Bài 23. Hịch tướng sĩ

"...Huống chi ta cùng các ngươi sinh phải thời loạn lạc, lớn gặp buổi gian nan. Ngó thấy sứ giặc đi lại nghênh ngang ngoài đường, uốn lưỡi cú diều mà sỉ mắng triều đình, đem thân dê chó mà bắt nạt t? phụ, thác mệnh Hốt Tất Liệt mà đòi ngọc lụa, để thoả lòng tham không cùng, giả hiệu Vân Nam Vương mà thu bạc vàng, để vét của kho có hạn. Thật khác nào như đem thịt mà nuôi hổ đói, sao cho khỏi tai vạ về sau!"...
"...Huống chi ta cùng các ngươi sinh phải thời loạn lạc, lớn gặp buổi gian nan. Ngó thấy sứ giặc đi lại nghênh ngang ngoài đường, uốn lưỡi cú diều mà sỉ mắng triều đình, đem thân dê chó mà bắt nạt t? phụ, thác mệnh Hốt Tất Liệt mà đòi ngọc lụa, để thoả lòng tham không cùng, giả hiệu Vân Nam Vương mà thu bạc vàng, để vét của kho có hạn. Thật khác nào như đem thịt mà nuôi hổ đói, sao cho khỏi tai vạ về sau!"...
"...Huống chi ta cùng các ngươi sinh phải thời loạn lạc, lớn gặp buổi gian nan. Ngó thấy sứ giặc đi lại nghênh ngang ngoài đường, uốn lưỡi cú diều mà sỉ mắng triều đình, đem thân dê chó mà bắt nạt t? phụ, thác mệnh Hốt Tất Liệt mà đòi ngọc lụa, để thoả lòng tham không cùng, giả hiệu Vân Nam Vương mà thu bạc vàng, để vét của kho có hạn. Thật khác nào như đem thịt mà nuôi hổ đói, sao cho khỏi tai vạ về sau!"...


" ...Ta thường tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối; ruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa; chỉ căm tức chưa xả thịt lột da, nuốt gan uống máu quân thù. Dẫu cho trăm thân này phơi ngoài nội cỏ, nghìn xác này gói trong da ngựa, ta cũng vui lòng."...


" ...Ta thường tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối; ruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa; chỉ căm tức chưa xả thịt lột da, nuốt gan uống máu quân thù. Dẫu cho trăm thân này phơi ngoài nội cỏ, nghìn xác này gói trong da ngựa, ta cũng vui lòng."...
"Các ngươi ở cùng ta coi giữ binh quyền đã lâu ngày, không có mặc thì ta cho áo, không có ăn thì ta cho cơm; quan nhỏ thì ta thăng chức, lương ít thì ta cấp bổng; đi thuỷ thì ta cho thuyền, đi bộ thì ta cho ngựa; lúc trận mạc xông pha thì cùng nhau sống chết, lúc ở nhà nhàn hạ thì cùng nhau vui cười. Cách đối đãi so với Vương Công Kiên, Cốt Đãi Ngột Lang ngày trước cũng chẳng kém gì."


"Các ngươi ở cùng ta coi giữ binh quyền đã lâu ngày, không có mặc thì ta cho áo, không có ăn thì ta cho cơm; quan nhỏ thì ta thăng chức, lương ít thì ta cấp bổng; đi thuỷ thì ta cho thuyền, đi bộ thì ta cho ngựa; lúc trận mạc xông pha thì cùng nhau sống chết, lúc ở nhà nhàn hạ thì cùng nhau vui cười. Cách đối đãi so với Vương Công Kiên, Cốt Đãi Ngột Lang ngày trước cũng chẳng kém gì."


Hành động sai
kh«ng thÓ
cùa gµ trèng >< ¸o gi¸p cña giÆc.
mÑo cê b¹c >< m­u l­îc nhµ binh
tiÒn cña >< mua ®­îc ®Çu giÆc.
chã s¨n >< ®uæi ®­îc qu©n thï.
r­îu ngon >< giÆc say chÕt.
tiÕng h¸t >< giÆc ®iÕc tai.
Hậu quả khôn lường khi thất bại trước quân thù
Ta
-Thái ấp không còn
- Gia quyến tan
- Xã tắc tổ tiên bị
giày xéo
- Chịu nhục, tiếng dơ khôn rửa, tên xấu lưu.
Các ngươi
Bổng lộc mất

- Vợ con khốn
- Phần mộ bị quật

- Gia thanh mang tiếng
Đây là cuốn binh thư mà Trần Quốc Tuấn đã dày công biên soạn để cho tướng sĩ học tập nhằm chống lại 50 vạn quân Nguyên.
Kết quả của hành động đúng
Ta
Thái ấp mãi mãi vững bền
Gia quyến êm ấm gối chăn
Tông miếu được muôn đời tế lễ
Thân ta kiếp này đắc chí
Danh hiệu không bị mai một
Các ngươi
Bổng lộc đời đời hưởng thụ
Vợ con được bách niên giai lão
Tổ tông được thờ cúng quanh năm
Tiếng vẫn lưu truyền

Tên họ được sử sách lưu thơm
- Phần 1: “Từ đầu. . . còn lưu tiếng tốt”: Nêu gương sáng trong lịch sử để khích lệ ý chí gặp công danh.
- Phần 2: “ Huống chi . . . cũng vui lòng”: Lột tả sự ngang ngược và tội ác của kẻ thù đồng thời nói lên lòng căm thù giặc.
- Phần 3: “ Các ngươi . . . Không muốn vui vẻ phỏng có được không?”: Phân tích phải trái, làm rõ đúng sai.
- Phần 4: Đoạn còn lại: Nêu nhiệm vụ cấp bách nhằm khích lệ tinh thần chiến đấu.
Khích lệ lòng yêu nước bất khuất, quyết chiến, quyết thắng kẻ thù xâm lược.
Đền thờ Trần Quốc Tuấn
tại Yên Hưng, Hà Nam
Đền thờ Đức Thánh Trần ngày lễ hội tháng Tám âm lịch hàng năm tại xã Hưng Đạo (Chí Linh, Hải Dương)