Bài 23. Mùa xuân nho nhỏ

Người thực hiện: Đỗ Thị Hà
Chào mừng quý thầy cô về dự giờ thăm lớp chúng em
Ngữ Văn 9
KIỂM TRA BÀI CŨ:

* Ý nghĩa biểu tượng của hình tượng con cò trong văn bản “Con cò” của Chế Lan Viên là gì ?
Biểu tượng cho tấm lòng người mẹ và những lời hát ru.

* Những yếu tố góp phần tạo nên sự thành công của bài thơ ?
- Vận dụng sáng tạo ca dao vào trong thơ
- Ý thơ cô đúc
- Ý thơ mang tính triết lí, gợi những suy ngẫm sâu sắc.
( THANH HẢI )
Tiết: 116
MÙA XUÂN NHO NHỎ
I/Đọc,tìm hiểu chú thích:
1/ Tác giả:
Sgk/56
( THANH HẢI )
Tiết: 116
MÙA XUÂN NHO NHỎ
I/ Đọc, tìm hiểu chú thích:
1/ Tác giả:
2/ Tác phẩm:
- Những đồng chí trung kiên (1962);
- Huế mùa xuân (2 tập, 1970-1975),
- Dấu võng Trường Sơn (1977);
- Mưa xuân đất này (1982);
- Thơ tuyển (1982).
( THANH HẢI )
Tiết: 116
MÙA XUÂN NHO NHỎ
I/ Đọc, tìm hiểu chú thích:
1/ Tác giả:
2/ Tác phẩm:
MÙA XUÂN NHO NHỎ
THANH HẢI
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng
Mùa xuân người cầm súng
Lộc giắt đầy trên lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao…

