Bài 23. Từ phổ - Đường sức từ

Chào mừng quý thầy cô về dự hội giảng
PHÒNG GD-ĐT PHÙ MỸ
TRƯỜNG THCS MỸ TRINH
Người thực hiện: Nguyễn Đình Khiếm
KIỂM TRA BÀI CŨ
1. Nêu cách tạo ra từ phổ và đặc điểm từ phổ của nam châm thẳng?

2. a) Nêu qui ước về chiều đường sức từ đối với kim nam châm được đặt cân bằng trên đường sức từ và đối với thanh nam châm thẳng ?

b) Xác định các từ cực của nam châm ở
hình vẽ bên dưới ?


Đáp án
1.-Rắc đều mạt sắt lên tấm nhựa trong, phẳng. Đặt tấm nhựa lên một thanh nam châm rồi gõ nhẹ. (2 đ )
-Từ phổ của nam châm thẳng có dạng những đường cong nối từ cực này đến cực kia của nam châm.(3 đ)
2. a) -Chiều đường sức từ là chiều đi từ cực Nam đến cực Bắc xuyên dọc kim nam châm trên đường sức từ. (1,5 đ)
-Bên ngoài thanh nam châm chiều đường sức từ đi ra từ cực Bắc, đi vào từ cực Nam. (1,5 đ)
b)Xác định đúng từ cực nam châm như hình vẽ (2 đ)
Câu C1:So sánh với từ phổ của nam châm thẳng và cho biết chúng có gì giống, khác nhau ?
Từ phổ của
nam châm thẳng
Từ phổ của
ống dây có dòng điện
C1:+Giống nhau: Phần từ phổ ở bên ngoài ống dây có dòng điện chạy qua và bên ngoài thanh nam châm giống nhau.
+ Khác nhau: Trong lòng ống dây cũng có các đường mạt sắt được sắp xếp gần như song song với nhau.
Hình dạng các đường sức từ
C2:Đường sức từ ở trong và ngoài ống dây
tạo thành những đường cong khép kín.
Câu C3: Cho nhận xét về chiều của đường sức từ ở hai đầu ống dây so với chiều các đường sức từ ở hai đầu của thanh nam châm?
Hình 24.2
Câu C3: Gi?ng nhu thanh nam ch�m, t?i hai d?u ?ng d�y, c�c du?ng s?c t? cĩ chi?u c�ng di v�o m?t d?u v� c�ng di ra ? d?u kia
N
S
Qui tắc nắm tay phải
Nắm bàn tay phải, rồi đặt sao cho bốn ngón tay hướng theo chiều dòng điện chạy qua các vòng dây thì ngón tay cái choãi ra chỉ chiều của đường sức từ trong lòng ống dây.
Ta hãy quan sát chiều của đường sức từ
N
S
Ta hãy quan sát chiều của đường sức từ khi đổi chiều dòng điện
s
N
S
C4. Cho ống dây AB có dòng điện chạy qua. Một nam châm thử đặt ở đầu B của ống dây, khi đứng yên nằm định hướng như hìnhvẽ dưới đây. Xác định tên các từ cực của ống dây.
N
C5. Hình dưới có một kim nam châm bị vẽ sai chiều. Hãy chỉ ra đó là kim nam châm nào và vẽ lại cho đúng. Dùng quy tắc nắm tay phải xác định chiều dòng điện chạy qua các vòng dây
5
1
2
3
4
A
B
Kim số 5 bị vẽ sai
Đúng
+
-
C6 Hình dưới cho biết chiều dòng điện chạy qua các vòng dây. Hãy dùng quy tắc nắm tay phải để xác định tên các từ cực của ống dây.
A
B
Bài tập vận dụng:
Trong thí nghiệm mô tả dưới đây, cuộn dây A
cố định , cuộn dây B có thể dịch chuyển.
a) Xác định các cực của các cuộn dây.
b) Cuộn dây B dịch chuyển như thế nào? Tại sao?
c) Điều gì sẽ xảy ra, nếu người ta đổi chiều dòng điện
- Trong 2 cuộn dây
- Chỉ trong một cuộn dây
A
+
–
B
–
+
Đáp án:
a) Mặt bên phải của cuộn dây A là cực bắc (N), mặt bên trái của nó là cực nam (S).
Mặt bên trái của cuộn dây B là cực bắc (N), mặt bên phải của nó là cực nam (S).
b) Cuộn dây B dịch chuyển sang bên phải vì hai cực cùng tên thì đẩy nhau.

A
+
–
N
S
c) -Nếu đổi chiều dòng điện trong cả hai cuộn dây thì các dây cuộn cũng đổi cực. Hiện tượng vẫn xảy ra như trước.
A
–
+
B
+
–
N
N
S
S
-Nếu đổi chiều dòng điện trong một cuộn dây thì cuộn dây B bị hút về cuộn dây A

A
–
+
N
S
Chuẩn bị cho tiết học tiếp theo:
- Học thuộc các nội dung kết luận của bài học, đặc biệt phải thuộc kỹ qui tắc nắm tay phải, vận dụng thành thạo qui tắc.
- Làm lại các bài tập C4 đến C6 vào vở .
- Làm các bài tập của bài 24 ở SBT.
- Đọc phần "Có thể em chưa biết"
- Chuẩn bị bài mới: Trong thực tế ngoài nam châm vĩnh cửu, thì còn có nam châm điện. Loại nam châm này được ứng dụng trong thực tế khá nhiều. Vậy nam châm điện được tạo ra như thế nào? Được ứng dụng để làm gì? Các em về nhà tìm hiểu bài 25 để chuẩn bị cho tiết sau.
BÀI HỌC KẾT THÚC TẠI ĐÂY CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM