Bài 22. Tôm sông

Năm học: 2009 - 2010
TRƯỜNG THCS LÊ THÁNH TÔNG
HỘI GIẢNG CẤP TRƯỜNG
Kính Chào Quý Thầy Cô
Môn: Sinh Học
Giáo viên: Trần Thị Mỹ
Chương V: Ngành chân khớp
LớP GIáP XáC
Tiết 24
Bài 22 : TÔM SÔNG
Tôm sống ở đâu? Kể tên một vài loài tôm mà em biết?
Tôm sống ở trong các môi trường nước khác nhau:
- Ở nước ngọt: Tôm sông, tôm đồng, tép.
Ở nước mặn: Tôm hùm.
Ở nước lî: Tôm sú, tôm càng xanh.
A
B
Ph?n d?u - ng?c
Ph?n b?ng
I. Cấu tạo ngoài và di chuyển
Cơ thể tôm có mấy phần? Là những phần nào?
?
I. CẤU TẠO NGOÀI VÀ DI CHUYỂN
1.Vỏ cơ thể:
Cơ thể gồm 2 phần:
Đầu - ngực
Bụng
- Vỏ tôm được cấu tạo như thế nào? Nêu vai trò?

- Ki tin ngấm canxi -> vỏ cứng
Chỗ bám cho cơ
Che chở, b?o v?
I. Cấu tạo ngoài và di chuyển
- Ki tin ngấm canxi -> vỏ cứng
Chỗ bám cho cơ
Che chở, b?o v?
1.Vỏ cơ thể:
Cơ thể gồm 2 phần:
Đầu ngực
Bụng
Khi nào vỏ tôm có màu hồng? Vì sao?
- Khi có nhiệt độ cao tác động lên vỏ tôm thì các hạt sắc tố chuyển sang màu hồng.
?
Các em có nhận xét gì về màu sắc của tôm sống trong những môi trường nước khác nhau (nước trong, nước đục…) Vì sao ?
Vì vỏ có các sắc tố làm tôm có màu sắc của môi trường là hình thức thích nghi tự vệ của tôm.
?
I. Cấu tạo ngoài và di chuyển:
- Sắc tố -> có màu sắc của môi trường
I. Cấu tạo ngoài và di chuyển
- Ki tin ngấm canxi -> vỏ cứng
Chỗ bám cho cơ
Che chở, b?o v?
1.Vỏ cơ thể:
Cơ thể gồm 2 phần:
Đầu ngực
Bụng
Vỏ tôm cứng mà cơ thể vẫn co duỗi được. Tại sao?
Co th? tụm g?m nhi?u d?t kh?p d?ng v?i nhau nờn c? d?ng co du?i d? d�ng.
?
í nghia c?a l?p v? ki tin gi�u canxi v� s?c t? c?a tụm d?i v?i d?i s?ng c?a chỳng?
L?p v? ki tin gi�u canxi giỳp tụm cú b? xuong ngo�i ch?c ch?n, l�m ch? bỏm cho cỏc co c? d?ng.
V? nhi?u s?c t? nờn m�u s?c cú th? phự h?p v?i mụi tru?ng, l� hỡnh th?c thớch nghi t? v?.
I. Cấu tạo ngoài và di chuyển
2. Các phần phụ tôm và chức năng:
- Sắc tố -> màu sắc của môi trường
I. Cấu tạo ngoài và di chuyển
- Ki tin ngấm canxi -> vỏ cứng
Chỗ bám cho cơ
Che chở, b?o v?
1.Vỏ cơ thể:
Cơ thể gồm 2 phần:
Đầu ngực
Bụng
Các phần phụ tôm và chức năng.
PHẦN ĐẦU NGỰC
PHẦN BỤNG
Em hãy cho biết phần đầu ngực có những bộ phận phụ nào?
Mắt
Râu
Chân hàm
Chân ngực
Hãy cho biết phần bụng có những bộ phận phụ nào?
