Bài 22. Vệ sinh hô hấp

Chào mừng các thầy cô
đến dự giờ
Trường THCS Tân Bình
GV: Nguyễn Thị Phương Mai
Sinh h?c 8
Kiểm tra
Trình bày tóm tắt quá trình hô hấp ở cơ thể người .
Nhờ hoạt động của cơ hô hấp:
+ Cơ hô hấp co làm cho thể tích lồng ngực tăng gây ra cử động hít vào.
+ Cơ hô hấp dãn làm cho thể tích lồng ngực giảm gây ra cử động thở ra.
+ Nhờ sự hít vào, thở ra không khí trong phổi thường xuyên được đổi mới
Kể tên một số bệnh liên quan đến hô hấp?
Các bệnh về hô hấp thường gặp như: Lao phổi, viêm phổi, viêm phế quản, ung thư phổi……

TIẾT 23 - BÀI 22: VỆ SINH HÔ HẤP
I. C?n b?o v? h? hơ h?p kh?i c�c t�c nh�n cĩ h?i.
Dựa vào bảng 22 trang 72 SGK, em hãy nêu
các tác nhân có hại cho hệ hô hấp?
* Các tác nhân có hại cho hệ hô hấp
Bụi
TIẾT 23 - BÀI 22: VỆ SINH HÔ HẤP
Khói thải giao thông
Khai thác khoáng sản
Nhà máy
CO, SOx ,
N0x , co2
CÁC CHẤT KHÍ ĐỘC
Trong khói thuốc lá chứa hơn 4000 loại hoá chất. Trong đó có hơn 200 loại có hại cho sức khoẻ, bao gồm chất gây nghiện và các chất gây độc. Người ta chia ra 4 nhóm chính:
1- Nicotine. 2 - Monoxit carbon (khí CO). 3 - Các phân tử nhỏ trong khói thuốc lá . 4 - Các chất gây ung thư.
 Khi hút thuốc, chất nhựa trong khói thuốc lá sẽ bám vào phổi như bồ hóng bám vào ống khói. nếu hút 10 điếu thuốc lá một ngày thì cơ thể của bạn sẽ phải hít vào 105g nhựa mỗi năm.
TIẾT 23 - BÀI 22: VỆ SINH HÔ HẤP
I. C?n b?o v? h? hơ h?p kh?i c�c t�c nh�n cĩ h?i.
Khói thuốc
Các vi sinh vật gây bệnh
TIẾT 23 - BÀI 22: VỆ SINH HÔ HẤP


I. C?n b?o v? h? hơ h?p kh?i c�c t�c nh�n cĩ h?i.
Tác nhân
Bụi
Nitơ oxit
Lưu huynh oxit
Các chất độc hại ( nicôtin, nitrozamin)
Các vi sinh vật gây bệnh
Cacbon oxit
Nguån gèc tác nhân
Núi lửa phun, cơn lốc cháy rừng, khai thác khoáng sản, phương tiện GT…
Khí thải ô tô, xe máy
Khí thải sinh hoạt và công nghiệp …
Khí thải sinh hoạt & CN, khói thuốc lá …
Khói thuốc lá
Không khí ở bệnh viện, môi trường ô nhiễm…
Tác hại
Gây bệnh bụi phổi
Gây viêm, sưng niêm mạc cơ quan hô hấp, cản trở TĐK…
Bệnh hô hấp trầm trọng hơn
Chiếm chỗ O2/máu giảm hiệu quả HH, có theå gây cheát
Giảm hiệu quả lọc sạch KKgây ung thư phổi
Gây bệnh đường dẫn khí và phổi, làm tổn thương hệ hô hấp…
Hình ảnh một số bệnh về hô hấp
Khối u thanh quản
Hình ảnh một số bệnh về hô hấp
Ung thư phổi
Ung thu h?ng.
I- Cần bảo vệ hệ hô hấp khỏi các tác nhân có hại
Bài 22. VỆ SINH HÔ HẤP
Những tác nhân nào gây có thể gây hại cho hệ hô hấp?
* Tác nhân gây hại: Bụi, các khí độc (CO, NOx, SOx ), các chất độc (nicotin, nitrozamin), vi sinh vật gây bệnh…
Những tác nhân này gây hại như thế nào cho hệ hô hấp ?
* Một số bệnh về đường hô hấp: viêm phế quản, lao phổi, ung thư phổi…
Đề ra các biện pháp bảo vệ hệ hô hấp tránh tác nhân có hại.
Bài 22. VỆ SINH HÔ HẤP
?
Kể các tác nhân gây hại cho đường hô hấp?
TI?T 23 - B�I 22: V? SINH HƠ H?P
* Các tác nhân có hại cho đường hô hấp.

