Bài 23. Đối lưu - Bức xạ nhiệt

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ
CHÀO CÁC EM
KIỂM TRA BÀI CŨ
1. Khi nung nóng một chất thì thể tích, trọng lượng riêng của chất sẽ thay đổi như thế nào?
-> Khi nung nóng một chất thì chất sẽ nở ra, thể tích tăng -> trọng lượng riêng của chất giảm.
2. Nêu điều kiện để vật chìm xuống, vật nổi lên?
-> Vật chìm xuống khi trọng lượng riêng của vật lớn hơn trọng lượng riêng của chất lỏng dv >dl ; vật nổi lên khi
dv < dl .
3. Dẫn nhiệt là gì? Trong các chất rắn, lỏng, khí, chất nào dẫn nhiệt tốt nhất?
-> Dẫn nhiệt là sự truyền nhiệt năng từ phần này sang phần khác của vật hay từ vật này sang vật khác. Chất rắn dẫn nhiệt tốt nhất.
Hình 22.3
Play
Play
Hình 23.1
Hãy nêu sự giống và khác nhau trong hai thí nghiệm ?
Hình 23.2
I. ĐỐI LƯU:
1. Thí nghiệm:
Quan sát sự đối lưu trong chất lỏng
Giá đỡ, đèn cồn, cốc đun, lưới đốt, nhiệt kế, thuốc tím.
Đặt gói đựng thuốc tím vào đáy cốc đựng nước, dùng đèn cồn đun nóng cốc phía đặt thuốc tím.
BÀI 23. ĐỐI LƯU – BỨC XẠ NHIỆT
I. ĐỐI LƯU:
Thí nghiệm:
Trả lời câu hỏi:
Nước màu tím di chuyển
thành dòng
Nước nóng có trọng lượng riêng nhỏ hơn nên nổi lên trên, nước lạnh ở trên có trọng lượng riêng lớn hơn => chìm xuống dưới
Căn cứ vào sự tăng nhiệt độ của nhiệt kế
BÀI 23. ĐỐI LƯU – BỨC XẠ NHIỆT
BÀI 23. ĐỐI LƯU – BỨC XẠ NHIỆT
2. Trả lời câu hỏi
Kết luận: Đối lưu là sự truyền nhiệt bằng các dòng chất lỏng hoặc chất khí , đó là hình thức truyền nhiệt chủ yếu của chất lỏng và chất khí.
Hãy quan sát TN để trả lời câu C4.
Trong thí nghiệm ở hình 23.3, khi đốt nến và hương ta thấy dòng khói hương đi từ trên xuống vòng qua khe hở giữa miếng bìa ngăn và đáy cốc rồi đi lên phía ngọn nến. Hãy giải thích hiện tượng trên?
BÀI 23. ĐỐI LƯU – BỨC XẠ NHIỆT
3. Vận dụng
Trả lời câu C4
C4. Khi đốt nến, không khí ở quanh ngọn nến nóng lên, di chuyển lên trên, dòng không khí lạnh ở bên kia tấm bìa theo khe hở sang phía ngọn nến kéo theo cả khói hương
BÀI 23. ĐỐI LƯU – BỨC XẠ NHIỆT
3. Vận dụng
BÀI 23. ĐỐI LƯU – BỨC XẠ NHIỆT
3. Vận dụng
C5. Vì sao muốn đun nóng chất lỏng và chất khí
phải đun từ phía dưới?
C5: Để phần chất lỏng ở phía dưới nóng lên trước
và đi lên, phần chất lỏng ở phía trên chưa được
đun nóng đi xuống dưới tạo thành dòng đối lưu.
C6. Trong chân không và trong chất rắn có sảy ra
sự đối lưu không?
C6: Không, vì trong chân không cũng như trong
chất rắn không thể tạo thành các dòng đối lưu.
BÀI 23. ĐỐI LƯU – BỨC XẠ NHIỆT
? Tại sao muốn ướp trái cây lạnh ta nên bỏ đá lên phía trên đĩa trái cây?
Ngoài lớp khí quyển bao quanh Trái Đất, khoảng
không gian còn lại giữa Trái Đất và Mặt Trời là
khoảng chân không. Trong khoảng chân không này
không có sự dẫn nhiệt và đối lưu. Vậy năng lượng
của Mặt Trời đã truyền xuống Trái Đất bằng cách
nào?
N

