Bài 23. Cách làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)

CHÀO MỪNG
QUÝ THẦY CÔ GIÁO VỀ
DỰ GIỜ HỘI GIẢNG HUYỆN
Năm học 2011 - 2012
GV: Mai Đình Trọng
Trường THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm
Nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) là trình bày những nhận xét, đánh giá của mình về nhân vật, sự kiện, chủ đề hay nghệ thuật của một tác phẩm cụ thể .
Những nhận xét đánh giá về truyện phải xuất phát từ ý nghĩa của cốt truyện, tính cách số phận của nhân vật và nghệ thuật trong tác phẩm được người viết phát hiện và khái quát.
Các nhận xét, đánh giá về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) trong bài nghị luận phải rõ ràng, đúng đắn có luận cứ và lập luận thuyết phục.
Bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) cần có bố cục mạch lạc, có lời văn chuẩn xác, gợi cảm.
 I. Đề bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích):
Đề 1. Giá trị nhân đạo là giá trị lớn nhất trong “Truyện Kiều” của Nguyễn Du. Hãy phân tích để làm rõ.
Đề 2. Phân tích diễn biến cốt truyện trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
Đề 3. Suy nghĩ về thân phận Thúy Kiều trong đoạn trích “Kiều ở lầu Ngưng Bích”, trích “Truyện Kiều” của Nguyễn Du.
Đề 4. Đời sống tình cảm gia đình trong chiến tranh qua truyện ngắn “Chiếc lược ngà” của Nguyễn Quang Sáng

Các đề bài trên yêu cầu nghị luận về vấn về gì ?

Em hãy tìm các từ ngữ nêu yêu cầu nghị luận của các đề văn trên ?
Phân tích
Suy nghĩ
Giá trị nhân đạo
diễn biến cốt truyện
thân phận Thúy Kiều
Đời sống tình cảm gia đình trong chiến tranh
Các từ “Suy nghĩ”, “phân tích” trong đề bài đòi hỏi bài làm phải khác nhau như thế nào?
Phân tích
Đề 4 không đưa ra yêu cầu (mệnh lệnh) cụ thể (phân tích hay nêu suy nghĩ), dạng đề bài này có tính chất mở, đòi hỏi người viết phải tự vận dụng tổng hợp các thao tác sao cho có hiệu quả nhất.
I. Đề bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
* Khác nhau:
Suy nghĩ là xuất phát từ sự cảm, hiểu của mình để nhận xét đánh giá về tác phẩm.
Phân tích là xuất phát từ tác phẩm (cốt truyện, nhân vật, sự việc, tình tiết) để lập luận và sau đó là nhận xét, đánh giá tác phẩm.
I. Đề bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
Vậy theo em có mấy dạng đề nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) đó là những dạng nào? Nội dung nghị luận có thể là những vấn đề gì của tác phẩm?
Có hai dạng : Có mệnh lệnh ( phân tích, suy nghĩ, …) và không có mệnh lệnh.
Nội dung: Có thể bàn về chủ đề, nhân vật, cốt truyện, nghệ thuật …
I. Đề bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
 Có hai dạng : Có mệnh lệnh (phân tích, suy nghĩ, …) và không có mệnh lệnh.
 Nội dung: Có thể bàn về chủ đề, nhân vật, cốt truyện, nghệ thuật …
I. Đề bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
 II. Các bước làm bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
 * Đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
Em hãy cho biết các bước khi làm một bài văn nói chung và bài văn nghị luận nói riêng?
Gồm 4 bước:
 1. Tìm hiểu đề, tìm ý:
 a. Tìm hiểu đề:
Có hai dạng: Có mệnh lệnh (phân tích, suy nghĩ, …) và không có mệnh lệnh.
Nội dung: Có thể bàn về chủ đề, nhân vật, cốt truyện, nghệ thuật …
I. Đề bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
II. Các bước làm bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
* Đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
1. Tìm hiểu đề, tìm ý:
a. Tìm hiểu đề:
Đề bài thuộc thể loại nào ? Dạng đề cụ thể ?
 - Thể loại: nghị luận
 - Dạng đề mệnh lệnh: suy nghĩ.
Đối tượng nghị luận ở đây là ai ? Nhân vật trong tác phẩm nào ?
 - Đối tượng: nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng”.
 b. Tìm ý:
Có hai dạng: Có mệnh lệnh (phân tích, suy nghĩ, …) và không có mệnh lệnh.
Nội dung: Có thể bàn về chủ đề, nhân vật, cốt truyện, nghệ thuật …
* Đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
I. Đề bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
II. Các bước làm bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
* Đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
1. Tìm hiểu đề, tìm ý:
a. Tìm hiểu đề:
- Dạng đề mệnh lệnh: suy nghĩ.
- Đối tượng: nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng”.
b. Tìm ý:
Cái gì là nét nổi bật nhất ở nhân vật ông Hai?
