Bài 23. Mùa xuân nho nhỏ

TRƯỜNG THCS PHƯỚC NINH
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ
VỀ DỰ GIỜ LỚP 9
GV: PHAN VĂN PHONG
KIỂM TRA MIỆNG:

Ý nghĩa biểu tượng của hình tượng con cò trong văn bản “Con cò” của Chế Lan Viên là gì ?
A. Hình ảnh người nông dân vất vả.
B. Hình ảnh người phụ nữ nhọc nhằn.
Biểu tượng cho tấm lòng người mẹ và những lời hát ru.
D. Cả 3 ý trên
O
KIỂM TRA MIỆNG:

? Những yếu tố góp phần tạo nên sự thành công của bài thơ là:
Vận dụng sáng tạo ca dao vào trong thơ
Ý thơ cô đúc
Ý thơ mang tính triết lí, gợi những suy ngẫm sâu sắc.
Gồm cả A, B và C
o
TÁC GIẢ
Thanh Hải (1930-1980), quê ở Thưà Thiên- Huế. Hoạt động văn nghệ từ cuôi k/c chống Pháp.Thời chống Mỹ ông ở lai quê hương hoạt động. Ông là ngươi có công xây dưng nền VHCM ở Miền Nam.
Bài « MXNN» đươc viết tháng 11/1980, khi nhà thơ nằm trên giường bệnh, và sau đó không bao lâu nhà thơ qua đời.
TÁC PHẨM
NỘI DUNG
Vẻ đẹp cuả muà xuân thiên nhiên đất trời: vẻ đẹp tinh khôi, trong trẻo, đầy sức sống. Tác giả say sưa, ngây ngất.
Vẻ đẹp và sức sống cuả đất nước: đất nước gian lao, vất vả nhưng tương lai tươi sáng. Tác giả vưà trân trọng, vưà tư hào, tin tưởng.
Lời tâm niệm cuả nhà thơ: tư nguyện hóa thân ( con chim, cành hoa, nốt nhạc: hình ảnh ẩn du tương trưng dâng hiến cho cuộc đời ), khát vọng mong ước đươc sống có ý nghiã, đươc cống hiến cho đất nước, cho cuộc đời.
Ý NGHIÃ VĂN BẢN
Bài thơ là tiếng lòng tha thiết yêu mến và gắn bó với cuộc đời ; thể hiện ước nguyện chân thành cuả nhà thơ đươc cống hiến cho đất nước, cho cuộc đời.
NGHỆ THUẬT
Thể thơ năm chữ nhẹ nhàng, tha thiết. Giọng kể- tâm tinh sâu lắng.
Hình ảnh thơ tư nhiên, gần gũi nhưng giàu ý nghiã biểu trưng khai quát.
Ngôn ngữ trong sáng, giàu cảm xúc với các ẩn du, điệp từ ngữ, từ xưng hô...
SƠ ĐỒ TƯ DUY- TIẾT 116: MUÀ XUÂN NHO NHỎ ( Thanh Hải )
( THANH HẢI )
Tiết: 116
MÙA XUÂN NHO NHỎ
I/ Đọc, tìm hiểu chú thích:
1/ Tác giả:
Thanh Hải (1930-1980), quê ở Thừa Thiên- Huế. Hoạt động văn nghệ từ cuối kháng chiến chống Pháp.Thời chống Mỹ ông ở lại quê hương hoạt động. Ông là người có công xây dưng nền Văn học cách mạng ở Miền Nam.
TÁC GIẢ
Thanh Hải (1930-1980), quê ở Thưà Thiên- Huế. Hoạt động văn nghệ từ cuôi k/c chống Pháp.Thời chống Mỹ ông ở lai quê hương hoạt động. Ông là ngươi có công xây dưng nền VHCM ở Miền Nam.
SƠ ĐỒ TƯ DUY- TIẾT 116: MUÀ XUÂN NHO NHỎ ( Thanh Hải )
( THANH HẢI )
Tiết: 116
MÙA XUÂN NHO NHỎ
I/ Đọc, tìm hiểu chú thích:
1/ Tác giả:
Các tác phẩm:
- Những đồng chí trung kiên (1962);
- Huế mùa xuân (2 tập, 1970-1975),
- Dấu võng Trường Sơn (1977);
- Mưa xuân đất này (1982);
- Thơ tuyển (1982).
( THANH HẢI )
Tiết: 116
MÙA XUÂN NHO NHỎ
I/ Đọc, tìm hiểu chú thích:
1/ Tác giả:
2/ Tác phẩm:
Bài « Mùa xuân nho nhỏ » đươc viết tháng 11/1980, khi nhà thơ nằm trên giường bệnh, và sau đó không bao lâu nhà thơ qua đời.