…
Đất nước bốn ngàn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước.
Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hoà ca
Một nốt trầm xao xuyến.
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.
Mùa xuân- ta xin hát
Câu Nam ai, Nam bình
Nước non ngàn dặm mình
Nước non ngàn dặm tình
Nhịp phách tiền đất Huế.
11-1980
( THANH HẢI )
Tiết: 116
MÙA XUÂN NHO NHỎ
I/ Đọc, tìm hiểu chú thích:
1/ Tác giả:
2/ Tác phẩm:
3/ Hiểu nghĩa từ khó:
SGK/ 55,56,57
II/ Tìm hiểu văn bản:
Khổ đầu
Bố cục
Cảm xúc trước mùa xuân
của thiên nhiên, đất trời
Khổ 2 và 3
Khổ 4 và 5
Lời ngợi ca quê
hương, đất nước
Khổ thơ cuối
- THANH HẢI -
Tiết: 116
MÙA XUÂN NHO NHỎ
I/ Đọc, tìm hiểu chú thích:
SGK/ 55,56,57
II/ Tìm hiểu văn bản:
1/Cảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên, đất trời:
- Dòng sông xanh
- Hoa tím biếc
Hình ảnh, màu sắc
Chim chiền chiện
Hót vang trời
Âm thanh
->
Đơn sơ nhưng đẹp, tươi vui
- Từng giọt...tôi hứng
Ẩn dụ+chuyển đổi cảm giác
Say sưa, ngây ngất
=> Say sưa, ngây ngất trước vẻ đẹp của thiên nhiên.
Mùa xuân của thiên nhiên, đất trời được miêu tả ntn trong khổ thơ 1?
Cảm xúc của tác giả trước vẻ đẹp và sức sống của mùa xuân thiên nhiên ntn?
- THANH HẢI -
Tiết: 116
MÙA XUÂN NHO NHỎ
I/ Đọc, tìm hiểu chú thích:
( SGK)
II/ Tìm hiểu văn bản:
1/ Cảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên, đất trời:
Say sưa, ngây ngất trước vẻ đẹp của thiên nhiên.
2/ Cảm xúc về mùa xuân đất nước:
Người cầm súng
Người ra đồng
Hình ảnh mùa xuân ở khổ thơ 2,3 mang ý nghĩa tượng trưng ntn?
- THANH HẢI -
Tiết: 116
MÙA XUÂN NHO NHỎ
II/ Tìm hiểu văn bản:
1/ Cảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên, đất trời:
Say sưa, ngây ngất trước vẻ đẹp của thiên nhiên.
2/ Cảm xúc về mùa xuân đất nước:
Người cầm súng
Người ra đồng
Bảo vệ
Xây dựng
- Tất cả như
hối hả
Xôn xao
Điệp ngữ+
từ láy
Khẩn trương, hăng say
- Đất nước
vất vả, gian lao
như vì sao
cứ đi lên phía trước
Vì sao tác giả lại viết:
“Đất nước bốn ngàn năm
... phía trước”?
- THANH HẢI -
Tiết: 116
MÙA XUÂN NHO NHỎ
II/ Tìm hiểu văn bản:
1/ Cảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên, đất trời:
Say sưa, ngây ngất trước vẻ đẹp của thiên nhiên.
2/ Cảm xúc về mùa xuân đất nước:
Người cầm súng
Người ra đồng
Bảo vệ
Xây dựng
- Tất cả như
hối hả
Xôn xao
Điệp ngữ+
từ láy
Khẩn trương, hăng say
- Đất nước
vất vả, gian lao
như vì sao
cứ đi lên phía trước
ĐN+SS
Tự hào
=>Tự hào về đất nước, con người Việt Nam.
- THANH HẢI -
Tiết: 116
MÙA XUÂN NHO NHỎ
II/ Tìm hiểu văn bản:
1/ Cảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên, đất trời:
Say sưa, ngây ngất trước vẻ đẹp của thiên nhiên.
2/ Cảm xúc về mùa xuân đất nước:
Tự hào về đất nước, con người Việt Nam.
3/ Tâm niệm của nhà thơ:
- Ta
làm con chim
làm một cành hoa
một nốt trầm xao xuyến
mùa xuân nho nhỏ
Điệp ngữ
Ước nguyện khiêm tốn: muốn được sống có ích
- Dù là
tuổi hai mươi
khi tóc bạc
Lặng lẽ dâng cho đời
Điều tâm niệm của nhà thơ ở đây là gì?Tâm niệm ấy được thể hiện qua những hình ảnh nào và nét đặc sắc của hình ảnh ấy là gì?
"... Tôi luôn có cái ám ảnh của một người đau bệnh hiểm
nghèo, rằng không biết mình sẽ nằm xuống vào lúc nào, nằm
xuống để rồi không dậy được nữa. Lúc đó để lại bao nhiêu
chuyện dở dang, trong đó có những tác phẩm... Khi có điều
kiện, người cảm thấy thoải mái đôi chút là tôi liền ngồi vào
bàn. Tôi tự nhủ: Phải sống những ngày tháng cuối có ích để
khi mất đi mình vẫn có thể làm việc đến giờ chót. "
- THANH HẢI -
Tiết: 116
MÙA XUÂN NHO NHỎ
II/ Tìm hiểu văn bản:
1/ Cảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên, đất trời:
Say sưa, ngây ngất trước vẻ đẹp của thiên nhiên.
2/ Cảm xúc về mùa xuân đất nước:
Tự hào về đất nước, con người Việt Nam.
3/ Tâm niệm của nhà thơ:
- Ta
làm con chim
làm một cành hoa
một nốt trầm xao xuyến
mùa xuân nho nhỏ
Điệp ngữ
Ước nguyện khiêm tốn: muốn được sống có ích
- Dù là
tuổi hai mươi
khi tóc bạc
Lặng lẽ dâng cho đời
=> Nguyện cống hiến trọn đời một cách âm thầm
CÂU HỎI THẢO LUẬN NHÓM
Đoạn thơ gợi cho em những cảm nghĩ gì về ý nghĩa cuộc sống của mỗi con người?
- THANH HẢI -
Tiết: 116
MÙA XUÂN NHO NHỎ
II/ Tìm hiểu văn bản:
1/ Cảm xúc trước mùa xuân của thiên nhiên, đất trời:
Say sưa, ngây ngất trước vẻ đẹp của thiên nhiên.
2/ Cảm xúc về mùa xuân của đất nước:
Tự hào về đất nước, con người Việt Nam.
3/ Tâm niệm của nhà thơ:
Nguyện cống hiến trọn đời một cách âm thầm
Hình ảnh quê hương xứ Huế
được tác giả nhắc lại qua
cụm từ nào ?
Cảm xúc của nhà
thơ ở đây là gì ?
- THANH HẢI -
Tiết: 116
MÙA XUÂN NHO NHỎ
II/ Tìm hiểu văn bản:
1/ Cảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên, đất trời:
Say sưa, ngây ngất trước vẻ đẹp của thiên nhiên.
2/ Cảm xúc về mùa xuân đất nước:
Tự hào về đất nước, con người Việt Nam.
3/ Tâm niệm của nhà thơ:
Nguyện cống hiến trọn đời một cách âm thầm
III/ Tổng kết:
Giàu nhạc điệu, gần gũi với dân ca
Hình ảnh đẹp, giản dị, gợi cảm
Biện pháp so sánh, ẩn dụ sáng tạo
Gồm cả A, B và C