Ông Hai có tình yêu làng, yêu nước tha thiết gắn bó.
Tình yêu làng, yêu nước của ông Hai được bộc lộ trong những tình huống đặc sắc nào ?
Chi tiết khi đi tản cư ông luôn nhớ tới làng
Theo dõi tin tức của làng trong kháng chiến.
Tâm trạng khi nghe tin đồn làng theo giặc.
Niềm vui khi nghe tin đồn được cải chính
- Thể loại: nghị luận
Có hai dạng: Có mệnh lệnh (phân tích, suy nghĩ, …) và không có mệnh lệnh.
Nội dung: Có thể bàn về chủ đề, nhân vật, cốt truyện, nghệ thuật …
* Đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
I. Đề bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
II. Các bước làm bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
* Đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
1. Tìm hiểu đề, tìm ý:
a. Tìm hiểu đề:
- Thể loại: nghị luận.
- Dạng đề mệnh lệnh: suy nghĩ.
- Đối tượng: nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng”.
b. Tìm ý:
Đặt vào hoàn cảnh đất nước ta lúc bấy giờ tình cảm đó có gì đặc biệt ?
Nét mới trong đời sống tâm hồn của người nông dân thời kì đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp.
Có hai dạng: Có mệnh lệnh (phân tích, suy nghĩ, …) và không có mệnh lệnh.
Nội dung: Có thể bàn về chủ đề, nhân vật, cốt truyện, nghệ thuật …
* Đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
I. Đề bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
II. Các bước làm bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
* Đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
1. Tìm hiểu đề, tìm ý:
a. Tìm hiểu đề:
- Thể loại: nghị luận.
- Dạng đề mệnh lệnh: suy nghĩ.
- Đối tượng: nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng”.
b. Tìm ý:
Những chi tiết nghệ thuật nào chứng tỏ tình yêu làng, yêu nước ấy ?
Các tình huống bộc lộ tình yêu làng, yêu nước của nhân vật ông Hai.
Các chi tiết nghệ thuật: tâm trạng, lời nói, cử chỉ, hành động của ông thể hiện khi ông nghe tin đồn làng mình theo giặc và khi nghe tin làng được cải chính.
Có hai dạng: Có mệnh lệnh (phân tích, suy nghĩ, …) và không có mệnh lệnh.
Nội dung: Có thể bàn về chủ đề, nhân vật, cốt truyện, nghệ thuật …
* Đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
I. Đề bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
II. Các bước làm bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
* Đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
1. Tìm hiểu đề, tìm ý:
a. Tìm hiểu đề:
- Thể loại: nghị luận.
- Dạng đề mệnh lệnh: suy nghĩ.
- Đối tượng: nhân vật Ông Hai trong truyện ngắn “Làng”.
b. Tìm ý:
- Phẩm chất nổi bật của ông Hai?
- Các chi tiết về nghệ thuật?
Như vậy ở phần tìm ý chúng ta cần phải làm gì?
Có hai dạng: Có mệnh lệnh (phân tích, suy nghĩ, …) và không có mệnh lệnh.
Nội dung: Có thể bàn về chủ đề, nhân vật, cốt truyện, nghệ thuật …
* Đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
I. Đề bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
II. Các bước làm bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
* Đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
1. Tìm hiểu đề, tìm ý:
a. Tìm hiểu đề:
- Thể loại: nghị luận.
- Dạng đề mệnh lệnh: suy nghĩ.
- Đối tượng: nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng”.
b. Tìm ý:
 - Phẩm chất nổi bật của ông Hai?
 - Các chi tiết về nghệ thuật?
Có hai dạng: Có mệnh lệnh (phân tích, suy nghĩ, …) và không có mệnh lệnh.
Nội dung: Có thể bàn về chủ đề, nhân vật, cốt truyện, nghệ thuật …
I. Đề bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
II. Các bước làm bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
* Đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
1. Tìm hiểu đề, tìm ý:
a. Tìm hiểu đề:
- Thể loại: nghị luận.
- Dạng đề mệnh lệnh: suy nghĩ.
- Đối tượng: nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng”.
b. Tìm ý:
- Phẩm chất nổi bật của ông Hai?
- Các chi tiết về nghệ thuật?
Có hai dạng: Có mệnh lệnh (phân tích, suy nghĩ, …) và không có mệnh lệnh.
Nội dung: Có thể bàn về chủ đề, nhân vật, cốt truyện, nghệ thuật …
 2. Lập dàn bài:
 a. Mở bài:
2. Lập dàn bài:
a. Mở bài:
Giới thiệu truyện ngắn “Làng” và nhân vật ông Hai – nhân vật chính của tác phẩm, một trong những nhân vật thành công bậc nhất của văn học thời kì kháng chiến chống Pháp.