Chân bụng
Tấm lái
(?) Quan sát mẫu và tranh vẽ hoàn thành bảng /75
2 mắt kép, 2 đôi râu x
Chân hàm x
Chân kìm, chân bò x
Chân bơi (chân bụmg) x
Tấm lái x
(??) Qua bảng trên em hãy cho biết các phần phụ giúp tôm thực hiện chức năng gì?
Phần phụ giúp tôm định hướng, giữ, nghiền thức ăn, di chuyển và tự vệ.
I. Cấu tạo ngoài và di chuyển
- Học bảng sgk/75
3. Di chuyển:
TOM BOI 2
TOM BOI 1
2. Các phần phụ tôm và chức năng:
- Sắc tố -> màu sắc của môi trường
- Ki tin ngấm canxi -> vỏ cứng
Chỗ bám cho cơ
Che chở, b?o v?
Cơ thể gồm 2 phần:
Đầu ngực
Bụng
1.Vỏ cơ thể:
- Bò
- Bơi Tiến
- Nhảy Giật lùi
- Quan sát cách di chuyển của tôm và cho biết tôm có những hình thức di chuyển nào?
I. Cấu tạo ngoài và di chuyển
- Học bảng sgk/75
3. Di chuyển:
- Bò
- Bơi ( Tiến, giật lùi)
- Nhảy
2. Các phần phụ tôm và chức năng:
- Sắc tố -> màu sắc của môi trường
- Ki tin ngấm canxi -> vỏ cứng
Chỗ bám cho cơ
Che chở, b?o v?
Cơ thể gồm 2 phần:
Đầu ngực
Bụng
1.Vỏ cơ thể:
- Mỗi hình thức di chuyển do bộ phận nào đảm nhiệm?
Hình thức di chuyển nào thể hiện bản năng tự vệ của tôm?
- Nhảy và giật lùi
I. Cấu tạo ngoài và di chuyển
- Bò
- Bơi ( Tiến, giật lùi)
- Nhảy
II. DINH DƯỠNG:
TOM AN
- Học bảng sgk/75
3. Di chuyển:
- Ki tin ngấm canxi -> vỏ cứng
Cơ thể gồm 2 phần:
Bụng
1.Vỏ cơ thể:
Đầu ngực
- Sắc tố -> màu sắc của môi trường
Chỗ bám cho cơ
Che chở, b?o v?
2. Các phần phụ tôm và chức năng:
CÂU HỎI THẢO LUẬN
- Tôm hoạt động vào thời gian nào trong ngày?
- Thức ăn của tôm là gì?
- Tại sao nói tôm là động vật ăn tạp?
- Người ta dùng thính để câu hay cất vó tôm là dựa vào đặc điểm nào của tôm?
?
- Hoạt động vào ban đêm chập tối khi đó bắt đầu đi kiếm ăn
- Vụn, hữu cơ, động vật phù du, cá, ấu trùng, sâu bọ, rong rêu
- Vừa ăn cả thực vật, động vật sống và chết
- Dựa vào khả năng khứu giác nhạy bén của tôm, thính có mùi thơm lan tỏa đi rất xa vì thế thu hút tôm đến chổ câu hay chổ cất vó tôm
CẤU TẠO HỆ TIÊU HÓA CỦA TÔM
(?) Quan sát hình v ẽ cho biết sự bắt mồi và tiêu hoá thức ăn diễn ra như thế nào?
- Càng -> chân hàm -> miệng -> thực quản ->

dạ dày -> ruột -> hậu môn.
(bắt mồi)
(nghiền)
(tiêu hoá)
(hấp thụ)
Tôm sống ở nước vậy tôm hô hấp nhờ bộ phận nào?
- Hô hấp và thở bằng mang
Bộ phận nào đảm nhiệm bài tiết và diễn ra ở vị trí nào của cơ thể?
- Bài tiết qua tuyến bài tiết nằm ở gốc đôi râu thứ 2
Qua toàn bộ những đặc điểm trên em có nhận xét gì về hình thức dinh dưỡng của tôm?
