Bài 22. Tôm sông

Giáo viên hướng dẫn : Nguyễn Thị Thắng
Sinh viên : Nguyễn Thị Thuỳ Dương
Lớp : Sinh - kĩ III
Trường : Cao đẳng sư phạm HD
bài giảng sinh học 7
Chương V: Ngành chân khớp
Lớp giáp xác
Bài 22: Tôm sông
* Nội dung bài học:
I. Cấu tạo ngoài và di chuyển
II. Dinh dưỡng
III. Sinh sản
Bài 22: tôm sông
I- Cấu tạo ngoài và di chuyển
? Nhận xét về màu sắc vỏ tôm?
Trả lời: Vỏ tôm giống màu sắc của môi trường.
Quan sát hình cấu tạo ngoài của tôm

1. Vỏ cơ thể
Bài 22: tôm sông
I- Cấu tạo ngoài và di chuyển
Quan sát hình cấu tạo ngoài của tôm

1. Vỏ cơ thể
? Bóc một vài khoanh vỏ nhận xét độ cứng?
Trả lời: Cứng cáp do cấu tạo bằng kitin và ngấm thêm canxi
Bài 22: tôm sông
I- Cấu tạo ngoài và di chuyển
Quan sát hình cấu tạo ngoài của tôm

1. Vỏ cơ thể
? Giải thích ý nghĩa hiện tượng tôm có màu sắc khác nhau?
Trả lời: Biến đổi theo màu sắc của môi trường để tự vệ.
Bài 22: tôm sông
I- Cấu tạo ngoài và di chuyển
1. Vỏ cơ thể
? Khi nào tôm có màu hồng?
Trả lời: Dưới lớp vỏ có lớp sắc tố khiến tôm có màu sắc của môi trường. Khi tôm sống, sắc tố đó là cyanocristalin. Nhưng khi tôm chết, dưới ảnh hưởng của nhiệt độ (như phơi hoặc rang) sắc tố đó biến đổi thành chất zooêrytrin có màu hồng.
Bài 22: tôm sông
I- Cấu tạo ngoài và di chuyển
Cấu tạo ngoài của tôm

1. Vỏ cơ thể
? Đặc điểm vỏ tôm?
* Cấu tạo vỏ
+ Kitin ngấm canxi, tác dụng cứng che chở và là chỗ bám cho cơ thể.
+ Có sắc tố giúp màu sắc giống của môi trường.
Tiểu kết
Bài 22: tôm sông
I- Cấu tạo ngoài và di chuyển
1. Vỏ cơ thể
2. Các phần phụ tôm và chức năng
Quan sát hình bên
? Xác định tên, vị trí phần phụ của tôm?
Đầu-Ngực
Mắt kép
Hai đôi râu
Tấm lái
Các chân ngực
Các chân hàm
Các chân bụng
Bụng
Hoàn thành bảng 1 SGK trang 75
Bài 22: tôm sông
I- Cấu tạo ngoài và di chuyển
2. Các phần phụ tôm và chức năng
1. Vỏ cơ thể
? Cơ thể tôm gồm mấy phần?
Mỗi phần có những phần
Chức năng mỗi phần phụ?
Trả lời: Cơ thể tôm gồm: 2 phần
+ Đầu - ngực:
- Mắt, râu:
Định hướng phát hiện mồi
- Chân hàm:
Giữ và xử lí mồi.
- Chân ngực:
Bò và bắt mồi.
+ Bụng:
- Chân bụng:
Bơi, giữ thăng bằng ôm trứng( con cái)
- Tấm lái:
Lái, giúp tôm nhảy
phụ nào?
Bài 22: tôm sông
I- Cấu tạo ngoài và di chuyển
2. Các phần phụ tôm và chức năng
2 mắt kép, 2 đôi râu
Chân hàm
Chân kìm, chân bò
Chân bụng
Tấm lái
X
X
X
X
X
Tiểu kết
Bài 22: tôm sông
I- Cấu tạo ngoài và di chuyển
2. Các phần phụ tôm và chức năng
1. Vỏ cơ thể
3. Di chuyển
? Tôm có những hình thức di chuyển nào?


Trả lời: Tôm có 3 hình thức di chuyển
+ Bò
+ Bơi
+ Nhảy
Bài 22: tôm sông
I- Cấu tạo ngoài và di chuyển
2. Các phần phụ tôm và chức năng
1. Vỏ cơ thể
3. Di chuyển
? Tôm có những hình thức di chuyển nào?