Theo em phần mở bài nêu yêu cầu gì ?
Giới thiệu tác phẩm (tùy theo yêu cầu cụ thể của đề bài) và nêu ý kiến đánh giá sơ bộ của mình
I. Đề bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
II. Các bước làm bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
* Đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
1. Tìm hiểu đề, tìm ý:
a. Tìm hiểu đề:
- Thể loại: nghị luận.
- Dạng đề mệnh lệnh: suy nghĩ.
- Đối tượng: nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng”.
b. Tìm ý:
- Phẩm chất nổi bật của ông Hai?
- Các chi tiết về nghệ thuật?
Có hai dạng: Có mệnh lệnh và không có mệnh lệnh.
Nội dung: Có thể bàn về chủ đề, nhân vật, cốt truyện, nghệ thuật …
2. Lập dàn bài:
a. Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm (tùy theo yêu cầu cụ thể của đề bài) và nêu ý kiến đánh giá sơ bộ của mình
 b. Thân bài:
b. Thân bài:
Triển khai các nhận định về tình yêu làng, yêu nước của nhân vật ông Hai và nghệ thuật đặc sắc của nhà văn.
Tình yêu làng, yêu nước của nhân vật ông Hai là tình cảm nổi bật xuyên suốt toàn truyện:
+ Chi tiết đi tản cư nhớ làng.
+ Theo dõi tin tức kháng chiến.
+ Tâm trạng khi nghe tin đồn làng Chợ Dầu theo Tây.
+ Niềm vui khi tin đồn được cải chính.
Nghệ thuật xây dựng nhân vật:
+ Chọn tình huống tin đồn thất thiệt để thể hiện nhân vật.
+ Các chi tiết miêu tả nhân vật.
+ Các hình thức trần thuật (đối thoại, độc thoại, ...)
Phần thân bài tác giả triển khai mấy nhận định? Đó là những nhận định nào?
I. Đề bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
II. Các bước làm bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
* Đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
1. Tìm hiểu đề, tìm ý:
a. Tìm hiểu đề:
- Thể loại: nghị luận.
- Dạng đề mệnh lệnh: suy nghĩ.
- Đối tượng: nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng”.
b. Tìm ý:
- Phẩm chất nổi bật của ông Hai?
- Các chi tiết về nghệ thuật?
Có hai dạng: Có mệnh lệnh và không có mệnh lệnh.
Nội dung: Có thể bàn về chủ đề, nhân vật, cốt truyện, nghệ thuật …
2. Lập dàn bài:
a. Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm (tùy theo yêu cầu cụ thể của đề bài) và nêu ý kiến đánh giá sơ bộ của mình
b. Thân bài:
b. Thân bài:
Triển khai các nhận định về tình yêu làng, yêu nước của nhân vật ông Hai và nghệ thuật đặc sắc của nhà văn.
+ Chi tiết đi tản cư nhớ làng.
+ Theo dõi tin tức kháng chiến.
+ Tâm trạng khi nghe tin đồn làng Chợ Dầu theo Tây.
+ Niềm vui khi tin đồn được cải chính.
Nghệ thuật xây dựng nhân vật:
+ Chọn tình huống tin đồn thất thiệt để thể hiện nhân vật.
+ Các chi tiết miêu tả nhân vật.
+ Các hình thức trần thuật (đối thoại, độc thoại, ...)
Vậy em hãy chỉ ra luận điểm chính được triển khai nhận định về nội dung ?
Tình yêu làng, yêu nước của nhân vật ông Hai là tình cảm nổi bật xuyên suốt toàn truyện:
I. Đề bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
II. Các bước làm bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
* Đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
1. Tìm hiểu đề, tìm ý:
a. Tìm hiểu đề:
- Thể loại: nghị luận.
- Dạng đề mệnh lệnh: suy nghĩ.
- Đối tượng: nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng”.
b. Tìm ý:
- Phẩm chất nổi bật của ông Hai?
- Các chi tiết về nghệ thuật?
Có hai dạng: Có mệnh lệnh và không có mệnh lệnh.
Nội dung: Có thể bàn về chủ đề, nhân vật, cốt truyện, nghệ thuật …
2. Lập dàn bài:
b. Thân bài:
b. Thân bài:
Triển khai các nhận định về tình yêu làng, yêu nước của nhân vật ông Hai và nghệ thuật đặc sắc của nhà văn.
+ Chi tiết đi tản cư nhớ làng.
+ Theo dõi tin tức kháng chiến.
+ Tâm trạng khi nghe tin đồn làng Chợ Dầu theo Tây.
+ Niềm vui khi tin đồn được cải chính.
Nghệ thuật xây dựng nhân vật:
+ Chọn tình huống tin đồn thất thiệt để thể hiện nhân vật.
+ Các chi tiết miêu tả nhân vật.
+ Các hình thức trần thuật (đối thoại, độc thoại, ...)
