Bài 23. Mùa xuân nho nhỏ

GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ
MÙA XUÂN NHO NHỎ
Ngữ văn 9
Thanh Hải
Tiết 116:
-Thanh Hải (1930-1980) quê ở Thừa Thiên Huế, là nhà thơ cách mạng, trực tiếp hoạt động ở quê hương.

I.Giới thiệu chung:
- Phong cách thơ đậm chất trữ tình, giọng thơ nhẹ nhàng, thiết tha, sâu lắng, gần với dân ca.

1.Tác giả:
2. Tác phẩm:
Bài thơ được sáng tác vào T.11.1980, khi nhà thơ đang nằm trên giường bệnh.
II. Đọc văn bản – tìm hiểu chú thích và bố cục.
1. Đọc:















2. Tìm hiểu chú thích:
3. Bố cục:


MÙA XUÂN NHO NHỎ
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.
Mùa xuân người cầm súng
Lộc giắt đầy trên lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao…
…
THANH HẢI
Khổ thơ đầu
BỐ CỤC
Cảm xúc trước mùa xuân
của thiên nhiên, đất trời
Khổ 2 và 3
Cảm xúc về mùa xuân
đất nước
Khổ 4 và 5
Suy nghĩ và ước
nguyện của nhà thơ
Lời ngợi ca quê
hương, đất nước
Khổ thơ cuối
III. Phân tích:
1.Cảm xúc trước mùa xuân của
thiên nhiên, đất trời.


Mùa xuân của thiên
nhiên được phác họa từ
những hình ảnh nào ?
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.
Cách phác hoạ như thế gợi
ra một khung cảnh
mùa xuân như thế nào ?


Khung cảnh mùa xuân thiên nhiên tươi đẹp, sáng sủa, rộn rã, giản dị, đằm thắm.



Cảm xúc say sưa, ngây ngất, nâng niu, trân trọng.
2. Cảm xúc về mùa xuân của đất nước.
Mùa xuân người cầm súng
Lộc giắt đầy quanh lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao







. Cảnh tượng mùa xuân đất nước sôi động,náo nức, hứa hẹn nhiều điều tốt đẹp.
Đất nước bốn nghìn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước
Cảm xúc yêu mến, thiết tha, tự hào, tin tưởng.
3. Suy nghĩ và ước nguyện của nhà thơ.
Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hoà ca
Một nốt trầm xao xuyến

Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc
Trước mùa xuân bao la của đất
trời, nhà thơ đã ước vọng điều gì ?
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Ước nguyện đó còn được
thể hiện qua lời thơ nào?
CÂU HỎI THẢO LUẬN
Em hãy nhận xét cách dùng
đại từ xưng hô của tác giả ?
Tại sao ở khổ 1 xưng “tôi”, ở
đây lại xưng “ta” ?
-Ta làm
con chim hót
một cành hoa
một nốt trầm
 Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
(Điệp ngữ)
Ước nguyện cống hiến cho đời một cách khiêm tốn
và thầm lặng.
Ước nguyện của Thanh Hải
giống với sự suy nghĩ và việc làm
của những nhân vật nào mà ta
đã học ?
Vậy em sẽ làm gì để góp vào
mùa xuân của quê hương ?
- Dù là
tuổi hai mươi
khi tóc bạc
 Cống hiến vượt thời gian
3. Suy nghĩ và ước nguyện của nhà thơ.

4. Lời ngợi ca quê hương, đất nước.
Hình ảnh quê hương xứ Huế
được tác giả nhắc lại qua
cụm từ nào ?
- Ta xin hát
Nam ai
Nam bình
Cảm xúc của nhà
thơ ở đây là gì ?
 Tấm lòng ân nghĩa
, thủy chung
IV. Tổng kết
Bài thơ thể hiện cảm xúc và tâm niệm gì của tác giả
trước mùa xuân của thiên nhiên, đất nước?

Bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” là tiếng lòng tha thiết yêu mến và gắn bó với đất nước, với cuộc đời; thể hiện ước nguyện chân thành của nhà thơ được cống hiến cho đất nước, góp một “mùa xuân nho nhỏ” của mình vào mùa xuân lớn của dân tộc .

. 1. Nội dung:
Bài thơ được viết theo thể thơ năm tiếng, có nhạc điệu trong sáng, tha thíêt, gần gũi với dân ca, nhiều hình ảnh đẹp, giản dị, gợi cảm, những so sánh và ẩn dụ sáng tạo.
2. Nghệ thuật:
TÌM TỪ KHÓA TRONG CÁC Ô CHỮ SAU
Thanh Hải quê ở đâu ?
T
H
Ư
A
T
H
I
Ê
N
H
U
Ê
Thái độ của tác giả thể hiện qua động từ “hứng” là gì ?
R
T
R
Â
N
T
O
N
G
Hãy nêu cảm xúc của nhà thơ ở khổ thơ thứ nhất ?
Â
N
G
Y
N
G
Â
T
Trong khổ 2, khung cảnh đất nước hiện lên như thế nào ?
N
A
O
N
Ư
C
Ước nguyện của nhà thơ được biểu hiện ra sao ?
K
H
I
Ê
M
T
Ô
N
Ước nguyện của Thanh Hải được ghi lại qua từ nào ?
O
N
H
N
H
O
Làn điệu dân ca ở Huế được viết trong bài là gì ?
A
N
A
M
A
I
N
M
B
I
N
H
Vì sao bài thơ dễ đi vào lòng người ?
N
G
I
A
U
H
A
C
Đ
I
Ê
U
Sai rồi
1
2
3
4
5
6
7
8
V. Luyện tập:
MÙA XUÂN NHO NHỎ
THANH HẢI
Phổ nhạc: Trần Hoàn