Bài 23. Đối lưu - Bức xạ nhiệt

KÍNH CHÀO
QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC BẠN
Những thành viên thực hiện
Vũ Hoàng Khang
(16)
Nguyễn Đăng Phú
(25)
Nguyễn Phước Hưng
(13)
Nguyễn Tấn Toàn
(37)
Phạm Thu Giáng Hương (15)
KIỂM TRA BÀI CŨ
Điền vào chỗ trống cho phù hợp
_ Chất …….. dẫn nhiệt tốt nhất
rắn
_ Chất khí dẫn nhiệt ……………..
kém nhất
_ Chất ...... < chất ........ < chất rắn
lỏng
khí
BÀI 23
ĐỐI LƯU – BỨC XẠ NHIỆT
i/ ĐỐI LƯU
Trong thí ngiệm về sự dẫn nhiệt của nước, nếu ta không gắn miếng sáp ở đáy ống nghiệm và đun nóng đáy ống nghiệm( Hình 23.1/SGK), thì chỉ trong một thời gian ngắn sáp đã nóng chảy. Trong trường hợp này nước đã truyền nhiệt bằng cách nào?
????
1.Thí nghiệm
Đặt 1 gói nhỏ đựng các hạt thuốc tím vào đáy của 1 cốc thủy tinh đựng nước rồi dùng đền cồn đun nóng cốc nước ở phía có đặt thuốc tím (h23.2/SGK)
2. Trả lời câu hỏi:
 C1 : Nước màu tím di chuyển thành dòng từ dưới lên rồi từ trên xuống hay di chuyển hỗn độn theo mọi phương?
 Trả lời :
Nước màu tím di chuyển thành dòng từ dưới lên rồi từ trên xuống
 C2 : Tại sao lớp nước ở dưới được đun nóng lại đi lên phía trên, còn lớp nước lạnh ở phía trên lại đi xuống dưới ? (Hãy nhớ lại điều kiện để vật nổi lên, chìm xuống đã học trong phần Cơ học)
 Trả lời : Lớp nước ở phía dưới được đun nóng nên nở ra, trọng lượng riêng giảm và trở nên nhỏ hơn trọng lượng riêng của lớp nước lạnh ở trên. Do đó lớp nước nóng nổi lên còn lớp nước lạnh chìm xuống.
 C3 : Tại sao biết được nước trong cốc đã nóng lên ?
 Trả lời : Dùng nhiệt kế để đo nhiệt độ của nước ta biết được nước trong cốc đã nóng lên.

3. Vận dụng
 C4 : Trong thí nghiệm ở hình 23.3, khi đốt nến và hương ta thấy dòng khói hương đi từ trên xuống vòng qua khe hở giữa miếng bìa ngăn và đáy cốc rồi đi lên phía trên ngọn nến. Hãy giải thích hiện tương trên.
 Trả lời : Không khí ở đáy cốc được ngọn nến đốt nóng nên nở ra, trọng lượng riêng giảm và bay lên trên (ở phía nửa bình bên phải). Không khí ở miệng cốc có trọng lượng riêng lớn nên chìm xuống đáy cốc (ở phía nửa bình bên trái), luồn qua khe hở hẹp và bay lên trên cuốn theo dòng khói hương.
 C5 : Tại sao muốn đun nóng chất lỏng và chất khí phải đun từ phía dưới ?
 Trả lời : Để phần phía dưới nóng lên trước, nở ra, trọng lượng riêng giảm và di chuyển lên phía trên. Phần ở trên chưa được đun nóng có trọng lượng riêng lớn hơn nên đi xuống giúp cho chất lỏng (hay chất khí) được đun nóng toàn bộ.
 C6 : Trong chân không và trong chất rắn có xảy ra đối lưu không ? Tại sao ?
 Trả lời : Không. Vì trong chân không cũng như trong chất rắn không thể tạo thành các dòng đối lưu.
- Đối lưu là sự truyền nhiệt bằng các dòng chất lỏng hoặc chất khí, đó chính là hình thức truyền nhiệt chủ yếu của chất lỏng và chất khí.
