Bài 23. Hịch tướng sĩ

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ
MÔN NGỮ VĂN LỚP 8A6
GIÁO VIÊN: NGUYỄN VĂN TRÃI
TRƯỜNG THCS NGUYỄN VĂN QUY
CHÂU THÀNH – HẬU GIANG
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1:?


Câu 2:?
I. GIỚI THIỆU CHUNG:
HỊCH TƯỚNG SĨ
VĂN BẢN
1. Tác giả:
HỊCH TƯỚNG SĨ
Trần Quốc Tuấn:
( 1231 - 1300 ) tước Hưng Đạo Vương, là danh tướng kiệt xuất đời Trần, văn võ song toàn, một anh hùng dân tộc.
VĂN BẢN
Ông là người có phẩm chất cao đẹp, có công lớn trong cuộc kháng chiến chống quân Mông-Nguyên lần 2 (1285) và lần 3 (1287-1288)
- Hịch là thể văn nghị luận thời xưa, thường được vua chúa, tướng lĩnh hoặc thủ lĩnh một phong trào dùng để cổ động, thuyết phục hoặc kêu gọi đấu tranh chống thù trong giặc ngoài.
- Hịch có kết cấu chặt chẽ, lí lẽ sắc bén, dẫn chứng thuyết phục thường viết theo thể văn biền ngẫu. Đặc điểm nổi bật của hịch là khích lệ tình cảm, tinh thần người nghe.
Hịch là gì?
Đều là văn nghị luận, ban bố công khai, lập luận sắc bén, cách viết phong phú.
HỊCH TƯỚNG SĨ
TRẦN QUỐC TUẤN
VĂN BẢN
So sánh giữa Chiếu và Hịch
Giống nhau:
Khác nhau:
TUẦN 25
“Dô ch­ t× t­íng hÞch v¨n”
Bài này được Trần Quốc Tuấn viết vào trước cuộc kháng chiến chống quân Nguyên-Mông lần thứ hai
( 1285 )
2. Tác phẩm :
HỊCH TƯỚNG SĨ
TRẦN QUỐC TUẤN
VĂN BẢN
3. Từ khó:
22. Đặt mồi lửa dưới đống củi: Lấy từ câu văn cửa Hán Thư: Ôm mồi lửa đặt dưới đống củi rồi nằm lên trên, lửa chưa kịp cháy vẫn cho là yên; ý nói phải cảnh giác như nằm trên đống củi mà có mồi lửa ở trên.
23. Kiềng canh nóng mà thổi rau nguội: theo một câu ở Sở từ , đại ý: Người bị bỏng vì canh nóng, trong lòng e sợ, dù gặp rau nguội đi nữa cũng lấy miệng thổi.
HỊCH TƯỚNG SĨ
II. PHÂN TÍCH:
ĐỌC HÀO HÙNG THA THIẾT
TRẦN QUỐC TUẤN
VĂN BẢN
Văn bản chia làm mấy phần? Nêu nội dung từng phần.
HỊCH TƯỚNG SĨ
TRẦN QUỐC TUẤN
VĂN BẢN
+ Đoạn 1 : “ Đầu … lưu tiếng tốt”  Nêu gương trung thần nghĩa sĩ trong sử sách Trung Quốc để khích lệ ý chí lập công, xả thân vì nước của tướng sĩ.
+ Đoạn 2 : “ Huống chi … vui lòng”  Lột tả sự ngang ngược và tội ác của kẻ thù, thể hiện lòng căm thù giặc sâu sắc của tác giả.
1. Bố cục : Gồm 4 đoạn
+ Đoạn 3 : “ Các ngươi … không muốn vui vẻ phỏng có không ?”  Phân tích phải trái, làm rõ đúng sai cho tướng sĩ thấy.
+ Đoạn 4 : Phần còn lại  Nêu nhiệm vụ cấp bách, khích lệ tinh thần chiến đấu của tướng sĩ.
“Huống chi ta cùng các ngươi sinh phải thời loạn lạc, lớn lên gặp buổi gian nan. Ngó thấy sứ giặc đi lại nghênh ngang ngoài đường, uốn lưỡi cú diều mà sỉ mắng triều đình, đem thân dê chó mà bắt nạt tể phụ, thác mệnh Hốt Tất Liệt mà đòi ngọc lụa, để thỏa lòng tham không cùng, giả hiệu Vân Nam Vương mà thu bạc vàng, để vét của kho có hạn.Thật khác nào như đem thịt mà nuôi hổ đói, sao cho khỏi tai vạ về sau!”
HỊCH TƯỚNG SĨ
TRẦN QUỐC TUẤN
VĂN BẢN
ĐỌC VÀ TRẢ LỜI
Sự ngang ngược và tội ác của kẻ thù được tác giả lột tả như thế nào ?
HỊCH TƯỚNG SĨ
TRẦN QUỐC TUẤN
VĂN BẢN
2. Sự ngang ngược và tội ác của kẻ thù
Kẻ thù ngang
ngược, hống hách, ngạo mạn
Đi lại nghênh ngang ngoài đường
Sỉ mắng triều đình
Bắt nạt tể phụ
Sự tham lam khôn cùng của giặc
Đòi ngọc lụa
Thu bạc vàng
Vét của kho có hạn
HỊCH TƯỚNG SĨ
TRẦN QUỐC TUẤN
VĂN BẢN
- Tác giả dùng hình ảnh những con vật thấp hèn, bẩn thỉu, tầm thường như: dê, chó, cú, diều để so sánh với kẻ thù.
- Qua đó cho thấy được nỗi căm giận và sự khinh bỉ kẻ thù đến tột độ
HỊCH TƯỚNG SĨ
TRẦN QUỐC TUẤN
Tác giả dùng hình ảnh so sánh nào để thể hiện sự khinh bỉ của mình với bọn giặc?
VĂN BẢN
* Hình ảnh so sánh
Phân tích lòng yêu nước, căm thù giặc của
tác giả qua đoạn tự
nói lên nỗi lòng mình
“ Ta thường … vui lòng”
HỊCH TƯỚNG SĨ
TRẦN QUỐC TUẤN
VĂN BẢN
Ta thường tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối, ruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa, chỉ căm tức rằng chưa xả thịt, lột da, nuốt gan, uống máu quân thù. Dẫu cho trăm thân này phơi ngoài nội cỏ, nghìn xác này gói trong da ngựa, ta cũng vui lòng.

