Bài 23. Từ phổ - Đường sức từ

Chào Mừng Quý Thầy Cô Về Dự Tiết Hội Giảng !
Môn : Vật Lý 9
Câu 1:Từ trường tồn tại ở đâu? Nêu cách nhận biết từ trường?
Nếu có một kim nam châm thì em làm thế nào để phát hiện ra trong dây dẫn AB có dòng điện hay không?
KIỂM TRA BÀI CŨ
Ta đã biết xung quanh nam châm, xung quanh dòng điện có từ trường. Bằng mắt thường chúng ta không thể nhìn thấy từ trường. Vậy làm thế nào để có thể hình dung ra từ trường và nghiên cứu đặc tính của nó một cách dễ dàng, thuận lợi?
TIẾT 26_ BÀI 23: TỪ PHỔ-ĐƯỜNG SỨC TỪ
a. Dụng cụ
Tấm nhựa trong có mạt sắt
Nam châm thẳng
I. Từ phổ
1. Thí nghệm
TIẾT 26_ BÀI 23: TỪ PHỔ-ĐƯỜNG SỨC TỪ
Lắc đều lớp mạt sắt trong tấm nhựa trong, phẳng
Đặt thanh nam châm lên trên tấm nhựa có mạt sắt rồi gõ nhẹ.
Quan sát hình ảnh mạt sắt vừa tạo thành trên tấm nhựa
a. Dụng cụ
b. Các bước tiến hành
I. Từ phổ
1. Thí nghệm
Rắc đều một lớp mạt sắt lên tấm nhựa trong, phẳng
Đặt thanh nam châm lên trên tấm nhựa có mạt sắt rồi gõ nhẹ.
Quan sát hình ảnh mạt sắt vừa tạo thành trên tấm nhựa
THẢO LUẬN NHÓM
CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
1.Các mạt sắt xung quanh nam châm được sắp xếp như thế nào?
2. Nhận xét về sự sắp xếp của mạt sắt ở gần và ở xa nam châm?
Các mạt sắt được sắp xếp thành những đường cong nối từ cực này sang cực kia của nam châm.
Gần nam châm thì mạt sắt dày, xa nam châm thì mạt sắt thưa
TIẾT 26_ BÀI 23: TỪ PHỔ-ĐƯỜNG SỨC TỪ
1. Thí nghiệm:
2. Kết luận:
* Trong từ trường của thanh nam châm, mạt sắt được sắp xếp thành những đường cong nối từ cực này sang cực kia của nam châm. Càng ra xa nam châm những đường này càng thưa dần.
* Hình ảnh các đường mạt sắt xung quanh nam châm gọi là từ phổ của nam châm.Từ phổ cho ta hình ảnh trực quan về từ trường.
* Nơi nào mạt sắt dày thì từ trường mạnh, nơi nào mạt sắt thưa thì từ trường yếu
I. Từ phổ
TIẾT 26_ BÀI 23: TỪ PHỔ-ĐƯỜNG SỨC TỪ
I/ Từ phổ:
1. Thí nghiệm:
2. Kết luận:
II/ Đường sức từ
1. Vẽ và xác định chiều đường sức từ
a.Vẽ đường sức từ:
Sử dụng kết quả thí nghiệm vừa tạo ra từ phổ của thanh nam châm
Dùng bút tô dọc theo các đường mạt sắt nối từ cực này sang cực kia của nam châm trên tấm nhựa. Ta sẽ được các đường liền nét, biểu diễn đường sức của từ trường (gọi là đường sức từ )
b. Chiều của đường sức từ:
Dùng kim nam châm nhỏ đặt nối tiếp nhau trên một đường sức từ vừa vẽ được
C2. Các kim nam châm nối đuôi nhau dọc theo một đường sức từ, cực Bắc kim này nối với cực Nam kim kia.
QUY ƯỚC : Chiều đường sức từ là chiều đi từ cực Nam đến cực Bắc xuyên dọc kim nam châm đặt trên đường sức đó.
