Bài 23. Từ phổ - Đường sức từ

CHÀO MỪNG QUÍ THẦY CÔ ĐẾN
ĐẾN DỰ GIỜ THĂM LỚP
KIỂM TRA BÀI CŨ BÀI CŨ:
Từ trường là gì? Từ trường có tính chất gì?
Trả lời: là môi trường đặc biệt xung quanh nam châm? Tác dụng lực từ lên kim nam châm đặt trong nó.



Ta đã biết xung quanh nam châm, xung quanh dòng điện có từ trường. Nhưng bằng mắt thường ta không thể nhìn thấy từ trường .Vậy làm thế nào để có thể hình dung ra từ trường và nghiên cứu từ tính của nó một cách dễ dàng, thuận lợi? Ta nghiên cứu bài học hôm nay.
Tuần:13
Tiết :25
Bài 23:TỪ PHỔ- ĐƯỜNG SỨC TỪ
I/Từ phổ
1.Thí nghiệm:
*Dụng cụ:Thanh nam châm, mạt sắt đựng trong hộp nhựa
*Tiến hành:gõ nhẹ mặt tấm nhựa



C1. Các mạt sắt xung quanh nam châm được sắp xếp như thế nào?








*Vì sao mạt sắt lại sắp xếp theo trật tự như vậy?
*Càng xa nam châm thì độ thưa,dày của các đường mạt sắt này thế nào?
*Độ thưa dày của các đường mạt sắt chứng tỏ điều gì?
2.Kết luận: Trong từ trường của nam châm, mạt sắt được sắp xếp thành những đường cong nối từ cực này sang cực kia của nam châm. Càng ra xa nam châm các đường này càng thưa dần.
Hình 23.4





*Nơi nào mạt sắt dày thì từ trường mạnh nơi nào mạt sắt thưa thì từ trường yếu
*Khái niệm từ phổ :Hình ảnh các đường mạt sắt xung quanh nam châm được gọi là từ phổ . Từ phổ cho ta một hình ảnh trực quan về từ trường
*Từ trường có liên quan gì đến đường sức từ?
II/Đường sức từ
1/Vẽ và xác định chiều đường sức từ
*Nếu dùng các đường nét liền thay cho các đường nét đứt ta sẽ được các đường cong mỗi đường nét liền là một đường sức từ.
Như vậy từ trường được đă�c trưng bởi các đường sức từ
*Vẽ từ trường của nam châm thẳng và nam châm hình chữ U
*Nếu đặt các kim nam châm trên một đường sức từ thì ta thấy chúng sắp xếp như hình vẽ




C2 Nhận xét gì về sự sắp xếp của các kim nam châm nằm dọc theo một đường sức từ?
Trả lời: Trên mỗi đường sức từ kim nam châm định hướng theo một chiều xác định
*Người ta quy ước chiều đường sức từ là chiều đi từ cực nam đến cực bắc xuyên dọc kim nam châm được đặt cân bằng trên đường sức từ đó
C3 Dựa vào quy ước đó đường sức từ có chiều đi vào cực nào và đi ra từ cực nào của thanh nam châm đang xét
*Trả lời: Bên ngoài thanh nam châm các đường sức từ có chiều đi ra từ cực bắc , đi vào cực nam
*Qua thí nghiệm trên em rút ra kết luận gì?
2/Kết luận:
-Các kim nam châm nối đuôi nhau dọc theo một đường sức từ . cực bắc của kim này nối với cực nam của kim kia.
-Mỗi đường sức từ có một chiều xác định . Bên ngoài nam châm các đường sức từ có chiều đi ra từ cực bắc, đi vào cực nam của nam châm.
-Nơi nào từ trường mạnh thì đường sức từ dày, nơi nào từ trường yếu thì đường súc từ thưa.
III/Vận dụng
C4 Hình 23.4 cho hình ảnh từ phổ của nam châm chữ U dựa vào đó hãy vẽ các đường sức từ của nó. Nhận xét về dạng đường sức từ ở khoảng giũa hai cực?






Trả lời: Ở khoảng giữa hai cực của nam châm hình chữ U, các đường sức từ gần như song song với nhau.
C5 Biết chiều một đường sức từ của thanh nam châm thẳng như hình 23.5 .Hãy xác định tên các từ cực của nam châm?
Trả lời: Đầu A là cực bắc,đầu B là cực nam

C6 Hình 23.6 cho hình ảnh từ phổ của hai nam châm đặt gần nhau. Hãy vẽ một số đường sức từ và xác định chiều của chúng?
Củng cố:
1/Từ phổ giúp ta hiểu điều gì? Có thể thu được từ phổ bằng cách nào?
2/Đường sức từ có chiều như thế nào?
*Ghi nhớ:
-Từ phổ là hình ảnh cụ thể về các đường sức từ. Có thể thu được từ phổ bằng cách rắc mạt sắt lên tấm nhựa đặt trong từ trường và gõ nhẹ.
-Các đường sức từ có chiều nhất định. Ở bên ngoài thanh nam châm chúng là những đường cong đi ra từ cực bắc, đi vào cực nam của nam châm
Luyện tập:
1/Đường sức từ là những đường cong được vẽ theo quy ước sao cho:
A/có chiều đi từ cực nam tới cực bắc bên ngoài thanh nam châm
B/có độ mau thưa tùy ý
C/bắt đầu từ cực này và kết thúc ở cực kia của nam châm
D/có chiều đi từ cực bắc tới cực nam ở bên ngoài thanh nam châm

2/Nhìn vào hình vẽ hãy xác định chiều các đường sức từ của nam châm?
Kính chào các thầy cô!