Bài 23. Nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)

Cho các đề bài sau:
Đất nước ta có nhiều tấm gương nghèo vượt khó, học giỏi. Em hãy trình bày một số tấm gương đó và nêu suy nghĩ của mình.
2. Suy nghĩ từ câu ca dao:
" Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra".
Nghị luận về sự việc hiện tượng đời sống.
Nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí.
3. Suy nghĩ về nhân vật anh niên trong tác phẩm lặng lẽ Sa Pa.
?
Tiết 118: NGHỊ LUẬN VỀ TÁC PHẨM TRUYỆN ( ĐOẠN TRÍCH )
I. Tìm hiểu bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
1.Ví dụ
Vấn đề nghị luận : Những phẩm chất , đức tính đẹp đẽ , đáng yêu của nhân vật anh thanh niên
LĐ 1: Là người yêu đời , yêu nghề , có tinh thần trách nhiệm với công việc

LĐ 2: Sống hòa đồng yêu thương mọi người , quan tâm đến người khác
LĐ 3:Là người khiêm tốn

-Câu 1: đoạn 2
- Câu 2: đoạn 3
-Câu 1: đoạn 4
Yêu công việc coi công việc là bạn
LĐ1:Yêu đời , yêu nghề , có trách nhiệm
Công việc vất
vả

Biết sắp xếp cuộc sống riêng……
LĐ 2 : Sống hòa đồng ….
Niềm vui
khi đón khách
Hái
hoa
tặng cô
gái
Tặng trứng cho ông họa
sĩ
LĐ 3 Khiêm tốn
Thấy mình nhỏ
bé
so…
Giới thiệu người khác …
Tình cảm , sự trân trọng trước những đóng góp nhiệt thành của anh thanh niên
2. Khái niệm
Là trình bày những nhận xét đánh giá về chủ đề ,nhân vật ,sự kiện hay nghệ thuật của tác phẩm
3.Yêu cầu:
-Những nhận xét đánh giá về tác phẩm xuất phát từ ý nghĩa cốt truyện , tính cách , số phận nhân vật , nghệ thuật tác phẩm .
- Những nhận xét đánh giá trong bài viết phải được trình bày rõ ràng , đúng đắn , có luận cứ và lập luận thuyết phục .
-Bố cục mạch lạc , lời văn chuẩn xác , gợi cảm .
* Ghi nhớ :
( SGK/trang 69)
II. Luyện tập
Bài tập 1: Cho đoạn văn sau :
“ Tư tưởng toát ra trong từng câu chữ , từ lời kể , âm điệu từ những suy nghĩ tự trăn trở , tự vấn lương tâm …..của nhân vật ông giáo khiến cho câu truyện bi thảm mà chan chứa tình người , góp phần xoa diệu nỗi đau của con người , có khả năng kích thích cái phần cao quý , đẹp đẽ tiềm ẩn trong con người . Nội dung tư tưởng , hiệu quả thẩm mĩ của Lão Hạc vượt ra ngoài phạm vi cốt truyện để gợi cho ta những liên tưởng phong phú nhiều tầng ý nghĩa là thế .
( Tuyển tập 15 năm Tạp chí văn học và tuổi trẻ)
a) Nội dung đoạn văn trên giải quyết vấn đề gì ?
Vấn đề được giải quyết : Nội dung tư tưởng , hiệu quả thẩm mĩ của truyện ngắn Lão Hạc .
b) Đoạn văn trên thuộc kiểu bài gì ? Vì sao ?
Đoạn văn được viết theo kiểu bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích ) vì nó đưa ra nhận xét đánh giá về nội dung tác phẩm truyện ngắn Lão Hạc .
c) Để làm sáng tỏ vấn đề trên,người viết đã dùng phép lập luận nào ?
Phép lập luận phân tích
Tiết 118: NGHỊ LUẬN VỀ TÁC PHẨM TRUYỆN ( ĐOẠN TRÍCH )
I. Tìm hiểu bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
1.Ví dụ
2. Khái niệm
3.Yêu cầu:
* Ghi nhớ :
( SGK/trang 69)
II. Luyện tập
Bài tập 1:
Bài tập 2
Bài tập 2: Cho đề bài : “ Phân tích nhân vật ông giáo trong truyện ngắn Lão Hạc của nhà văn Nam Cao”
* Mở bài :
- Giới thiệu hình tượng ông giáo trong truyện ngắn Lão Hạc.
* Thân Bài:
- Nhân vật ông giáo là người kể ngôi thứ nhất trong truyện: Vừa thấu hiểu tình cảnh, nỗi lòng của lão Hạc, vừa kể chuyện khách qua chân thực.
- Nhân vật ông giáo là hình tượng người trí thức nghèo có lòng cảm thông với nỗi khổ của những người bất hạnh.
* Kết bài:
- Khẳng định thành công của nhà văn Nam Cao trong việc xây dựng hình tượng nhân vật ông giáo.
Lập dàn ý khái quát cho đề bài trên.?
Dàn ý.
* Đối với bài học ở tiết học này:
- Đọc lại văn bản( bài học , lý thuyết).
- Xem lại các câu trả ời.
- Học ghi nhớ, xem bài học.
- Làm bài tập phần luyện tập vào vở bài tập.
- Tập viết đoạn văn nghị luận một tác phẩm truyện hoặc đoạn trích mà em thích.
* Đối với bài học ở tiết học tiếp theo:
- Chuẩn bị bài: Các làm bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích).
- Đọc kĩ các đề bài sgk/ 64,65.
- Tìm hiểu vấn đề nghị luận nêu ra trong từng kiểu bài.
- Tìm hiểu thế nào lđề bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích
- nghiên cứu các bước làm bài nghị luận về tác phẩm truyện(hoặc đoạn trích).