Bài 23. Tác dụng từ, tác dụng hoá học và tác dụng sinh lí của dòng điện

NHIỆT NĂNG
Bài 27
Giáo án điện tử:


(Vật lý 8)
Thứ 6 ngày 04 tháng 03 năm 2011
KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ
ĐẾN DỰ GIỜ VỚI LỚP 7B
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Nhung
Trường THCS Nà Ban -Mai Sơn – Sơn La
Nêu các tác dụng của dòng điện đã học ?
Lấy ví dụ ?
Dòng điện có tác dụng nhiệt và tác dụng phát sáng
Câu hỏi :
Trả lời :
KIỂM TRA BÀI CŨ
Hãy quan sát hình ảnh chụp cần cẩu dùng nam châm điện.
Ta thấy rằng cần cẩu này hoạt động nhờ vào nam châm điện. Vậy nam châm điện là gì ? Và chúng hoạt động dựa trên tác dụng gì của dòng điện ?
Tiết 25 - Bài 23
TÁC DỤNG TỪ, TÁC DỤNG HÓA HỌC VÀ
TÁC DỤNG SINH LÍ CỦA DÒNG ĐIỆN
Thí nghiệm 1
Nam châm
Thanh sắt, (thép)
Thanh đồng
Thanh nhôm
Đưa nam châm lại gần 3 thanh: đồng, sắt (thép ), nhôm và quan sát có hiện tượng gì xảy ra ?
Nam châm có khả năng hút thanh sắt (thép)
Tiết 25 - Bài 23
TÁC DỤNG TỪ, TÁC DỤNG HÓA HỌC VÀ
TÁC DỤNG SINH LÍ CỦA DÒNG ĐIỆN
Thí nghiệm 2
Đưa một kim nam châm lại gần đầu một thanh nam châm thẳng, quan sát hiện tượng và nhận xét.
Nhận xét : Khi đưa một kim nam châm lại gần đầu một thanh nam châm thẳng thì một trong hai cực của kim bị ……..còn cực kia bị……...
hút
đẩy
Thanh nam châm
Kim nam châm
Tiết 25 - Bài 23
TÁC DỤNG TỪ, TÁC DỤNG HÓA HỌC VÀ
TÁC DỤNG SINH LÍ CỦA DÒNG ĐIỆN
Sắt - thép
Sắt - thép
Nam châm có khả năng hút các vật bằng sắt (thép) và làm lệch kim nam châm điều đó cho ta thấy nam châm có tính chất gì ?
Nam châm có tính chất từ
Tiết 25 - Bài 23
TÁC DỤNG TỪ, TÁC DỤNG HÓA HỌC VÀ
TÁC DỤNG SINH LÍ CỦA DÒNG ĐIỆN
Quan sát và nêu cấu tạo của nam châm điện
Lõi sắt non
Vòng dây quấn cách điện
** Cuộn dây dẫn quấn quanh lõi sắt non có dòng điện chạy qua là nam châm điện.
Hình 23.1
Tiết 25 - Bài 23
TÁC DỤNG TỪ, TÁC DỤNG HÓA HỌC VÀ
TÁC DỤNG SINH LÍ CỦA DÒNG ĐIỆN
C1: a. Đưa một đầu cuộn dây lại gần các mẩu sắt, đồng, nhôm. Quan sát xem có hiện tượng gì xảy ra khi công tắc mở và công tắc đóng ?
** Nam châm điện hút các vật bằng sắt hoặc thép.
Thanh sắt (thép)
Thanh đồng
Thanh nhôm
Thí nghiệm 3
Tiết 25 - Bài 23
TÁC DỤNG TỪ, TÁC DỤNG HÓA HỌC VÀ
TÁC DỤNG SINH LÍ CỦA DÒNG ĐIỆN
C1 b) Đưa một kim nam châm lại gần một đầu cuộn dây và đóng công tắc. Có hiện tượng gì xảy ra ?
Đưa một kim nam châm lại gần một đầu cuộn dây và đóng công tắc, kim nam châm quay.
Thí nghiệm 4
Thanh sắt (thép)
Thanh đồng
Thanh nhôm
Thí nghiệm 3
Thí nghiệm 4
Nam châm điện có ……………... vì nó có khả năng làm quay kim nam châm và hút các vật bằng sắt hoặc thép.
tác dụng từ
Điều khiển
Chốt kẹp
Lá thép đàn hồi
Miếng sắt
Tiếp điểm
Đầu gõ chuông
chuông
Nguồn điện
C2 Khi đóng công tắc, có hiện tượng gì xảy ra với cuộn dây, với miếng sắt, và với đầu gõ chuông ?
Khi đóng công tắc, dòng điện đi qua cuộn dây, cuộn dây trở thành nam châm điện. Khi đó cuộn dây hút miếng sắt làm cho đầu gõ chuông đập vào chuông, chuông kêu.
Điều khiển
Chốt kẹp
Lá thép đàn hồi
Miếng sắt
Tiếp điểm
Đầu gõ chuông
chuông
Nguồn điện
C3 Ngay sau đó, mạch điện bị hở. Hãy chỉ ra chỗ hở mạch này.
Chỗ hở của mạch ở chỗ miếng sắt bị hút nên rời khỏi tiếp điểm.