HỊCH TƯỚNG SĨ
TRẦN QUỐC TUẤN
VĂN BẢN
Quên ăn, mất ngủ, đau đớn đến thắt ruột.
Thái độ uất ức, căm tức muốn xả thịt, lột da, nuốt gan, uống máu quân thù.
Dù phải hi sinh cũng cam lòng để rửa nỗi nhục cho đất nước.
Lòng yêu nước, căm thù giặc của tác giả
Tác giả đã phê phán những hành động sai trái gì của tướng sĩ ?
HỊCH TƯỚNG SĨ
TRẦN QUỐC TUẤN
VĂN BẢN
Lòng yêu nước, căm thù giặc của tác giả thể hiện như thế nào?
4/ a) Phê phán những hành động sai trái của tướng sĩ : Sự bàng quan, thờ ơ :






Sự ăn chơi hưởng lạc : chọi gà, đánh bạc, vui vườn ruộng, quyến luyến vợ con, lo làm giàu, ham săn bắn, thích rượu ngon, mê tiếng hát  dẫn đến hậu quả khó lường.
Nước nhục
Chủ nhục
Không biết lo
Không biết thẹn
Không biết tức
Hầu giặc
Nghe nhạc…,
đãi yến ngụy sứ
Không biết căm
b/ Chỉ ra những hành động đúng nên làm:
- Đề cao cảnh giác.
- Huấn luyện quân sĩ, tập dượt cung tên.
=> Tất cả đều xuất phát từ mục đích quyết chiến, quyết thắng kẻ thù xâm lược.
Hịch tướng sĩ nêu lên vấn đề nhận thức và hành động trước nguy cơ đất nước bị xâm lược.
Ghi nhớ SGK/ 61
5/ Ý nghĩa văn bản :
Khích lệ lòng căm thù và mối nhục của kẻ mất nước
Khích lệ lòng trung quân, ái quốc, lòng ân nghĩa thủy chung của người cùng cảnh ngộ
Khích lệ ý chí lập công và tinh thần xả thân vì nước của tướng sĩ
Khích lệ lòng tự trọng và danh dự cá nhân của mỗi người trước vận mệnh quốc gia
Khích lệ lòng yêu nước và ý chí quyết tâm đánh thắng kẻ thù xâm lược
Sự ngang ngược và tội ác của kẻ thù được tác giả lột tả như thế nào ?
- Phân tích lòng yêu nước, căm thù giặc của tác giả qua đoạn tự nói lên nỗi lòng mình ( Ta thường … vui lòng )
IV .CỦNG CỐ
Đọc chú thích.
- Đọc kĩ văn bản và thuộc lòng vài đoạn văn biểu cảm trong bài.
- Tìm hiểu thêm về tác giả Trần Quốc Tuấn và cuộc kháng chiến chống quân Mông -Nguyên đời Trần.
- Soạn bài : Hành động nói
+ Xem, trả lời các câu hỏi.
+ Giải các BT SGK/62 65
V. DẶN DÒ
KÍNH CHÀO QUÝ
THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH