong sáng, cô đúc, lắng đọng.
- Hình ảnh ẩn dụ, giầu ý nghĩa biểu trưng.
2. Nội dung:
- Thể hiện niềm xúc động thiêng liêng, tấm lòng tha thiết, thành kính vừa tự hào vừa đau xót của tác giả khi vào lăng viếng Bác.
- Bộc lộ niềm ngưỡng mộ, ngợi ca, niềm tiếc thương vô hạn của tác giả với Bác kính yêu.
Luyện tập
Câu 1: Cảm xúc bao trùm thể hiện trong bài thơ "Viếng lăng Bác" là:
A.Xúc động, thành kính
B. Biết ơn trân trọng.
C. Ngợi ca tự hào.
D. Cả A,B,C
D
I. Câu hỏi trắc nghiệm
Luyện tập
I. Câu hỏi trắc nghiệm
Câu 2: ý nghĩa của phép tu từ ẩn dụ được sử dụng trong hai câu thơ:
A. Ca ngợi vẻ đẹp sáng trong, cao khiết của Bác.
B. Ca ngợi vẻ đẹp cao cả, trường tồn vĩnh hằng của Bác.
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ"
C. Ca ngợi vẻ đẹp của niềm khát vọng hoà nhập hoá thân.
"Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
B.
Luyện tập
II. Bài tập thảo luận
* Có ý kiến cho rằng hai câu thơ:
Đã gợi cho người đọc nghĩ đến những vần thơ tràn đầy ánh trăng của Bác.
"Bác nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền"
Em có đồng ý với nhận xét đó không? Liên hệ với những bài thơ viết về trăng của Bác để nêu rõ quan điểm của mình.
Hướng dẫn học ở nhà
Học thuộc lòng bài thơ
- Nắm vững nội dung, nghệ thuật của bài thơ
- Tìm hiểu những bài thơ, những tác phẩm văn học khác viết về Bác Hồ.
Làm bài tập:
1) Đọc bài thơ "Viếng lăng Bác" mọi người đều xúc động trước hình tượng "Mặt trời - trong lăng" và "tràng hoa - dòng người". Em hãy phân tích để thấy được cái hay, cái đẹp của hai hình tượng thơ này.
2) Có ý kiến cho rằng: "Hình ảnh hàng tre mở đầu bài thơ và hình ảnh cây tre khép lại bài thơ đã tạo nên một cấu trúc vừa trùng lặp vừa phát triển ý thơ". Em có đồng ý với ý kiến đó không? Tại sao?
- Đọc và soạn bài "Sang thu".
*
Xin chân thành cảm ơn và kính chúc các thầy, cô cùng các em học sinh mạnh khoẻ.