Bài 23. Mùa xuân nho nhỏ
Chia sẻ bởi Phạm Văn Thành |
Ngày 08/05/2019 |
28
Chia sẻ tài liệu: Bài 23. Mùa xuân nho nhỏ thuộc Ngữ văn 9
Nội dung tài liệu:
Chào mừng
quý thầy cô và các em học sinh.
PHÒNG GD&ĐT THỊ XÃ BUÔN HỒ
TRƯỜNG THCS TRẦN PHÚ
-----------------------------
Van 9Ti?t 114
NGƯỜI THỰC HIỆN: Phạm Văn Thành
MÙA XUÂN NHO NHỎ
KIỂM TRA BÀI CŨ
Em hóy so sỏnh cỏch nhỡn c?a Buy Phong v� La-Phong-Ten v? con c?u , chú súi trong tỏc ph?m "Chú súi v� c?u trong tho ng? ngụn c?a La-Phong-Ten"?
Trả lời
- Buy Phong cho rằng cừu là loài vật ngu ngốc và sợ sệt, chó sói là con vật sống thì có hại, chết thì vô dụng.
- La-Phong-Ten cho rằng cừu là loài vật thân thương, tốt bụng và thông minh. Còn sói tuy là bạo chúa của cừu nhưng luôn bị đói dài, luôn bị ăn đòn và bị truy đuổi nên cũng rất đáng thương.
Mùa xuân nho nhỏ
- Thanh Hải -
I. Tỡm hi?u chỳ thớch
1.Tỏc gi?
Tên thật là: Phạm Bá Ngoãn (1930-1980)
Quê: Thừa Thiên - Huế.
Phong cách thơ: Bình dị, đôn hậu và chân thành
Nhà Thơ Thanh Hải
(1930-1980)
Sáng tác tháng 11-1980 (không bao lâu trước khi tác giả qua đời: 12-1980).
Thể thơ: 5 chữ.
Mạch cảm xúc:
Mùa xuân của thiên nhiên -> mùa xuân của đất nước con người -> Mùa xuân của lòng người.
Bố cục: 3 phần
+ Kh? tho d?u: Mùa xuân thiên nhiên.
+ Hai kh? tho ti?p : Mùa xuân đất nước và con người.
+ Ba kh? cu?i: ước nguyện trước mùa xuân.
2. Tác phẩm
3. Từ khó
Chiền chiện: loài chim nhỏ hơn chim sẻ, thường ở ruộng hay bãi quang đãng, khi hót bay vút lên cao nên tiếng hót vang xa.
Nam ai, Nam bình: hai điệu ca Huế. Điệu Nam ai giai điệu buồn thương, còn Nam bình thì dịu dàng trìu mến.
Phách tiền: phách là nhạc khí để gõ nhịp, làm bằng thanh tre cứng; phách tiền là phách có đính thêm cọc tiền đồng.
Lộc: chồi non. ở đây dùng với nghĩa rộng là nhành non, cây non.
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
ơi con chim chiền chiện(1)
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.
Mùa xuân người cầm súng
Lộc(2) giắt đầy trên lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao.
Đất nước bốn ngàn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước.
Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hoà ca
Một nốt trầm xao xuyến.
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.
Mùa xuân-ta xin hát
Câu Nam ai, Nam bình(3)
Nước non ngàn dặm mình
Nước non ngàn dặm tình
Nhịp phách tiền(4) đất Huế.
- Thanh Hải -
Mùa xuân nho nhỏ
Mùa xuân mang vẻ đẹp đậm sắc màu của xứ Huế tươi vui, dịu dàng, thơ mộng.
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.
II.Đọc-phân tích tác phẩm
1. Mùa xuân của thiên nhiên, mùa xuân của đất nước
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.
Ngh? thu?t : dựng t? "Giọt long lanh" .
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.
=> Nghệ thuật chuyển đổi cảm giác -> thấy được sự trân trọng của Thanh Hải trước mùa xuân mới.
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.
Hình ảnh "Lộc giắt đầy trên lưng" và "Lộc trải dài nương mạ"
- "Người cầm súng" và "Người ra đồng" đem mùa xuân đến cho mọi miền đất nước.
