Bài 23. Đối lưu - Bức xạ nhiệt

Muôn điều lý thú đang chờ bạn giải thích…
Kiểm tra bài cũ:
Câu hỏi: .
-So sánh tính dẫn nhiệt của các chất rắn, chất lỏng, chất khí.
- Dẫn nhiệt là hình thức truyền nhiệt chủ yếu trong môi trường nào?
- Giải thích tại sao về mùa lạnh chim lại xù lông?
Trả lời:
- Chất rắn dẫn nhiệt tốt.Trong chất rắn kim loại dẫn nhiệt tốt nhất. Chất lỏng và chất khí dẫn nhiệt kém.
- Dẫn nhiệt là hình thức truyền nhiệt chủ yếu trong môi trường chất rắn.
- Vì để tạo ra các lớp không khí giữa các lông chim, mà không khí dẫn nhiệt kém sẽ giữ ấm cơ thể chim.
Dẫn nhiệt là hình thức truyền nhiệt xảy ra chậm trong môi trường lỏng, khí.
Vậy có hình thức truyền nhiệt nào xảy ra nhanh trong môi trường lỏng và khí không?
Bài 23: ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
Play
Hình 23.1
Sáp
Nước
Quan sát TN sau. Nước đã truyền nhiệt cho sáp bằng cách nào?
Bài 23: ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
Hãy tìm hiểu và tiến hành TN 1. Quan sát:
Nước màu tím di chuyển thàh dòng từ dưới lên, rồi từ trên xuống hay di chuyển hỗn độn?
Hình 23.2
Tại sao lớp nước phía dưới được đun nóng lại đi lên phía trên, còn lớp nước lạnh phía trên lại đi xuống dưới?
Lớp nước ở dưới nóng lên trước, nở ra, nhẹ hơn, trọng lượng riêng của nó giảm nên nhỏ hơn trọng lượng riêng của lớp nước lạnh phía trên. Do đó lớp nước nóng nổi lên còn lớp nước lạnh chìm xuống dưới.
Bài 23: ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
Làm thế nào để biết nước trong cốc đã nóng lên?
Sự truyền nhiệt năng nhờ tạo thành các dòng như thí nghiệm trên gọi là sự đối lưu. Sự đối lưu cũng xảy ra trong chất khí.
Vậy đối lưu là sự truyền nhiệt bằng cách nào?
Đối lưu là hình thức truyền nhiệt chủ yếu trong chất nào?
Bài 23: ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
Bìa
Tại sao khi đốt nến và nhang, ta thấy khói nhang đi từ trên xuống vòng qua khe hở của bìa và đáy cốc rồi đi lên phía ngọn nến?
Do có sự đối lưu trong không khí, ở phía có nến cháy không khí xung quanh nóng lên, nở ra, nhẹ hơn và bay lên. Không khí ở bên không có nến cháy nặng hơn, đi xuống luồn qua khe hở cuối cốc đi lên phía nến đang cháy, bị hơ nóng rồi lại bay lên….cứ như thế tạo thành dòng đối lưu mà ta nhìn thấy.
Bài 23: ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
C5. Tại sao muốn đun nóng chất lỏng và khí phải đun từ phía dưới?
Trả lời: C5: Vì khí đun như thế các lớp nước hay khí ở phía dưới nóng, nở ra, nhẹ hơn, đi lên trên đẩy lớp nước lạnh hơn xuống dưới tạo thành các dòng đối lưu làm nước hay khí nhanh nóng lên hết.
C6. Trong chân không và chất rắn có xảy ra đối lưu không?
Trả lời C6: Không.
Vì trong chân không không có phân tử khí, trong chất rắn các phân tử liên kết chặt chẽ, không thể di chuyển thành dòng.
Bài 23: ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
MẶT TRỜI
Bài 23: ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
Play
A
B
Quan sát giọt nước màu
Nhiệt từ đèn truyền đến bình cầu bằng cách nào trong các cách sau? Vì sao?.
Bằng các dòng chất khí ( đối lưu).
Bằng hình thức dẫn nhiệt.
Bằng các tia nhiệt đi thẳng từ ngọn lửa đến bình cầu.
Cách truyền nhiệt trên gọi là bức xạ nhiệt.
Vậy bức xạ nhiệt là sự truyền nhiệt bằng cách nào?
Bài 23: ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
Bài 23: ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
Nêu các hình thức truyền nhiệt đã học?
Bài 23: ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
Vận dụng:
C10 Tại sao trong thí nghiệm hình 23.4 bình chứa không khí lại được phủ muội đen?
C10:Trong thí nghiệm hình 23.4 bình chứa không khí lại được phủ muội đen để tăng khả năng hấp thụ các tia nhiệt.
C11 Tại sao vào mùa hè ta thường mặc áo màu trắng mà không mặc áo màu đen?
C11. Vì các vật màu sáng hấp thụ nhiệt ít. Vào mùa hè ta thường mặc áo màu trắng để giảm sự hấp thụ các tia nhiệt.
Bài 23: ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
Vận dụng:
C12 Hãy chọn từ thích hợp cho các ô trống ở bảng 32.1
Dẫn nhiệt
Đối lưu
Bức xạ nhiệt
Đối lưu
Bài 23: ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
2
1
3
Dẫn nhiệt
Đối lưu
Bức xạ nhiệt
Bài 23: ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
Chú ý:
Dẫn nhiệt xảy ra được trong chất rắn, lỏng, khí. KHông xảy ra trong chân không. Nhưng dẫn nhiệt xảy ra nhanh nhất là trong chất rắn.
- Đối lưu xảy ra được trong lỏng, khí. KHông xảy ra trong chất rắn và chân không.
Bức xạ nhiệt xảy ra được trong chất khí và chân không. Bức xạ nhiệt là hình thức dẫn nhiệt chủ yếu trong chân không.
2
1
3
Dẫn nhiệt
Đối lưu
Bức xạ nhiệt
Đèn kéo quân
Bài 23: ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
Dặn dò:
* Làm bài 23.1 đến 23.5/SBT.
* Đọc trước bài 24-SGk. Tìm hiểu:
1. NHiệt của một vật thu vào để nóng lên phụ thuộc vào yếu tố nào?
2. Công thức tính nhiệt lượng thu vào?