Bài 23. Nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
Chia sẻ bởi Nguyễn Thị Vân Anh |
Ngày 07/05/2019 |
40
Chia sẻ tài liệu: Bài 23. Nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) thuộc Ngữ văn 9
Nội dung tài liệu:
Kiểm tra bài cũ
* Dàn bài chung:
- Mở bài: Giới thiệu vấn đề tư tưởng đạo lí cần bàn luận.
- Thân bài:
+ Giải thích, chứng minh nội dung vấn đề tư tưởng, đạo lí.
+ Nhận định, đánh giá vấn đề tư tưởng, đạo lí đó trong bối cảnh của cuộc sống riêng, chung.
- Kết bài: Kết luận, tổng kết, nêu nhận thức mới, tỏ ý khuyên bảo hoặc tỏ ý hành động.
Nêu dàn ý chung của một bài văn nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí?
?
Tiết 118:
Nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
I. Tìm hiểu bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
1. Ví dụ:(SGK-Tr 61,62)
* Vấn đề nghị luận:
Những phẩm chất, đức tính đẹp đẽ, đáng yêu của anh thanh niên trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long.
* Nhan đề:
- Một vẻ đẹp nơi Sa Pa lặng lẽ.
- Hình ảnh anh thanh niên làm công tác khí tượng trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long
Tiết 118:
nghị luận về tác phẩm truyện
(Hoặc đoạn trích)
Vấn đề nghị luận của văn bản này là gì?
Hãy đặt một nhan đề thích hợp cho văn bản?
Câu nêu vấn đề nghị luận
Các câu nêu luận điểm
Câu cô đúc vấn đề nghị luận
Dù được miêu tả nhiều hay ít trực tiếp hay gián tiếp, nhân vật nào của Lặng lẽ Sa Pa cũng hiện lên với nét cao quý đáng khâm phục.Trong đó, anh thanh niên làm công tác khí tượng kiêm vật lý địa cầu- nhân vật chính của tác phẩm- đã để lại cho chúng ta nhiều ấn tượng khó phai mờ.
Cuộc sống của chúng ta được làm nên từ bao phấn đấu, hi sinh lớn lao và thầm lặng? Những con người cần mẫn, nhiệt thành như anh thanh niên ấy thật đáng trân trọng, thật đáng tin yêu.
Vấn đề nghị luận được triển khai qua các luận điểm nào? Tìm các câu nêu lên hoặc cô đúc luận điểm?
Nhân vật anh thanh niên đẹp ở tấm lòng yêu đời, yêu nghề, ở tinh thần trách nhiệm cao với công việc lắm gian khổ của mình
- Cuộc sống cô độc
- Công việc vất vả
- Yêu công việc, có suy nghĩ đúng đắn về công việc
- Diễn dịch
- Phân tích, chứng minh
Tiết 118: Nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
Để khẳng định các luận điểm 1, người viết đã lËp luËn như thế nào?
Nhung anh thanh niên đáng yêu ở nỗi "thèm người", lòng hiếu khách đến nồng nhiệt, ở sự quan tâm đến người khác một cách chu đáo.
- Mến khách ngay từ phút gặp gỡ ban đầu
- Chu đáo với vợ bác lái xe
Tiếp đón mọi người niềm nở
- Diễn dịch
- Phân tích, chứng minh
Tiết 118: Nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
- Cảm thấy đóng góp của mình là nhỏ bé.
- Khi hoạ sĩ muốn vẽ chân dung, anh hào hứng giới thiệu cho ông những người khác mà theo anh là đáng vẽ hơn mình.
- Diễn dịch
- Phân tích, chứng minh
Tiết 118: Nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
I. Tìm hiểu bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
1. Ví dụ:(SGK-Tr 61,62)
* Vấn đề nghị luận:
* Nhan đề:
Tiết 118:
nghị luận về tác phẩm truyện
(Hoặc đoạn trích)
* Cỏc lu?n di?m:
- Rừ rng, ng?n g?n, g?i du?c ? ngu?i d?c s? chỳ ý.
-T?ng lu?n di?m du?c phõn tớch, ch?ng minh m?t cỏch thuy?t ph?c b?ng d?n ch?ng c? th? trong tỏc ph?m.
* Cỏc lu?n c?: chớnh xỏc, sinh d?ng.
* Bố cục : chặt chẽ, gồm 3 phần:
- Mở bài: Nêu vấn đề nghị luận
- Thân bài: Phân tích, diễn giải từng luận điểm
- Kết bài: Khẳng đinh, nâng cao vấn đề nghị luận
* Lời văn: Chuẩn xác, gợi cảm.
I. Thế nào là nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
1. Ví dụ:(SGK-Tr 61,62)
* Vấn đề nghị luận:
* Nhan đề:
Tiết 118
nghị luận về tác phẩm truyện
(Hoặc đoạn trích)
* Lu?n di?m:
* Lu?n c?:
Từ bài văn trên, hãy rút ra, thế nào là nghị luận về tác phẩm truyện?