TÁC GIẢ
Thanh Hải (1930-1980), quê ở Thưà Thiên- Huế. Hoạt động văn nghệ từ cuôi k/c chống Pháp.Thời chống Mỹ ông ở lai quê hương hoạt động. Ông là ngươi có công xây dưng nền VHCM ở Miền Nam.
Bài « Mùa xuân nho nhỏ » đươc viết tháng 11/1980, khi nhà thơ nằm trên giường bệnh, và sau đó không bao lâu nhà thơ qua đời.
TÁC PHẨM
SƠ ĐỒ TƯ DUY- TIẾT 116: MUÀ XUÂN NHO NHỎ ( Thanh Hải )
MÙA XUÂN NHO NHỎ
THANH HẢI
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng
Mùa xuân người cầm súng
Lộc giắt đầy trên lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao…

…
Đất nước bốn ngàn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước.
Ta làm con chim hót
Ta làm một nhành hoa
Ta nhập vào hoà ca
Một nốt trầm xao xuyến.
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.
Mùa xuân- ta xin hát
Câu Nam ai, Nam bình
Nước non ngàn dặm mình
Nước non ngàn dặm tình
Nhịp phách tiền đất Huế.
11-1980
( THANH HẢI )
Tiết: 116
MÙA XUÂN NHO NHỎ
I/ Đọc, tìm hiểu chú thích:
1/ Tác giả:
2/ Tác phẩm:
3/ Hiểu nghĩa từ khó:
SGK/ 55,56,57
- THANH HẢI -
Tiết: 116
MÙA XUÂN NHO NHỎ
I/ Đọc, tìm hiểu chú thích:
SGK/ 55,56,57
II/ Tìm hiểu văn bản:
Khổ đầu
BỐ CỤC
Cảm xúc trước mùa xuân
của thiên nhiên, đất trời
Khổ 2 và 3
Cảm xúc về mùa xuân đất nước.
Khổ 4 và 5
Tâm niệm của nhà thơ
Lời ngợi ca quê
hương, đất nước
Khổ thơ cuối
- THANH HẢI -
Tiết: 116
MÙA XUÂN NHO NHỎ
I/ Đọc, tìm hiểu chú thích:
SGK/ 55,56,57
II/ Tìm hiểu văn bản:
1/Cảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên, đất trời:
- Dòng sông xanh
- Hoa tím biếc
Hình ảnh, màu sắc
Chim chiền chiện
Hót vang trời
Âm thanh
->
Đơn sơ nhưng đẹp, tươi vui
- Từng giọt...tôi hứng
Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác
=> Say sưa, ngây ngất trước vẻ đẹp của thiên nhiên.
Vẻ đẹp cuả muà xuân thiên nhiên đất trời: vẻ đẹp tinh khôi, trong trẻo, đầy sức sống. Tác giả say sưa, ngây ngất.
TÁC GIẢ
Thanh Hải (1930-1980), quê ở Thưà Thiên- Huế. Hoạt động văn nghệ từ cuôi k/c chống Pháp.Thời chống Mỹ ông ở lai quê hương hoạt động. Ông là ngươi có công xây dưng nền VHCM ở Miền Nam.
Bài « MXNN» đươc viết tháng 11/1980, khi nhà thơ nằm trên giường bệnh, và sau đó không bao lâu nhà thơ qua đời.
TÁC PHẨM
NỘI DUNG
Vẻ đẹp cuả muà xuân thiên nhiên đất trời: vẻ đẹp tinh khôi, trong trẻo, đầy sức sống. Tác giả say sưa, ngây ngất.
SƠ ĐỒ TƯ DUY- TIẾT 116: MUÀ XUÂN NHO NHỎ ( Thanh Hải )
- THANH HẢI -
Tiết: 116
MÙA XUÂN NHO NHỎ
I/ Đọc, tìm hiểu chú thích:
SGK/ 55,56,57
II/ Tìm hiểu văn bản:
1/ Cảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên, đất trời:
Say sưa, ngây ngất trước vẻ đẹp của thiên nhiên.
2/ Cảm xúc về mùa xuân đất nước:
Người cầm súng
Người ra đồng
- THANH HẢI -
Tiết: 116
MÙA XUÂN NHO NHỎ
II/ Tìm hiểu văn bản:
1/ Cảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên, đất trời:
Say sưa, ngây ngất trước vẻ đẹp của thiên nhiên.
