Bài 23. Đối lưu - Bức xạ nhiệt

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN TIẾT HỌC NGÀY HÔM NAY
Giáo sinh: Nguyễn Thị Nhung.
GVHD: Trần Thị Kim Ngân.
Khi đun nước ở miệng ống nghiệm thì cục sáp ở đáy ống nghiệm không bị nóng chảy vì nước dẫn nhiệt kém.
Vậy khi đun nước ở phía đáy ống nghiệm thì cục sáp đặt trên miệng ống nghiệm có nóng chảy hay không ?
Play
Hình 23.1
Miếng sáp
A
B
ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
Tiết 28: BÀI 23 : ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
I/ ĐỐI LƯU.
1.Thí nghiệm.
Dụng cụ thí nghiệm:1 Giá đỡ; 1 cốc thủy tinh đựng nước; 1 đèn cồn; 1 nhiệt kế và 1 gói thuốc tím.
Hình 23.2
Play
Tiết 28: BÀI 23 : ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
Các bước tiến hành thí nghiệm:
Bước 1:Lắp đặt TN như hình 23.2(SGK_T80).
Bước 2: Dùng đèn cồn đun cốc nước.
Bước 3:Quan sát hiện tượng của gói thuốc tím và nhiết kế.
Nước màu tím di chuyển
thành dòng
Căn cứ vào sự tăng nhiệt độ của nhiệt kế.
Tiết 28: BÀI 23 : ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
1.Thí nghiệm
Điền câu trả lời thích hợp vào ô trống:
Lớp nước ở dưới nóng lên trước, nở ra, trọng lượng riêng của nó trở lên nhỏ hơn trọng lượng riêng của lớp nước lạnh ở trên.Do đó lớp nước nóng nổi lên còn lớp nước lạnh chìm xuống.
2.Trả lời câu hỏi.
C1: Nước màu tím di chuyển thành dòng từ dưới lên rồi từ trên xuống hay di chuyển hỗn độn theo mọi phương?
Nước màu tím di chuyển thành dòng từ dưới lên rồi từ trên xuống .
I/ ĐỐI LƯU.
Tiết 28: BÀI 23 : ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
1.Thí nghiệm.
Tiết 28: BÀI 23 : ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
2.Trả lời câu hỏi.
C2 : Tại sao lớp nước ở dưới được đun nóng lại đi lên phía trên (theo dòng nước màu tím ), còn lớp nước lạnh ở phía trên lại đi xuống dưới ?(Hãy nhớ lại điều kiện để vật nổi lên, chìm xuống đã học trong phần cơ học).
Lớp nước ở dưới nóng lên trước, nở ra, trọng lượng riêng của nó trở lên nhỏ hơn trọng lượng riêng của lớp nước lạnh ở trên.Do đó lớp nước nóng nổi lên còn lớp nước lạnh chìm xuống.
C3: Tại sao biết được nước trong cốc đã nóng lên?
Biết được nước trong cốc đã nóng lên nhờ nhiệt kế.
Tiết 28: BÀI 23 : ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
I/ ĐỐI LƯU.
1.Thí nghiệm
2.Trả lời câu hỏi.