Tình yêu làng, yêu nước của nhân vật ông Hai là tình cảm nổi bật xuyên suốt toàn truyện:
Để chứng minh cho luận điểm chính về nội dung, tác giả đưa ra những luận điểm phụ nào?
a. Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm (tùy theo yêu cầu cụ thể của đề bài) và nêu ý kiến đánh giá sơ bộ của mình
I. Đề bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
II. Các bước làm bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
* Đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
1. Tìm hiểu đề, tìm ý:
a. Tìm hiểu đề:
- Thể loại: nghị luận.
- Dạng đề mệnh lệnh: suy nghĩ.
- Đối tượng: nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng”.
b. Tìm ý:
- Phẩm chất nổi bật của ông Hai?
- Các chi tiết về nghệ thuật?
Có hai dạng: Có mệnh lệnh và không có mệnh lệnh.
Nội dung: Có thể bàn về chủ đề, nhân vật, cốt truyện, nghệ thuật …
2. Lập dàn bài:
b. Thân bài:
b. Thân bài:
Triển khai các nhận định về tình yêu làng, yêu nước của nhân vật ông Hai và nghệ thuật đặc sắc của nhà văn.
+ Chi tiết đi tản cư nhớ làng.
+ Theo dõi tin tức kháng chiến.
+ Tâm trạng khi nghe tin đồn làng Chợ Dầu theo Tây.
+ Niềm vui khi tin đồn được cải chính.
Nghệ thuật xây dựng nhân vật:
+ Chọn tình huống tin đồn thất thiệt để thể hiện nhân vật.
+ Các chi tiết miêu tả nhân vật.
+ Các hình thức trần thuật (đối thoại, độc thoại, ...)
Tình yêu làng, yêu nước của nhân vật ông Hai là tình cảm nổi bật xuyên suốt toàn truyện:
Hãy nhận định những thành công về nghệ thuật xây dựng nhân vật của tác phẩm?
a. Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm (tùy theo yêu cầu cụ thể của đề bài) và nêu ý kiến đánh giá sơ bộ của mình
I. Đề bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
II. Các bước làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
* Đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
1. Tìm hiểu đề, tìm ý:
a. Tìm hiểu đề:
- Thể loại: nghị luận.
- Dạng đề mệnh lệnh: suy nghĩ.
- Đối tượng: nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng”.
b. Tìm ý:
- Phẩm chất nổi bật của ông Hai?
- Các chi tiết về nghệ thuật?
Có hai dạng: Có mệnh lệnh và không có mệnh lệnh.
Nội dung: Có thể bàn về chủ đề, nhân vật, cốt truyện, nghệ thuật …
2. Lập dàn bài:
b. Thân bài:
b. Thân bài:
Triển khai các nhận định về tình yêu làng, yêu nước của nhân vật ông Hai và nghệ thuật đặc sắc của nhà văn.
+ Chi tiết đi tản cư nhớ làng.
+ Theo dõi tin tức kháng chiến.
+ Tâm trạng khi nghe tin đồn làng Chợ Dầu theo Tây.
+ Niềm vui khi tin đồn được cải chính.
Nghệ thuật xây dựng nhân vật:
+ Chọn tình huống tin đồn thất thiệt để thể hiện nhân vật.
+ Các chi tiết miêu tả nhân vật.
+ Các hình thức trần thuật (đối thoại, độc thoại, ...)
Tình yêu làng, yêu nước của nhân vật ông Hai là tình cảm nổi bật xuyên suốt toàn truyện:
a. Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm (tùy theo yêu cầu cụ thể của đề bài) và nêu ý kiến đánh giá sơ bộ của mình
I. Đề bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
II. Các bước làm bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
* Đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
1. Tìm hiểu đề, tìm ý:
a. Tìm hiểu đề:
- Thể loại: nghị luận.
- Dạng đề mệnh lệnh: suy nghĩ.
- Đối tượng: nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng”.
b. Tìm ý:
- Phẩm chất nổi bật của ông Hai?
- Các chi tiết về nghệ thuật?
Có hai dạng: Có mệnh lệnh và không có mệnh lệnh.
Nội dung: Có thể bàn về chủ đề, nhân vật, cốt truyện, nghệ thuật …
2. Lập dàn bài:
b. Thân bài:
b. Thân bài:
Triển khai các nhận định về tình yêu làng, yêu nước của nhân vật ông Hai và nghệ thuật đặc sắc của nhà văn.
+ Chi tiết đi tản cư nhớ làng.
+ Theo dõi tin tức kháng chiến.
+ Tâm trạng khi nghe tin đồn làng Chợ Dầu theo Tây.
+ Niềm vui khi tin đồn được cải chính.
Nghệ thuật xây dựng nhân vật:
+ Chọn tình huống tin đồn thất thiệt để thể hiện nhân vật.