GHI NH?: (SGK)
2. Kết luận:
Bài tập 1: Hoàn thành sơ đồ sau:
Nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
Yêu cầu
Những nhận xét đánh giá phải xuất từ ý nghĩa của cốt truyện, tính cách, số phận nhân vật và nghệ thuật trong tác phẩm
Những nhận xét đánh giá phải rõ ràng đúng đắn, có luận cứ và lập luận thuyết phục
Bố cục mạch lạc rõ ràng lời văn chuẩn xác gợi cảm
Tiết 118. Nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
II. LUY?N T?P
- Vấn đề nghị luận của đoạn văn: Tình thế lựa chọn nghiệt ngã của lão Hạc và vẻ đẹp tâm hồn của nhân vật này.
Bài tập 2:
- Câu văn chứa luận điểm: câu 1
- Các luận cứ:
+ Suy nghĩ nội tâm của lão Hạc để chọn cái sống hay cái chết.
+ Cuối cùng, lão Hạc lưạ chọn cái chết.
+ Lão âm thầm chuẩn bị cho cái chết.
+ Cái chết của lão khiến người ta đau đớn, nhận ra tình phụ tử thiêng liêng và thăm thẳm.
+ Lão Hạc dùng cái chết để cấy cái sống cho đứa con trai, để bảo toàn nhân cách.
Cách triển khai:
Tập trung phân tích những diễn biến trong nội tâm nhân vật vì đó là quá trình chuẩn bị cho cái chết dữ dội của nhân vật.
- Mục đích: Bằng sự phân tích cụ thể nội tâm, hành động của nhân vật lão Hạc, bài viết làm sáng tỏ nhân cách đáng kính trọng, một tấm lòng hi sinh cao quý.
Trong các đề bài sau, đề bài nào là nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) ?
A. Suy nghĩ về đạo lý của dân tộc: “Uống nước nhớ nguồn”.
B. Đất nước ta có nhiều tấm gương vượt khó học giỏi. Em hãy trình bày một số tấm gương đó và nêu suy nghĩ của mình.
C. Phân tích truyện ngắn “Chiếc lược ngà” của Nguyễn Quang Sáng.
D. Cảm nhận của em về tình bà cháu trong bài thơ “Bếp lửa” của Bằng Việt.
Bi t?p 3:
Hướng dẫn học ở nhà
- Học thuộc ghi nhớ
- Xây dựng hệ thống luận điểm, luận cứ cho đề văn nghị luận xác định ở bài tập 3
- Chuẩn bị kĩ Tiết 119: Cách làm bài văn nghị luận về tác phẩm truyện.
Tiết học kết thúc
Xin trân trọng cảm ơn các thầy, cô giáo cùng các em học sinh !
* Dàn bài chung:
- Mở bài: Giới thiệu vấn đề tư tưởng đạo lí cần bàn luận.
- Thân bài:
+ Giải thích, chứng minh nội dung vấn đề tư tưởng, đạo lí.
+ Nhận định, đánh giá vấn đề tư tưởng, đạo lí đó trong bối cảnh của cuộc sống riêng, chung.
- Kết bài: Kết luận, tổng kết, nêu nhận thức mới, tỏ ý khuyên bảo hoặc tỏ ý hành động.
Nêu dàn ý chung của một bài văn nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí?
?
Tiết 118:
Nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
I. Tìm hiểu bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
1. Ví dụ:(SGK-Tr 61,62)
* Vấn đề nghị luận:
Những phẩm chất, đức tính đẹp đẽ, đáng yêu của anh thanh niên trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long.
* Nhan đề:
- Một vẻ đẹp nơi Sa Pa lặng lẽ.
- Hình ảnh anh thanh niên làm công tác khí tượng trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long
Tiết 118:
nghị luận về tác phẩm truyện
(Hoặc đoạn trích)
Vấn đề nghị luận của văn bản này là gì?
Hãy đặt một nhan đề thích hợp cho văn bản?
Câu nêu vấn đề nghị luận
Các câu nêu luận điểm
Câu cô đúc vấn đề nghị luận
Dù được miêu tả nhiều hay ít trực tiếp hay gián tiếp, nhân vật nào của Lặng lẽ Sa Pa cũng hiện lên với nét cao quý đáng khâm phục.Trong đó, anh thanh niên làm công tác khí tượng kiêm vật lý địa cầu- nhân vật chính của tác phẩm- đã để lại cho chúng ta nhiều ấn tượng khó phai mờ.
Cuộc sống của chúng ta được làm nên từ bao phấn đấu, hi sinh lớn lao và thầm lặng? Những con người cần mẫn, nhiệt thành như anh thanh niên ấy thật đáng trân trọng, thật đáng tin yêu.
Vấn đề nghị luận được triển khai qua các luận điểm nào? Tìm các câu nêu lên hoặc cô đúc luận điểm?
Nhân vật anh thanh niên đẹp ở tấm lòng yêu đời, yêu nghề, ở tinh thần trách nhiệm cao với công việc lắm gian khổ của mình
- Cuộc sống cô độc
- Công việc vất vả
- Yêu công việc, có suy nghĩ đúng đắn về công việc
- Diễn dịch
- Phân tích, chứng minh
Tiết 118: Nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
Để khẳng định các luận điểm 1, người viết đã lËp luËn như thế nào?