2/ Cảm xúc về mùa xuân đất nước:
Người cầm súng
Người ra đồng
Bảo vệ đất nước
Xây dựng đất nước
- Tất cả như
hối hả
Xôn xao
Điệp ngữ+
từ láy
Khẩn trương, hăng say
- Đất nước
vất vả, gian lao
như vì sao
cứ đi lên phía trước
CÂU HỎI THẢO LUẬN NHÓM
Vì sao tác giả lại viết:
“Đất nước bốn ngàn năm
... phía trước”?
- THANH HẢI -
Tiết: 116
MÙA XUÂN NHO NHỎ
II/ Tìm hiểu văn bản:
1/ Cảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên, đất trời:
Say sưa, ngây ngất trước vẻ đẹp của thiên nhiên.
2/ Cảm xúc về mùa xuân đất nước:
Người cầm súng
Người ra đồng
Bảo vệ
Xây dựng
- Tất cả như
hối hả
Xôn xao
Điệp ngữ+
từ láy
Khẩn trương, hăng say
- Đất nước
vất vả, gian lao
như vì sao
cứ đi lên phía trước
Điệp ngữ
+So Sánh
Tự hào
=>Tự hào về đất nước, con người Việt Nam.
Vẻ đẹp và sức sống cuả đất nước: đất nước gian lao, vất vả nhưng tương lai tươi sáng. Tác giả vừa trân trọng, vừa tự hào, tin tưởng.
TÁC GIẢ
Thanh Hải (1930-1980), quê ở Thưà Thiên- Huế. Hoạt động văn nghệ từ cuôi k/c chống Pháp.Thời chống Mỹ ông ở lai quê hương hoạt động. Ông là ngươi có công xây dưng nền VHCM ở Miền Nam.
Bài « MXNN» đươc viết tháng 11/1980, khi nhà thơ nằm trên giường bệnh, và sau đó không bao lâu nhà thơ qua đời.
TÁC PHẨM
NỘI DUNG
Vẻ đẹp cuả muà xuân thiên nhiên đất trời: vẻ đẹp tinh khôi, trong trẻo, đầy sức sống. Tác giả say sưa, ngây ngất.
Vẻ đẹp và sức sống cuả đất nước: đất nước gian lao, vất vả nhưng tương lai tươi sáng. Tác giả vưà trân trọng, vưà tư hào, tin tưởng.
SƠ ĐỒ TƯ DUY- TIẾT 116: MUÀ XUÂN NHO NHỎ ( Thanh Hải )
- THANH HẢI -
Tiết: 116
MÙA XUÂN NHO NHỎ
II/ Tìm hiểu văn bản:
1/ Cảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên, đất trời:
Say sưa, ngây ngất trước vẻ đẹp của thiên nhiên.
2/ Cảm xúc về mùa xuân đất nước:
Tự hào về đất nước, con người Việt Nam.
3/ Tâm niệm của nhà thơ:
- Ta
làm con chim
làm một cành hoa
một nốt trầm xao xuyến
mùa xuân nho nhỏ
Điệp ngữ
Ước nguyện khiêm tốn: muốn được sống có ích
- Dù là
tuổi hai mươi
khi tóc bạc
Lặng lẽ dâng cho đời
"... Tôi luôn có cái ám ảnh của một ngưuời đau bệnh hiểm
nghèo, rằng không biết mình sẽ nằm xuống vào lúc nào, nằm
xuống để rồi không dậy đưuợc nữa. Lúc đó để lại bao nhiêu
chuyện dở dang, trong đó có những tác phẩm... Khi có điều
kiện, ngưuời cảm thấy thoải mái đôi chút là tôi liền ngồi vào
bàn. Tôi tự nhủ: Phải sống những ngày tháng cuối có ích để
khi mất đi mình vẫn có thể làm việc đến giờ chót. "
- THANH HẢI -
Tiết: 116
MÙA XUÂN NHO NHỎ
II/ Tìm hiểu văn bản:
1/ Cảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên, đất trời:
Say sưa, ngây ngất trước vẻ đẹp của thiên nhiên.
2/ Cảm xúc về mùa xuân đất nước:
Tự hào về đất nước, con người Việt Nam.
3/ Tâm niệm của nhà thơ:
- Ta
làm con chim
làm một cành hoa
một nốt trầm xao xuyến
mùa xuân nho nhỏ
Điệp ngữ
Ước nguyện khiêm tốn: muốn được sống có ích
- Dù là
tuổi hai mươi
khi tóc bạc
Lặng lẽ dâng cho đời
=> Nguyện cống hiến trọn đời một cách âm thầm
CÂU HỎI THẢO LUẬN NHÓM
Đoạn thơ gợi cho em những suy nghĩ gì về ý nghĩa cuộc sống của mỗi con người?
