Bài 23. Mùa xuân nho nhỏ

MÙA XUÂN NHO NHỎ
Tiết 116: Văn bản
THANH HẢI
Đọc, tìm hiểu chung:
Đọc, tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
Đọc, tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
* Tiểu sử:
Trình bày sự hiểu biết của em về nhà thơ Thanh Hải bằng cách điền những từ ngữ thích hợp vào chỗ trống:
Đúng rồi! Click ra ngoài để tiếp tục!
Sai rồi! Click ra ngoài để tiếp tục!
Đúng rồi! Bạn có thể tiếp tục.
Câu trả lời của bạn là:
Câu trả đúng là:
Rất tiếc, bạn đã trả lời sai! Hãy cố gắng thử lại
Bạn phải trả lời câu hỏi trước khi tiếp tục!
1. Tác giả:
Đọc, tìm hiểu chung:
Tên khai sinh là Phạm Bá Ngoãn, quê ở làng Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên – Huế.
- Ông hoạt động văn nghệ từ cuối những năm kháng chiến chống Pháp. Trong thời kì kháng chiến chống Mĩ, ông ở lại quê hương hoạt động và là một trong những cây bút có công xây dựng nền văn học cách mạng ở miền Nam trong những ngày đầu.
Thanh Hải (1930 – 1980)
* Tiểu sử:
1. Tác giả:
Đọc, tìm hiểu chung:
Thanh Hải (1930 – 1980)
* Tiểu sử:
* Tác phẩm tiêu biểu:
1. Tác giả:
Đọc, tìm hiểu chung:
2. Tác phẩm:
MÙA XUÂN NHO NHỎ
THANH HẢI
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng
Mùa xuân người cầm súng
Lộc giắt đầy trên lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao…
Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hoà ca
Một nốt trầm xao xuyến

Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc

Mùa xuân ta xin hát
Câu Nam ai, Nam bình
Nước non ngàn dặm tình
Nước non ngàn dặm mình
Nhịp phách tiền đất Huế
Đất nước bốn nghìn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước
1. Tác giả:
Đọc, tìm hiểu chung:
2. Tác phẩm:
a. Hoàn cảnh sáng tác:
- Bài thơ được sáng tác vào tháng 11/ 1980, khi tác giả đang nằm trên giường bệnh, không bao lâu trước khi ông qua đời.
Bài thơ được sáng tác
trong hoàn cảnh nào?
Hoàn cảnh đó có gì đặc biệt?
Chọn đáp án đúng trong các đáp án sau:
Bài thơ " Mùa xuân nho nhỏ" của nhà thơ Thanh Hải được sáng tác vào thời gian nào?
Đúng rồi! Click ra ngoài để tiếp tục!
Sai rồi! Click ra ngoài để tiếp tục!
Đúng rồi! Bạn có thể tiếp tục.
Câu trả lời của bạn là:
Câu trả đúng là:
Rất tiếc, bạn đã trả lời sai! Hãy cố gắng thử lại
Bạn phải trả lời câu hỏi trước khi tiếp tục!
1. Tác giả:
Đọc, tìm hiểu chung:
2. Tác phẩm:
a. Hoàn cảnh sáng tác:
b. Thể thơ:
Năm chữ
c. Bố cục:
Bài thơ có thể chia làm mấy phần?
Nêu nội dung từng phần?
1. Tác giả:
I. Đọc, tìm hiểu chung:
2. Tác phẩm:
a. Hoàn cảnh sáng tác:
b. Thể thơ:
Năm chữ
II. Tìm hiểu chi tiết:
c. Bố cục:
1. Tác giả:
I. Đọc, tìm hiểu chung:
2. Tác phẩm:
a. Hoàn cảnh sáng tác:
b. Thể thơ:
Năm chữ
II. Tìm hiểu chi tiết:
1. Mùa xuân của thiên nhiên, đất nước:
c. Bố cục:
1. Tác giả:
I. Đọc, tìm hiểu chung:
2. Tác phẩm:
a. Hoàn cảnh sáng tác:
b. Thể thơ:
Năm chữ
II. Tìm hiểu chi tiết:
1. Mùa xuân của thiên nhiên, đất nước:
a. Mùa xuân của thiên nhiên:
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng
Trong 6 câu thơ đầu,
mùa xuân thiên nhiên
được phác họa qua những
hình ảnh, màu sắc, âm thanh nào?
* Hình ảnh:
- Dòng sông xanh,
- Một bông hoa tím biếc,
- Chim chiền chiện.
* Màu sắc:
- Màu xanh của dòng sông
- Màu tím của bông hoa.
* Âm thanh:
- Tiếng hót của chim chiền chiện.

