Bài 23. Mùa xuân nho nhỏ

Giáo án ngữ văn 9
Tiết 111
Mùa xuân nho nhỏ (Tiết 1)
GV: Nguyễn Thị Sen
Trường THCS Nguyễn Biểu
Bài cũ:
Nhận thức của em về cách viết văn nghị luận qua bài "Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La phông ten"?
I. Đọc - Tìm hiểu chung
1. Tác giả:
(1930 – 1980)
Tên khai sinh: Phạm Bá Ngoãn.
Quê: huyện Phong Điền tỉnh Thừa Thiên - Huế.
* Những bài thơ nổi tiếng:
- Mồ anh hoa nở; A Vầu không chết; Cháu nhớ Bác Hồ .
- Lµ mét trong nh÷ng nhµ th¬ tiªu biÓu cña v¨n häc c¸ch m¹ng ViÖt Nam.
- Phong c¸ch th¬: ch©n thµnh, ®«n hËu, ®»m th¾m.
Tiết 111: Mùa xuân nho nhỏ (Tiết 1)
(Thanh Hải)
* Hoàn cảnh Sáng tác:
"... Tôi luôn có cái ám ảnh của một người đau bệnh hiểm
nghèo, rằng không biết mình sẽ nằm xuống vào lúc nào, nằm
xuống để rồi không dậy được nữa. Lúc đó để lại bao nhiêu
chuyện dở dang, trong đó có những tác phẩm ... Khi có điều
kiện, người cảm thấy thoải mái đôi chút là tôi liền ngồi vào
bàn. Tôi tự nhủ: Phải sống những ngày tháng cuối có ích để
khi mất đi mình vẫn có thể làm việc đến giờ chót. "
Tiết 111: Mùa xuân nho nhỏ (Tiết 1)
(Thanh Hải)
Đọc - Tìm hiểu chung.
1. Tác giả.
2. Tác phẩm.





Bài thơ viết tháng 11 - 1980 không bao lâu thì ông qua đời, thể hiện niềm yêu mến thiết tha cuộc sống, đất nước và ước nguyện của tác giả.

2- Tác phẩm:

Mọc giữa dòng/ sông xanh
Một bông hoa/ tím biếc
ơi/ con chim chiền chiện
Hót chi/ mà vang trời
Từng giọt/ long lanh rơi
Tôi đưa tay/ tôi hứng

* Chó thÝch:
Hoà ca: bài ca gồm nhiều âm sắc, giọng điệu hoà hợp
- Nốt trầm: nốt nhạc ghi âm thấp.
Tiết 111: Mùa xuân nho nhỏ (Tiết 1)
(Thanh Hải)
Thể thơ: 5 chữ.
- Cách ngắt nhịp linh hoạt: 3/2; 2/3

I. Đọc - Tìm hiểu chung

* Mạch cảm xúc
Cảm xúc trước vẻ đẹp và sức sống của mùa xuân thiên nhiên xứ Huế => Liên tưởng tới mùa xuân của đất nước, cách mạng => Suy nghĩ ước nguyện được cống hiến => Trở về với cảm xúc thiết tha tự hào qua làn điệu dân ca
Tiết 111: Mùa xuân nho nhỏ (Tiết 1)
(Thanh Hải)
I. Đọc - Tìm hiểu chung
- 6 câu đầu: Mùa xuân của thiên nhiên đất Trời
- 10 câu tiếp: Mùa xuân của đất nước (mùa xuân lớn)


* Bố cục: 4 phần
- 8 câu tiếp: Suy nghĩ và ước nguyện của nhà thơ trước mùa xuân đất nước (Mùa xuân nho nhỏ)
- 4 câu cuối: Lời ca quê hương đất nước qua điệu dân ca xứ Huế.

Tiết 111: Mùa xuân nho nhỏ (Tiết 1)
(Thanh Hải)
I. Đọc - Tìm hiểu chung

Hình ảnh: dòng sông, bông hoa
Màu sắc: xanh, tím
Âm thanh: tiếng chim chiền chiện
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.
Tiết 111: Mùa xuân nho nhỏ (Tiết 1)
(Thanh Hải)
II- Đọc - Hiểu văn bản

1- Mùa xuân của thiên nhiên đất trời.

I- Đọc - Tìm hiểu chung.


* Trật tự cú pháp bình thường sẽ là:
Một bông hoa tím biếc / mọc giữa dòng sông xanh

Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Tiết 111: Mùa xuân nho nhỏ (Tiết 1)
(Thanh Hải)
Mọc
II- Đọc - Hiểu văn bản

1- Mùa xuân của thiên nhiên đất trời.

I- Đọc - Tìm hiểu chung
Hình ảnh: dòng sông, bông hoa
Màu sắc: xanh, tím
Âm thanh: tiếng chim chiền chiện
ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.
Từng giọt . tôi hứng
ẩn dụ chuyển
đổi cảm giác
Say sưa
ngây ngất
Tiết 111: Mùa xuân nho nhỏ (Tiết 1)
(Thanh Hải)
Đơn sơ nhưng đẹp, tươi vui
I- Đọc - Tìm hiểu chung
II- Đọc - Hiểu văn bản

1- Mùa xuân của thiên nhiên đất trời.

C. Đất nước đã hoà bình song nền kinh tế chưa thoát khỏi bao cấp, còn nghèo nàn, lạc hậu.
A. Khi đất nước xảy ra cuộc chiến tranh biên giới phía Bắc và Tây Nam.
B. Đất nước có nhiều khó khăn: chiến tranh biên giới, nền kinh tế chưa thoát khỏi bao cấp và được viết khi nhà thơ đang nằm trên giường bệnh
? Bµi th¬ ®­îc s¸ng t¸c trong hoµn c¶nh nµo?
* Củng cố:
Tiết 111: Mùa xuân nho nhỏ (Tiết 1)
(Thanh Hải)
* Về nhà: - Nắm nội dung tiết học
- Chuẩn bị tiết tiếp theo .

Tiết 111: Mùa xuân nho nhỏ (Tiết 1)
(Thanh Hải)
Viết đoạn văn ngắn (từ 5 đến 7 dòng) nêu cảm nhận của em về khung cảnh mùa xuân của thiên nhiên đất trời qua khổ thơ đầu bài thơ "Mùa xuân nho nhỏ" (Thanh Hải).


Chúc các em học tốt