I. C?n b?o v? h? hơ h?p kh?i c�c t�c nh�n cĩ h?i.
Hãy nêu các biện pháp nhằm hạn chế và tránh các tác nhân gây hại cho hệ hô hấp?
Thảo luận nhóm
Đáp án
* Tr?ng nhi?u c�y xanh.
* Thu?ng xuy�n d?n v? sinh, khơng kh?c nh? b?a b�i.
* Khơng h�t thu?c l�.
* Deo kh?u trang khi l�m v? sinh, ? noi nhi?u b?i....
* H?n ch? s? d?ng thi?t b? th?i ra khí d?c.
Xe đạp điện
1.Trồng nhiều cây xanh
Điều hòa không khí, cản bụi...
2.Thường xuyên dọn vệ sinh,
không khạc nhổ bừa bãi...
Hạn chế ô nhiễm do VSV gây bệnh
3. Không hút thuốc lá
Hạn chế chất độc: nicôtin..và khí độc hại
4.Đeo khẩu trang khi làm vệ
sinh, ở nơi nhiều bụi...
Hạn chế ô nhiễm do bụi(Bụi phổi)...
5. Hạn chế sử dụng các
thiết bị thải ra khí độc
H?n ch? khí d?c: CO2, NOx, CO,SOx...
Giữ ấm khi trời rét
Liên hệ: Em đã làm gì để tham gia bảo vệ môi trường ở trường và ở nhà ?
Không vứt rác, giấy bừa bãi.
Không khạc nhổ bừa bãi
Không bẻ cây…
Chăm sóc bồn hoa, cây cảnh, quét dọn VS…
Tuyên truyền cho mọi người cùng tham gia.
I- Cần bảo vệ hệ hô hấp khỏi các tác nhân có hại
Bài 22. VỆ SINH HÔ HẤP
+ Cần tích cực xây dựng môi trường sống và làm việc trong bầu không khí trong sạch
+ Trồng nhiều cây xanh để cản bụi, góp phần điều hòa không khí
+ Không xả rác bừa bãi,không khạc nhỗ
+ Không hút thuốc lá, vận động mọi người không hút thuốc
+ Đeo khẩu trang trong môi trường nhiều bụi
+ Hạn chế sử dụng những phương tiện thải ra nhiều khí độc
Tiết 23 - Bài 22: VỆ SINH HÔ HẤP
I. Cần bảo vệ hệ hô hấp khỏi các tác nhân có hại

II. Cần tập luyện để có một hệ hô hấp khoẻ mạnh
Lượng khí lưu thông 500 ml
150 ml nằm
trong đường dẫn khí (khí vô ích)
350 ml nằm trong phế nang (khí hữu ích)
Lượng khí đưa vào qua một lần hít thở bình thường ở người
THẢO LUẬN
1. Giải thích vì sao khi tập thể dục thể thao đúng cách, đều đặn từ bé có thể có được dung tích sống lí tưởng?
2. Giải thích vì sao sau khi thở sâu và giảm số nhịp thở trong mỗi phút sẽ làm tăng hiệu quả hô hấp?
3. Hãy đề ra các biện pháp luyện tập để có thể có một hệ hô hấp khoẻ mạnh?