Hà duy chung
Play
A
B
BÀI 23. ĐỐI LƯU – BỨC XẠ NHIỆT
I. Đối lưu
II. Bức xạ nhiệt
1. Thí nghiệm
BÀI 23. ĐỐI LƯU – BỨC XẠ NHIỆT
I. Đối lưu
II. Bức xạ nhiệt
Thí nghiệm
Trả lời câu hỏi
C7. Giọt nước màu di chuyển về đầu B chứng tỏ
điều gì?
C7. Không khí trong bình đã nóng lên và nở ra.
C8. Giọt nước màu dịch chuyển trở lại đầu A chứng
tỏ điều gì? Miếng gỗ đã có tác dụng gì?
C8. Không khí trong bình đã lạnh đi. Miếng gỗ đã
ngăn không cho nhiệt truyền từ đèn sang bình.
Điều này chứng tỏ nhiệt được truyền từ đèn đến
bình theo đường thẳng.
C9. Sự truyền nhiệt từ nguồn nhiệt tới bình có phải
là dẫn nhiệt và đối lưu không? Tại sao?
C9. Không phải là dẫn nhiệt vì không khí dẫn nhiệt
kém. Cũng không phải là đối lưu vì nhiệt được
truyền theo đường thẳng.
BÀI 23. ĐỐI LƯU – BỨC XẠ NHIỆT
I. Đối lưu
II. Bức xạ nhiệt
Thí nghiệm
Trả lời câu hỏi
Vậy bức xạ nhiệt là gì?
Kết luận: Bức xạ nhiệt là sự truyền nhiệt
bằng các tia nhiệt đi thẳng. Bức
xạ nhiệt có thể xảy ra cả ở trong chân không.
Thí nghiệm cho thấy khả năng hấp thụ tia nhiệt của một vật phụ thuộc vào tính chất của bề mặt. Vật có bề mặt càng xù xì và màu càng sẫm thì hấp thụ tia nhiệt càng nhiều.
BÀI 23. ĐỐI LƯU – BỨC XẠ NHIỆT
I. Đối lưu
II. Bức xạ nhiệt
III. Vận dụng
C10. Tại sao trong thí nghiệm ở hình 23.4 bình
chứa không khí lại được phủ muội đèn?
C10. Bình chứa không khí được phủ muội đèn
để tăng khả năng hấp thụ tia nhiệt.
C11. Tại sao về mùa hè ta thường mặc áo màu trắng
mà không mặc áo màu đen?
C11. Về mùa hè ta thường mặc áo màu trắng mà
không mặc áo màu đen vì để giảm sự hấp thụ
các tia nhiệt.
Thời trang mùa hè
Thời trang mùa đông
A
B
BÀI 23. ĐỐI LƯU – BỨC XẠ NHIỆT
III. Vận dụng
C12. Hãy chọn từ thích hợp cho các ô trống ở
bảng 23.1
Dẫn nhiệt
Đối lưu
Đối lưu
Bức xạ nhiệt
Khi làm việc, học tập trong phòng không thoáng
khí sẽ thấy hiện tượng gì? Cách khắc phục?
Sống và làm việc lâu trong các phòng không có đối lưu
không khí sẽ cảm thấy rất oi bức, khó chịu.

- Biện pháp GDBVMT:
+ Tại nhà máy, nhà ở, nơi làm việc cần có biện pháp để
không khí lưu thông dễ dàng (bằng các ống khói ; cửa
thông gió).
+ Khi xây dựng nhà ở cần chú ý đến mật độ nhà và hành
lang giữa các phòng, các dãy nhà đảm bảo không khí
được lưu thông.
- Ở xứ lạnh người ta sử dụng ánh nắng mặt trời
để làm gì?
- Ở xứ nóng để điều hoà, làm mát không khí
nguời ta làm như thế nào ?
Nhiệt truyền từ Mặt Trời qua các cửa kính làm nóng
không khí trong nhà và các vật trong phòng.
- Biện pháp GDBVMT:
+ Tại các nước lạnh, vào mùa đông, có thể sử dụng
các tia nhiệt của Mặt Trời để sưởi ấm bằng cách tạo
ra nhiều cửa kính. Các tia nhiệt sau khi đi qua cửa kính
sưởi ấm không khí và các vật trong nhà. Nhưng các tia
nhiệt này bị mái và các cửa kính giữ lại, chỉ một phần
truyền trở lại không gian vì thế nên giữ ấm cho nhà.

+ Các nước xứ nóng không nên làm nhà có nhiều cửa
kính vì chúng ngăn các tia nhiệt bức xạ từ trong nhà
truyền trở lại môi trường. Đối với các nhà kính, để làm
mát cần sử dụng điều hòa, điều này làm tăng chi phí
sử dụng năng lượng. Nên trồng nhiều cây xanh quanh
nhà.
* Phích (bình thuỷ) là một bình thuỷ tinh hai lớp. Giữa hai lớp thuỷ tinh này là chân không để ngăn cản sự dẫn nhiệt. Hai mặt đối diện của hai lớp thuỷ tinh được tráng bạc để phản xạ các tia nhiệt trở lại nước đựng trong phích. Phích được đậy nút thật kín để ngăn cản sự truyền nhiệt bằng đối lưu ra bên ngoài. Nhờ đó mà phích giữ được nước nóng lâu dài.
CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT