Bài 23. Mùa xuân nho nhỏ

Tiết 116 : MÙA XUÂN NHO NHỎ
Thanh Hải
I. TiÕp xóc v¨n b¶n:
a. Tác giả :
Phạm Bá Ngoãn ( 1930 – 1980 ).
Là nhà thơ trưởng thành trong kháng chiến chống Mỹ.
Phong cách nhỏ nhẹ, trầm tĩnh.

b. Tác phẩm :
Sáng tác tháng 11/ 1980, khi tác giả đang nằm trên giường bệnh.
Bài thơ được in trong tập “ Thơ Việt Nam 1945 – 1985 ”.
1. D?c van b?n.
2. Chú thích
Tiết 116 Mùa xuân nho nhỏ
Thanh Hải
c. Từ khó:
(SGK)
3. Thể thơ:
4. Bố cục:
4 phần:
Khổ 1: Cảm xúc của nhà thơ trước mùa xuân của thiên nhiên,
đất trời.
Khổ 2,3: Suy nghĩ của nhà thơ trước mùa xuân đất nước, cách mạng.
Khổ 4,5: Ước nguyện chân thành của nhà thơ.
Khổ 6: Lời ngợi ca quê hương đất nước qua làn điệu dân ca Huế.
SGK trang 56,57.
Tiết 116 : MÙA XUÂN NHO NHỎ
Thanh Hải
II. Phân tích tác phẩm.
1. Hình ảnh mùa xuân của thiên nhiên và đất nước :
- Từng giọt … tôi hứng
a. Mùa xuân thiên nhiên : ( Khổ 1 )
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.
- Dòng sông xanh …, bông hoa tím biếc…
- Chim chiền chiện …hót vang trời.
 Vài nét phác họa nhưng vẽ ra mùa xuân với không gian cao rộng, màu sắc tươi thắm, âm thanh vang vọng tươi vui.
 Chi tiết tạo hình, nghệ thuật chuyển đổi cảm giác.
 Niềm say sưa, ngây ngất trước vẻ đẹp của thiên nhiên, đất trời lúc vào xuân.
Hinh ảnh mùa xuân của thiên nhiên được phác hoạ như thế nào? Cảm xúc của tác giả trước cảnh đất trời vào xuân?
Cảm xúc của tác giả trước cảnh mùa xuân của thiên nhiên được diễn tả tập trung ở chi tiết tạo hinh nào? ý nghĩa?
Tiết 116 : MÙA XUÂN NHO NHỎ
Thanh Hải
b. Cảm nhận về mùa xuân đất nước: ( Khổ 2 +3 )
Mùa xuân người cầm súng
Lộc giắt đầy trên lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao …
Đất nước bốn ngàn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước.
- Người cầm súng, người ra đồng
- Lộc  Hình ảnh gợi cảm.
- Tất cả, hối hả, xôn xao …
- Đất nước như … phía trước

 Tạo nhịp điệu hối hả, gợi lên sức sống mạnh mẽ, tưng bừng náo nức của đất nước.
Mùa xuân của đất nước được tác giả thể hiện ở nhưng hinh ảnh nào? ý nghĩa biểu tượng?
 Biểu trưng cho hai nhiệm vụ chiến đấu và lao động xây dựng đất nước
Điệp ngữ, từ láy + từ biểu cảm
? Hỡnh ?nh so sỏnh kh?ng d?nh ni?m tin v�o tuong lai c?a d?t nu?c.
=>Sức sống của mx của đn được cảm nhận bằng nhung hinh ảnh biểu tượng giàu ý nghĩa; được so sánh bằng hinh ảnh đẹp: "đất nước nhưng vi sao...trước".
Tiết 116 : MÙA XUÂN NHO NHỎ
Thanh Hải
2. Tâm niệm của nhà thơ : ( Khổ 4 + 5 )
Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến.
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.
- Con chim hót, cành hoa, nốt trầm …
- Mùa xuân nho nhỏ … lặng lẽ …
- Ta làm … dù là …
 Cấu tứ lặp lại, hình ảnh giản dị + điệp ngữ
III. Tổng kết :

 Khát vọng được hòa nhập vào cuộc sống của đất nước, cống hiến phần tốt đẹp dù nhỏ bé của mình cho cuộc đời chung; được biểu hiện một cách bình dị, khiêm nhường, chân thành, tha thiết.
THẢO LUẬN
Câu 1 : Nêu những nét đặc sắc về nghệ thuật của bài thơ ?
Câu 2 : Nêu cách hiểu của em về ý nghĩa nhan đề bài thơ ? Từ đó phát biểu chủ đề của tác phẩm ?
Ghi nhớ ( SGK, trang 58 ).
IV. Luyện tập : …
1. Nghệ thuật:
2. Nội dung: