Bài 23. Hành động nói

KIỂM TRA BÀI CŨ
Nêu đặc điểm hình thức và chức năng của câu phủ định
ĐẶC ĐIỂM HÌNH THỨC:
? Có những từ ngữ phủ định như: không, chẳng, chả, chưa, không phải, chẳng phải.
? Thường kết thúc câu bằng dấu chấm hoặc dấu chấm than.
CHỨC NĂNG:
? Dùng để thông báo, xác nhận không có sự vật, sự việc, tính chất, quan hệ nào đó (câu phủ định miêu tả).
? Dùng để phản bác một ý kiến, một nhận định (câu phủ định bác bỏ).
edddddddddddddddd
KIỂM TRA BÀI CŨ
Điền từ phủ định thích hợp vào chỗ trống trong câu sau:
"Tôi nói mãi mà nó. nghe."
A. không phải nghe
B. chẳng phải
C. đâu có phải
D. đâu có
Đáp án đúng: D
Tiết: 40
I . HÀNH ĐỘNG NÓI LÀ GÌ ?
Lí Thông nói với Thạch Sanh nhằm mục đích chính là gì ? Câu nào thể hiện rõ nhất mục đích ấy
Lí Thông nói với Thạch Sanh nhằm đẩy Thạch Sanh đi để mình hưởng lợi. Câu thể hiện rõ mục đích ấy: "Thôi, bây giờ nhân trời chưa sáng em hãy trốn ngay đi. Có chuyện gì để anh ở nhà lo liệu".
HÀNH ĐỘNG NÓI
Tiết: 40
HÀNH ĐỘNG NÓI
I. HÀNH ĐỘNG NÓI LÀ GÌ ?
Lí Thông có đạt được mục đích của mình không ? Chi tiết nào nói lên điều đó
Lí Thông đạt được mục đích của mình, vì khi nghe Lí Thông nói, Thạch Sanh vội vàng đi ngay.
Tiết: 40
HÀNH ĐỘNG NÓI
I. HÀNH ĐỘNG NÓI LÀ GÌ ?
Lí thông đạt được mục đích của mình bằng phương tiện gì
Lí Thông đạt được mục đích của mình bằng lời nói.
Tiết: 40
HÀNH ĐỘNG NÓI
I. HÀNH ĐỘNG NÓI LÀ GÌ ?
Nếu hiểu hành động là "việc làm cụ thể của con người nhằm mục đích nhất định" thì việc làm của Lí Thông có phải là hành động không ? Vì sao
Việc làm của Lí Thông là một hành động vì đó là một việc làm có mục đích.
Tiết: 40
HÀNH ĐỘNG NÓI
I. HÀNH ĐỘNG NÓI LÀ GÌ ?
Qua phân tích, theo em hành động nói là gì
Hành động nói là hành động được thực hiện bằng lời nói nhằm mục đích nhất định.
GHI NHỚ: SGK/62
Tiết: 40
HÀNH ĐỘNG NÓI
I. HÀNH ĐỘNG NÓI LÀ GÌ ?
Trong đoạn trích ở mục I, ngoài câu đã phân tích, mỗi câu còn lại trong lời nói của Lí Thông đều nhằm một mục đích nhất định. Những mục đích ấy là gì
Mỗi câu trong lời của Lí Thông có một mục đích nhất định: câu (1) dùng để trình bày, câu (2) dùng để đe dọa, câu (4) dùng để hứa hẹn.
GHI NHỚ: SGK/62
I I . MỘT SỐ KIỂU HÀNH ĐỘNG NÓI THƯỜNG GẶP :
Tiết: 40
HÀNH ĐỘNG NÓI
I. HÀNH ĐỘNG NÓI LÀ GÌ ?
Chỉ ra các hành động nói có trong đoạn trích 2.II và cho biết mục đích của mỗi hành động
Trong đoạn trích này có nhiều câu với những mục đích sau đây: Lời cái Tí để hỏi ("- Vậy thì bữa sau con ăn ở đâu?") và để bộc lộ cảm xúc (- U nhất định bán con đấy ư? U không cho con ở nhà nữa ư? Khốn nạn thân con thế này! Trời ơi!", Lời chị Dậu dùng để thông báo ("- Con sẽ ăn ở nhà cụ Nghị thôn Đoài.").
GHI NHỚ: SGK/62
II . MỘT SỐ KIỂU HÀNH ĐỘNG NÓI THƯỜNG GẶP :
Tiết: 40
HÀNH ĐỘNG NÓI
I. HÀNH ĐỘNG NÓI LÀ GÌ ?
Qua phân tích, theo em, nếu dựa theo mục đích của hành động nói mà đặt tên, thì chúng ta có những kiểu hành động nói nào
Có 5 kiểu hành động nói thường gặp: Hành động hỏi, hành động trình bày (báo tin, kể, tả, nêu ý kiến, dự đoán,.), hành động điều khiển(cầu khiến, đe dọa, thách thức,.), hành động hứa hẹn, hành động bộc lộ cảm xúc.
GHI NHỚ: SGK/62
II . MỘT SỐ KIỂU HÀNH ĐỘNG NÓI THƯỜNG GẶP :
Lưu ý: Có thể dùng kiểu câu để thực hiện hành động nói theo kiểu trực tiếp, cũng có thể dùng kiểu câu để thực hiện hành động nói theo kiểu gián tiếp.
GHI NHỚ: SGK/63
III . LUYỆN TẬP:
BÀI TẬP 1:
Tiết: 40
HÀNH ĐỘNG NÓI
Trần Quốc Tuấn viết Hịch tướng sĩ nhằm mục đích gì? Hãy xác định mục đích của hành động nói thể hiện ở một câu trong bài hịch và vai trò của câu ấy đối với việc thực hiện mục đích chung?
III. LUYỆN TẬP:
BÀI TẬP 1:
Trần Quốc Tuấn viết Hịch tướng sĩ nhằm mục đích khích lệ tướng sĩ học tập "Binh thư yếu lược; khích lệ tinh thần yêu nước, quyết chiến quyết thắng kẻ thù xâm lược.

