Bài 23. Từ phổ - Đường sức từ

Giáo viên : Phùng Văn Họa
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1:Từ trường tồn tại ở những đâu?
Trả lời câu 1:
Từ trường tồn tại ở xung quanh nam châm, xung quanh
dòng điện, xung quanh trái đất.
Câu 2:Cách nhận biết từ trường?
Trả lời câu 2:
-Cách nhận biết từ trường:
+Dùng kim nam châm.
+Nơi nào có lực từ tác dụng lên kim nam châm thì nơi đó có
từ trường.
TIẾT 24 TỪ PHỔ - ĐƯỜNG SỨC TỪ
TIẾT 24: TỪ PHỔ - ĐƯỜNG SỨC TỪ
I. TỪ PHỔ
1. Thí nghiệm:
Quan sát hình vẽ sau:
Rắc đều một lớp mạt sắt lên tấm nhựa trong, phẳng. Đặt tấm nhựa này lên trên một thanh nam châm rồi gõ nhẹ. Quan sát hình ảnh mạt sắt vừa được tạo thành trên tấm nhựa
C1: Các mạt sắt xung quanh nam châm được sắp xếp như thế nào?
- Nhận xét gì về mật độ đường mạt sắt ở vùng gần nam châm, vùng xa nam châm
C1: Mạt sắt được xếp thành những đường cong nối từ cực này sang cực kia của nam châm.
Gần nam châm đường mạt sắt dày, xa nam châm các đường mạt sắt thưa dần
2. Kết luận:
Trong từ trường của thanh nam châm, mạt sắt được sắp xếp thành những đường cong nối từ cực này sang cực kia của nam châm. Càng xa nam châm những đường này càng thưa dần.
Càng xa nam châm các đường mạt sắt càng thưa dần
Nơi nào mạt sắt dày thì từ trường mạnh, nơi nào mạt sắt thưa thì từ trường yếu.
Các đường mạt sắt xung quanh nam châm gọi là từ phổ. Từ phổ cho ta hình ảnh trực quan về từ trường
- Tại sao gần nam châm mạt sắt dày, xa nam châm mạt sắt thưa?
Gần nam châm từ trường mạnh, xa nam châm từ trường yếu
TIẾT 24: TỪ PHỔ - ĐƯỜNG SỨC TỪ
I.TỪ PHỔ
1. Thí nghiệm
2. Kết luận
II. ĐƯỜNG SỨC TỪ
Vẽ và xác định chiều
đường sức từ
a. Hãy dùng bút chì tô dọc theo các đường mạt sắt nối từ cực nọ sang cực kia của nam châm trên tấm nhựa
Ta được các đường liền nét, biểu diễn đường sức của từ trường ( gọi là đường sức từ )
Mô tả trên hình vẽ sau:
b. Dùng các kim nam châm nhỏ đặt nối tiếp nhau trên một đường sức từ vừa vẽ được.
C2: Nhận xét gì về sự sắp xếp của các kim nam châm nằm dọc theo một đường sức từ?
C2: Trên mỗi đường sức từ kim nam châm định hướng theo một chiều nhất định
*Quy ước: Chiều đường sức từ là chiều đi từ cực Nam đến cực Bắc xuyên dọc kim nam châm được đặt cân bằng trên đường sức từ đó.
C3: Đường sức từ có chiều đi vào cực nào và đi ra từ cực nào của thanh nam châm?
C3: Bên ngoài thanh nam châm, các đường sức từ đều có chiều đi ra từ cực Bắc, đi vào cực Nam
2. Kết luận:
a. Các kim nam châm nối đuôi nhau dọc theo một đường sức từ. Cực Bắc của kim này nối với cực Nam của kim kia .
b. Mỗi đường sức từ có một chiều xác định. Bên ngoài thanh nam châm, các đường sức từ có chiều đi ra từ cực Bắc, đi vào cực Nam của nam châm
c. Nơi nào từ trường mạnh thì đường sức từ dày, nơi nào từ trường yếu thì đường sức từ thưa
TỪ TRƯỜNG CỦA TRÁI ĐẤT
I. TỪ PHỔ:
1. Thí nghiệm:
2. Kết luận: (SGK)
C1.
II. ĐƯỜNG SỨC TỪ:
1.Vẽ và xác định
2. Kết luận: (SGK)
C2.
C3.
III. VẬN DỤNG:
N
S
C1.
Chiều của đường sức từ:
C1.
C4.Cho hình ảnh từ phổ
của nam châm chữ U.
Dựa vào đó, hãy vẽ các
đường sức từ của nó.
Nhận xét về dạng đường
sức từ ở khoảng giữa hai
từ cực.