KẾT LUẬNN
II/ BỨC XẠ NHIỆT
1. Thí nghi?m
Một bình cầu đã phủ muội đèn, trên nút có gắn một ống ống thủy tinh, trong ống thủy tinh có giọt nước màu. Bình được đặt gần một nguồn nhiệt như ngọn lửa đèn cồn (H 23.4)
Quan sát hiện tượng xảy ra với giọt nước màu
Sau đó, từ thí nghiệm trên, ta lấy một miếng gỗ chắn giữa nguồn nhiệt và bình cầu (H23.5). Quan sát hiện tượng xảy ra
 C7 : Giọt nước màu dịch chuyển về đầu B chứng tỏ điều gì?
 Trả lời : Giọt nước màu dịch chuyển về B chứng tỏ không khí trong bình nóng lên, nở ra.
2. Traû lôøi caâu hoûi:
? C8 : Giọt nước màu dịch chuyển trở lại đầu A chứng tỏ điều gì ? Miếng gỗ đã có tác dụng gì ?
 Traû lôøi : Gioït nöôùc maøu dòch chuyeån laïi ñaàu A chöùng toû khoâng khí trong bình caàu ñaõ laïnh ñi. Mieáng goã ñaõ ngaên khoâng cho nhieät truyeàn töø ñeøn sang bình caàu. Ñieàu naøy chöùng toû nhieät ñöôïc truyeàn töø ñeøn ñeán bình caàu theo ñöôøng thaúng.
? C9 : Sự truyền nhiệt từ nguồn nhiệt tới bình có phải là dẫn nhiệt và đối lưu không ? Tại sao ?
 Trả lời : Không phải là dẫn nhiệt vì không khí dẫn nhiệt kém. Cũng không phải là đối lưu vì nhiệt truyền theo đường thẳng.
Quan sát thí ngiệm sau từ dó có thể rút ra điều gì
KẾT LUẬN
 Vật có bề mặt càng xù xì và màu càng sẫm thì hấp thụ tia nhệt càng nhiều.
 Bức xạ nhiệt là sự truyền nhiệt bằng các tia nhiệt đi thẳng. Bức xạ nhiệt có thể xảy ra cả trong chân không.
III/ VẬN DỤNG
10
10
10
10
10
10
10
10
ĐỘI A
ĐỘI B
Ngôi sao may mắn
10
10
24
10
Điểm
29
- Hãy giải thích hoạt động của đèn kéo quân.
- Khi đốt nến, không khí bên trong đèn nóng lên, nở ra và bay lên tạo thành dòng đối lưu của không khí làm cho 6 cánh của đèn quay.
10
Điểm
30
- Tại sao trong thí nghiệm này bình chứa không khí lại được phủ muội đèn ?
- Bình được phủ muội đèn có màu sẫm nên tăng khả năng hấp thụ tia nhiệt.
10
Điểm
- Tại sao vào mùa hè ta thường mặc áo màu trắng mà không mặc áo màu đen ?
- Vì áo màu trắng hấp thụ các tia nhiệt ít hơn áo màu đen nên giúp ta đỡ nóng hơn trong mùa hè.
10
Điểm
Hãy chọn từ thích hợp cho các ô trống ở bảng 23.1?
Dẫn nhiệt
Đối lưu
Đối lưu
Bức xạ nhiệt
(1)
(2)
(3)
(4)
- Bật bóng đèn dây tóc lên. Sau một lúc, sờ vào bóng đèn ta thấy nóng. Giải thích.
- Nhiệt được truyền từ dây tóc bóng đèn đến khoảng chân không xung quanh đèn bằng hình thức bức xạ nhiệt và truyền ra ngoài bằng hình thức dẫn nhiệt qua vỏ bóng đèn.
10
Điểm
- Hãy giải thích sự hình thành của gió.
- Không khí ở các nơi trên Trái Đất nhận được lượng bức xạ nhiệt khác nhau từ Mặt Trời nên có nơi không khí nóng lên nhiều, có nơi không khí nóng lên ít nên tạo ra các dòng đối lưu không khí từ nơi có nhiệt độ cao tới nơi có nhiệt độ thấp hình thành gió.
10
Điểm
MỘT TRÀNG PHÁO TAY
CỦA CẢ LỚP
Ngôi sao may mắn
BẠN ĐÃ NHẬN ĐƯỢC MỘT PHẦN THƯỞNG ĐÓ LÀ…
LÀ GÌ NHỈ ? ĐOÁN THỬ XEM
Kết thúc bài
Xin chân thành cảm ơn
Các thầy cô giáo