Bài 23. Hành động nói

Ngữ văn 8
Chào mừng các thầy cô giáo về dự giờ
GV: nguyễn thị hoa dung
TRƯờNG thcs cửu long
Lan: Chủ nhật đến nhà mình chơi nhé?
Huệ: Cố gắng đến cho vui. Bọn mình chờ đấy.
Hoa: Mình không đi được. Mình bận rồi.
Hoa: Thôi được, mình sẽ đến!
1
2
3
4
HÀNH ĐỘNG NÓI
Tiết: 95
Mẹ con Lí Thông đang ngủ, bỗng nghe tiếng gọi cửa. Ngỡ là hồn oan của Thạch Sanh hiện về, mẹ con hắn hoảng sợ, van lạy rối rít. Khi Thạch Sanh vào nhà kể cho nghe chuyện giết chằn tinh, chúng mới hoàn hồn. Nhưng Lí Thông bỗng nảy ra kế khác. Hắn nói:
- Con trăn ấy là của vua nuôi đã lâu. Nay em giết nó, tất không khỏi bị tội chết. Thôi, bây giờ nhân trời chưa sáng em hãy trốn ngay đi. Có chuyện gì để anh ở nhà lo liệu.

Thạch Sanh thật thà tin ngay. Chàng vội vã từ giã mẹ con Lí Thông, trở về túp lều cũ dưới gốc đa, kiếm củi nuôi thân.
(Thạch Sanh)
- Con trăn ấy là của vua nuôi đã lâu. Nay em giết nó, tất không khỏi bị tội chết. Thôi, bây giờ nhân trời chưa sáng em hãy trốn ngay đi. Có chuyện gì để anh ở nhà lo liệu.
- Con trăn ấy là của vua nuôi đã lâu. Nay em giết nó, tất không khỏi bị tội chết. Thôi, bây giờ nhân trời chưa sáng em hãy trốn ngay đi. Có chuyện gì để anh ở nhà lo liệu.
Tiết 95: hành động nói
Bài 1 (Trang 63)
Tiết 95: hành động nói
Câu hỏi: Trần Quốc Tuấn viết Hịch tướng sĩ nhằm mục đích gì? Hãy xác định mục đích của hành động nói thể hiện ở một câu trong bài Hịch và vai trò của câu ấy đối với việc thực hiện mục đích chung?
Tiết 95: hành động nói
Bài 1:
- Trần Quốc Tuấn viết “ Hịch tướng sĩ” nhằm mục đích khích lệ tướng sĩ học tập “Binh thư yếu lược” và khích lệ lòng yêu nước của tướng sĩ.
- Câu văn thể hiện mục đích của hành động nói: “Nếu các ngươi biết chuyên tập sách này, theo lời dạy bảo của ta, thì phải đạo thần chủ; nhược bằng khinh bỏ sách này, trái lời dạy bảo của ta, tức là kẻ nghịch thù”.
(1)Con trăn ấy là của vua nuôi đã lâu.
(2)Nay em giết nó, tất không khỏi bị tội chết.
(3)Thôi, bây giờ nhân trời chưa sáng em hãy
trốn ngay đi.
(4)Có chuyện gì để anh ở nhà lo liệu.
Đẩy Thạch Sanh đi để mình hưởng lợi
Xác định mục đích của hành động nói:
trình bày
đe doạ
điều khiển
hứa hẹn
Lời của Lý Thông
Mục đích
Tiết 95: hành động nói