Trả lời: Tôm có 3 hình thức di chuyển
+ Bò
+ Bơi
+ Nhảy
Quan sát đoạn băng :


Bài 22: tôm sông
I- Cấu tạo ngoài và di chuyển
2. Các phần phụ tôm và chức năng
1. Vỏ cơ thể
3. Di chuyển
? Hình thức nào thể hiện bản năng tự vệ của tôm ?
Trả lời:
+ Nhảy
Tiểu kết
Tôm có 3 hình thức di chuyển
+ Bò
+ Bơi
+ Nhảy
Bài 22: tôm sông
I- Cấu tạo ngoài và di chuyển
II- Dinh dưỡng:
? Tôm kiếm ăn vào thời gian nào trong ngày?
Trả lời:
Tôm hoạt động vào lúc chạng vạng tức lúc chập tối. Khi đó tôm bắt đầu đi kiếm ăn. Người đi câu thường câu được tôm vào thời gian này.
Bài 22: tôm sông
I- Cấu tạo ngoài và di chuyển
II- Dinh dưỡng:
? Tôm kiếm ăn vào thời gian nào trong ngày? Thức ăn của tôm là gì?
Trả lời:
- Tôm hoạt động vào lúc chạng vạng tức lúc chập tối. Khi đó tôm bắt đầu đi kiếm ăn. Người đi câu thường câu được tôm vào thời gian này.
- Tôm ăn tạp: Thực vật, động vật, mồi chết.
Bài 22: tôm sông
I- Cấu tạo ngoài và di chuyển
II- Dinh dưỡng:
? Người ta dùng thính để câu hay cất vó tôm là dựa vào đặc điểm nào của tôm?
Trả lời:
Người ta dùng thính để câu hay cất vó tôm là khai thác khả năng khứu giác nhạy bén ở tôm. Thính có mùi thơm, lan toả đi rất xa, vì thế thu hút tôm đến chỗ câu hay chỗ cất vó.

Càng -> chân hàm -> miệng -> thực quản->

dạ dày -> ruột -> hậu môn.
(bắt mồi)
(nghiền)
(tiêu hoá)
(hấp thụ)
- Thức ăn được tiêu hoá ở dạ dày, hấp thụ ở ruột
I- Cấu tạo ngoài và di chuyển
II- Dinh dưỡng:
Bài 22: tôm sông

- Tôm ăn tạp, hoạt động về đêm
Quá trình bắt mồi và tiêu hoá con mồi
* Tiêu hoá
? Tôm tiêu hoá như thế nào?
- Thức ăn được tiêu hoá ở dạ dày, hấp thụ ở ruột
I- Cấu tạo ngoài và di chuyển
II- Dinh dưỡng:
Bài 22: tôm sông
* Tiêu hoá
* Hô hấp:
? Cách hô hấp của tôm?
- Thở bằng mang
? Tôm bài tiết bằng cách nào?
- Tôm ăn tạp, hoạt động về đêm
* Bài tiết:
- Qua tuyến bài tiết
Tiểu kết:
Bài 22: tôm sông
I- Cấu tạo ngoài và di chuyển
II- Dinh dưỡng:
III- Sinh sản
- Đôi càng to, dài.
- Đôi c�ng nhỏ, ngắn hơn
Tôm cái
Tôm đực
Tôm phân tính:
Con đực:
Con cái:
- Chân bụng ôm trứng (mùa sinh sản)
Đôi càng của hai con tôm này khác nhau như thế nào ?
Bài 22: tôm sông
I- Cấu tạo ngoài và di chuyển
II- Dinh dưỡng:
III- Sinh sản
Tôm cái
Tôm đực
? Tôm mẹ ôm trứng có ý nghĩa gì?
Trả lời: Có ý nghĩa bảo vệ cho trứng khỏi bị kẻ thù của chúng ăn thịt mất.
Bài 22: tôm sông
I- Cấu tạo ngoài và di chuyển
II- Dinh dưỡng:
III- Sinh sản
? Tại sao ấu trùng tôm phải lột xác nhiều lần để lớn lên?
Trả lời: Vì lớp vỏ cứng rắn bao bọc không lớn lên theo cơ thể được.
Bài 22: tôm sông
I- Cấu tạo ngoài và di chuyển
II- Dinh dưỡng:
III- Sinh sản
- Tôm phân tính:
+ Con đực: Càng to, dài
+ Con cài: - Càng nhỏ, ngắn
- ôm trứng bảo vệ trứng
- Lớn lên qua lột xác nhiều lần.
Tiểu kết
- HS đọc phần ghi nhớ SGK
- Trò chơi ô chữ
Củng cố bài học
1
2
3
4
5
1.Đây là một nhiêm vụ của các chân bụng
của tôm cái trong giai đoạn sinh sản?
2. Đây là bộ phận giúp tôm nhận biết mùi
thức ăn từ xa.
3. Đây là bộ phận quan trọng của cơ thể
giúp tôm lái và nhảy
4. Đây là chất tham gia cấu tạo vỏ tôm có tác
dụng biến đổi màu sắc phù hợp với môi trường.
5. Hình ảnh mô tả phần đầu của con tôm
trong câu đố vui .
KEY
Trò chơi ô chữ:
Dặn dò về nhà
* Học bài và trả Lời câu hỏi cuối bài
* Đọc phần " Em có biết"
* Chuẩn bị bài 23 SGK trang 77
Cám ơn quý thầy cô và các em!
bài học kết thúc