- THANH HẢI -
Tiết: 116
MÙA XUÂN NHO NHỎ
II/ Tìm hiểu văn bản:
1/ Cảm xúc trước mùa xuân của thiên nhiên, đất trời:
Say sưa, ngây ngất trước vẻ đẹp của thiên nhiên.
2/ Cảm xúc về mùa xuân của đất nước:
Tự hào về đất nước, con người Việt Nam.
3/ Tâm niệm của nhà thơ:
Nguyện cống hiến trọn đời một cách âm thầm
Lời tâm niệm cuả nhà thơ: tự nguyện hóa thân ( con chim, cành hoa, nốt nhạc: hình ảnh ẩn dụ tượng trưng dâng hiến cho cuộc đời ), khát vọng mong ước được sống có ý nghiã, được cống hiến cho đất nước, cho cuộc đời.
TÁC GIẢ
Thanh Hải (1930-1980), quê ở Thưà Thiên- Huế. Hoạt động văn nghệ từ cuôi k/c chống Pháp.Thời chống Mỹ ông ở lai quê hương hoạt động. Ông là ngươi có công xây dưng nền VHCM ở Miền Nam.
Bài « MXNN» đươc viết tháng 11/1980, khi nhà thơ nằm trên giường bệnh, và sau đó không bao lâu nhà thơ qua đời.
TÁC PHẨM
NỘI DUNG
Vẻ đẹp cuả muà xuân thiên nhiên đất trời: vẻ đẹp tinh khôi, trong trẻo, đầy sức sống. Tác giả say sưa, ngây ngất.
Vẻ đẹp và sức sống cuả đất nước: đất nước gian lao, vất vả nhưng tương lai tươi sáng. Tác giả vưà trân trọng, vưà tư hào, tin tưởng.
Lời tâm niệm cuả nhà thơ: tư nguyện hóa thân ( con chim, cành hoa, nốt nhạc: hình ảnh ẩn du tương trưng dâng hiến cho cuộc đời ), khát vọng mong ước đươc sống có ý nghiã, đươc cống hiến cho đất nước, cho cuộc đời.
SƠ ĐỒ TƯ DUY- TIẾT 116: MUÀ XUÂN NHO NHỎ ( Thanh Hải )
Nét nghệ thuật đặc sắc của bài thơ là gì?
Giàu nhạc điệu, ngôn ngữ trong sáng
Hình ảnh đẹp, giản dị, gợi cảm
Biện pháp so sánh, ẩn dụ sáng tạo
Gồm cả A, B và C

O
Em có nhận xét thêm điều gì về nét đặc sắc nghệ thuật của bài thơ?
NGHỆ THUẬT
-Thể thơ năm chữ nhẹ nhàng, tha thiết. Giọng kể- tâm tình sâu lắng.
- Hình ảnh thơ tự nhiên, gần gũi nhưng giàu ý nghiã biểu trưng khái quát.
-Ngôn ngữ trong sáng, giàu cảm xúc với các ẩn dụ, điệp từ ngữ, từ xưng hô...
TÁC GIẢ
Thanh Hải (1930-1980), quê ở Thưà Thiên- Huế. Hoạt động văn nghệ từ cuôi k/c chống Pháp.Thời chống Mỹ ông ở lai quê hương hoạt động. Ông là ngươi có công xây dưng nền VHCM ở Miền Nam.
Bài « MXNN» đươc viết tháng 11/1980, khi nhà thơ nằm trên giường bệnh, và sau đó không bao lâu nhà thơ qua đời.
TÁC PHẨM
NỘI DUNG
Vẻ đẹp cuả muà xuân thiên nhiên đất trời: vẻ đẹp tinh khôi, trong trẻo, đầy sức sống. Tác giả say sưa, ngây ngất.
Vẻ đẹp và sức sống cuả đất nước: đất nước gian lao, vất vả nhưng tương lai tươi sáng. Tác giả vưà trân trọng, vưà tư hào, tin tưởng.
Lời tâm niệm cuả nhà thơ: tư nguyện hóa thân ( con chim, cành hoa, nốt nhạc: hình ảnh ẩn du tương trưng dâng hiến cho cuộc đời ), khát vọng mong ước đươc sống có ý nghiã, đươc cống hiến cho đất nước, cho cuộc đời.
NGHỆ THUẬT
Thể thơ năm chữ nhẹ nhàng, tha thiết. Giọng kể- tâm tinh sâu lắng.
Hình ảnh thơ tư nhiên, gần gũi nhưng giàu ý nghiã biểu trưng khai quát.
Ngôn ngữ trong sáng, giàu cảm xúc với các ẩn du, điệp từ ngữ, từ xưng hô...
SƠ ĐỒ TƯ DUY- TIẾT 116: MUÀ XUÂN NHO NHỎ ( Thanh Hải )
Hình ảnh quê hương xứ Huế
được tác giả nhắc lại qua
cụm từ nào ?
Cảm xúc của nhà
thơ ở đây là gì ?
- THANH HẢI -
Tiết: 116
MÙA XUÂN NHO NHỎ
II/ Tìm hiểu văn bản:
1/ Cảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên, đất trời:
Say sưa, ngây ngất trước vẻ đẹp của thiên nhiên.
2/ Cảm xúc về mùa xuân đất nước:
Tự hào về đất nước, con người Việt Nam.
3/ Tâm niệm của nhà thơ:
Nguyện cống hiến trọn đời một cách âm thầm
III/ Tổng kết:
Bài thơ có nội dung gì?
Lòng thiết tha yêu mến và gắn bó với đất nước, với cuộc đời
Ước nguyện chân thành của nhà thơ được cống hiến cho đất nước
Niềm xúc động sâu lắng của nhà thơ
Gồm A và B
O
Bài thơ là tiếng lòng tha thiết yêu mến và gắn bó với cuộc đời ; thể hiện ước nguyện chân thành cuả nhà thơ đươc cống hiến cho đất nước, cho cuộc đời.
Ý NGHĨA VĂN BẢN
TÁC GIẢ
Thanh Hải (1930-1980), quê ở Thưà Thiên- Huế. Hoạt động văn nghệ từ cuôi k/c chống Pháp.Thời chống Mỹ ông ở lai quê hương hoạt động. Ông là ngươi có công xây dưng nền VHCM ở Miền Nam.
Bài « MXNN» đươc viết tháng 11/1980, khi nhà thơ nằm trên giường bệnh, và sau đó không bao lâu nhà thơ qua đời.
TÁC PHẨM
NỘI DUNG
Vẻ đẹp cuả muà xuân thiên nhiên đất trời: vẻ đẹp tinh khôi, trong trẻo, đầy sức sống. Tác giả say sưa, ngây ngất.
Vẻ đẹp và sức sống cuả đất nước: đất nước gian lao, vất vả nhưng tương lai tươi sáng. Tác giả vưà trân trọng, vưà tư hào, tin tưởng.
Lời tâm niệm cuả nhà thơ: tư nguyện hóa thân ( con chim, cành hoa, nốt nhạc: hình ảnh ẩn du tương trưng dâng hiến cho cuộc đời ), khát vọng mong ước đươc sống có ý nghiã, đươc cống hiến cho đất nước, cho cuộc đời.
Ý NGHIÃ VĂN BẢN
Bài thơ là tiếng lòng tha thiết yêu mến và gắn bó với cuộc đời ; thể hiện ước nguyện chân thành cuả nhà thơ đươc cống hiến cho đất nước, cho cuộc đời.
NGHỆ THUẬT
Thể thơ năm chữ nhẹ nhàng, tha thiết. Giọng kể- tâm tinh sâu lắng.
Hình ảnh thơ tư nhiên, gần gũi nhưng giàu ý nghiã biểu trưng khai quát.
Ngôn ngữ trong sáng, giàu cảm xúc với các ẩn du, điệp từ ngữ, từ xưng hô...
SƠ ĐỒ TƯ DUY- TIẾT 116: MUÀ XUÂN NHO NHỎ ( Thanh Hải )
- Bài thơ Mùa xuân nho nhỏ là tiếng lòng tha
thíêt yêu mến và gắn bó với đất nước, với cuộc đời;
thể hiện ước nguyện chân thành của nhà thơ được cống hiến cho đất nước, góp một mùa xuân nho nhỏ” của mình vào mùa xuân lớn của dân tộc .
- Bài thơ theo thể năm tiếng, có nhạc điệu trong
sáng, tha thíêt, gần gũi với dân ca, nhiều hình
ảnh đẹp, giản dị, gợi cảm, những so sánh
và ẩn dụ sáng tạo.
GHI NHỚ
Em hiểu thế nào về nhan đề Mùa xuân nho nhỏ ?
HƯỚNG DẪN HỌC TẬP:
- Học thuộc lòng bài thơ.
- Nắm nội dung và nghệ thuật của toàn bài.
- Chuẩn bị bài mới: “Viếng lăng Bác”
Xin chân thành cảm ơn các thầy giáo cô giáo!
Chúc các thầy cô giáo mạnh khoẻ
Chúc các em học sinh học tụ?t!