Bài tập 1:
Xác định và phân tích
Câu: "Ta thường tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối, ruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa; chỉ căm tức chưa xả thịt lột da, nuốt gan uống máu quân thù.": Bày tỏ nỗi lòng yêu nước, khích lệ tướng sĩ lòng căm thù giặc, ý chí giết giặc.
Tiết: 40
HÀNH ĐỘNG NÓI
Chỉ ra các hành động nói và mục đích của mỗi hành động nói trong những đoạn trích?
III. LUYỆN TẬP:
Câu a)
Bài tập 2:
Xác định và phân tích
? Hành động nói của bà lão láng giềng:
"- Bác trai đã khá rồi chứ?"
 Haønh ñoäng hoûi:
"Này, bảo bác ấy có trốn đi đâu thì trốn.", "- Thế thì phải giục anh ấy ăn mau lên đi, kẻo nữa người ta sắp sửa kéo vào rồi đấy!"
? Hành động điều khiển (khuyên bảo):

"Chứ cứ nằm đấy, chốc nữa họ vào thúc sưu, không có, họ đánh trói thì khổ", nhận định: "Người ốm rề rề như thế, nếu lại phải một trận đòn, nuôi mấy tháng cho hoàn hồn."
 Haønh ñoäng trình baøy: döï ñoaùn:
Tiết: 40
HÀNH ĐỘNG NÓI
Chỉ ra các hành động nói và mục đích của mỗi hành động nói trong những đoạn trích?
III. LUYỆN TẬP:
Câu a)
Bài tập 2:
Xác định và phân tích
? Hành động nói của chị Dậu:
 Haønh ñoäng trình baøy:

“Caûm ôn cuï, nhaø chaùu ñaõ tænh taùo nhö thöôøng. Nhöng xem yù haõy coøn leà beà leät beät chöøng nhö vaãn coøn moûi meät laém.”, “-Vaâng, chaùu cuõng nghó nhö cuï. Nhöng ñeå chaùo nguoäi, chaùu cho nhaø chaùu aên laáy vaøi huùp caùi ñaõ. Nhòn suoâng töø saùng hoâm qua tôùi giôø coøn gì.”
Tiết: 40
HÀNH ĐỘNG NÓI
Chỉ ra các hành động nói và mục đích của mỗi hành động nói trong những đoạn trích?
III. LUYỆN TẬP:
BÀI TẬP 1:
Câu b)
Bài tập 2:
Xác định và phân tích
 Haønh ñoäng noùi cuûa Leâ Thaän:
“Ñaây laø trôøi coù yù phoù thaùc cho minh coâng laøm vieäc lôùn.”
 Haønh ñoäng trình baøy:
“Chuùng toâi nguyeän ñem xöông thòt cuûa mình theo minh coâng, cuøng vôùi thanh göôm thaàn naøy ñeå baùo ñeàn toå quoác.”
 Haønh ñoäng höùa heïn:
Tiết: 40
HÀNH ĐỘNG NÓI
Chỉ ra các hành động nói và mục đích của mỗi hành động nói trong những đoạn trích?
III. LUYỆN TẬP:
BÀI TẬP 1:
Câu c)
Bài tập 2:
Xác định và phân tích.
 Haønh ñoäng noùi cuûa nhaân vaät “toâi”:
“- Cuï baùn roài?”, “- Theá noù cho baét aø?”
 Haønh ñoäng hoûi:
? Hành động nói của lão Hạc:
“- Caäu Vaøng ñi ñôøi roài, oâng giaùo aï!”, “Baùn roài! Hoï vöøa môùi baét xong.”, “Noù thaáy toâi goïi…doác ngöôïc noù leân.”
 Haønh ñoäng trình baøy:
“- Khoán naïn…OÂng giaùo ôi ! …Noù coù bieát ñaâu !”
 Haønh ñoäng boäc loä caûm xuùc:
Tiết: 40
HÀNH ĐỘNG NÓI
III. LUYỆN TẬP:
BÀI TẬP 1:
Bài tập 3:
Xác định kiểu hành động nói.
“- Anh phaûi höùa vôùi em khoâng bao giôø ñeâû chuùng ngoài caùch xa nhau.”
 Haønh ñoäng ñieàu khieån:
“- Anh höùa ñi.”
 Haønh ñoäng ñieàu khieån:
“- Anh xin höùa !”
 Haønh ñoäng höùa heïn:
Đoạn trích đã cho có có ba câu chứa từ hứa. Hãy xác định kiểu hành động nói được thực hiện trong mỗi câu?
HƯƠNGD DẪN TỰ HỌC
BÀI VỪA HỌC: ?Nắm kiến thức đã tìm hiểu
?Xem lại phần luyện tập
BÀI VỪA HỌC: ?Trả bài viết số 5 (Văn thuyết minh)
?Hs Nhận bài kiểm tra.
?Tự nhận xét ưu, khuyết điểm trong
bài viết của mình.
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
CÂU 1
CÂU 2
CÂU 3