- Tôm ăn tạp hoạt động về đêm
- Thức ăn tiêu hóa ở dạ dày và hấp thụ ở ruột
- Hô hấp bằng mang
-Bài tiết qua tuyến bài tiết nằm ở góc đôi râu thứ 2
I. CẤU TẠO NGOÀI VÀ DI CHUYỂN
-Tiêu hóa:
+ Tôm ăn tạp và hoạt động về đêm
+ Thức ăn được tiêu hóa ở dạ dày và thụ ở ruột
- Hô hấp :Thở bằng mang
- Bái tiết : Qua tuyến bài tiết .
III. SINH SẢN:
Bò
- Bơi ( Tiến, giật lùi)
Nhảy
II. DINH DƯỠNG:
- Học bảng sgk/75
3. Di chuyển:
- Ki tin ngấm canxi -> vỏ cứng
Cơ thể gồm 2 phần:
Bụng
1.Vỏ cơ thể:
Đầu ngực
Chỗ bám cho cơ
Che chở, b?o v?
2. Các phần phụ tôm và chức năng:
- Sắc tố -> màu sắc của môi trường
Sinh sản.
- Phân biệt tôm đực, cái người ta dựa vào đặc điểm nào?
Tôm đực
Tôm cái
- Tôm ôm trứng do bộ phận nào đảm nhiệm và có ý nghĩa gì?
TÔM CÁI
T?i sao trong quỏ trỡnh l?n lờn ?u trựng tụm ph?i l?t xỏc nhi?u l?n?
- Vì lớp vỏ cứng rắn bao bọc nên không lớn theo cơ thể được
Tập tính ôm trứng của tôm mẹ có ý nghĩa gì?
- Bảo vệ trứng khỏi bị các kẻ thù của chúng ăn mất
Qua đó em có kết luận gì về đặc điểm sinh sản của tôm?
Tôm phân tính: Con đực Càng to, con cái ôm trứng, tôm lớn lên qua nhiều lần lột xác
I. CẤU TẠO NGOÀI VÀ DI CHUYỂN
-Tiêu hóa: + Tôm ăn tạp và hoạt động về đêm
+ Thức ăn được tiêu hóa ở dạ dày và thụ ở ruột
- Hô hấp :Thở bằng mang
- Bái tiết : Qua tuyến bài tiết .
III. SINH SẢN:
Bò
- Bơi ( Tiến, giật lùi)
Nhảy
II. DINH DƯỠNG:
- Học bảng sgk/75
3. Di chuyển:
- Ki tin ngấm canxi -> vỏ cứng
Cơ thể gồm 2 phần:
Bụng
1.Vỏ cơ thể:
Đầu ngực
Chỗ bám cho cơ
Che chở, b?o v?
2. Các phần phụ tôm và chức năng:
- Sắc tố -> màu sắc của môi trường
Tôm phân tính
Lớn lên qua nhiều lần lột xác
Bài tập : Chọn phương án trả lời đúng nhất:
1.Tôm được xếp vào ngành chân khớp vì:
a, Cơ thể chia 2 phần: Đầu ngực và bụng.
b, Có phần phụ phân đốt, khớp động với nhau.
c, Thở bằng mang.
2.Tôm thuộc lớp giáp xác vì:
a, Vỏ cơ thể bằng kitin ngấm canxi nên cứng như áo giáp.
b, Tôm sống ở nước.
c, Cả a và b.
3.Hình thức di chuyển thể hiện bản năng tự vệ của tôm.
a, Bơi lùi.
b, Bơi tiến.
c, Nhảy.
d, Cả a và c.
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
BÀI VỪA HỌC
- Học kỹ bài thuộc phần đóng khung sgk
- Trả lời câu hỏi 1, 2, 3 / trang 76
- Đọc mục (em có biết)
BÀI SẮP HỌC
Bài 23: THỰC HÀNH: MỔ VÀ QUAN SÁT TÔM SÔNG
- Đọc kỹ bài và thực hiện được các lệnh trong SGK
- Chuẩn bị mỗi nhóm 2 con tôm sông sống
trân trọng cảm ơn các thầy , cô giáo
cùng toàn thể các em học sinh