+ Các chi tiết miêu tả nhân vật.
+ Các hình thức trần thuật (đối thoại, độc thoại, ...)
Tình yêu làng, yêu nước của nhân vật ông Hai là tình cảm nổi bật xuyên suốt toàn truyện:
a. Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm (tùy theo yêu cầu cụ thể của đề bài) và nêu ý kiến đánh giá sơ bộ của mình
Để làm sáng tỏ các luận điểm trên tác giả đã sử dụng phương pháp lập luận nào ?
Chứng minh, phân tích bằng các luận cứ.
Em có nhận xét gì về các luận cứ được triển khai trong phần thân bài ?
Các luận cứ tiêu biểu và xác thực.
Vậy, theo em phần thân bài của bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) chúng ta cần phải làm gì?
Nêu các luận điểm chính về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm; có phân tích, chứng minh bằng các luận cứ tiêu biểu và xác thực.
I. Đề bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
II. Các bước làm bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
* Đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
1. Tìm hiểu đề, tìm ý:
a. Tìm hiểu đề:
- Thể loại: nghị luận.
- Dạng đề mệnh lệnh: suy nghĩ.
- Đối tượng: nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng”.
b. Tìm ý:
- Phẩm chất nổi bật của ông Hai?
- Các chi tiết về nghệ thuật?
Có hai dạng: Có mệnh lệnh và không có mệnh lệnh.
Nội dung: Có thể bàn về chủ đề, nhân vật, cốt truyện, nghệ thuật …
2. Lập dàn bài:
b. Thân bài:  Nêu các luận điểm chính về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm; có phân tích, chứng minh bằng các luận cứ tiêu biểu và xác thực.
a. Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm (tùy theo yêu cầu cụ thể của đề bài) và nêu ý kiến đánh giá sơ bộ của mình
I. Đề bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
II. Các bước làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích )
* Đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
1. Tìm hiểu đề, tìm ý:
a. Tìm hiểu đề:
- Thể loại: nghị luận.
- Dạng đề mệnh lệnh: suy nghĩ.
- Đối tượng: nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng”.
b. Tìm ý:
- Phẩm chất nổi bật của ông Hai?
- Các chi tiết về nghệ thuật?
Có hai dạng: Có mệnh lệnh và không có mệnh lệnh.
Nội dung: Có thể bàn về chủ đề, nhân vật, cốt truyện, nghệ thuật …
2. Lập dàn bài:
b. Thân bài: Nêu các luận điểm chính về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm; có phân tích, chứng minh bằng các luận cứ tiêu biểu và xác thực.
a. Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm (tùy theo yêu cầu cụ thể của đề bài) và nêu ý kiến đánh giá sơ bộ của mình
 c. Kết bài:
c. Kết bài:
Sức hấp dẫn của hình tượng nhân vật. Thành công của nhà văn khi xây dựng nhân vật ông Hai.
Quan sát phần kết bài cho biết phần kết bài nêu nhiệm vụ gì ?
Nhận định đánh giá chung của mình về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
I. Đề bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
II. Các bước làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích )
* Đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
1. Tìm hiểu đề, tìm ý:
a. Tìm hiểu đề:
- Thể loại: nghị luận.
- Dạng đề mệnh lệnh: suy nghĩ.
- Đối tượng: nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng”.
b. Tìm ý:
- Phẩm chất nổi bật của ông Hai?
- Các chi tiết về nghệ thuật?
Có hai dạng: Có mệnh lệnh và không có mệnh lệnh.
Nội dung: Có thể bàn về chủ đề, nhân vật, cốt truyện, nghệ thuật …
2. Lập dàn bài:
b. Thân bài: Nêu các luận điểm chính về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm; có phân tích, chứng minh bằng các luận cứ tiêu biểu và xác thực.
a. Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm (tùy theo yêu cầu cụ thể của đề bài) và nêu ý kiến đánh giá sơ bộ của mình
c. Kết bài:  Nhận định đánh giá chung của mình về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích). Có thể liên hệ thực tế bản thân.
I. Đề bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
II. Các bước làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích )
* Đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
1. Tìm hiểu đề, tìm ý:
a. Tìm hiểu đề:
- Thể loại: nghị luận.
- Dạng đề mệnh lệnh: suy nghĩ.
- Đối tượng: nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng”.
b. Tìm ý:
- Phẩm chất nổi bật của ông Hai?
- Các chi tiết về nghệ thuật?
Có hai dạng: Có mệnh lệnh và không có mệnh lệnh.
Nội dung: Có thể bàn về chủ đề, nhân vật, cốt truyện, nghệ thuật …
2. Lập dàn bài:
b. Thân bài: Nêu các luận điểm chính về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm; có phân tích, chứng minh bằng các luận cứ tiêu biểu và xác thực.
a. Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm (tùy theo yêu cầu cụ thể của đề bài) và nêu ý kiến đánh giá sơ bộ của mình
c. Kết bài: Nhận định đánh giá chung của mình về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích). Có thể liên hệ thực tế bản thân.