Mùa xuân người cầm súng
Lộc(2) giắt đầy trên lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao.
Đất nước bốn ngàn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước.
2. Mựa xuõn nho nh? c?a m?i ngu?i
Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hoà ca
Một nốt trầm xao xuyến.
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.
Hình ảnh chọn lọc -> Thể hiện niềm mong muốn được sống có ích cho đời.
Biện pháp tu từ: Điệp từ, đối -> ước nguyện cống hiến chân thành tha thiết.
Chuyển đại từ xưng hô: Tụi - Ta th? hi?n ước nguyện riêng -> ước nguyện chung của mọi người.
Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hoà ca
Một nốt trầm xao xuyến.
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.
Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hoà ca
Một nốt trầm xao xuyến.
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.
Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hoà ca
Một nốt trầm xao xuyến.
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.
Nhà thơ lại chọn câu hát "Nam ai, Nam bình" và "Nhịp phách tiền" để kết thúc bài thơ.
- Nhà thơ sống mãi với cuộc đời, với Huế quê hương trong nhịp phách và điệu hát âm vang.
Mùa xuân-ta xin hát
Câu Nam ai, Nam bình(3)
Nước non ngàn dặm mình
Nước non ngàn dặm tình
Nhịp phách tiền(4) đất Huế.
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật :
- Tác giả đã hòa hợp được các tầng bậc của mùa xuân:
+ Xuân của đất trời.
+ Xuân của đất nước.
+ Xuân của những người làm nên lịch sử.
+ Xuân trong lòng của mỗi cá nhân.
- Sự thay đổi cách xưng hô, sử dụng cấu trúc điệp ngữ.
- Lựa chọn từ ngữ chính xác đã làm cho bài thơ lại vừa cụ thể lại vừa khái quát, vừa riêng lại vừa chung.
- Mùa xuân nho nhỏ như một nốt trầm, nhưng là một nốt trầm xao xuyến không hòa lẫn.
2. Nội dung
Bài thơ "Mùa xuân nho nhỏ" là tiếng lòng tha thiết yêu mến và gắn bó với đất nước, với cuộc đời; thể hiện ước nguyện chân thành của nhà thơ được cống hiến cho đất nước, góp một mùa xuân nho nhỏ của mình vào mùa xuân lớn của dân tộc.
Luyện tập
Giải thích nhan đề bài thơ "Mùa xuân nho nhỏ"?
Hãy nêu chủ đề của bài thơ?
Mựa xuõn nho nh?
-Ước nguyện hiến dâng cuộc đời mình như một mùa xuân nhỏ.
- Tô điểm cho mùa xuân lớn, mùa xuân chung của đất nước.
HS THẢO LUẬN NHÓM
Thái độ dâng hiến cho đời theo tác giả là thái độ như thế nào ?
A.Lặng lẽ, khiêm tốn C. Nghiêm trang thành kính
B. Sôi nổi, ồn ào D. Có cho, có nhận
Bài thơ còn gợi cho em cảm nghĩ gì về cuộc sống của mỗi con người ?
- Cuộc sống của mỗi con người nằm trong cuộc sống chung của mọi người.
- Muốn cuộc sống ấy tốt đẹp, mỗi người phải biết cống hiến cho cuộc sống chung.
C
Dũng n�o núi khụng dỳng v? ngh? thu?t c?a b�i tho ?
A. Thể thơ 5 chữ có nhạc điệu trong sáng tha thiết.
B. Hình ảnh thơ đẹp giản dị.
C. Khai thác điệu ru ngọt ngào trìu mến.
D. Những so sánh, ẩn dụ sáng tạo.
Dũng n�o núi khụng dỳng v? ngh? thu?t c?a b�i tho ?
A. Thể thơ 5 chữ có nhạc điệu trong sáng tha thiết.
B. Hình ảnh thơ đẹp giản dị.
C. Khai thác điệu ru ngọt ngào trìu mến.
D. Những so sánh, ẩn dụ sáng tạo.
CỦNG CỐ - DẶN DÒ
- Bµi tËp vÒ nhµ: Häc thuéc lßng bµi th¬, viÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n, b×nh mét khæ th¬ trong bµi mµ em thÝch.
* So¹n bµi: ViÕng L¨ng B¸c
quý thầy cô và các em học sinh.
PHÒNG GD&ĐT THỊ XÃ BUÔN HỒ
TRƯỜNG THCS TRẦN PHÚ
-----------------------------
Van 9Ti?t 114
NGƯỜI THỰC HIỆN: Phạm Văn Thành
MÙA XUÂN NHO NHỎ
KIỂM TRA BÀI CŨ
Em hóy so sỏnh cỏch nhỡn c?a Buy Phong v� La-Phong-Ten v? con c?u , chú súi trong tỏc ph?m "Chú súi v� c?u trong tho ng? ngụn c?a La-Phong-Ten"?
Trả lời
- Buy Phong cho rằng cừu là loài vật ngu ngốc và sợ sệt, chó sói là con vật sống thì có hại, chết thì vô dụng.
- La-Phong-Ten cho rằng cừu là loài vật thân thương, tốt bụng và thông minh. Còn sói tuy là bạo chúa của cừu nhưng luôn bị đói dài, luôn bị ăn đòn và bị truy đuổi nên cũng rất đáng thương.
Mùa xuân nho nhỏ
- Thanh Hải -
I. Tỡm hi?u chỳ thớch
1.Tỏc gi?
Tên thật là: Phạm Bá Ngoãn (1930-1980)
Quê: Thừa Thiên - Huế.
Phong cách thơ: Bình dị, đôn hậu và chân thành
Nhà Thơ Thanh Hải
(1930-1980)
Sáng tác tháng 11-1980 (không bao lâu trước khi tác giả qua đời: 12-1980).
Thể thơ: 5 chữ.
Mạch cảm xúc:
Mùa xuân của thiên nhiên -> mùa xuân của đất nước con người -> Mùa xuân của lòng người.
Bố cục: 3 phần
+ Kh? tho d?u: Mùa xuân thiên nhiên.
+ Hai kh? tho ti?p : Mùa xuân đất nước và con người.
+ Ba kh? cu?i: ước nguyện trước mùa xuân.
2. Tác phẩm
3. Từ khó
Chiền chiện: loài chim nhỏ hơn chim sẻ, thường ở ruộng hay bãi quang đãng, khi hót bay vút lên cao nên tiếng hót vang xa.
Nam ai, Nam bình: hai điệu ca Huế. Điệu Nam ai giai điệu buồn thương, còn Nam bình thì dịu dàng trìu mến.
Phách tiền: phách là nhạc khí để gõ nhịp, làm bằng thanh tre cứng; phách tiền là phách có đính thêm cọc tiền đồng.
Lộc: chồi non. ở đây dùng với nghĩa rộng là nhành non, cây non.
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
ơi con chim chiền chiện(1)
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.
Mùa xuân người cầm súng
Lộc(2) giắt đầy trên lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao.
Đất nước bốn ngàn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước.
Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hoà ca
Một nốt trầm xao xuyến.
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.
Mùa xuân-ta xin hát
Câu Nam ai, Nam bình(3)
Nước non ngàn dặm mình
Nước non ngàn dặm tình
Nhịp phách tiền(4) đất Huế.
- Thanh Hải -
Mùa xuân nho nhỏ
Mùa xuân mang vẻ đẹp đậm sắc màu của xứ Huế tươi vui, dịu dàng, thơ mộng.
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.
II.Đọc-phân tích tác phẩm
1. Mùa xuân của thiên nhiên, mùa xuân của đất nước
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.
Ngh? thu?t : dựng t? "Giọt long lanh" .
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.
=> Nghệ thuật chuyển đổi cảm giác -> thấy được sự trân trọng của Thanh Hải trước mùa xuân mới.
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.
Hình ảnh "Lộc giắt đầy trên lưng" và "Lộc trải dài nương mạ"
- "Người cầm súng" và "Người ra đồng" đem mùa xuân đến cho mọi miền đất nước.
Mùa xuân người cầm súng
Lộc(2) giắt đầy trên lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao.
Đất nước bốn ngàn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước.
2. Mựa xuõn nho nh? c?a m?i ngu?i
Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hoà ca
Một nốt trầm xao xuyến.