Ở khoảng giữa hai từ cực của nam châm chữ U, các đường sức từ gần như song song với nhau.
TIẾT 24:
2. Kết luận: (SGK)
C2.
C3.
III. VẬN DỤNG:
I. TỪ PHỔ:
1. Thí nghiệm:
2. Kết luận: (SGK)
C1.
Chiều của đường sức từ:
1.Vẽ và xác định
II. ĐƯỜNG SỨC TỪ:
C6.Cho hình ảnh từ phổ của hai nam châm đặt gần nhau. Hãy vẽ một số đường sức từ và chỉ rõ chiều của chúng.
C5.Biết chiều một đường sức từ của thanh nam châm thẳng như hình bên. Hãy xác định tên các từ cực của nam châm.
N
S
TIẾT 24:
1
4
1
2
3
4
5
6
2
3
5
6
1
2
3
4
5
6
BÊN NGOÀI THANH NAM CHÂM ĐƯỜNG SỨC TỪ CÓ CHIỀU NHƯ THẾ NÀO?
HÌNH ẢNH CÁC ĐƯỜNG MẠT SẮT XUNG QUANH NAM CHÂM GỌI LÀ GÌ?

TRONG THÍ NGHIỆM TẠO RA TỪ PHỔ TẠI SAO NGƯỜI TA KHÔNG DÙNG MẠT ĐỒNG HAY MẠT KẼM?
TRONG THÍ NGHIỆM ƠXTET DÂY DẪN ĐƯỢC ĐẶT NHƯ THẾ NÀO VỚI KIM NAM CHÂM?
XUNG QUANH DÂY DẪN CÓ DÒNG ĐIỆN VÀ XUNG QUANH NAM CHÂM CÓ GÌ ?
I. TỪ PHỔ:
1. Thí nghiệm:
2. Kết luận:
II. ĐƯỜNG SỨC TỪ:
1.Vẽ và xác định chiều đường sức từ:
2. Kết luận:
-Các kim nam châm nối đuôi nhau dọc theo một đường sức từ. Cực Bắc của kim này nối với cực Nam của kim kia.
-Mỗi đường sức từ có một chiều xác định. Bên ngoài nam châm, các đường sức từ có chiều đi ra từ cực Bắc, đi vào cực Nam của nam châm.
-Nơi nào từ trường mạnh thì đường sức từ dày, nơi nào từ trường yếu thì đường sức từ thưa.
TIẾT 24:
* Hình ảnh các đường mạt sắt xung quanh nam châm gọi là từ phổ.
*Từ phổ cho ta hình ảnh trực quan về từ trường.
-Trong từ trường của thanh nam châm, mạt sắt được sắp xếp thành những đường cong nối từ cực này sang cực kia của nam châm.
- Càng ra xa nam châm những đường này càng thưa dần.
Từ phổ của nam châm thẳng
Đường sức từ của nam châm thẳng
Bên ngoài nam châm, đường sức từ có chiều:
Đi ra cực bắc, đi vào cực nam
Từ phổ của nam châm chữ U
Đường sức từ của nam chữ U
Bên ngoài nam châm, đường sức từ có chiều:
Đi ra cực bắc, đi vào cực nam
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
-Học thuộc ghi nhớ, nắm vững các kiến thức của bài.
-Đọc mục: “Có thể em chưa biết”.
-BTVN: 23.1 đến 23.5 (SBT).
-Chuẩn bị bài mới: “Từ trường của ống dây có dòng điện chạy qua”

CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ
CÙNG TOÀN THỂ CÁC EM HỌC SINH !