 3. Viết bài:
 a. Viết mở bài:
 Có nhiều cách như: Mở bài gián tiếp và mở bài trực tiếp …
I. Đề bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
II. Các bước làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích )
* Đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
1. Tìm hiểu đề, tìm ý:
a. Tìm hiểu đề:
- Thể loại: nghị luận.
- Dạng đề mệnh lệnh: suy nghĩ.
- Đối tượng: nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng”.
b. Tìm ý:
- Phẩm chất nổi bật của ông Hai?
- Các chi tiết về nghệ thuật?
Có hai dạng: Có mệnh lệnh và không có mệnh lệnh.
Nội dung: Có thể bàn về chủ đề, nhân vật, cốt truyện, nghệ thuật …
2. Lập dàn bài:
b. Thân bài: Nêu các luận điểm chính về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm; có phân tích, chứng minh bằng các luận cứ tiêu biểu và xác thực.
a. Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm (tùy theo yêu cầu cụ thể của đề bài) và nêu ý kiến đánh giá sơ bộ của mình
c. Kết bài: Nhận định đánh giá chung của mình về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích). Có thể liên hệ thực tế bản thân.
3. Viết bài:
a. Viết mở bài:
Có nhiều cách như: Mở bài gián tiếp và mở bài trực tiếp …
 b. Viết thân bài:
I. Đề bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
II. Các bước làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích )
* Đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
1. Tìm hiểu đề, tìm ý:
a. Tìm hiểu đề:
- Thể loại: nghị luận.
- Dạng đề mệnh lệnh: suy nghĩ.
- Đối tượng: nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng”.
b. Tìm ý:
- Phẩm chất nổi bật của ông Hai?
- Các chi tiết về nghệ thuật?
Có hai dạng: Có mệnh lệnh và không có mệnh lệnh.
Nội dung: Có thể bàn về chủ đề, nhân vật, cốt truyện, nghệ thuật …
2. Lập dàn bài:
b. Thân bài: Nêu các luận điểm chính về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm; có phân tích, chứng minh bằng các luận cứ tiêu biểu và xác thực.
a. Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm (tùy theo yêu cầu cụ thể của đề bài) và nêu ý kiến đánh giá sơ bộ của mình
c. Kết bài: Nhận định đánh giá chung của mình về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích). Có thể liên hệ thực tế bản thân.
3. Viết bài:
a. Viết mở bài:
Có nhiều cách như: Mở bài gián tiếp và mở bài trực tiếp …
b. Viết thân bài:
 c. Viết kết bài:
I. Đề bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
II. Các bước làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích )
* Đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
1. Tìm hiểu đề, tìm ý:
a. Tìm hiểu đề:
- Thể loại: nghị luận.
- Dạng đề mệnh lệnh: suy nghĩ.
- Đối tượng: nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng”.
b. Tìm ý:
- Phẩm chất nổi bật của ông Hai?
- Các chi tiết về nghệ thuật?
Có hai dạng: Có mệnh lệnh và không có mệnh lệnh.
Nội dung: Có thể bàn về chủ đề, nhân vật, cốt truyện, nghệ thuật …
2. Lập dàn bài:
b. Thân bài: Nêu các luận điểm chính về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm; có phân tích, chứng minh bằng các luận cứ tiêu biểu và xác thực.
a. Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm (tùy theo yêu cầu cụ thể của đề bài) và nêu ý kiến đánh giá sơ bộ của mình
c. Kết bài: Nhận định đánh giá chung của mình về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích). Có thể liên hệ thực tế bản thân.
3. Viết bài:
a. Viết mở bài: Có nhiều cách như: Mở bài gián tiếp và mở bài trực tiếp …
b. Viết thân bài:
c. Viết kết bài:
Như vậy trong quá trình làm bài ta cần lưu ý điều gì?
Trong quá trình triển khai các luận điểm, luận cứ cần thể hiện sự cảm thụ và ý kiến riêng của người viết về tác phẩm.
Giữa các phần, các đoạn của bài văn cần có sự liên kết tự nhiên, hợp lí.
I. Đề bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
II. Các bước làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích )
* Đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
1. Tìm hiểu đề, tìm ý:
a. Tìm hiểu đề:
- Thể loại: nghị luận.
- Dạng đề mệnh lệnh: suy nghĩ.
- Đối tượng: nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng”.
b. Tìm ý:
- Phẩm chất nổi bật của ông Hai?
- Các chi tiết về nghệ thuật?
Có hai dạng: Có mệnh lệnh và không có mệnh lệnh.