Điều khiển
Chốt kẹp
Lá thép đàn hồi
Miếng sắt
Tiếp điểm
Đầu gõ chuông
chuông
Nguồn điện
C3 Giải thích tại sao miếng sắt khi đó trở về tì sát tiếp điểm.
Khi đó mạch hở, cuộn dây không có dòng điện đi qua, không có tính chất từ nên không hút miến sắt nữa. Do tính đàn hồi của thanh kim loại nên miếng sắt trở về tì sát vào tiếp điểm.
+ -
K
C4. Khi đóng công tắc tại sao chuông điện kêu liên tiếp ?
C4: Khi miếng sắt tì sát vào tiếp điểm, mạch điện kín, cuộn dây có (1)…………chạy qua và lại có (2)…………., cuộn dây lại hút (3) ……………và đầu gõ chuông lại đập vào chuông, làm chuông kêu. Mạch lại hở. Cứ như vậy chuông kêu liên tiếp chừng nào công tắc còn đóng.
dòng điện
tính chất từ
miếng sắt
Điều khiển
Chốt kẹp
Lá thép đàn hồi
Miếng sắt
Tiếp điểm
Đầu gõ chuông
chuông
Nguồn điện
Khi miếng sắt trở lại tì sát vào tiếp điểm, mạch kín và cuộn dây lại có dòng điện chạy qua và có tính chất từ. Cuộn dây lại hút miếng sắt và đầu gõ chuông lại đập vào làm chuông kêu. Mạch lại hở. Cứ như vậy chuông kêu liên tiếp chừng nào công tắc còn đóng
Điều khiển
Chốt kẹp
Lá thép đàn hồi
Miếng sắt
Tiếp điểm
Đầu gõ chuông
chuông
Nguồn điện
Khi miếng sắt trở lại tì sát vào tiếp điểm, mạch kín và cuộn dây lại có dòng điện chạy qua và có tính chất từ. Cuộn dây lại hút miếng sắt và đầu gõ chuông lại đập vào làm chuông kêu. Mạch lại hở. Cứ như vậy chuông kêu liên tiếp chừng nào công tắc còn đóng
Một số ứng dụng tác dụng từ của dòng điện
Khi đóng công tắc
C5. Quan sát đèn khi đóng công tắc và cho biết dung dịch muối đồng sunphat là dung dịch dẫn điện hay cách điện?
C5 :Đèn sáng, dung dịch đồng sunphat là chất dẫn điện.
C6. Thỏi than nối với cực âm lúc trước màu đen. Sau vài phút thí nghiệm nó được phủ màu gì?
C6: Sau thí nghiệm thỏi than nối với cực âm được phủ một lớp màu đỏ nhạt.
Hiện tượng đồng tách khỏi dung dịch muối đồng khi có dòng điện chạy qua chứng tỏ dòng điện có tác dụng hóa học.
Kết luận : Dòng điện đi qua dung dịch muối đồng làm cho thỏi than nối với cực âm được phủ một lớp ……….
đồng
Thí nghiệm
Ứng dụng trong công nghiệp mạ điện như mạ đồng, mạ vàng, mạ thiếc…để chống gỉ, làm đẹp
Quan sát hình ảnh: người bị điện giật
Nếu sơ ý để cho dòng điện đi qua cơ thể người như tay chạm vào ổ điện, dây điện thì hiện tượng gì xảy ra?
Bị điện giật. Tim ngừng đập, cơ co giật, ngạt thở, thần kinh tê liệt.
Ghi nhớ
* Dòng điện có tác dụng từ vì nó có thể làm quay kim nam châm.
* Dòng điện có tác dụng hoá học (khi cho dòng điện đi qua dung dịch muối đồng thì nó tách đồng ra khỏi dung dịch, tạo thành lớp đồng trên thỏi than nối với cực âm).
* Dòng điện có tác dụng sinh lí khi đi qua cơ thể người và các động vật.
VƯỢT QUA THỬ THÁCH
Sắp xếp các hiện tượng và các dụng cụ dùng điện sau đây tương ứng với các tác dụng của dòng điện.
A. Khi quạt điện hoạt động lâu, sờ vào
ta thấy quạt bị nóng lên.
E. Bị điện giật do sơ ý chạm tay vào dây
điện không có vỏ bọc cách điện.
B. Bóng đèn điện phát sáng.
C. Rơle điện trong các thiết bị điện tự động.
D. Mạ vàng cho vỏ chiếc đồng hồ.
Nhiệt
Phát sáng
Từ
Hóa học
Sinh lí
• Học thuộc ghi nhớ
• Làm bài tập 23.1 đến 23.4 SBT
• Xem lại từ bài 19 đến 23 tiết sau Ôn tập
+ Có những loại điện tích nào? Các loại nào thì hút nhau, đẩy nhau?
+ Dòng điện là gì? Dòng điện trong kim loại là gì?
+ Chất dẫn điện, chất cách điện?
+ Sơ đồ mạch điện, chiều dòng điện, các kí hiệu của các bộ phận mạch điện?
+ Năm tác dụng của dòng điện? Các ứng dụng của nó?
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Bài học kết thúc
Chúc các em học tốt
CHÚC CÁC EM HỌC TẬP TỐT