Bài 23. Mùa xuân nho nhỏ

các thầy cô về dự giờ ngữ Văn.
Nhiệt liệt chào Mừng
Người thực hiện: Vũ Thị Minh Hoa
Giáo viên trường : THCS Hồng Quang - Huyện Ân Thi
Ý nghĩa biểu tượng của hình tượng con cò trong văn bản
“Con cò” của Chế Lan Viên là gì ?
Hình ảnh người nông dân vất vả, lam lũ.
Hình ảnh người phụ nữ vất vả, nhọc
nhằn, giàu đức hi sinh.
Biểu tượng cho tấm lòng người mẹ
và những lời hát ru.
Cả 3 ý trên.
Kiểm tra bài cũ :
Mùa xuân nho nhỏ
- Thanh Hải -
Tiết 112 :
Nhà thơ Thanh Hải


































































Nhà Thơ Thanh Hải
(1930-1980)
1. Tác giả:
- Tên thật là Phạm Bá Ngoãn . ( 04.11.1930 - 15. 12.1980)
- Quê: Huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên - Huế.
- Năm 1965 ông được tặng giải thưởng văn học Nguyễn Đình Chiểu.
- Sau năm 1975, Thanh Hải là uỷ viên Ban chấp hành Hội nhà văn Việt Nam.
Phong cách thơ: Bình dị, nhân hậu và chân thành.
Nhà Thơ Thanh Hải
(1930-1980)
2. Tác phẩm :
Bài thơ Mùa xuân nho nhỏ được viết vào tháng 11 năm 1980 khi tác giả đang nằm trên giường bệnh .


Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.

Mùa xuân người cầm súng
Lộc giắt đầy trên lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao.

Đất nước bốn ngàn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước.


Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hoà ca
Một nốt trầm xao xuyến.

Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.

Mùa xuân- ta xin hát
Câu Nam ai, Nam bình
Nước non ngàn dặm mình
Nước non ngàn dặm tình
Nhịp phách tiền đất Huế.

- Thanh Hải -
Mùa xuân nho nhỏ
Mạch cảm xúc :
Cảm xúc trước vẻ đẹp và sức sống của mùa xuân thiên nhiên xứ Huế
Khổ thơ đầu
BỐ CỤC
Cảm xúc trước mùa xuân
của thiên nhiên đất trời
Khổ 2 và 3
Mùa xuân của đất nước,
con người
Khổ 4 và 5
Suy nghĩ và ước
nguyện của nhà thơ
Lời ngợi ca quê
hương đất nước
Khổ thơ cuối
Hình ảnh : dòng sông, bông hoa
Mầu sắc : xanh, tím
Âm thanh : tiếng chim chiền chiện
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.
Bức tranh xuân
1. Mùa xuân thiên nhiên :
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Một bông hoa tím biếc
Mọc giữa dòng sông xanh
Mọc
Mọc
Mọc
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.
nhà thơ không chỉ nghe thấy âm thanh mà còn có cảm giác như nhìn thấy âm thanh ấy kết thành giọt và đặc biệt còn tiếp xúc "hứng" được
=> Tâm trạng say sưa, ngây ngất, nâng niu, trân trọng của tác giả trước cảnh đất trời vào xuân.
hứng
Nghệ thuật chuyển đổi cảm giác:
Cã nhiÒu ý kiÕn kh¸c nhau vÒ “giät long lanh”. Em h·y tr×nh bµy ý kiÕn cña m×nh?
Đó là giọt sương, giọt mưa xuân, giọt thời gian...
- Tiếng chim hót trong trẻo ngân vang, lắng đọng nhưng lại rất rõ ràng như kết thành giọt lại ánh lên sắc màu long lanh, đó là giọt tiếng hót của chim chiền chiện.
2. Mùa xuân đất nước
Trong không
khí mùa xuân rộn ràng,
náo nức, tác giả nhắc đến mùa
xuân của đất nước qua khổ
thơ nào ?
Hãy tìm những hình ảnh
mà tác giả muốn nhắc đến
khi mùa xuân về ở khổ
thơ vừa đọc ?
- Mùa xuân
người cầm súng
người ra đồng
Tại sao tác giả nhắc
đến hai đối tượng này khi
mùa xuân về ?
Mùa xuân người cầm súng
Lộc giắt đầy trên lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao...

