Bài 23. Mùa xuân nho nhỏ

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VÀ
CÁC EM HỌC SINH
GV:HỒ THỊ LIÊN
Bài cũ
Hãy đọc thuộc lòng ,diễn cảm một đoạn trong bài thơ ”Con Cò “ (Chế Lan Viên )?
Bài thơ “Con Cò” ca ngợi điều gì ?
Ca ngợi tình mẹ và ý nghĩa của lời ru đối với cuộc sống của con người
Tiết 116: Mùa xuân nho nhỏ
Thanh Hải
Giới thiệu chung .
1.§äc
2.Tác giả
Dựa vào chú thích (sgk) hãy nêu những nét chính về tác giả Thanh Hải?
- Thanh Hải (1930-1980) .Tên thật : Phạm Bá Ngoãn,quê ở Thừa Thiên Huế
- Là một nhà thơ tiêu biểu của văn học cách mạng Việt Nam
- Phong cách thơ:chân thành ,đằm thắm
3. Tác phẩm
Bài thơ được viết vào thời gian nào ?
Sáng tác: tháng 11 năm 1980.
- Đất nước còn nhiều khó khăn
- Nhà thơ đang nằm trên giường bệnh
"... Tôi luôn có cái ám ảnh của một người đau bệnh hiểm
nghèo, rằng không biết mình sẽ nằm xuống vào lúc nào, n?m xuống để rồi không dậy được nữa. Lúc đó để lại bao nhiêu chuyện dở dang, trong đó có những tác phẩm... Khi có điều kiện, người cảm thấy thoải mái đôi chút là tôi liền ngồi vào bàn. Tôi tự nhủ: Phải sống những ngày tháng cuối có ích để khi mất đi mỡnh vẫn có thể làm vi?c đến giờ chót".

4.Thể thơ:
Văn bản thuộc thể thơ mấy tiếng ?
5 tiếng
5.Bố cục :
Bài thơ được chia làm mấy phần?
4 phần
Phần 1: 6 câu đầu
Phần 2:10 câu tiếp theo
Phần 3: 8 câu tiếp
Phần 4: còn lại
Nêu nội dung chính của mỗi đoạn ?
-> Mùa xuân của thiên nhiên
->Mùa xuân đất nước
- > Ước nguyện của nhà thơ
->Lời ca quê hương ,đất nước qua điệu dân ca Huế
II. Phân tích .
1. Mùa xuân của thiên nhiên ,đất nước (mùa xuân lớn)
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.
Hai câu thơ đầu bức tranh mùa xuân có những hình ảnh , màu sắc nào ?
Bức tranh xuân
Hình ảnh : dòng sông bông hoa
M�u sắc : xanh, tím
ở 2 câu tiếp theo bức tranh xuân còn có âm thanh gì?
Âm thanh : tiếng chim Chi?n Chi?n
Em hiểu giọt long lanh là giọt gì ?
Gi?t long lanh : Giọt âm thanh của tiếng chim
Tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì trong khổ thơ ?
Tác dụng ?

=> nghệ thuật : Đảo ngữ -> tạo sự bất ngờ ,mới lạ .
Trước cảnh xuân về ,tâm trạng của nhà thơ như thế nào?
=> Tâm trạng: say sưa, nâng niu, trân trọng trước cảnh đất trời vào xuân.
Mùa xuân người cầm súng
Lộc giắt đầy trên lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao...
Trong bức tranh xuân hình ảnh con người với hoạt động nào ?
Người cầm súng
Người ra đồng
Hình ảnh : Người cầm súng, người ra đồng .
Những người này đang làm nhiệm vụ gì cho đất nước ?
Hai lớp người tiêu biểu cho hai nhiệm vụ : bảo vệ và xây dựng đất nước.
Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hoà ca
Một nốt trầm xao xuyến
Ta làm
con chim hót
một cành hoa
một nốt trầm xao xuyến
Một mùa xuân nho nhỏ
điệp ngữ,
? Ước nguyện nhỏ bé, khiêm nhường và trân thành từ đáy lòng của nhà thơ
2.Cảm nghĩ mùa xuân của lòng người.
(ẩn dụ)
Điệp từ nào được nhắc lại nhiều lần?
Em hiểu thế nào về hình ảnh con chim hót,nôt trầm xao xuyến?
ý nguyện âm thầm nhưng lớn nhất của nhà thơ được bộc lộ như thế nào?
Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hoà ca
Một nốt trầm xao xuyến
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc
Từ đó em cảm nhận được quan niệm cống hiến
của tác giả như thế nào?
-Sự cống hiến không ở tuổi tác mà ở tâm huyết sống
chân thành và tốt đẹp của con người.
- Biện pháp tu từ hoán dụ
? Quan niệm về nhân sinh quan, về sự cống hiến suốt đời cho cộng đồng, cho cái chung.
Từ đó em hãy rút ra nhận xét chung cho khổ thơ này?
Mùa xuân ta xin hát
Câu Nam ai, Nam bình
Nước non ngàn dặm mình
Nước non ngàn dặm tình
Nhịp phách tiền đất Huế
*Nhịp điệu thay đổi,sử dụng nhiều thanh bằng
Em hiểu nguyện vọng của con
người khi muốn hát Nam ai
nam bình là gì?
Nam ai, Nam b×nh lµ nh÷ng ®iÖu ca HuÕ næi tiÕng,
®ã lµ ý nguyÖn cña ng­êi tha thiÕt víi vÎ ®Ñp
quª h­¬ng ®Êt n­íc m×nh.
III. Tổng kết
- Thể thơ năm chữ gần với các điệu dân ca, âm hưởng nhẹ nhàng tha thiết
-Kết hợp những hình ảnh tự nhiên, giản dị từ thiên nhiên với những hình ảnh giầu ý nghĩa tượng trưng
Cấu tứ chặt chẽ, giọng điệu có sự biến đổi phù hợp
- Là tiếng lòng tha thiết, yêu mến và gắn bó với đất nước, với cuộc đời.
- Ước nguyện được cống hiến cho đất nước, góp một "mùa xuân nho nhỏ" của mình vào mùa xuân lớn của dân tộc
1.Nghệ thuật:
2. Nội dung
TÌM TỪ KHÓA TRONG CÁC Ô CHỮ SAU
Thanh Hải quê ở đâu ?
T
H
Ư
A
T
H
I
Ê
N
H
U
Ê
Thái độ của tác giả thể hiện qua động từ “hứng” là gì ?
R
T
R
Â
N
T
O
N
G
Tác giả có cảm xúc gì trước mùa xuân của thiên nhiên ?
Â
N
G
Y
N
G
Â
T
Khung cảnh mùa xuân ở khổ 2 như thế nào ?
N
A
O
N
Ư
C
Qua ước nguyện, em hiểu thêm được điều gì về nhà thơ?
K
H
I
Ê
M
T
Ô
N
Ước nguyện khiêm tốn của tác giả được ghi lại qua từ?
O
N
H
N
H
O
Làn điệu dân ca ở Huế được viết trong bài là gì ?
A
N
A
M
A
I
N
M
B
I
N
H
Vì sao bài thơ dễ đi vào lòng người ?
N
G
I
A
U
H
A
C
Đ
I
Ê
U
Sai rồi
1
2
3
4
5
6
7
8
CHUẨN BỊ BÀI MỚI
Bài vừa học: Học bài,học nội dung ghi bảng, phần ghi nhớ,trả lời lại các câu hỏi phần đọc hiểu của bài.
Bài về soạn: " Viếng lăng Bác "
Ch©n thµnh c¶m ¬n
quý thÇy c« gi¸o vµ c¸c em !