Bài 23. Mùa xuân nho nhỏ

Tiết 116 Van b?n
MÙA XUÂN NHO NHỎ
Thanh Hải
I. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
MÙA XUÂN NHO NHỎ
Tiết 116
- Là một trong những nhà thơ tiêu biểu của văn học cách mạng Việt Nam.
- Tªn khai sinh lµ: Ph¹m B¸ Ngo·n (1930-1980), quª ë Thõa Thiªn - HuÕ.
2.Hoàn cảnh sáng tác bài thơ:
Sáng tác tháng 11 / 1980, khi nhà thơ đang nằm trên giường bệnh.
Thanh Hải
Tiết 116
MÙA XUÂN NHO NHỎ

Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.

Mùa xuân người cầm súng
Lộc giắt đầy trên lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao...

Đất nước bốn ngàn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước.

Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hoà ca
Một nốt trầm xao xuyến.


Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.


Mùa xuân - ta xin hát
Câu Nam ai, Nam bình
Nước non ngàn dặm mình
Nước non ngàn dặm tình
Nhịp phách tiền đất Huế.

- Thanh Hải - (11 - 1980)
Tiết 116
MÙA XUÂN NHO NHỎ

Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.

Mùa xuân người cầmsúng
Lộc giắt đầy trên lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao...

Đất nước bốn ngàn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước.

Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hoà ca
Một nốt trầm xao xuyến.


Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.


Mùa xuân - ta xin hát
Câu Nam ai, Nam bình
Nước non ngàn dặm mình
Nước non ngàn dặm tình
Nhịp phách tiền đất Huế.

- Thanh Hải - (11 - 1980)
Cảm xúc trước mùa xuân
của thiên nhiên đất trời
Mùa xuân của đất nước,
con người
Suy nghĩ và ước
nguyện của nhà thơ
Lời ngợi ca quê
hương đất nước
Tiết 116
MÙA XUÂN NHO NHỎ
Thanh Hải
A. Nội dung:
1. Cảm xúc trước mùa xuân của thiên nhiên đất trời:
I. Tìm hiểu chung
II. D?c- hiểu v�n b�n:
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.
Hình ảnh xuân đẹp, tràn đầy sức sống , rất Huế
giọt long lanh
Giọt âm thanh của tiếng chim.
Giọt sương, giọt mưa xuân.
Tiết 116
MÙA XUÂN NHO NHỎ
Thanh Hải
1. Cảm xúc trước mùa xuân của thiên nhiên đất trời:
I. Tìm hiểu chung:
II. D?c - hiểu v�n b�n:
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.
Hình ảnh xuân đẹp, tràn đầy sức sống , rất Huế
NT: - Dảo ngữ
- ?n dụ chuyển đổi cảm giác
- Dùng từ cảm thán
- Cảm giác say sưa, ngây ngất
- Tình yêu quê hương, đ?t nước
2. Cảm xúc về mùa xuân đất nước
- Mùa xuân
người cầm súng
người ra đồng
Biểu trưng cho hai nhiệm vụ bảo vệ và xây dựng đất nước
+ Lộc
Hình ảnh sóng đôi, điệp ngữ
- Tất cả như
hối hả
xôn xao
Điệp ngữ,
so sánh, từ láy
Khẩn trương, tưng bừng rộn rã
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước
Kh?ng d?nh ni?m tin, � chí quy?t t�m v�o s?c s?ng c?a d�n t?c
Người chiến sĩ và người nông dân mang mùa xuân ấm no, hạnh phúc đến cho mọi người
so sánh
- Ta làm
con chim hót
một cành hoa
một nốt trầm
(Điệp ngữ)
3. Suy nghÜ vµ ­íc nguyÖn cña nhµ th¬
Thay đổi cách xưng hô
Số ít
Riêng
Tác giả
Số ít + số nhiều
Riêng + chung
Tác giả + mọi người

Khát vọng hoà nhập vào cuộc sống chung
Tôi
Ta
3. Suy nghÜ vµ ­íc nguyÖn cña nhµ th¬
- Ta làm
con chim hót
một cành hoa
một nốt trầm
- Mùa xuân nho nhỏ
- Lặng lẽ dâng cho đời
Ước nguyện cống hiến cho đời một cách khiêm tốn
và thầm lặng.
- Dù là
tuổi hai mươi
khi tóc bạc
 Cống hiến vượt thời gian
4. Lời ngợi ca quê hương
- Ta xin hát
Nam ai
Nam bình
T×nh yªu quª h­¬ng, ®Êt n­íc
B. Nghệ thuật
- Thể thơ năm chữ nhẹ nhàng, tha thiết, mang âm hưởng gần gũi với dân ca.
- Kết hợp hài hòa giữa những hình ảnh thơ tự nhiên, giản dị với những hình ảnh giàu ý nghĩa biểu trưng khái quát.
- Ngôn ngữ thơ giản dị,trong sáng, giàu cảm xúc với các ẩn dụ, điệp từ, điệp ngữ,…
- Có cấu tứ chặt chẽ, giọng điệu thơ luôn có sự biến đổi phù hợp với nội dung từng đoạn.
C.Ý nghĩa văn bản
Bài thơ thể hiện những rung cảm tinh tế của nhà thơ trước vẻ đẹp của mùa xuân thiên nhiên, đất nước và khát vọng được cống hiến cho đất nước, cho cuộc đời.