Bài 23. Mùa xuân nho nhỏ

Ý nghĩa biểu tượng của hình tượng con cò trong văn bản
“Con cò” của Chế Lan Viên là gì ?
Hình ảnh người nông dân vất vả, lam lũ.
Hình ảnh người phụ nữ vất vả, nhọc
nhằn, giàu đức hi sinh.
Biểu tượng cho tấm lòng người mẹ
và những lời hát ru.
Cả 3 ý trên.
KIỂM TRA BÀI CŨ
B.
A.
D.
C.
X
VĂN BẢN
MÙA XUÂN NHO NHỎ
(THANH HẢI)
I. D?c, gi?i thi?u chung:
1. Tác giả:
-Tên là Phạm Bá Ngoãn (1930 – 1980)
- Quê ở Thừa Thiên Huế.
MÙA XUÂN NHO NHỎ
THANH HẢI
2. Tác phẩm:
- Được viết trước khi nhà thơ qua đời, thể hiện niềm yêu thiết tha cuộc sống, đất nước và ước nguyện của tác giả
I. D?c, gi?i thi?u chung:
1. Tác giả:
MÙA XUÂN NHO NHỎ
THANH HẢI
2. Tác phẩm:
4. Bố cục:
3. Thể loại:
thơ năm tiếng
MÙA XUÂN NHO NHỎ
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.



Mùa xuân người cầm súng
Lộc giắt đầy trên lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao...

Đất nước bốn ngàn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước.
Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hoà ca
Một nốt trầm xao xuyến.

Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.


Mùa xuân - ta xin hát
Câu Nam ai, Nam bình
Nước non ngàn dặm mình
Nước non ngàn dặm tình
Nhịp phách tiền đất Huế.


- Thanh Hải - (11 . 1980)
MÙA XUÂN NHO NHỎ
THANH HẢI
Khổ 1: Cảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên, đất trời
Khổ 2, 3: Cảm xúc về mùa xuân đất nước
Khổ 4, 5: Tâm niệm của nhà thơ
Khổ cuối: Lời ngợi ca quê hương, đất nước.
Bố cục:
4 phần
I. D?c, gi?i thi?u chung:
1. Tác giả:
MÙA XUÂN NHO NHỎ
THANH HẢI
2. Tác phẩm:
4. Bố cục:
3. Thể loại:
thơ năm tiếng
4 phần
I. D?c, gi?i thi?u chung:
MÙA XUÂN NHO NHỎ
THANH HẢI
II. Tìm hiểu văn bản
1. Cảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên, đất trời (Khổ 1):
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Oi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.
Giọt long lanh
Giọt âm thanh của tiếng chim.
Giọt sương, giọt mưa xuân.
MÙA XUÂN NHO NHỎ
Thanh Hải
1. Cảm xúc trước mùa xuân của thiên nhiên đất trời:
I. D?c,tìm hiểu chung:
II. D?c,tìm hiểu v�n b�n:
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.
->Hình ảnh xuân đẹp, tràn đầy sức sống, rất Huế
NT: -đảo ngữ
-ẩn dụ chuyển đổi cảm giác
-Dùng từ cảm thán
->Cảm giác say sưa, ngây ngất
=>Tình yêu quê hương, đát nước
I. D?c, gi?i thi?u chung:
MÙA XUÂN NHO NHỎ
THANH HẢI
II. Tìm hiểu văn bản
1. Cảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên, đất trời (Khổ 1):
- đảo ngữ
- ẩn dụ chuyển đổi cảm giác
- dùng từ cảm thán
-> Hình ảnh xuân đẹp, tràn đầy sức sống, rất Huế
-> Cảm giác say sưa, ngây ngất
=> Tình yêu quê hương, đát nước
I. D?c, gi?i thi?u chung:
MÙA XUÂN NHO NHỎ
THANH HẢI
II. Tìm hiểu văn bản
1. Cảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên, đất trời (Khổ 1):
2. Cảm xúc về mùa xuân đất nước
XUÂN ĐẤT NƯỚC
Thể hiện bằng những hình ảnh có giá trị biểu trưng:
Xuân tiền tuyến: Người chiến sĩ mang mùa xuân ra trận:
Xuân người ra đồng
=> Lộc giắt đầy quanh lưng
2. Cảm xúc về mùa xuân đất nước
- Mùa xuân
người cầm súng
người ra đồng
Biểu trưng cho hai nhiệm vụ bảo vệ và xây dựng đất nước
+ Lộc
Hình ảnh sóng đôi, điệp ngữ
- Tất cả như
hối hả
xôn xao
Điệp ngữ,
so sánh, từ láy
Khẩn trương, tưng bừng rộn rã
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước
Khẳng định niềm tin vào tương lai. Vẻ đẹp hùng vỹ tràn trề hi vọng phát triển
Người chiến sĩ và người nông dân mang mùa xuân ấm no, hạnh phúc đến cho mọi người
so sánh
I. D?c, gi?i thi?u chung:
MÙA XUÂN NHO NHỎ
THANH HẢI
II. Tìm hiểu văn bản
1. Cảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên, đất trời (Khổ 1):
2. Cảm xúc về mùa xuân đất nước
- Hình ảnh sóng đôi, điệp ngữ
=>Biểu trưng cho hai nhiệm vụ bảo vệ và xây dựng đất nước, người chiến sĩ và người nông dân mang mùa xuân ấm no, hạnh phúc đến cho mọi người.
- Điệp ngữ, so sánh, từ láy
=> Khí thế khẩn trương, tưng bừng rộn rã, khẳng định niềm tin vào tương lai đất nước

I. D?c, gi?i thi?u chung:
MÙA XUÂN NHO NHỎ
THANH HẢI
II. Tìm hiểu văn bản
1. Cảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên, đất trời (Khổ 1):
2. Cảm xúc về mùa xuân đất nước (khổ 2, 3)
3. Suy nghĩ và ước nguyện của nhà thơ (khổ 4, 5)
Ta làm:
CÂU HỎI THẢO LUẬN
Em hãy nhận xét cách dùng
đại từ xưng hô của tác giả ?
Tại sao ở khổ 1 xưng “tôi”, ở
đây lại xưng “ta” ?
Thay đổi cách xưng hô
Tôi
Số ít
Riêng
Tác giả
Ta
Số ít + số nhiều
Riêng + chung
Tác giả + mọi người
Trang trọng, tự hào
Khát vọng hoà nhập vào cuộc sống chung
Tôi
Ta
3. Suy nghÜ vµ ­íc nguyÖn cña nhµ th¬
- Ta làm
con chim hót
một cành hoa
một nốt trầm
- Một mùa xuân nho nhỏ
- Lặng lẽ dâng cho đời
điệp từ, từ láy
- Dù là
tuổi hai mươi
khi tóc bạc
điệp từ
I. D?c, gi?i thi?u chung:
MÙA XUÂN NHO NHỎ
THANH HẢI
II. Tìm hiểu văn bản
1. Cảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên, đất trời (Khổ 1):
2. Cảm xúc về mùa xuân đất nước (khổ 2, 3)
3. Suy nghĩ và ước nguyện của nhà thơ (khổ 4, 5)
Ước nguyện cống hiến cho đời một cách khiêm tốn
và thầm lặng, vượt mọi thời gian.
- điệp từ, từ láy
4. Lời ngợi ca quê hương
- Ta xin hát
Câu nam ai
Câu nam bình
 Tình yêu quê hương, đất nước
I. D?c, gi?i thi?u chung:
MÙA XUÂN NHO NHỎ
THANH HẢI
II. Tìm hiểu văn bản
1. Cảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên, đất trời (Khổ 1)
2. Cảm xúc về mùa xuân đất nước (khổ 2, 3)
3. Suy nghĩ và ước nguyện của nhà thơ (khổ 4, 5)
Ước nguyện cống hiến cho đời một cách khiêm tốn
và thầm lặng, vượt mọi thời gian.
- điệp từ, từ láy
4. Lời ngợi ca quê hương (khổ cuối)
- Điệp từ, gieo vần
=> Tình yêu quê hương, đất nước.
III. Tổng kết
- Bài thơ Mùa xuân nho nhỏ là tiếng lòng tha
thíêt yêu mến và gắn bó với đất nước, với cuộc đời;
thể hiện ước nguyện chân thành của nhà thơ được cống hiến cho đất nước, góp một mùa xuân nho nhỏ” của mình vào mùa xuân lớn của dân tộc .
- Bài thơ theo thể năm tiếng, có nhạc điệu trong
sáng, tha thíêt, gần gũi với dân ca, nhiều hình
ảnh đẹp, giản dị, gợi cảm, những so sánh
và ẩn dụ sáng tạo.
TÌM TỪ KHÓA TRONG CÁC Ô CHỮ SAU
Thanh Hải quê ở đâu ?
T
H
Ư
A
T
H
I
Ê
N
H
U
Ê
Thái độ của tác giả thể hiện qua động từ “hứng” là gì ?
R
T
R
Â
N
T
O
N
G
Hãy nêu cảm xúc của nhà thơ ở khổ thơ thứ nhất ?
Â
N
G
Y
N
G
Â
T
Trong khổ 4, khung cảnh thiên nhiên như thế nào ?
N
A
O
N
Ư
C
Ước nguyện của nhà thơ được biểu hiện ra sao ?
K
H
I
Ê
M
T
Ô
N
Ước nguyện của Thanh Hải được ghi lại qua từ nào ?
O
N
H
N
H
O
Làn điệu dân ca ở Huế được viết trong bài là gì ?
A
N
A
M
A
I
N
M
B
I
N
H
Vì sao bài thơ dễ đi vào lòng người ?
N
G
I
A
U
H
A
C
Đ
I
Ê
U
Sai rồi
1
2
3
4
5
6
7
8
III. Luyện tập
Câu 1:Bài thơ được bắt nguồn từ cảm xúc nào?
A.Cảm xúc về vẻ đẹp của mùa xuân xứ Huế.
B. Cảm xúc về vẻ đẹp của mùa xuân Hà Nội
C.Cảm xúc về vẻ đẹp và truyền thống của đất nước
A.Cảm xúc về thời điểm lịch sử đáng ghi nhớ của dân tộc
Câu 2:ý nào nêu đúng nhất về giọng điệu của bài thơ?
Hào hùng, mạnh mẽ.
Bâng khuâng, nuối tiếc.
Trong sáng, thanh khiết.
Nghiêm trang, thành kính.
Câu 3: nhà thơ đã ể hiện tình cảm gì qua bài thơ trên?
Tình yêu thiên nhiên, đất nước.
Tình yêu cuộc sống.
Khát vọng cống hiến cho đời.
Cả 3 ý trên.
DẶN DÒ
- Học thuộc lòng bài thơ
- Học ghi nhớ
- Chuẩn bị: Viếng lăng Bác
Kính chúc quí thầy cô,
và các em sức khỏe,
thành công, hạnh phúc