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.
Hình ảnh chọn lọc -> Thể hiện niềm mong muốn được sống có ích cho đời.
Biện pháp tu từ: Điệp từ, đối -> ước nguyện cống hiến chân thành tha thiết.
Chuyển đại từ xưng hô: Tụi - Ta th? hi?n ước nguyện riêng -> ước nguyện chung của mọi người.
Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hoà ca
Một nốt trầm xao xuyến.
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.
Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hoà ca
Một nốt trầm xao xuyến.
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.
Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hoà ca
Một nốt trầm xao xuyến.
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.
Nhà thơ lại chọn câu hát "Nam ai, Nam bình" và "Nhịp phách tiền" để kết thúc bài thơ.
- Nhà thơ sống mãi với cuộc đời, với Huế quê hương trong nhịp phách và điệu hát âm vang.
Mùa xuân-ta xin hát
Câu Nam ai, Nam bình(3)
Nước non ngàn dặm mình
Nước non ngàn dặm tình
Nhịp phách tiền(4) đất Huế.
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật :
- Tác giả đã hòa hợp được các tầng bậc của mùa xuân:
+ Xuân của đất trời.
+ Xuân của đất nước.
+ Xuân của những người làm nên lịch sử.
+ Xuân trong lòng của mỗi cá nhân.
- Sự thay đổi cách xưng hô, sử dụng cấu trúc điệp ngữ.
- Lựa chọn từ ngữ chính xác đã làm cho bài thơ lại vừa cụ thể lại vừa khái quát, vừa riêng lại vừa chung.
- Mùa xuân nho nhỏ như một nốt trầm, nhưng là một nốt trầm xao xuyến không hòa lẫn.
2. Nội dung
Bài thơ "Mùa xuân nho nhỏ" là tiếng lòng tha thiết yêu mến và gắn bó với đất nước, với cuộc đời; thể hiện ước nguyện chân thành của nhà thơ được cống hiến cho đất nước, góp một mùa xuân nho nhỏ của mình vào mùa xuân lớn của dân tộc.
Luyện tập
Giải thích nhan đề bài thơ "Mùa xuân nho nhỏ"?
Hãy nêu chủ đề của bài thơ?
Mựa xuõn nho nh?
-Ước nguyện hiến dâng cuộc đời mình như một mùa xuân nhỏ.
- Tô điểm cho mùa xuân lớn, mùa xuân chung của đất nước.
HS THẢO LUẬN NHÓM
Thái độ dâng hiến cho đời theo tác giả là thái độ như thế nào ?
A.Lặng lẽ, khiêm tốn C. Nghiêm trang thành kính
B. Sôi nổi, ồn ào D. Có cho, có nhận
Bài thơ còn gợi cho em cảm nghĩ gì về cuộc sống của mỗi con người ?
- Cuộc sống của mỗi con người nằm trong cuộc sống chung của mọi người.
- Muốn cuộc sống ấy tốt đẹp, mỗi người phải biết cống hiến cho cuộc sống chung.
C
Dũng n�o núi khụng dỳng v? ngh? thu?t c?a b�i tho ?
A. Thể thơ 5 chữ có nhạc điệu trong sáng tha thiết.
B. Hình ảnh thơ đẹp giản dị.
C. Khai thác điệu ru ngọt ngào trìu mến.
D. Những so sánh, ẩn dụ sáng tạo.
Dũng n�o núi khụng dỳng v? ngh? thu?t c?a b�i tho ?
A. Thể thơ 5 chữ có nhạc điệu trong sáng tha thiết.
B. Hình ảnh thơ đẹp giản dị.
C. Khai thác điệu ru ngọt ngào trìu mến.
D. Những so sánh, ẩn dụ sáng tạo.
CỦNG CỐ - DẶN DÒ
- Bµi tËp vÒ nhµ: Häc thuéc lßng bµi th¬, viÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n, b×nh mét khæ th¬ trong bµi mµ em thÝch.
* So¹n bµi: ViÕng L¨ng B¸c
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...
Người chia sẻ: Phạm Văn Thành
Dung lượng: |
Lượt tài: 0
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)