Bài 23. Mùa xuân nho nhỏ

MÙA XUÂN NHO NHỎ
Chào mừng thầy cô về dự giờ thăm lớp 9A
Trường THCS Lam Thành
Năm học 2011-2012
Thanh Hải

GV:Nguyễn Thị Hạ
I. Tìm hiểu chung:
Tác giả,tác phẩm:
a) Tác giả:
Tiết 116: Mùa xuân nho nhỏ
Thanh Hải
NHÀ THƠ THANH HẢI
(1930-1980)
Nhà thơ Thanh Hải tên thật
là :Phạm Bá Ngoãn (1930-1980).
Quê huyện Phong Điền, Thừa
- Thiên Huế.
- Lµ mét trong nh÷ng c©y bót cã c«ng x©y dùng nÒn v¨n häc c¸ch m¹ng miền Nam tõ nh÷ng ngµy ®Çu.
- Phong cách thơ hồn hậu,tự nhiên, trong sáng, thiết tha, sâu lắng .
Tiết 116: Mùa xuân nho nhỏ
Thanh Hải
- Các tác phẩm chính:
+Những đồng chí trung kiên (1962).
+ Huế mùa xuân (1970-1975).
+ Dấu võng Trường Sơn (1977).
+ Mưa xuân đất này (1982).
+ Thơ Thanh Hải (1982).
Tiết 116: Mùa xuân nho nhỏ
ThanhHải
I.Tìm hiểu chung:
1. Tác giả, tác phẩm:
b) Tác phẩm:
- Bài thơ được sáng tác vào tháng 11-1980.
- Được in trong tập "Thơ Việt Nam ,, (1945-1985) , NXBHN, 1987.
a) Tác giả:
b) Tác phẩm:
Tiết 116: Mùa xuân nho nhỏ
ThanhHải
I. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả, tác phẩm:
2. Đọc văn bản:
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
ơi con chim chiền chiện(1)
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.

Mùa xuân người cầm súng
Lộc(2) giắt đầy trên lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao.

Đất nước bốn ngàn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước.

Giọng say sưa trìu mến.
I. Tìm hiểu chung:
Tiết 116: Mùa xuân nho nhỏ
Thanh Hải

Đất nước bốn ngàn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước.

Ta l�m com chim hút
Ta l�m m?t c�nh hoa
Ta nh?p v�o hũa ca
M?t n?t tr?m xao xuy?n.

Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.

Mùa xuân-ta xin hát
Câu Nam ai, Nam bình(3)
Nước non ngàn dặm mình
Nước non ngàn dặm tình
Nhịp phách ti?n d?t Hu?.
Thanh Hải
Giọng trầm lắng thiết tha.
Tìm hiểu chung:
2. Đọc văn bản:
Tiết 116: Mùa xuân nho nhỏ
Thanh Hải
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
ơi con chim chiền chiện(1)
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.

Mùa xuân người cầm súng
Lộc(2) giắt đầy trên lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao.

Đất nước bốn ngàn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước.
Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hoà ca
Một nốt trầm xao xuyến.

Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.

