Bài 23. Mùa xuân nho nhỏ

Bài giảng ngữ văn lớp 9
Gv: Bùi Thị Thuý – THCS Phú Xuân
Văn bản : Mùa xuân nho nhỏ
Thanh Hải
I. Đọc- hiểu chú thích
1. Tác giả - tác phẩm
* -Tác giả :
Thanh Hải ( 1930-1980) tên khai sinh là Phạm Bá Ngõan – Quê ở huyện Phong Điền , tỉnh Thừa Thiên - Huế
-Thơ ông nhỏ nhẹ, chân thành giản dị, tình cảm gắn bó với quê hương đất nước
*- Tác phẩm :
- Bài thơ Mùa xuân nho nhỏ sáng tác tháng 11- 1980 , khi tác giả đang nằm trên giường bệnh , không bao lâu sau nhà thơ qua đời
-Các tác phẩm chính :"Những đồng chí trung kiên" (1962)"Huế mùa xuân"-2 tập (1970-1975)
"Mưa xuân đất này" (1982)"Dấu võng Trường Sơn"
Khi chúng ta yêu nhau
Ta chưa hiểu nhau nhiều
Trong cuộc sống lắm điều
Ta nhìn nhau chưa rõ
Khi anh nằm xuống đó
Giữa bát cơm em đơm
Giữa chén cháo em múc
Giữa bộn bề bếp núc
Em nâng cho anh nằm
Giữa những cơn khóc thầm
Em quạt cho anh ngủ
Cánh tay như muốn chia
Một nửa ấp con nhỏ
Một nửa để bên anh
Đường vào viện không xanh
Đường vào viện mưa nghiêng
Em đi hoài ướt tóc
Thôi đi cơn gió lốc
Thôi đi những cơn mưa
Tắt đi cơn gió mùa
Kẻo đường xa em lạnh
Kẻo đường xa em ho
Em như một con đò
Nối liền hai sông bến
Con đò thương, đò mến
Con đò yêu, đò tin
Con đò vợ nuôi anh
Con đò mẹ nuôi con
Con đò chạy vuông tròn
Việc nhà và việc nước
Anh nằm mà ao ước
Trở lại với cuộc đời
Dù đi lại được thôi
Cũng vui em ngày tháng
Từ khi anh nằm xuống
Đời có em dịu hiền
Nghe tiếng guốc ngoài cửa
Anh quên và anh quên
Chỉ có dáng hình em
Tràn gian phòng bệnh viện
KHÔNG ĐỀ
Văn bản : Mùa xuân nho nhỏ
Thanh Hải
I. Đọc- hiểu chú thích
II. Đọc- hiểu văn bản
1. Cấu trúc văn bản
PTBĐ : BC+MT
- Thể thơ : 5 chữ
Bố cục : 3 phần

2.Nội dung văn bản
a, Mùa xuân của thiên nhiên
Mọc gi?a dòng sông xanh Ta làm con chim hót
Một bông hoa tím biêc Ta làm một nhành hoa
Ơi con chim chiền chiện Ta nhập vào hoà ca
Hót chi mà vang trời Một nốt trầm xao xuyến.
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng M?t mựa xuõn nho nh?
L?ng l? dõng cho d?i
Mùa xuân người cầm súng Dự l� tu?i hai muoi
Lộc giắt đầy trên lưng Dự l� khi túc b?c
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ Mựa xuõn ta xin hỏt
Tất cả như hối hả Cõu Nam ai, Nam bỡnh
Tất cả như xôn xao Nu?c non ng�n d?m mỡnh
Nu?c non ng�n d?m tỡnh
Dất nước bốn ngàn nam Nh?p phỏch ti?n d?t Hu?
Vất vả và gian lao
Dất nước như vỡ sao
Cứ đi lên phía trước 11-1980
Mùa
xuân
của
thiên
nhiên
Mùa
xuân
của
đất nước
Mùa
xuân
của
lòng
người
Văn bản : Mùa xuân nho nhỏ
Thanh Hải
I. Đọc- hiểu chú thích
II. Đọc- hiểu văn bản
1. Cấu trúc văn bản
2.Nội dung văn bản
a, Mùa xuân của thiên nhiên
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.
- Hình ảnh :
- Màu sắc :
- Âm thanh:
Khung cảnh mùa xuân tuyệt đẹp , vui tươi rộn ràng mang đặc trưng xứ Huế
, bông hoa
dòng sông
xanh
, tím biếc
tiếng chim hót
giọt long lanh
hứng
Tác giả như say sưa , ngây ngất trước vẻ đẹp thiên nhiên
Nghệ thuật : đảo trật tự cú pháp , ẩn dụ
Văn bản : Mùa xuân nho nhỏ
Thanh Hải
I. Đọc- hiểu chú thích
II. Đọc- hiểu văn bản
1. Cấu trúc văn bản
a,Mùa xuân của thiên nhiên
2.Nội dung văn bản
- Khung cảnh mùa xuân vui tươi rộn ràng , đặc trưng của xứ Huế
-Tác giả như say sưa , ngây ngất trước vẻ đẹp thiên nhiên
Nghệ thuật : đảo trật tự cú pháp , ẩn dụ
a,Mùa xuân của đất nước
Mùa xuân người cầm súng
Lộc giắt đầy trên lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao.