Dựa vào quy ước trên, hãy dùng mũi tên đánh dấu chiều các đường sức từ vừa vẽ được.
C2. Nhận xét về sự sắp xếp của các kim nam châm.
HOẠT ĐỘNG NHÓM
I/ Từ phổ:
1. Thí nghiệm:
2. Kết luận:
II/ Đường sức từ
1. Vẽ và xác định chiều đường sức từ
a.Vẽ đường sức từ:
TIẾT 26_ BÀI 23: TỪ PHỔ-ĐƯỜNG SỨC TỪ
b. Chiều của đường sức từ:
Đường sức từ có chiều đi vào cực nào và đi ra từ cực nào của thanh nam châm?
Trả lời: Các đường sức từ có chiều đi ra từ cực Bắc, đi vào cực Nam của thanh nam châm
TIẾT 26_ BÀI 23: TỪ PHỔ-ĐƯỜNG SỨC TỪ
II/ Đường sức từ
1. Vẽ và xác định chiều đường sức từ
2. Kết luận
- Đường sức từ là những đường biểu diễn hình dạng của từ trường.
- Các kim nam châm nối đuôi nhau dọc theo một đường sức từ, cực Bắc kim này nối với cực Nam kim kia.
- Mỗi đường sức từ có một chiều xác định. Bên ngoài nam châm, các đường sức từ có chiều đi ra từ cực Bắc, đi vào cực Nam của nam châm.
- Nơi nào từ trường mạnh thì đường sức từ dày, từ trường yếu thì đường sức từ thưa.
Hãy đọc các thông tin sau:
Chiều đường sức từ là chiều đi từ cực Nam đến cực Bắc xuyên dọc kim nam châm đặt trên đường sức đó.
Mỗi đường sức từ có một chiều xác định. Bên ngoài nam châm, các đường sức từ có chiều đi ra từ cực Bắc, đi vào cực Nam của nam châm.
Có mấy cách xác định chiều đường sức từ?
Cách 1: Dựa vào định hướng của kim nam châm đặt trên đường sức từ
Cách 2: Dựa vào tên từ cực của nam châm
N
S
Xác định chiều đường sức từ cho nam châm?
Xác định chiều đường sức từ cho nam châm?
S
S
N
N
TIẾT 26_ BÀI 23: TỪ PHỔ-ĐƯỜNG SỨC TỪ
I/ Từ phổ:
II/ Đường sức từ
III/ Vận dụng

C4. Vẽ các đường sức từ của nam châm chữ U. Nhận xét về dạng các đường sức từ ở khoảng giữa hai từ cực.
C4. Từ trường trong lòng nam châm hình chữ U là từ trường đều. Ở khoảng giữa 2 từ cực các đường sức từ là những đường thẳng song song và cách đều nhau.
A B
C5. Biết chiều một đường sức từ của thanh nam châm thẳng như hình bên. Hãy xác định tên các từ cực của nam châm.
S
N
TIẾT 26_ BÀI 23: TỪ PHỔ-ĐƯỜNG SỨC TỪ
I/ Từ phổ:
II/ Đường sức từ
III/ Vận dụng
TIẾT 26_ BÀI 23: TỪ PHỔ-ĐƯỜNG SỨC TỪ
I/ Từ phổ:
II/ Đường sức từ
III/ Vận dụng
C6.Cho hình ảnh từ phổ của hai nam châm đặt gần nhau. Hãy vẽ một số đường sức từ và chỉ rõ chiều của chúng.
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
-Học thuộc ghi nhớ, nắm vững các kiến thức của bài.
-Đọc thêm: “Có thể em chưa biết”.
-BTVN: (SBT).
-Chuẩn bị bài mới: “ Bài 24: Từ trường của ống dây có dòng điện chạy qua”
TIẾT 26_ BÀI 23: TỪ PHỔ-ĐƯỜNG SỨC TỪ