- Dung tích sống lý tưởng là thể tích không khí lớn nhất mà cơ thể có thể hít vào và thở ra.
+ = Dung tích sống + Dung tích khí cặn
+ Dung tích phổi = Dung tích lồng ngực (Phụ thuộc khung xương sườn)
+ Ở độ tuổi phát triển (< 25 tuổi ở nam, và < 20 tuổi ở nữ) nếu tập luyện thì khung xương sườn nở rộng, Sau độ tuổi phát triển sẽ không phát triển thêm nữa.
+ Dung tích khí cặn phụ thuộc vào khả năng co tối đa của các cơ thở ra, các cơ này luyện tập từ bé thì sẽ có khả năng co lớn→Dung tích khí cặn nhỏ
=> TDTT đúng cách, đều đặn từ bé sẽ có dung tích sống lý tưởng
Câu 1
Dung tích phổi
1. Giải thích vì sao khi tập luyện thể dục thể thao đúng cách, đều đặn từ bé có thể có được dung tích sống lí tưởng?
. 2. Giải thích vì sao khi thở sâu và giảm số nhịp thở trong một phút sẽ làm tăng hiệu quả hô hấp?
Bài tập: Một người thở bình thường có nhịp thở là 18 lần/phút
Nếu người đó thở sâu: 12 lần /phút, mỗi lần hít vào 600ml
Biết trong một lần hít vào thở ra lượng khí đọng trên đường dẫn khí là 150ml.
Cách thở nào đưa khí hữu ích vào phổi được nhiều hơn? Tại sao
Câu 2:. 2. Giải thích vì sao khi thở sâu và giảm số nhịp thở trong một phút sẽ làm tăng hiệu quả hô hấp?
Một người thở:18 lần /phút, mỗi lần hít vào 400ml không khí:
+ Khí lưu thông/phút: 400ml x18 = 7200ml
+ Khí vô ích: 150ml x18 = 2700ml
+ Khí hữu ích vào tới phế nang: 7200ml – 2700ml = 4500ml
Nếu người thở sâu: 12 lần /phút, mỗi lần hít vào 600ml
+ Khí lưu thông: 600ml x12 = 7200ml
+ Khí vô ích: 150ml x12 = 1800ml
+ Khí hữu ích vào tới phế nang: 7200ml – 1800ml = 5400ml
=> Thở sâu và giảm nhịp thở trong mỗi phút sẽ tăng hiệu quả hô hấp


Câu 3: Các biện pháp để có một hệ hô hấp khỏe mạnh
Tích cực tập thể dục thể thao phối hợp với tập thở sâu và giảm nhịp thở thường xuyên từ bé.
Luyện tập thể thao phải vừa sức, phải tập từ từ nâng
dần sức chịu đựng của cơ thể