Nội dung: Có thể bàn về chủ đề, nhân vật, cốt truyện, nghệ thuật …
2. Lập dàn bài:
b. Thân bài: Nêu các luận điểm chính về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm; có phân tích, chứng minh bằng các luận cứ tiêu biểu và xác thực.
a. Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm (tùy theo yêu cầu cụ thể của đề bài) và nêu ý kiến đánh giá sơ bộ của mình
c. Kết bài: Nhận định đánh giá chung của mình về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích). Có thể liên hệ thực tế bản thân.
3. Viết bài:
a. Viết mở bài: Có nhiều cách như: Mở bài gián tiếp và mở bài trực tiếp …
b. Viết thân bài:
c. Viết kết bài:
Sau khi viết xong bài văn, công việc tiếp theo em cần làm là gì ?
 4. Đọc lại bài viết và sửa chữa:
Mục đích của công việc này để làm gì ?
- Để xem bài viết có phù hợp với đề nghị luận, với dàn bài không, giữa các phần có sự liên kết hợp lí chưa để sửa chữa cho hoàn chỉnh.
I. Đề bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
II. Các bước làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích )
* Đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
1. Tìm hiểu đề, tìm ý:
a. Tìm hiểu đề:
- Thể loại: nghị luận.
- Dạng đề mệnh lệnh: suy nghĩ.
- Đối tượng: nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng”.
b. Tìm ý:
- Phẩm chất nổi bật của ông Hai?
- Các chi tiết về nghệ thuật?
Có hai dạng: Có mệnh lệnh và không có mệnh lệnh.
Nội dung: Có thể bàn về chủ đề, nhân vật, cốt truyện, nghệ thuật …
2. Lập dàn bài:
b. Thân bài: Nêu các luận điểm chính về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm; có phân tích, chứng minh bằng các luận cứ tiêu biểu và xác thực.
a. Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm (tùy theo yêu cầu cụ thể của đề bài) và nêu ý kiến đánh giá sơ bộ của mình
c. Kết bài: Nhận định đánh giá chung của mình về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích). Có thể liên hệ thực tế bản thân.
3. Viết bài:
a. Viết mở bài: Có nhiều cách như: Mở bài gián tiếp và mở bài trực tiếp …
b. Viết thân bài:
c. Viết kết bài:
4. Đọc lại bài viết và sửa chữa:
Em hãy vẽ sơ đồ tư duy thể hiện các bước làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
Hoạt động nhóm (3 phút)
I. Đề bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
II. Các bước làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích )
* Đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
1. Tìm hiểu đề, tìm ý:
a. Tìm hiểu đề:
- Thể loại: nghị luận.
- Dạng đề mệnh lệnh: suy nghĩ.
- Đối tượng: nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng”.
b. Tìm ý:
- Phẩm chất nổi bật của ông Hai?
- Các chi tiết về nghệ thuật?
Có hai dạng: Có mệnh lệnh và không có mệnh lệnh.
Nội dung: Có thể bàn về chủ đề, nhân vật, cốt truyện, nghệ thuật …
2. Lập dàn bài:
b. Thân bài: Nêu các luận điểm chính về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm; có phân tích, chứng minh bằng các luận cứ tiêu biểu và xác thực.
a. Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm (tùy theo yêu cầu cụ thể của đề bài) và nêu ý kiến đánh giá sơ bộ của mình
c. Kết bài: Nhận định đánh giá chung của mình về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích). Có thể liên hệ thực tế bản thân.
3. Viết bài:
a. Viết mở bài: Có nhiều cách như: Mở bài gián tiếp và mở bài trực tiếp …
b. Viết thân bài:
c. Viết kết bài:
4. Đọc lại bài viết và sửa chữa:
Theo em nội dung của bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) có thể là những vấn đề gì của tác phẩm?
Em hãy cho biết dàn bài chung của bài văn nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)?
Trong quá trình làm bài chúng ta cần lưu ý những điều gì?
I. Đề bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
II. Các bước làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích )
* Đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
1. Tìm hiểu đề, tìm ý:
a. Tìm hiểu đề:
- Thể loại: nghị luận.
- Dạng đề mệnh lệnh: suy nghĩ.
- Đối tượng: nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng”.
b. Tìm ý:
- Phẩm chất nổi bật của ông Hai?
- Các chi tiết về nghệ thuật?
Có hai dạng: Có mệnh lệnh và không có mệnh lệnh.
Nội dung: Có thể bàn về chủ đề, nhân vật, cốt truyện, nghệ thuật …
2. Lập dàn bài:
b. Thân bài: Nêu các luận điểm chính về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm; có phân tích, chứng minh bằng các luận cứ tiêu biểu và xác thực.
a. Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm (tùy theo yêu cầu cụ thể của đề bài) và nêu ý kiến đánh giá sơ bộ của mình
c. Kết bài: Nhận định đánh giá chung của mình về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích). Có thể liên hệ thực tế bản thân.