Mùa xuân-ta xin hát
Câu Nam ai, Nam bình(3)
Nước non ngàn dặm mình
Nước non ngàn dặm tình
Nhịp phách tiền(4) đất Huế.
- Thanh Hải -
Tìm hiểu chung:
1. Tác giả, tác phẩm:
Tiết 116: Mùa xuân nho nhỏ
Thanh Hải
2. Đọc văn bản:
3. Từ khó:(SGK).
Hòa ca: Bài ca nhiều âm sắc, giọng điệu hòa hợp .
Nốt trầm: nốt nhạc ghi âm thấp, trầm.
1. Tỏc gi?, tỏc ph?m:
2. D?c van b?n:
I. Tỡm hi?u chung:
3. T? khú:
4. Bố cục:
Bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ”
thuộc kiểu văn bản gì? Xác định
phương thức biểu đạt và mạch
cảm xúc của bài thơ?
- Biểu cảm + Miêu tả.
- Bắt đầu bằng mạch cảm xúc trực tiếp, hồn nhiên trong trẻo về vẻ đẹp của sức sống mùa xuân thiên nhiên từ đó mở rộng ra thành hình ảnh mùa xuân của đất nước rồi chuyển sang biểu hiện suy nghĩ và ước nguyện của tác giả.
- Thể thơ 5 chữ.
Khổ thơ đầu
BỐ CỤC
Cảm xúc về mùa xuân,
thiên nhiên đất trời
Khổ 2 và 3
Mùa xuân của đất nước,
con người
Khổ 4 và 5
Suy nghĩ và ước
nguyện của nhà thơ
Lời ngợi ca quê
hương đất nước
Khổ thơ cuối
1. Tỏc gi?, tỏc ph?m:
2. D?c van b?n:
I. Tỡm hi?u chung:
3. T? khú:
4. Bố cục:
II. Tìm hiểu văn bản:
1. Tỏc gi?, tỏc ph?m:
2. D?c van b?n:
I. Tỡm hi?u chung:
3. B? c?c:
II. Tỡm hi?u van b?n:
1.Cảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên:
Dòng sông Hương - Thừa Thiên - Huế
Cảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Bức tranh mùa xuân
thiên nhiên được miờu
t? qua nh?ng chi ti?t,
hỡnh ?nh nào ?
Tiết 116: Mùa xuân nho nhỏ
Thanh Hải
Bức tranh xuân
Hình ảnh:
Màu sắc:
Âm thanh:
dòng sông,bụng hoa,chim chi?n chi?n
xanh, tím biếc
tiếng chim hót
Khung cảnh mùa xuân có không gian cao rộng,màu sắc tươi thắm, âm thanh vang vọng trong trẻo.
Hình ảnh chọn lọc, màu sắc đặc trưng, âm thanh rộn rã, vui tươi – tiêu biểu cho mùa xuân xứ Huế.
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Đảo ngữ ? Tràn đầy sức sống
1) Cảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên
“Mọc giữa dòng sông xanh
Ơi con chim chiền chiện
Một bông hoa tím biếc
Hót chi mà vang trời”
Đảo ngữ, hình ảnh chọn lọc, màu sắc tươi thắm, đặc trưng, âm thanh rộn rã, vui tươi.
Mùa xuân bình dị hiện lên với vẻ đẹp lung linh, tươi mới, sinh động tràn đầy sức sống.
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng
Theo em, giọt long lanh
là giọt gì ?
Tiết 116: Mùa xuân nho nhỏ
Thanh Hải
giọt long lanh
Giọt âm thanh của tiếng chim.
Giọt sương, giọt mưa xuân.
Vậy cảm xúc của nhà thơ ở
Đây được diễn tả như thế nào?
Thể hiện thái độ và tình cảm của
nhà thơ ra sao?
Chuyển đổi cảm giác thật tinh tế
(H×nh ¶nh Èn dô ®éc ®¸o, s¸ng t¹o)
Cảm xúc ngây ngất, say sưa trước vẻ đẹp của thiên nhiên trời đất lúc vào xuân, tình yêu cuộc sống tha thiết, nồng nàn.
Tác giả cảm nhận âm thanh
tiếng chim không chỉ bằng thính giác, thị
giác, mà còn cảm nhận bằng xúc giác
qua động từ nào ở cuối đoạn ?
Tôi đưa tay tôi hứng
Trân trọng, nâng niu của tác giả.
3. Ph�n t�ch
1) Cảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên
Mọc giữa dòng sông xanh
Oi con chim chi?n chi?n
Một bông hoa tím biếc
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng
Tiết 116: Mùa xuân nho nhỏ
Thanh Hải
* Tiểu kết:
Tiết 116: Mùa xuân nho nhỏ
Thanh Hải Luy?n t?p
Hãy khoanh tròn vào đáp án đúng.
B�i t?p1: Bài thơ "Mùa xuân nho nhỏ" được sáng tác trong giai đoạn nào?
A. 1930 - 1945.
B. 1945 - 1954.
C. 1954 - 1975.
D. 1975 - 2000.

