Bài 23. Mùa xuân nho nhỏ

Tiết 116: Văn bản
MÙA XUÂN NHO NHỎ
(Thanh Hải)
I. Tìm hiểu chung:
1/ Tác giả:
Sinh năm 1930 mất 1980.
Tên thật là Phạm Bá Ngoãn.
- Quê quán Phong Điền – Thừa Thiên Huế.
- Ông hoạt động văn nghệ từ cuối những năm kháng chiến chống Pháp.
Em hãy trình bày những hiểu biết của em về tác giả Thanh Hải.
I. Tìm hiểu chung:
1/ Tác giả:
2/ Tác phẩm:
Xuất xứ tác phẩm có điều gì đáng lưu ý?
Sáng tác tháng 11 năm 1980 khi nằm trên giường bệnh.
Tiết 116: Văn bản
MÙA XUÂN NHO NHỎ
(Thanh Hải)
MÙA XUÂN NHO NHỎ
Thanh Hải


Mọc Giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.

Mùa xuân người cầm súng
Lộc giắt đầy trên lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao…


Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.

Mùa xuân- ta xin hát
Câu Nam, ai Nam bình
Nước non ngàn dặm mình
Nước non ngàn dăm tình
Nhịp phách tiền đất Huế.

11/1998
( Thanh Hải, trong
Thơ Việt Nam 1945 – 1985
,NXB, Giáo dục,
Hà Nội, 1987)

Đất nước bốn ngàn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước.

Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến

Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời

I. Tìm hiểu chung:
1/ Tác giả:
Thể thơ năm chữ, nhịp3/2, 2/3 rộn ràng, vui tươi, giọng thơ say sưa, trìu mến.

2/ Tác phẩm:
3/ Đọc văn bản:
Tiết 116: Văn bản
MÙA XUÂN NHO NHỎ
(Thanh Hải)
I. Tìm hiểu chung:
2/ Tác phẩm:
3/ Đọc, chú thích:
1/ Tác giả:
4/ Bố cục:
? Bài thơ có thể chia làm mấy phần? Nội dung của từng phần ?
2 phần:
+ 3 khổ thơ đầu: Hình ảnh mùa xuân của thiên nhiên, đất nước
+ 3 khổ thơ còn lại: Tâm nguyện của nhà thơ

2 phần
Tiết 116: Văn bản
MÙA XUÂN NHO NHỎ
(Thanh Hải)
I. Tìm hiểu chung:
II. Đọc - Hiểu văn bản:
1/ Hình ảnh mùa xuân của thiên nhiên, đất nước:
a. Mùa xuân của thiên nhiên :
Tiết 116: Văn bản
MÙA XUÂN NHO NHỎ
(Thanh Hải)
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.

Hình ảnh mùa xuân của thiên nhiên được tác giả phát họa như thế nào?
- Dòng sông xanh
- Bông hoa tím
- Tiếng chim hót
Cảm xúc của tác giả trước cảnh trời đất vào xuân được diễn tả ở hình ảnh cụ thể nào?Nêu cách hiểu của em về câu thơ đó?

I. Tìm hiểu chung:
II. Tìm hiểu văn bản:
1/ Hình ảnh mùa xuân của thiên nhiên, đát nước:
a. Mùa xuân của thiên nhiên:
Mùa xuân người cầm súng
Lộc giắt đầy trên lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao…

Đất nước bốn nghìn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước
b. Mùa xuân của đất nước:
Tiết 116: Văn bản
MÙA XUÂN NHO NHỎ
(Thanh Hải)
- Người cầm súng
- Người ra đồng
 Hai lực lượng chính của đất nước - đem mùa xuân đến mọi nơi.



-Nhịp điệu hối hả, âm thanh xôn xao  Sức sống của mùa xuân đất nước


Niềm yêu mến, say sưa, ngây ngất trước cuộc sống mới.
Tiết 116: Văn bản
MÙA XUÂN NHO NHỎ
(Thanh Hải)


I. Tìm hiểu chung:
II. Tìm hiểu văn bản:
1/ Hình ảnh mùa xuân của thiên nhiên, đất nước:

2/ Tâm niệm của nhà thơ:
Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hòa ca
Một nốttrầm xao xuyến.

Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.

Mùa xuân ta xin hát
Khúc Nam ai, Nam binh
Nước non ngàn dặm mình
Nước non ngàn dặm tình
Nhịp phách tiền đất Huế.



Khát vọng được hòa nhập, được cống hiến:


Làm con chim hót
Làm một cành hoa
Nhập vào hòa ca một nốt trầm xao xuyến



 Hình ảnh đẹp, tự nhiên, cấu tứ lặp tạo sự đối ứng cống hiến cho đời là một lẽ tự nhiên.

Tiết 116: Văn bản
MÙA XUÂN NHO NHỎ
(Thanh Hải)


2/ Tâm niệm của nhà thơ:
-
I.Tìm hiểu chung:
II Đọc- Hiểu văn bản:
1. Hình ảnh mùa xuân của thiên nhiên, đất nước:
Mùa xuân nho nhỏ bình dị , khiêm nhường, tâm niệm chân thành, tha thiết.

Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hòa ca
Một nốttrầm xao xuyến.

Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.

Mùa xuân ta xin hát
Khúc Nam ai, Nam binh
Nước non ngàn dặm mình
Nước non ngàn dặm tình
Nhịp phách tiền đất Huế.



I.Tìm hiểu chung:
II Đọc- Hiểu văn bản:
1. Hình ảnh mùa xuân của thiên nhiên, đất nước:
Thể thơ năm tiếng có nhạc điệu trong sáng, tha thiết, gần gũi với dân ca.
Hình ảnh đẹp, giản dị gợi cảm
So sánh và ẩn dụ sáng tạo.
Tiết 116: Văn bản
MÙA XUÂN NHO NHỎ
(Thanh Hải)

2. Tâm niệm của nhà thơ:
III Tổng kết
1.Nghệ thuật
2. Nội dung:
Ghi nhớ (SGK)
Tiết 116: Văn bản
MÙA XUÂN NHO NHỎ
(Thanh Hải)


I.Tìm hiểu chung:
II Đọc- Hiểu văn bản:
1. Hình ảnh mùa xuân của thiên nhiên, đất nước:
2. Tâm niệm của nhà thơ:
III Tổng kết
VI.Luyện tập:
DẶN DÒ
Học thuộc lòng bài thơ.
Phân tích được giá trị nghệ thuật và nội dung của bài thơ.
Soạn bài “Viếng lăng Bác”
14