O
Nét nghệ thuật đặc sắc của bài thơ là gì?
Lòng thiết tha yêu mến và gắn bó với đất nước, với cuộc đời
Ước nguyện chân thành của nhà thơ được cống hiến cho đất nước
Niềm xúc động sâu lắng của nhà thơ
Gồm A và B
O
Bài thơ có nội dung gì?
- Bài thơ Mùa xuân nho nhỏ là tiếng lòng tha
thíêt yêu mến và gắn bó với đất nước, với cuộc đời; thể hiện ước nguyện chân thành của nhà thơ được cống hiến cho đất nước, góp một “mùa xuân nho nhỏ” của mình vào mùa xuân lớn của dân tộc .
- Bài thơ theo thể năm tiếng, có nhạc điệu trong sáng, tha thíêt, gần gũi với dân ca, nhiều hình ảnh đẹp, giản dị, gợi cảm, những so sánh và ẩn dụ sáng tạo.
GHI NHỚ
- THANH HẢI -
Tiết: 116
MÙA XUÂN NHO NHỎ
II/ Tìm hiểu văn bản:
1/ Cảm xúc trước mùa xuân của thiên nhiên, đất trời:
Say sưa, ngây ngất trước vẻ đẹp của thiên nhiên.
2/ Cảm xúc về mùa xuân của đất nước:
Tự hào về đất nước, con người Việt Nam.
3/ Tâm niệm của nhà thơ:
Nguyện cống hiến trọn đời một cách âm thầm
III/ Tổng kết:
Ghi nhớ: sgk/58
IV/ Luyện tập:
Em hiểu thế nào về nhan đề Mùa xuân nho nhỏ ?
- THANH HẢI -
Tiết: 116
MÙA XUÂN NHO NHỎ
II/ Tìm hiểu văn bản:
1/ Cảm xúc trước mùa xuân của thiên nhiên, đất trời:
Say sưa, ngây ngất trước vẻ đẹp của thiên nhiên.
2/ Cảm xúc về mùa xuân của đất nước:
Tự hào về đất nước, con người Việt Nam.
3/ Tâm niệm của nhà thơ:
Nguyện cống hiến trọn đời một cách âm thầm.
III/ Tổng kết:
Ghi nhớ: sgk/58
IV/ Luyện tập:
Sgk/ 58
DẶN DÒ:
- Học thuộc lòng bài thơ.
- Nắm nội dung và nghệ thuật của toàn bài.
- Soạn bài mới: “Viếng lăng Bác”
Chào tạm biệt