Bài tập 2. "Mùa xuân nho nhỏ" được viết giống thể thơ c?a b�i tho nào?

A. Dờm nay Bỏc khụng ng?
B. B�i tho v? ti?u d?i xe khụng kớnh
C. D?ng chớ
D. Do�n thuy?n dỏnh cỏ





I. Tỡm hi?u chung:
3. Từ khó:
II. Tìm hiểu văn bản:
Cảm xúc trước mùa
xuân thiên nhiên:
* Ti?u k?t
D
A
1. Tỏc gi?, tỏc ph?m:
2. D?c van b?n:
4. B? c?c:
I) Tỡm hi?u chung:
1) Đọc
2) Chú thích
a) Tác giả
b) Tác phẩm
c) Từ khó
II) Tìm hiểu văn bản
1) Thể loại
2) Kiểu văn bản và phương thức biểu đạt
3) Bố cục
4) Phân tích
* Luyện tập
* Ti?u k?t:
Bài tập 3: Phép tu từ nào được sử dụng trong đoạn thơ:

A. Hoán dụ
B. ẩn dụ
C. So sánh
D. Điệp từ
“Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng”

B
Tiết 116: Mùa xuân nho nhỏ
Thanh Hải
I.Tìm hiểu chung:
1.Tác giả - tác phẩm.
a.Tác giả:
Thanh Hải: Tên khai sinh là Phạm Bá Ngoãn, sinh ngày 4/11/1930, mất năm 1980 tại Huyện Phong Điền - Tỉnh Thừa Thiên - Huế.
Là người có công trong xây dựng nền văn học cách mạng ở Miền Nam.
Các tác phẩm chính:
+Những đồng chí trung kiên (1962)
+Huế mùa xuân – 2 tập(1970-1975)
+Dấu võng Trường Sơn (1977)
+Mưa xuân đất này (1982)
+Thơ Thanh Hải (1982)
b.Tác phẩm: Mùa xuân nho nhỏ.
-Bài thơ được viết tháng 11 năm 1980, lúc này tác giả đang nằm trên giường bệnh.
-Bài thơ được in trong tập thơ Việt Nam 1945-1985 – NXB GD Hà Nội, 1987.
2.Đọc văn bản:
3.Từ khó: SGK
2.Bố cục:
Kiểu văn bản: Biểu cảm.
Phương thức biểu đạt: Biểu cảm + Miêu tả.
4 Phần:
+ Khổ thơ đầu: Cảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên đất trời.
+ Khổ 2+3: Mùa xuân đất nước con người.
+ Khổ 4+5: Ước nguyện của tác giả.
+ Khổ thơ cuối: Lời ngợi ca quê hương đất nước.
Tiết 116: Mùa xuân nho nhỏ (T1)
Thanh Hải
II.Tìm hiểu văn bản:
1.Cảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên:


Những từ ngữ, hình ảnh, âm thanh miêu tả cảnh mùa xuân:
Dòng sông xanh, hoa tím biếc, chim chiền chiện, hót vang trời, giọt long lanh rơi.
Cảnh sắc mùa xuân tươi vui, rộn rã, tràn đầy sức sống.
-Tâm trạng của tác giả được thể hiện qua 2 câu thơ:
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.
Cảm xúc say sưa ngây ngất của tác giả trước vẻ đẹp của thiên nhiên đất trời lúc vào xuân.
Bức tranh đẹp về mùa xuân thiên nhiên đất trời.
-Giọng thơ ngọt ngào, tha thiết.
-Ngôn ngữ thơ trong sáng.
-Cảnh và tình hoà quyện.
Thể thơ 5 chữ, Nghệ thuật chuyển đổi cảm giác giầu sức liên tưởng độc đáo, thú vị .
Sự trân trọng, nâng niu, tình yêu cuộc sống trước vẻ đẹp của mùa xuân.
Luyện tập:
Hướng dẫn về nhà:
Xin chân thành cảm ơn
Th?y cụ v� cỏc em!
Cầu Tràng Tiền
Đại Nội - Huế