Nhận xét gì về
từ ngữ, hình ảnh thơ,
cấu tạo ngữ pháp
của 2 câu thơ đầu?
Nêu tác dụng
của chúng?
- Ngôn ngữ giản dị, hình ảnh thơ chọn lọc, nghệ thuật đảo ngữ.
 Bức tranh mùa xuân thiên nhiên xứ Huê tươi đẹp.
Có ý kiến cho rằng: “Từng giọt” ở đây là giọt mưa xuân, cũng có ý kiến cho rằng đó là giọt âm thanh. Em đồng ý với ý kiến nào? Vì sao?
Nghệ thuật ẩn dụ, ngữ điệu nghi vấn diễn tả tình cảm thiết tha, nâng niu, trân trọng, cảm xúc dâng trào khi mùa xuân sang.
c. Bố cục:
1. Tác giả:
I. Đọc, tìm hiểu chung:
2. Tác phẩm:
a. Hoàn cảnh sáng tác:
b. Thể thơ:
Năm chữ
II. Tìm hiểu chi tiết:
1. Mùa xuân của thiên nhiên, đất nước:
a. Mùa xuân của thiên nhiên:
b. Mùa xuân của đất nước:
Mùa xuân người cầm súng
Lộc giắt đầy trên lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao…
Đất nước bốn nghìn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phí trước
Mùa xuân của đất nước được tác
giả phản ánh qua những hình ảnh thơ nào?
Hình ảnh:
+ người cầm súng,
+ người ra đồng.
 Ẩn dụ, hình ảnh tả thực
 Hăng say lao động sản xuất, chiến đấu để xây dựng và bảo về Tổ quốc.
Chỉ ra những biện pháp nghệ thuật,
Các từ loại và tác dụng của chúng
Trong hai khổ thơ trên?
- Điệp từ, so sánh, nhân hóa, từ láy  Thể hiện sức sống mùa xuân đất nước trong nhịp điệu khẩn trương, hối hả, cống hiến và xây dựng, khẳng định sức sống bền bỉ và lòng tin ở công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội.
c. Bố cục:
1. Tác giả:
I. Đọc, tìm hiểu chung:
2. Tác phẩm:
a. Hoàn cảnh sáng tác:
b. Thể thơ:
Năm chữ
II. Tìm hiểu chi tiết:
1. Mùa xuân của thiên nhiên, đất nước:
a. Mùa xuân của thiên nhiên:
b. Mùa xuân của đất nước:
2. Ước nguyện của nhà thơ:
Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hoà ca
Một nốt trầm xao xuyến

Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc
Nhà thơ có ước nguyện gì?
Ta làm  Con chim hót
 Một cành hoa
 Một nốt trầm
Nghệ thuật: Đại từ, điệp ngữ, hoán dụ
 Ước nguyện khiêm nhường, giản dị, mong muốn được hiến dâng, góp phần làm nên mùa xuân của đất nước.
Mùa xuân nho nhỏ
c. Bố cục:
1. Tác giả:
I. Đọc, tìm hiểu chung:
2. Tác phẩm:
a. Hoàn cảnh sáng tác:
b. Thể thơ:
Năm chữ
II. Tìm hiểu chi tiết:
1. Mùa xuân của thiên nhiên, đất nước:
a. Mùa xuân của thiên nhiên:
b. Mùa xuân của đất nước:
2. Ước nguyện của nhà thơ:
3. Lời ngợi ca quê hương:
Mùa xuân ta xin hát
Câu Nam ai, Nam bình
Nước non ngàn dặm tình
Nước non ngàn dặm mình
Nhịp phách tiền đất Huế
- Giọng ca sâu lắng, âm điệu dân ca xứ Huế mênh mang, thiết tha biểu lộ niềm tin yêu của tác giả vào cuộc đời, ca ngợi tình người trên đất nước, quê hương.
c. Bố cục:
1. Tác giả:
I. Đọc, tìm hiểu chung:
2. Tác phẩm:
a. Hoàn cảnh sáng tác:
b. Thể thơ:
Năm chữ
II. Tìm hiểu chi tiết:
1. Mùa xuân của thiên nhiên, đất nước:
a. Mùa xuân của thiên nhiên:
b. Mùa xuân của đất nước:
2. Ước nguyện của nhà thơ:
3. Lời ngợi ca quê hương:
III. Tổng kết:
c. Bố cục:
1. Tác giả:
I. Đọc, tìm hiểu chung:
2. Tác phẩm:
a. Hoàn cảnh sáng tác:
b. Thể thơ:
Năm chữ
II. Tìm hiểu chi tiết:
1. Mùa xuân của thiên nhiên, đất nước:
a. Mùa xuân của thiên nhiên:
b. Mùa xuân của đất nước:
2. Ước nguyện của nhà thơ:
3. Lời ngợi ca quê hương:
III. Tổng kết:
1. Nghệ thuật:
Thể thơ 5 chữ, gieo vần liền giữa các khổ thơ tạo sự liền mạch của dòng cảm xúc.
Hình ảnh thơ đẹp
Ngôn ngữ thơ trong sáng, lời thơ giàu nhạc điệu
- Nhiều biện pháp nghệ thuật đặc sắc
c. Bố cục:
1. Tác giả:
I. Đọc, tìm hiểu chung:
2. Tác phẩm:
a. Hoàn cảnh sáng tác:
b. Thể thơ:
Năm chữ
II. Tìm hiểu chi tiết:
1. Mùa xuân của thiên nhiên, đất nước:
a. Mùa xuân của thiên nhiên:
b. Mùa xuân của đất nước:
2. Ước nguyện của nhà thơ:
3. Lời ngợi ca quê hương:
III. Tổng kết:
1. Nghệ thuật:
2. Nội dung:
- Bài thơ vẽ lên một bức tranh xứ Huế đẹp, tràn đầy sức sống.
- Diễn tả khát vọng cao đẹp của nhà thơ.
c. Bố cục:
1. Tác giả:
I. Đọc, tìm hiểu chung:
2. Tác phẩm:
a. Hoàn cảnh sáng tác:
b. Thể thơ:
Năm chữ
II. Tìm hiểu chi tiết:
1. Mùa xuân của thiên nhiên, đất nước:
a. Mùa xuân của thiên nhiên:
b. Mùa xuân của đất nước:
2. Ước nguyện của nhà thơ:
3. Lời ngợi ca quê hương:
III. Tổng kết:
1. Nghệ thuật:
2. Nội dung:
IV. Luyện tập:
c. Bố cục:
Điền từ thích hợp còn thiếu trong đoạn văn sau để hoàn thiện chủ đề bài thơ:
Đúng rồi! Click ra ngoài để tiếp tục!
Sai rồi! Click ra ngoài để tiếp tục!
Đúng rồi! Bạn có thể tiếp tục.
Câu trả lời của bạn là:
Câu trả đúng là:
Rất tiếc, bạn đã trả lời sai! Hãy cố gắng thử lại
Bạn phải trả lời câu hỏi trước khi tiếp tục!
Nối những hình ảnh thơ ở cột A với biện pháp nghệ thuật tương ứng ở cột B sao cho thích hợp:
Cột A
Cột B
Đúng rồi! Click ra ngoài để tiếp tục!
Sai rồi! Click ra ngoài để tiếp tục!
Đúng rồi! Bạn có thể tiếp tục.
Câu trả lời của bạn là:
Câu trả đúng là:
Rất tiếc, bạn đã trả lời sai! Hãy cố gắng thử lại
Bạn phải trả lời câu hỏi trước khi tiếp tục!
Nhà thơ đã thể hiện tình cảm gì qua bài thơ trên?
Đúng rồi! Click ra ngoài để tiếp tục!
Sai rồi! Click ra ngoài để tiếp tục!
Đúng rồi! Bạn có thể tiếp tục.
Câu trả lời của bạn là:
Câu trả đúng là:
Rất tiếc, bạn đã trả lời sai! Hãy cố gắng thử lại
Bạn phải trả lời câu hỏi trước khi tiếp tục!
Hai câu thơ: "Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc" sử dụng nghệ thuật đảo ngữ. Đúng hay sai?

Đúng rồi! Click ra ngoài để tiếp tục!
Sai rồi! Click ra ngoài để tiếp tục!
Đúng rồi! Bạn có thể tiếp tục.
Câu trả lời của bạn là:
Câu trả đúng là:
Rất tiếc, bạn đã trả lời sai! Hãy cố gắng thử lại
Bạn phải trả lời câu hỏi trước khi tiếp tục!
Hãy nêu khái quát nội dung và nghệ thuật cơ bản của khổ thơ đầu trong bài"Mùa xuân nho nhỏ" - Thanh Hải?
Đúng rồi! Click ra ngoài để tiếp tục!
Sai rồi! Click ra ngoài để tiếp tục!
Đúng rồi! Bạn có thể tiếp tục.
Câu trả lời của bạn là:
Câu trả đúng là:
Rất tiếc, bạn đã trả lời sai! Hãy cố gắng thử lại
Bạn phải trả lời câu hỏi trước khi tiếp tục!
BẢNG ĐIỂM
Question Feedback/Review Information Will Appear Here

Bài hát: Một mùa xuân nho nhỏ - Trần Hoàn -
Hướng dẫn học, chuẩn bị bài sau:
Học thuộc bài thơ, nắm giá trị nội dung và nghệ thuật của bài.
Viết đoạn văn trình bày cảm nhận về khổ thơ đầu, trong đó có sử dụng phép lặp, phép thế.
- Soạn bài “Viếng lăng Bác” – Viễn Phương.