Bài 23. Mùa xuân nho nhỏ

Hãy đọc một đoạn thơ hoặc bài thơ viết về mùa Xuân mà em đã học, nêu ngắn gọn cảm nhận về vẽ đẹp mùa xuân trong thơ ca
Tiết 111-112
Mùa Xuân Nho Nhỏ





Bài mới
? Qua phần chú thích SGK giúp em biết gì về nhà thơ Thanh Hải
Tiết 111-112
Mùa Xuân Nho Nhỏ
Con người và cuộc đời:
-Ông sinh năm 1930 mất năm 1950
-Quê Huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên-Huế
-Là thế hệ nhà thơ trưởng thành trong kháng chiến chống Pháp,có công lớn trong việc xây dựng nền văn học cách mạng miền Nam

Tiết 111-112
Mùa Xuân Nho Nhỏ



b. Hoàn cảnh sáng tác bài thơ
? Hoàn cảnh ra đời của bài thơ có gì đặc biệt
? Hoàn cảnh đó gợi cho em suy nghĩ gì
Tiết 111
Mùa Xuân Nho Nhỏ
Trả lời :
- Bài thơ Mùa Xuân nho nhỏ được sáng tác khi Thanh Hải đang nằm trên giường bệnh, sống những ngày cuối cùng trước lúc đi xa
- Giúp chúng ta hiểu hơn về tình yêu cuộc sống, khát vọng sống của nhà thơ
Tiết 111
Mùa Xuân Nho Nhỏ




Tiết 111
Mùa Xuân Nho Nhỏ
3.Tìm hiểu chú thích
( Sách giáo khoa)
Tiết 111
Mùa Xuân Nho Nhỏ




II. Tìm hiểu Văn bản
1. Bố cục:
? Bài thơ có thể chia làm mấy phần. Em hãy chia đoạn và gọi tên nội dung từng phần đó

Tiết 111
Mùa Xuân Nho Nhỏ
Bài thơ có thể chia làm 3 phần:
Đoạn 1: Từ đầu đến ".tôi đưa tay tôi hứng." : Vẽ đẹp mùa xuân thiên nhiên
Đoạn 2: Tiếp đó đến ".cứ đi lên phía trước." : Vẽ đẹp mùa xuân cuộc đời
Đoạn 3 : Phần còn lại : Quan niệm về mùa xuân đời người
Tiết 111
Mùa Xuân Nho Nhỏ
2. Cảm nhận:
? Nét vẽ mùa xuân thiên nhiên hiện lên qua những hình ảnh thơ , âm thanh nào
?Nêu cảm nhận của em về thế giới mùa xuân ấy

Tiết 111
Mùa Xuân Nho Nhỏ
Các hình ảnh:
-Dòng sông xanh
-Bông hoa tím biếc
Âm thanh :
-Tiếng hót của chim Chiền Chiện
Tiết 111
Mùa Xuân Nho Nhỏ


Các hình ảnh trên mở ra trước mắt người đọc một thế giới thiên nhiên có màu xanh của dòng sông, màu xanh của bầu trời Xuân.Đặt giữa nền xanh ấy là bông hoa tím, chỉ là một mà có sức lay động hồn người, tạo nên nét đẹp mang hồn đất Huế
Tiết 111
Mùa Xuân Nho Nhỏ
Giữa không gian bao la ấy xuất hiện tiếng hót của chim Chiền Chiện, tiếng hót căng -tròn-đầy ngỡ như từng giọt đang rơi xuống để nhà thơ " .tôi đưa tay tôi hứng ."


Tiết 111
Mùa Xuân Nho Nhỏ
?Qua bức tranh mùa Xuân giúp em hiểu gì về nhà thơ- bệnh nhân đang nằm trên giường bệnh
Tiết 111
Mùa Xuân Nho Nhỏ
Mét con ng­êi s¾p tõ cái trÇn, bÞ èm ®au mµ vÈn yªu thiªn nhiªn ®Õn thiÕt tha ch¸y báng, yªu m·nh liÖt …nh­ thÕ th× thËt ®¸ng quÝ, ®¸ng tr©n träng
Tiết 111
Mùa Xuân Nho Nhỏ
?Mùa xuân cuộc đời trong đoạn 2 của bài thơ được làm nên bởi những từ ngữ, hình ảnh nào

