Bài 23. Từ phổ - Đường sức từ

Môn: Vật lý 9
Lớp 9B
Chào mừng các thầy giáo, cô giáo về dự giờ hội giảng
Giáo viên: Bùi minh hải
Phòng gd&ĐT việt trì
trường thcs vân cơ
Từ trường tồn tại ở không gian nào? Làm thế nào để nhận biết sự tồn tại của từ trường?
+Không gian xung quanh nam châm, xung quanh dòng điện tồn tại một từ trường.
+Để nhận biết sự tồn tại của từ trường ta dùng kim nam châm:
- Đặt kim nam châm vào không gian đó.
- Nếu thấy có lực từ tác dụng lên kim nam châm thì không gian đó có từ trường;
- Nếu thấy không có lực từ tác dụng lên kim nam châm thì không gian đó không có từ trường.
I - TỪ PHỔ
1. Thí nghiệm:
a. Dụng cụ:
b. Tiến hành:
- Đặt thanh nam châm lên bảng nhựa, gõ nhẹ;
- Quan sát hình ảnh mạt sắt vừa tạo thành trên tấm nhựa.
c.Nhận xét:
- Mạt sắt được sắp xếp thành những đường cong nối từ cực này sang cực kia của nam châm;
- Càng xa nam châm các đường mạt sắt càng thưa dần.
1.Các mạt sắt xung quanh nam châm được sắp xếp như thế nào?
2.Mật độ các mạt sắt ở xa, ở gần thanh nam châm có giống nhau không ?
I - TỪ PHỔ
1. Thí nghiệm:
2. Kết luận:
Trong từ trường của thanh nam châm, mạt sắt được sắp xếp thành những đường cong nối từ cực này sang cực kia của nam châm. Càng xa nam châm các đường này càng thưa dần.
■ Nơi nào mạt sắt dày thì từ trường mạnh, nơi nào mạt sắt thưa thì từ trường yếu.
■ Hình ảnh các đường mạt sắt xung quanh nam châm được gọi là từ phổ
II - ĐƯỜNG SỨC TỪ
1.Vẽ và xác định chiều đường sức từ
Vẽ đường sức từ:
-Tô dọc theo các đường mạt sắt nối từ cực nọ sang cực kia của nam châm trên tấm nhựa, ta được các đường liền nét biểu diễn đường sức từ của từ trường
II - ĐƯỜNG SỨC TỪ
1.Vẽ và xác định chiều đường sức từ
Vẽ đường sức từ:
b.Xác định chiều của đường sức từ:
Dùng các kim nam châm đặt trên một đường sức từ vừa vẽ được, trả lời C2
Nhận xét: Trên một đường sức từ, kim nam châm định theo một chiều nhất định
II - ĐƯỜNG SỨC TỪ
1.Vẽ và xác định chiều đường sức từ:
Trên một đường sức từ, kim nam châm định theo một chiều nhất định
Quy ước: Chiều của đường sức từ là chiều đi từ cực Nam(S) đến cực Bắc(N) xuyên dọc kim nam châm được đặt cân bằng trên đường sức từ đó
Căn cứ vào quy ước hãy dùng mũi tên đánh dấu chiều các đường sức từ,
Trả lời C3 Sgk-64
C3: Đường sức từ có chiều đi vào cực nào và đi ra từ cực nào của thanh nam châm ?
II - ĐƯỜNG SỨC TỪ
1.Vẽ và xác định chiều đường sức từ:
2.Kết luận:
a.Các kim nam châm nối đuôi nhau dọc theo một đường sức từ. Cực Bắc của kim này nối với cực Nam của kim kia.
b.Mỗi đường sức từ có một chiều xác định. Bên ngoài nam châm, các đường sức từ có chiều đi ra từ cực Bắc(N), đi vào cực Nam(S) của nam châm.
c.Nơi nào từ trường mạnh thì đường sức từ dày, nơi nào từ trường yếu thì đường sức từ thưa.
C4 Sgk-64: Cho hình ảnh từ phổ của nam châm chữ U, Dựa vào đó, hãy vẽ các đường sức từ của nó. Nhận xét về dạng các đường sức từ ở khoảng giữa hai từ cực
III- VẬN DỤNG
C4 Sgk-64: Ở khoảng giữa hai từ cực của nam châm chữ U, các đường sức từ gần như song song với nhau
C5 Sgk-64: Ta có đường sức từ đi ra ở đầu A, đi vào đầu B của thanh nam châm, vậy:
Đầu A: Cực từ Bắc (N)
Đầu B: Cực từ Nam (S)
III- VẬN DỤNG
C5 Sgk-64:
C6 Sgk-64: Cho hình ảnh từ phổ của hai nam châm đặt gần nhau. Hãy vẽ một số đường sức từ và chỉ rõ chiều của chúng
III- VẬN DỤNG
N
S
Đường sức từ có chiều đi ra ở cực Bắc, đi vào cực Nam như hình vẽ
GHI NHỚ

☼ Từ phổ là hình ảnh cụ thể về các đường sức từ. Có thể thu được từ phổ bằng cách rắc mạt sắt lên tấm nhựa đặt trong từ trường và gõ nhẹ

☼ Các đường sức từ có chiều nhất định. Ở bên ngoài nam châm, chúng là những đường cong đi ra từ cực Bắc (N), đi vào cực Nam (S) của nam châm