Cái Tí chưa hiểu hết ý câu nói của mẹ, nó xám mặt lại và hỏi bằng giọng luống cuống:
- Vậy thì bữa sau con ăn ở đâu ?
Điểm thêm một “giây” nức nở, chị Dậu ngó con bằng cách xót xa:
- Con sẽ ăn ở nhà cụ Nghị thôn Đoài.
Cái Tí nghe nói giãy nảy, giống như sét đánh bên tai, nó liệng củ khoai vào rổ và òa lên khóc.
(...) Chừng như lúc nãy thấy bắt cả chó lớn, chó con, cái Tí vẫn tưởng những con vật ấy sẽ đi thế mạng cho mình, cho nên nó đã vững dạ ngồi im. Bây giờ nghe mẹ giục nó phải đi, nó lại nhếch nhác, mếu khóc:
- U nhất định bán con đấy ư ? U không cho con ở nhà nữa ư ? Khốn nạn thân con thế này ! Trời ơi !... ( Ngô tất Tố, Tắt đèn)
Chỉ ra các hành
động nói trong đoạn
trích sau và cho biết
mục đích của mỗi
hành động ?
hỏi
báo tin
Hỏi, bộc lộ CX
bộc lộ cảm xúc
Tiết 95: hành động nói
Hứa hẹn
câu 3
Điều khiển
câu 2
Bộc lộ cảm xúc
câu 1
Mục đích
Hành động nói
LỜI CÁ VÀNG
(1)Ông lão ơi!
(2)Ông sinh phúc thả tôi trở về biển khơi.
(3)Tôi sẽ xin đền ơn ông, ông muốn gì cũng được.
ÔNG LÃO ĐÁNH CÁ VÀ CON CÁ VÀNG
Tôi


Chỉ ra các hành động nói và mục đích của mỗi hành động nói trong những đoạn trích dưới đây.

a.(1) Tiếng chó sủa vang các xóm.
(2) Bà lão láng giềng lại lật đật chạy sang:
(3) - Bác trai đã khá rồi chứ ?
(4) - Cảm ơn cụ, nhà cháu đã tỉnh táo như thường. (5) Nhưng xem ý vẫn còn lề bề lệt bệt chừng như vẫn mỏi mệt lắm.
(6) - Này, bảo bác ấy có trốn đi đâu thì trốn. (7) Chứ cứ nằm đấy, chốc nữa họ vào thúc sưu, không có, họ lại đánh trói thì khổ. (8) Người ốm rề rề như thế, nếu lại phải một trận đòn, nuôi mấy tháng cho hoàn hồn.
(9) – Vâng, cháu cũng đã nghĩ như cụ. (10) Nhưng để cháo nguội, cháu cho nhà cháu ăn lấy vài húp cái đã. (11) Nhịn suông từ sáng hôm qua tới giờ còn gì.
(12) - Thế thì phải giục anh ấy ăn mau lên đi, kẻo nữa người ta sắp sửa kéo vào rồi đấy !
(13) Rồi bà lão lật đật trở về với vẻ mặt băn khoăn.
( Ngô Tất Tố, Tắt đèn )
Bài 2:
Tiết 95: hành động nói
Bài tập 2.a
Em đi nhanh về chiếc giường, đặt con Em Nhỏ quàng tay vào con Vệ Sĩ.
- Em để nó ở lại - Giọng em ráo hoảnh – Anh phải hứa với em không bao giờ để chúng ngồi cách xa nhau. Anh nhớ chưa? Anh hứa đi.
- Anh xin hứa.
Tôi mếu máo trả lời và đứng như chôn chân xuống đất, nhìn theo cái bóng bé nhỏ liêu xiêu của em tôi trèo lên xe.
(Khánh Hoài, Cuộc chia tay của những con búp bê)
Bài 3
(1) Anh phải hứa với em…


A. Kiểu hành động hỏi
B. Kiểu hành động trình bày
C. Kiểu hành động điều khiển
D. Kiểu hành động hứa hẹn
E. Kiểu hành động bộc lộ cảm xúc
(2) Anh hứa đi.


A. Kiểu hành động hỏi
B. Kiểu hành động trình bày
C. Kiểu hành động điều khiển
D. Kiểu hành động hứa hẹn
E. Kiểu hành động bộc lộ cảm xúc
(3) Anh xin hứa.

A. Kiểu hành động hỏi
B. Kiểu hành động trình bày
C. Kiểu hành động điều khiển
D. Kiểu hành động hứa hẹn
E. Kiểu hành động bộc lộ cảm xúc
Kính chúc quý thầy cô và các em mạnh khỏe, hạnh phúc
Trân trọng cảm ơn
các thầy cô giáo và các em !