Bài 22. VỆ SINH HÔ HẤP
I- Cần bảo vệ hệ hô hấp khỏi các tác nhân có hại
II- Cần luyện tập để có một hệ hô hấp khỏe mạnh
Bài 22. VỆ SINH HÔ HẤP
Để có 1 hệ hô hấp thật sự khỏe mạnh cần:
+ Phòng tránh các tác nhân có hại
+ Cần tích cực rèn luyện để có một hệ hô hấp khỏe mạnh bằng cách luyện tập thể dục, thể thao phối hợp với tập thở sâu và giảm nhịp thở thường xuyên từ bé
I- Cần bảo vệ hệ hô hấp khỏi các tác nhân có hại
II- Cần luyện tập để có một hệ hô hấp khỏe mạnh
Vệ sinh hô hấp
Cần bảo vệ hệ hô hấp khỏi
các tác nhân có hại.
Cần luyện tập để có một
hệ hô hấp khỏe mạnh
Luyện
tập
TDTT
Tập hít
thở sâu
Giảm nhịp
thở từ bé
tác nhân có hại
Biện pháp bảo vệ
* Bụi
* Các khí độc
* Các chất độc
* Các vi sinh vật gây bệnh
* Trồng nhiều cây xanh
* Không xả rác bừa bãi
* Không hút thuốc lá
* Đeo khẩu trang
* Hạn chế sử dụng các
thiết bị thải ra khí độc
C?NG C?
Đọc kết luận chung SGK.
Trả lời câu hỏi sau:
? Hút thuốc lá có hại như thế nào cho hệ hô hấp?
? Vì sao các em cần đeo khẩu trang khi đi ra đường, khi lao động, quét dọn…?
Hút thuốc lá có hại như thế nào cho hệ hô hấp ?
TL:
Khói thuốc lá chứa nhiều chất độc và có hại cho hệ hô hấp :
- CO: Chiếm chỗ của oxi trong hồng cầu, làm cho cơ thể ở trạng thái thiếu oxi , đặc biệt khi cơ thể hoạt động mạnh .
- NOx: Gây viêm, sưng lớp niêm mạc, cản trở trao đổi khí; có thể gây chết ở liều cao .
- Nicotin : Làm tê liệt lớp lông rung trong phế quản, giảm hiệu quả lọc sạch không khí; có thể gây ung thư phổi ..

Tại sao trong đường dẫn khí của hệ hô hấp đã có những cấu trúc và cơ chế chống bụi, bảo vệ phổi mà khi lao động vệ sinh hay đi đường vẫn cần đeo khẩu trang chống bụi ?

TL: Mật độ bụi khói trên đường phố nhiều khi qúa lớn, vượt quá khả năng làm sạch của đường dẫn khí của hệ hô hấp, bởi vậy nên đeo khẩu trang chống bụi khi đi đường và khi lao động vệ sinh .
HU?NG D?N V? NH�
- H?c b�i theo v? ghi, SGK.
- D?c m?c " Em cĩ bi?t" SGK trang 74.
- Tr? l?i c�c c�u h?i 1,2,3,4 SGK trang 73.
- Chu?n b? d?ng c? th?c h�nh theo nhĩm 2 b�n nhu m?c II trang 75 SGK.
CHÚC CÁC EM
CHĂM NGOAN HỌC TỐT
Khoang mũi
Họng
Thanh quản
Khí quản
Phế quản
Lá phổi trái
Lá phổi phải
KIỂM TRA BÀI CŨ
Hệ hô hấp ở người gồm những cơ quan nào?
1
2
3
4
5
6
7


MÔN SINH Học - lớp 8
TIẾT 23 - BÀI 22: VỆ SINH HÔ HẤP
I. C?n b?o v? h? hơ h?p kh?i c�c t�c nh�n cĩ h?i.
II. C?n t?p luy?n d? cĩ m?t h? hơ h?p kh?e m?nh
THẢO LUẬN
1. Giải thích vì sao khi tập luyện TDTT đúng cách, đều đặn từ bé sẽ có dung tích sống lí tưởng?
2. Khi thở sâu và giảm số nhịp thở trong mỗi phút làm tăng hiệu quả hô hấp
3. Em sẽ làm gì để có hệ hô hấp khỏe mạnh?

Đáp án
Câu 1: Khi luyện tập TDTT đúng cách đều đặn từ bé có thể có dung tích sống lí tưởng vì:có tổng dung tích phổi là tối đa,dung tích khí cặn là tối thiểu.
Câu 2: Khi thở sâu và giảm số nhịp thở trong mỗi phút làm tăng hiệu quả hô hấp vì: Tỉ lệ khí hữu ích tăng,tỉ lệ khí vô ích giảm.
Câu 3: Biện pháp để có hệ hô hấp khỏe mạnh:
* Luyện tập TDTT.
* Tập hít thở sâu, giảm nhịp thở từ bé.