3. Viết bài:
a. Viết mở bài: Có nhiều cách như: Mở bài gián tiếp và mở bài trực tiếp …
b. Viết thân bài:
c. Viết kết bài:
4. Đọc lại bài viết và sửa chữa:
III. Ghi nhớ: (sgk/68)
* Ghi nhớ: SGK/68
* Bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) có thể bàn về chủ đề, nhân vật, cốt truyện, nghệ thuật của truyện.
* Bài làm cần đảm bảo đầy đủ các phần của bài văn nghị luận:
- Mở bài: Giới thiệu tác phẩm (tùy theo yêu cầu cụ thể của đề bài) và nêu ý kiến đánh giá sơ bộ của mình.
- Thân bài: Nêu các luận điểm chính về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm; có phân tích, chứng minh bằng các luận cứ tiêu biểu và xác thực.
- Kết bài: Nêu nhận định, đánh giá chung của mình về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
* Trong quá trình triển khai các luận điểm, luận cứ, cần thể hiện sự cảm thụ và ý kiến riêng của người viết về tác phẩm.
* Giữa các phần, các đoạn của bài văn cần có sự liên kết hợp lí, tự nhiên.
I. Đề bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
II. Các bước làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích )
* Đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
1. Tìm hiểu đề, tìm ý:
a. Tìm hiểu đề:
- Thể loại: nghị luận.
- Dạng đề mệnh lệnh: suy nghĩ.
- Đối tượng: nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng”.
b. Tìm ý:
- Phẩm chất nổi bật của ông Hai?
- Các chi tiết về nghệ thuật?
Có hai dạng: Có mệnh lệnh và không có mệnh lệnh.
Nội dung: Có thể bàn về chủ đề, nhân vật, cốt truyện, nghệ thuật …
2. Lập dàn bài:
b. Thân bài: Nêu các luận điểm chính về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm; có phân tích, chứng minh bằng các luận cứ tiêu biểu và xác thực.
a. Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm (tùy theo yêu cầu cụ thể của đề bài) và nêu ý kiến đánh giá sơ bộ của mình
c. Kết bài: Nhận định đánh giá chung của mình về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích). Có thể liên hệ thực tế bản thân.
3. Viết bài:
a. Viết mở bài:
b. Viết thân bài:
c. Viết kết bài:
4. Đọc lại bài viết và sửa chữa:
III. Ghi nhớ: (sgk/68)
 IV. Luyện tập:
Đề bài: Phân tích “Chuyện người con gái Nam Xương” của Nguyễn Dữ.
 1. Dàn ý:
 a. Mở bài:
Phần mở bài em định trình bày vấn đề gì ?
 a. Mở bài: Giới thiệu Nguyễn Dữ - Chuyện người con gái Nam Xương – nêu ý kiến sơ bộ của mình về tác phẩm.
I. Đề bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
II. Các bước làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích )
* Đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
1. Tìm hiểu đề, tìm ý:
a. Tìm hiểu đề:
- Thể loại: nghị luận.
- Dạng đề mệnh lệnh: suy nghĩ.
- Đối tượng: nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng”.
b. Tìm ý:
- Phẩm chất nổi bật của ông Hai?
- Các chi tiết về nghệ thuật?
Có hai dạng: Có mệnh lệnh và không có mệnh lệnh.
Nội dung: Có thể bàn về chủ đề, nhân vật, cốt truyện, nghệ thuật …
2. Lập dàn bài:
b. Thân bài: Nêu các luận điểm chính về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm; có phân tích, chứng minh bằng các luận cứ tiêu biểu và xác thực.
a. Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm (tùy theo yêu cầu cụ thể của đề bài) và nêu ý kiến đánh giá sơ bộ của mình
c. Kết bài: Nhận định đánh giá chung của mình về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích). Có thể liên hệ thực tế bản thân.
3. Viết bài:
a. Viết mở bài:
b. Viết thân bài:
c. Viết kết bài:
4. Đọc lại bài viết và sửa chữa:
III. Ghi nhớ: (sgk/68)
IV. Luyện tập:
Đề bài: Phân tích “Chuyện người con gái Nam Xương” của Nguyễn Dữ.
1. Dàn ý:
a. Mở bài: Giới thiệu Nguyễn Dữ - Chuyện người con gái Nam Xương – nêu ý kiến sơ bộ của mình về tác phẩm.
 b. Thân bài:
Em sẽ triển khai những nhận định nào trong phần thân bài?
 b. Thân bài: Trình bày nhận định về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm.
I. Đề bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích )
II. Các bước làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích )
* Đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
1. Tìm hiểu đề, tìm ý:
a. Tìm hiểu đề:
- Thể loại: nghị luận.
- Dạng đề mệnh lệnh: suy nghĩ.
- Đối tượng: nhân vật ông Hai trong truyện ng