Đất nước bốn ngàn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước.
2. Mùa xuân đất nước
- Mùa xuân
người cầm súng
người ra đồng
Hình ảnh nào
gắn liền bên họ ?
+ Lộc
Lộc ?
A. Chồi non xanh tơ của cây cối
C. Sức sống mãnh liệt của mùa xuân
Chọn phương án trả lời đúng nhất ?
B. Sức thanh xuân tươi trẻ
Đ
D. Cả A, B, C
D. Cả A, B, C
chúc mừng bạn
? Hình ảnh lộc giắt đầy quanh lưng và lộc trải dài nương mạ gợi cho
em liên tưởng gì?
Con người mang mùa xuân đi khắp mọi nơi, và chính con người tạo
nên mùa xuân của quê hương đất nước .
2. Mùa xuân đất nước
- Mùa xuân
người cầm súng
người ra đồng
+ Lộc
Theo em, sức sống của mùa
xuân đất nước còn được cảm
nhận qua nhịp điệu như thế nào ?
tìm dẫn chứng.
- Tất cả như
hối hả
xôn xao
Ở đây, tác giả sử
dụng nghệ thuật gì ?
Tác dụng ra sao ?
(Điệp từ, so sánh, từ láy)
 Tưng bừng rộn rã
Trong không khí rộn ràng ấy tác giả
nghĩ gì về đất nước ?
Đất nước bốn nghìn năm
Vất vả và gian lao
D?t nu?c nhu vỡ sao
Cứ đi lên phía trước
Ý thơ “cứ đi lên phía trước”
nhằm nhấn mạnh điều gì ?
Khẳng định niềm tù hµo, tin yªu vµo t­¬ng lai t­¬i s¸ng
cña ®Êt n­íc
3. ­íc nguyÖn cña t¸c gi¶:
Trước mùa xuân bao la của đất
trời, nhà thơ đã ước vọng điều gì ?
- Ta làm
con chim hót
- ước nguyện nhỏ bé nhưng tha thiết để công hiến cho đời những gì đẹp đẽ và tinh tuý nhất .
một nốt trầm
Theo em tại sao nhà thơ lại có
ước nguyện làm con chim,
cành hoa và một nốt trầm ?
CÂU HỎI THẢO LUẬN
Em hãy nhận xét cách dùng
đại từ xưng hô của tác giả ?
Tại sao ở khổ 1 xưng “tôi”, ở
đây lại xưng “ta” ?
Một cành hoa

















Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.






ước nguyện lớn nhất của nhà thơ được bộc lộ qua những câu thơ nào ?

Thảo luận nhóm
Hình thức: Nhóm 2 bàn
Thời gian: 1 phút.
Mùa xuân nho nhỏ :
Ước nguyện hiến dâng cuộc đời mình như một mùa xuân nhỏ, góp phần tô điểm cho mùa xuân lớn, của đất nước.
Em hiểu như thế nào về hình ảnh "mùa xuân nho nhỏ"?
Đó là sự cống hiến âm thầm, không ngừng nghỉ, liên tục và trọn vẹn.
4. Lời ngợi ca quê hương đất nước
4. Lời ngợi ca quê hương đất nước
Điệu hò nổi tiếng của xứ Huế
Bộ phận cấu thành nền văn hoá dân tộc
Câu Nam ai, Nam bình
Mùa xuân ta xin hát
Câu Nam ai, Nam bình
Nước non ngàn dặm mình
Nước non ngàn dặm tình
Nhịp phách tiền đất Huế
Mùa xuân ta xin hát
Câu Nam ai, Nam bình
Nước non ngàn dặm mình
Nước non ngàn dặm tình
Nhịp phách tiền đất Huế
Bức tranh mùa xuân xứ Huế
Làn điệu dân ca xứ huế
Lời ngợi ca quê hương đất nước được thể hiện qua những câu thơ nào ?
Mở đầu là bức tranh mùa xuân xứ Huế đầy sức sống, tràn ngập ánh sáng sắc màu, âm thanh rộn rã gợi ra những suy nghĩ ước nguyện cao đẹp . Kết thúc bằng làn điệu dân ca xứ Huế buồn thương, dịu dàng, trìu mến và nhịp phách tiền rộn ràng xao xuyến lòng người .S? tuong ?ng h�i ho�, bi?u l? ni?m tin yờu c?a tỏc gi? v�o cu?c d?i, v�o d?t nu?c qua nh?ng giỏ tr? truy?n th?ng b?n v?ng.
Mọc giữa dòng sông xanh Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng
Mùa xuân ta xin hát
Câu Nam ai, Nam bình
Nước non ngàn dặm mình
Nước non ngàn dặm tình
Nhịp phách tiền đất Huế
b, Nội dung: bài thơ là tiếng lòng tha thiết, yêu mến và gắn bó với đất nước, quê hương với cuộc đời, thể hiện ước nguyện chân thành của nhà thơ được cống hiến cho đất nước, góp một mùa xuân nho nhỏ của mình vào mùa xuân lớn của dân tộc.
MÙA XUÂN NHO NHỎ
(Thanh Hải)
Tiết 112
VĂN BẢN
5/ Tổng kết:
a, Nghệ thuật: - ThÓ th¬ 5 ch÷ gÇn víi lµn ®iÖu d©n ca xø HuÕ víi c¸ch gieo vÇn, vÇn liÒn vµ vÇn ch©n t¹o thµnh sù liÒn m¹ch gi÷a c¸c dßng th¬, khæ th¬ .
- H×nh ¶nh võa gi¶n dÞ võa t¶ thùc, võa n©ng lªn tÇm biÓu t­îng kh¸i qu¸t ( con chim, cµnh hoa, mïa xu©n)
- M¹ch c¶m xóc, m¹ch ý t¹o thµnh tø th¬ chÆt chÏ mµ logÝc : mïa xu©n thiªn nhiªn – mïa xu©n ®Êt n­íc – mïa xu©n d©ng hiÕn cña mçi ng­êi; mïa xu©n lín- mïa xu©n nhá – mïa xu©n hµi hoµ bÊt tËn .
- Giäng ®iÖu cã sù biÕn ®æi phï hîp víi m¹ch c¶m xóc .
1) H·y tr×nh bµy kh¸i qu¸ vÒ gi¸ trÞ nghÖ thuËt vµ néi dung cña bµi th¬?
Bài 1:
Khoanh tròn vào chữ cái đầu dòng nêu nhận xét đúng nhất về hình ảnh thơ trong bài?
A Hình ảnh thơ giản dị, gợi cảm giàu sức biểu trưng.
B. Hình ảnh thơ bất ngờ, thú vị.
C. Hình ảnh thơ giàu chất triết lí.
IV) LUYỆN TẬP:
Khoanh tròn vào chữ cái đầu dòng nêu nhận xét đúng nhất về chủ đề của bài thơ.
A. Lời tâm nguyện chân thành trước lúc đi xa.
B. Mong ước được hoá thân làm đẹp cuộc đời.
C. Cảm xúc về mùa xuân thiên nhiên, đất nước.
D. Ước nguyện sống có ích, được cống hiến cho đời.

Học thuộc lòng bài thơ
“Mùa xuân nho nhỏ”.
Soạn bài “ Viếng lăng Bác”
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Các thầy cô giáo
và các em học sinh!
Xin chân thành cảm ơn!