Bài 23. Mùa xuân nho nhỏ

các thầy cô giáo về dự tiết học
Nhiệt liệt chào mừng
Ngữ văn 9
Tiết 116 Mùa xuân nho nhỏ
Thanh Hải
I. đọc, tim hiểu chỳ thớch
1. đọc.
Mọc giưa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.

Mùa xuân người cầm súng
Lộc giát đầy trên lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao.

Đất nước bốn ngàn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước
Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hoà ca
Một nốt trầm xao xuyến

Một mùa xuân nho nhỏ
Lạng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc

Mùa xuân ta xin hát
Câu Nam ai, Nam bình
Nước non ngàn dạm minh
Nước non ngàn dặm tinh
Nhịp phách tiền đất Huế

Thanh Hải
Tiết 116 Mùa xuân nho nhỏ
Thanh Hải
I. đọc, tim hiểu chỳ thớch
1. đọc.
2. Chú thích
a) Tác giả
Nhà thơ Thanh Hải (1930 - 1980), tên thật là Phạm Bá Ngoãn.
Quê huyện Phong điền, Thừa Thiên Huế.
Ông hoạt động nghệ thuật từ cuối nhưng nam kháng chiến chống Pháp, là nhà thơ tiêu biểu cho van chương cách mạng Việt Nam.
Là một trong những cây bút có công xây dựng nền van học cách mạng từ nhưng ngày đầu.
Phong cách thơ Thanh Hải hồn hậu tự nhiên, trong sáng, thiết tha, sâu lắng.
Tiết 116 Mùa xuân nho nhỏ
Thanh Hải
I. đọc, tìm hiểu chỳ thớch
1. đọc.
2. Chú thích
a) Tác giả
- Các tác phẩm chính:
+) Nhưng đồng chí trung kiên (1962).
+) Huế mùa xuân - 2 tập (1970-1975).
+) Dấu võng trường sơn (1977).
+) Mưa xuân đất này (1982).
+) Thơ Thanh Hải (1982).
Tiết 116 Mùa xuân nho nhỏ
Thanh Hải
I. đọc, tim hiểu chỳ thớch
1. đọc.
2. Chú thích
a) Tác giả:
b) Tác phẩm:
- Bài thơ " Mùa xuân nho nhỏ" được sáng tác vào tháng 11-1980 ( một tháng trước khi nhà thơ qua đời).
- Bài thơ được in trong tập "Thơ Việt Nam" (1945 - 1985), NXBHN, 1987.
- Bài thơ thể hiện niềm thiết tha yêu cuộc sống, yêu đất nước và ước nguyện giản dị, chân thành của nhà thơ Thanh Hải.
c) Từ khó:
(SGK)
3. Thể thơ:
5 chữ
4. Bố cục:
4 phần:
Khổ 1: Cảm xúc của nhà thơ trước mùa xuân của thiên nhiên, đất trời.
Khổ 2,3: Suy nghĩ của nhà thơ trước mùa xuân đất nước, cách mạng.
Khổ 4,5: Ước nguyện chân thành của nhà thơ.
Khổ 6: Lời ngợi ca quê hương đất nước qua làn điệu dân ca Huế.
Tiết 116 Mùa xuân nho nhỏ
Thanh Hải
I. đọc, tìm hiểu vn bản
I. đọc, tìm hiểu chỳ thớch
1. Cảm xúc của nhà thơ trước mùa xuân của thiên nhiên, đất trời.
Mọc giưa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.
Hinh ảnh
dòng sông xanh
bông hoa tím biếc
con chim chiền chiện
Âm Thanh
Tiếng chim
chiền chiện
hót vang trời.
=> Hinh ảnh chọn lọc, màu sắc tươi thắm, đặc trưng, âm thanh rộn rã, vui tươi.
Tiết 116 Mùa xuân nho nhỏ
Thanh Hải
I. đọc, tìm hiểu văn bản
I. đọc, tìm hiểu chỳ thớch
1. Cảm xúc của nhà thơ trước mùa xuân của thiên nhiên, đất trời.
Mọc giưa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.
=> Hình ảnh chọn lọc, màu sắc tươi thắm, đặc trưng, âm thanh rộn rã, vui tươi.
Nghệ thuật: + đảo trật tự cú pháp.
+ Sử dụng từ láy gợi tả.
+ ẩn dụ chuyển đổi cảm giác.
Mọc giưa dòng sông xanh
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.
* Tóm lại: Với nhưng nét chấm phá và hinh ảnh thơ độc đáo, tác giả phác hoạ lên bức tranh thiên nhiên xứ Huế đẹp một cách thơ mộng, duyên dáng, có chiều dài của dòng sông, chiều cao của bầu trời và chiều sâu của cảm xúc (say sưa, ngây ngất ).
* Luyện tập
Bài tập 1: Phép tu từ nào được sử dụng trong đoạn thơ:
“Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng”

A. Hoán dụ
B. ẩn dụ
C. So sánh
D. Điệp từ
B