Dất nước bốn ngàn nam
Vất vả và gian lao
Dất nước như vỡ sao
Cứ đi lên phía trước
Người cầm súng
Người ra đồng
Mùa xuân
lộc
trải dài nương mạ
dắt trên lưng
II. Đọc- hiểu văn bản
Văn bản : Mùa xuân nho nhỏ
Thanh Hải
I. Đọc- hiểu chú thích
1. Cấu trúc văn bản
2.Nội dung văn bản
a,Mùa xuân của thiên nhiên
- Khung cảnh mùa xuân vui tươi rộn ràng , đặc trưng của xứ Huế
-Tác giả như say sưa , ngây ngất trước vẻ đẹp thiên nhiên
Nghệ thuật : đảo trật tự cú pháp , ẩn dụ
a,Mùa xuân của đất nước
Mùa xuân người cầm súng
Lộc giắt đầy trên lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao.

Dất nước bốn ngàn nam
Vất vả và gian lao
Dất nước như vỡ sao
Cứ đi lên phía trước
k/c song hành ,so sánh , điệp ngữ
- Đất nước tươi đẹp tràn đầy sức xuân với nhịp điệu lao động , chiến đấu khẩn trương
- Đất nước mạnh mẽ , trường tồn luôn hướng về tương lai rạng rỡ
So sánh
Văn bản : Mùa xuân nho nhỏ
Thanh Hải
I. Đọc- hiểu chú thích
II. Đọc- hiểu văn bản
1. Cấu trúc văn bản
2.Nội dung văn bản
a,Mùa xuân của thiên nhiên
- Khung cảnh mùa xuân vui tươi rộn ràng , đặc trưng của xứ Huế
-Tác giả như say sưa , ngây ngất trước vẻ đẹp thiên nhiên
Nghệ thuật : đảo trật tự cú pháp , ẩn dụ
b,Mùa xuân của đất nước
- Đất nước tươi đẹp tràn đầy sức xuân với nhịp điệu lao động , chiến đấu khẩn trương
- Đất nước mạnh mẽ , trường tồn luôn hướng về tương lai rạng rỡ
- Kết cấu song hành , so sánh , điệp ngữ
c, Mùa xuân của lòng người
Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hoà ca
Một nốt trầm xao xuyến

Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc
Điệp ngữ , ẩn dụ sáng tạo
- Ước nguyện chân thành giản dị khiêm nhường thể hiện lẽ sống đẹp: Sống cống hiến có ích cho đời
Mùa xuân ta xin hát
Câu Nam ai, Nam bình
Nước non ngàn dặm mình
Nước non ngàn dặm tình
Nhịp phách tiền đất Huế
Văn bản : Mùa xuân nho nhỏ
Thanh Hải
I. Đọc- hiểu chú thích
II. Đọc- hiểu văn bản
1. Cấu trúc văn bản
2.Nội dung văn bản
a,Mùa xuân của thiên nhiên
- Khung cảnh mùa xuân vui tươi rộn ràng , đặc trưng của xứ Huế
-Tác giả như say sưa , ngây ngất trước vẻ đẹp thiên nhiên
Nghệ thuật : đảo trật tự cú pháp , ẩn dụ
b,Mùa xuân của đất nước
- Đất nước tươi đẹp tràn đầy sức xuân với nhịp điệu lao động , chiến đấu khẩn trương
- Đất nước mạnh mẽ , trường tồn luôn hướng về tương lai rạng rỡ
- Kết cấu song hành , so sánh , điệp ngữ
c, Mùa xuân của lòng người
- Ước nguyện chân thành giản dị khiêm nhường thể hiện lẽ sống đẹp: Sống cống hiến có ích cho đời
III. Tổng kết
Bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” với tiếng lòng tha thiết yêu mến và gắn bó với đất nước, với cuộc đời; thể hiện ước nguyện chân thành của nhà thơ được cống hiến cho đất nước, góp một “mùa xuân nho nhỏ” của mình vào mùa xuân lớn của dân tộc
Bài thơ theo thể năm tiếng, có nhạc điệu trong sáng, tha thiết, gần gũi với dân ca, nhiều hình ảnh đẹp giản dị, gợi cảm, những so sánh, ẩn dụ sáng tạo
s
p
ố
n
g
Đ
ẹ
Là tính từ đánh giá về bức tranh thiên nhiên mùa xuân
trong bài
Một loại nhạc cụ xứ Huế được nhắc đến trong bài thơ

á
n
g
t
ạ
o
Cách miêu tả mùa mùa xuân của thiên nhiên đất nước thể hiện nang lực gỡ của Thanh Hải ?
ô chữ bí mật
c
n
g
ế
n
h
t
i
ề
n
n
h
h
i
đ
i
ệ
p
g
ữ
i
ữ
m
ù
a
x
u
â
n
ấ
T
n
Ư
ớ
c
t
u
y
ệ
t
đ
p
1
2
3
4
5
6
7
p
ị
h
á
c
Bài thơ sử dụng thành công biện pháp nghệ thuật nào

Nếu người nông dân có nhiệm vụ tô điểm cho mùa xuân
thỡ người lính có nhiệm vụ gỡ ?
Là từ chỉ mùa xuân thứ hai trong bài thơ

7
8
7
10
7
8
13
Nhà Thơ Thanh Hải có ước nguyện gì cho đất nước?
Hàng
dọc
Hướng dẫn học ở nhà

- Học thuộc lòng bài thơ
-Viết một đoạn văn bình một khổ thơ trong bài mà em yêu thích
- Soạn bài “Viếng lăng Bác”