Sự truyền nhiệt bằng các dòng chất lỏng được gọi là sự đối lưu.
Qua TN hình 23.2 ta thấy nước đã truyền nhiệt bằng cách nào?
I. ĐỐI LƯU.
1.Thí nghiệm
2.Trả lời câu hỏi
3.Vận dụng
Play
Hình 23.3
Tiết 28: BÀI 23 : ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
* Dụng cụ TN:
- 1 Cốc thủy tinh.
- 1 Miếng bìa ngăn.
- 1 Cây nến.
- 1 Que hương.
- Bật lửa.
Trong thí nghiệm, khi đốt nến và hương ta thấy dòng khói hương đi từ trên xuống ,vòng qua khe hở giữa miếng bìa ngăn và đáy cốc rồi đi lên phía ngọn nến? Hãy giải thích hiện tượng trên?
C4:
3.Vận dụng
Tiết 28: BÀI 23 : ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
Lớp không khí ở dưới (nơi tiếp xúc với nguồn nhiệt ) nóng lên trước, nở ra, trọng lượng riêng của nó trở nên nhỏ hơn trọng lượng riêng của lớp không khí lạnh ở trên. Do đó lớp khí nóng đi lên còn lớp khí lạnh đi xuống dưới tạo thành dòng đối lưu.
Tiết 28: BÀI 23 : ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
3.Vận dụng.
Vậy trong chất khí có sự đối lưu hay không?
Đối lưu là sự truyền nhiệt bằng các dòng chất lỏng hoặc chất khí.
Đối lưu là hình thức truyền nhiệt chủ yếu của chất lỏng và chất khí.
3.Vận dụng
C5: Tại sao muốn đun nóng chất lỏng hay chất khí phải đun từ phía dưới?
Muốn đun nóng chất lỏng hay chất khí phải đun từ phía dưới để phần ở dưới nóng lên trước và đi lên(vì trọng lượng riêng giảm), phần ở trên chưa được đun nóng đi xuống tạo thành dòng đối lưu.
Tiết 28: BÀI 23 : ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
C6: Trong chất rắn và trong chân không có xảy ra đối lưu không ? Tại sao ?
Trong chân không và trong chất rắn không xảy ra đối lưu vì: Trong chân không và trong chất rắn không thể tạo thành các dòng đối lưu.
Sống và làm việc lâu trong các phòng kín không có đối lưu không khí sẽ cảm thấy rất oi bức, khó chịu.
Ống thông gió tròn đặt trên mái nhà để tạo sự đối lưu không khí.
Ngoài lớp khí quyển bao quanh Trái Đất, khoảng không gian còn lại giữa trái đất và mặt trời là khoảng chân không. Trong khoảng chân không này không có sự dẫn nhiệt và đối lưu.Vậy nhiệt năng của Mặt Trời đã truyền xuống Trái Đất bằng cách nào ?
Tiết 28: BÀI 23 : ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
I. ĐỐI LƯU.
II. BỨC XẠ NHIỆT
Khoảng chân không
Play
A
B
1.Thí nghiệm.
Đèn cồn
Không khí
Bình cầu hơ muội đèn
Tấm gỗ
Hình 23.4
Ống thủy tinh hình chữ L
Hình 23.5
II. BỨC XẠ NHIỆT
1.Thí nghiệm
2.Trả lời câu hỏi.
C7: Giọt nước màu dịch chuyển về đầu B chứng tỏ điều gì ?
Giọt nước màu dịch chuyển về đầu B chứng tỏ không khí trong bình nóng lên và nở ra.
C8: Giọt nước màu dịch chuyển trở lại đầu A chứng tỏ điều gì ? Miếng gỗ đã có tác dụng gì ?
Giọt nước màu dịch chuyển trở lại đầu A chứng tỏ không khí trong bình đã lạnh đi. Miếng gỗ có tác dụng ngăn không cho nhiệt truyền từ đèn sang bình.
=>Nhiệt được truyền từ đèn cồn đến bình theo đường…
thẳng
Tiết 28: BÀI 23 : ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
C9: Sự truyền nhiệt từ nguồn nhiệt tới bình có phải là dẫn nhiệt và đối lưu không ? Tại sao ?
Sự truyền nhiệt từ nguồn nhiệt tới bình không phải là dẫn nhiệt vì không khí dẫn nhiệt kém ,cũng không phải là đối lưu vì nhiệt được truyền theo một đường thẳng.
Mặt trời đã truyền nhiệt xuống trái đất bằng cách nào?
Tiết 28: BÀI 23 : ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
Khoảng chân không
Hình thức truyền nhiệt như trên có phải là dẫn nhiệt hay đối lưu không? Hay là một cách nào khác?
Cách truyền các tia nhiệt đi nhiệt đi thẳng như trên gọi là bức xạ nhiệt.
Bức xạ nhiệt có thể xảy ra ở cả trong chân không.
C12: Hãy chọn từ thích hợp cho các ô trống ở bảng sau:
III. VẬN DỤNG.
Tiết 28: BÀI 23 : ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
C10: Tại sao trong thí nghiệm tìm hiểu về bức xạ nhiệt, bình chứa không khí lại được phủ muội đèn ?
Trong thí nghiệm tìm hiểu về bức xạ nhiệt, bình chứa không khí được phủ muội đèn để tăng khả năng hấp thụ các tia nhiệt.
Dẫn nhiệt
Đối lưu
Đối lưu
Bức xạ nhiệt
C11: Tại sao về mùa hè ta thường mặc áo màu trắng mà không mặc áo màu đen?
Về mùa hè ta thường mặc áo màu trắng mà không mặc áo màu đen nhằm giảm sự hấp nhiệt.


Sự truyền nhiệt năng nhờ tạo thành các dòng đi từ dưới lên trên rồi từ trên xuống dưới gọi là sự đối lưu
.
ĐỐI LƯU
BỨC XẠ NHIỆT
Bu?c xa? nhiờ?t la` su? truyờ`n nhiờ?t ba`ng ca?c tia nhiờ?t di tha?ng.
Chủ yếu ở môi trường: chất lỏng và chất khí.
Chủ yếu ở môi trường: chất khí và chân không
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
-- Đọc phần” có thể em chưa biết “trong SGK.
-- Ôn lại bài ngày hôm nay.
-- Lấy 5 ví dụ về sự đối lưu và bức xạ nhiệt.
--Xem trước bài 24: Công thức tính nhiệt lượng