Tiết 111
Mùa Xuân Nho Nhỏ
Các hình ảnh thơ, từ ngữ :
+Người cầm súng- lộc giắt đầy trên lưng
+Người ra đồng - lộc trải dài nương mạ
Tiết 111
Mùa Xuân Nho Nhỏ
Tiết 111- Mùa Xuân Nho Nhỏ
? H·y t­ëng t­îng thÕ giíi mïa Xu©n cuéc ®êi qua c¸c h×nh ¶nh th¬, qua tõ l¸y “hèi h¶”- “x«n xao”
?Mïa xu©n cuéc ®êi trªn trang th¬ cßn g¾n víi ®iÒu kú diÖu nµo n÷a


TiÕt 111- Mïa Xu©n Nho Nhá

Mét mïa Xu©n cuéc ®êi víi nhÞp sèng khÈn tr­¬ng, nhén nhÞp, hå hëi, phÊn khëi. Mét mïa Xu©n cuéc ®êi cã sù gãp søc chiÕn ®Êu b¶o vÖ cña ng­êi lÝnh n¬i biªn c­¬ng, cã sù gãp søc cña ng­êi n«ng d©n ra ®ång s¶n xuÊt



-Tiết 111- Mùa Xuân Nho Nhỏ

Một mùa Xuân cuộc đời còn gắn truyền thống đấu tranh "ngàn năm", dù còn "vất vả", dù phải " gian lao" thế nhưng vẫn " như vì sao".đi lên phía trước


Tiết 111- Mùa Xuân Nho Nhỏ

? Hãy đọc thầm đoạn thơ cuối, gọi tên các biện pháp nghệ thuật được nhà thơ sử dụng
? Nhà thơ muốn nhắn gữi điều gì qua các biện pháp nghệ thuật, từ ngữ hình ảnh thơ
Tiết 111- Mùa Xuân Nho Nhỏ
+ Các biện pháp nghệ thật:
-Điệp ngữ: ".ta làm."
-So sánh :Ta -Chim
Ta- Hoa
Ta-Nốt trầm xao xuyến
-ẩn dụ : Mùa Xuân nho nhỏ
Tiết 111 - Mùa Xuân Nho Nhỏ
Dù rằng đã già, dù rằng đang bị bệnh nặng, dù đang ở giữa ranh giới mong manh của sự sống- cái chết nhà thơ vẩn nuôi ước nguyện cháy bỏng : sống, dâng hiến cho đời .
Tiết 111- Mùa Xuân nho nhỏ
? Theo em, có gì đặc biệt trong quan niệm về mùa Xuân đời người của tác giả
Tiết 111-112- Mùa Xuân nho nhỏ
Trả lời:
Lẽ thường "mùa Xuân đời người" chỉ có ở tuổi trẻ còn với Thanh Hải: khi bạn làm một việc gì đó có ích cho đời thì Xuân sẽ đến với anh bất kể tuổi tác, bệnh tật. Đây là một quan niệm hết sức mới mẻ, có ý nghĩa
Tiết 111-112- Mùa Xuân nho nhỏ
III. Tổng kết:
? Em hãy đọc lại bài thơ một lần nữa và nêu nhận xét khái quát về nghệ thuật được sử dụng trong văn bản
? Em hãy gấp trang sách lại , tưởng tượng bức tranh mùa Xuân trong bài thơ, tưởng tượng thế giới tình cảm của tác giả
Tiết 111 - Mùa Xuân nho nhỏ
Trả lời:
*Mùa Xuân nho nhỏ là bài ca về mùa Xuân, một bài ca được làm nên bởi thế giới ngôn ngữ trong sáng, hình ảnh thơ giản dị, nhịp thơ rộn ràng,.nóng và ấm hơi Xuân của đất trời- cuộc đời-lòng người
*Bài thơ là " mùa Xuân nho nhỏ" ,là khát vọng sống, là tình yêu quê hương, đất nước của một tâm hồn thơ
Chúc mùa Xuân luôn luôn hiện hữu trong trái tim, tâm hồn các em
. "Một mùa Xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc."


Bảo Hương Mùa Xuân 2008