Nhung anh thanh niên đáng yêu ở nỗi "thèm người", lòng hiếu khách đến nồng nhiệt, ở sự quan tâm đến người khác một cách chu đáo.
- Mến khách ngay từ phút gặp gỡ ban đầu
- Chu đáo với vợ bác lái xe
Tiếp đón mọi người niềm nở
- Diễn dịch
- Phân tích, chứng minh
Tiết 118: Nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
- Cảm thấy đóng góp của mình là nhỏ bé.
- Khi hoạ sĩ muốn vẽ chân dung, anh hào hứng giới thiệu cho ông những người khác mà theo anh là đáng vẽ hơn mình.
- Diễn dịch
- Phân tích, chứng minh
Tiết 118: Nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
I. Tìm hiểu bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
1. Ví dụ:(SGK-Tr 61,62)
* Vấn đề nghị luận:
* Nhan đề:
Tiết 118:
nghị luận về tác phẩm truyện
(Hoặc đoạn trích)
* Cỏc lu?n di?m:
- Rừ rng, ng?n g?n, g?i du?c ? ngu?i d?c s? chỳ ý.
-T?ng lu?n di?m du?c phõn tớch, ch?ng minh m?t cỏch thuy?t ph?c b?ng d?n ch?ng c? th? trong tỏc ph?m.
* Cỏc lu?n c?: chớnh xỏc, sinh d?ng.
* Bố cục : chặt chẽ, gồm 3 phần:
- Mở bài: Nêu vấn đề nghị luận
- Thân bài: Phân tích, diễn giải từng luận điểm
- Kết bài: Khẳng đinh, nâng cao vấn đề nghị luận
* Lời văn: Chuẩn xác, gợi cảm.
I. Thế nào là nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
1. Ví dụ:(SGK-Tr 61,62)
* Vấn đề nghị luận:
* Nhan đề:
Tiết 118
nghị luận về tác phẩm truyện
(Hoặc đoạn trích)
* Lu?n di?m:
* Lu?n c?:
Từ bài văn trên, hãy rút ra, thế nào là nghị luận về tác phẩm truyện?
GHI NH?: (SGK)
2. Kết luận:
Bài tập 1: Hoàn thành sơ đồ sau:
Nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
Yêu cầu
Những nhận xét đánh giá phải xuất từ ý nghĩa của cốt truyện, tính cách, số phận nhân vật và nghệ thuật trong tác phẩm
Những nhận xét đánh giá phải rõ ràng đúng đắn, có luận cứ và lập luận thuyết phục
Bố cục mạch lạc rõ ràng lời văn chuẩn xác gợi cảm
Tiết 118. Nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
II. LUY?N T?P
- Vấn đề nghị luận của đoạn văn: Tình thế lựa chọn nghiệt ngã của lão Hạc và vẻ đẹp tâm hồn của nhân vật này.
Bài tập 2:
- Câu văn chứa luận điểm: câu 1
- Các luận cứ:
+ Suy nghĩ nội tâm của lão Hạc để chọn cái sống hay cái chết.
+ Cuối cùng, lão Hạc lưạ chọn cái chết.
+ Lão âm thầm chuẩn bị cho cái chết.
+ Cái chết của lão khiến người ta đau đớn, nhận ra tình phụ tử thiêng liêng và thăm thẳm.
+ Lão Hạc dùng cái chết để cấy cái sống cho đứa con trai, để bảo toàn nhân cách.
Cách triển khai:
Tập trung phân tích những diễn biến trong nội tâm nhân vật vì đó là quá trình chuẩn bị cho cái chết dữ dội của nhân vật.
- Mục đích: Bằng sự phân tích cụ thể nội tâm, hành động của nhân vật lão Hạc, bài viết làm sáng tỏ nhân cách đáng kính trọng, một tấm lòng hi sinh cao quý.
Trong các đề bài sau, đề bài nào là nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) ?
A. Suy nghĩ về đạo lý của dân tộc: “Uống nước nhớ nguồn”.
B. Đất nước ta có nhiều tấm gương vượt khó học giỏi. Em hãy trình bày một số tấm gương đó và nêu suy nghĩ của mình.
C. Phân tích truyện ngắn “Chiếc lược ngà” của Nguyễn Quang Sáng.
D. Cảm nhận của em về tình bà cháu trong bài thơ “Bếp lửa” của Bằng Việt.
Bi t?p 3:
Hướng dẫn học ở nhà
- Học thuộc ghi nhớ
- Xây dựng hệ thống luận điểm, luận cứ cho đề văn nghị luận xác định ở bài tập 3
- Chuẩn bị kĩ Tiết 119: Cách làm bài văn nghị luận về tác phẩm truyện.
Tiết học kết thúc
Xin trân trọng cảm ơn các thầy, cô giáo cùng các em học sinh !
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...
Người chia sẻ: Nguyễn Thị Vân Anh
Dung lượng: |
Lượt tài: 0
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)