Bài 22. Tôm sông

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ ĐẾN DỰ TIẾT HỌC HÔM NAY

Giáo viên: Nguyễn Thị Hữu Ái
CHƯƠNG 5: NGÀNH CHÂN KHỚP
Có 3 lớp: Lớp giáp xác, lớp hình nhện và lớp sâu bọ
LỚP GIÁP XÁC
Bài 22: TÔM SÔNG
*Đời sống:
Tôm sông sống ở đâu?
Tôm sống ở các sông,
ngòi, ao, hồ…nước ta.
I. Cấu tạo ngoài và di chuyển:

Quan sát tranh hình 22.
Bụng
Đầu - ngực
Hãy cho biết cơ thể tôm được chia làm mấy phần? Là những phần nào?
Cơ thể gồm 2 phần: Đầu - ngực và bụng
1. Vỏ cơ thể:

- Vỏ tôm rất cứng cáp.

- Cấu tạo bằng kitin ngấm
thêm canxi
- Vỏ che chở và làm chổ
bám cho cơ thể


Bộ phận bao bọc bên ngoài cơ thể tôm gọi là gì?
Bóc một khoanh vỏ tôm, nhận xét độ cứng của vỏ tôm như thế nào?
Nhờ đâu mà vỏ tôm cứng cáp như vậy?
Vỏ cơ thể có chức năng gì?
Tôm sống
Tôm chín
Khi sống có màu trắng đục, hoặc màu xanh nhạt.
Khi chín có màu gạch.

Vì thành phần vỏ cơ thể có chứa các sắc tố làm cho tôm có màu sắc của môi trường.
Khi tôm sống sắc tố đó là cyanocristalin. Khi tôm chín, dưới tác động của nhiệt độ sắc tố đó biến đổi thành chất zooêrytrin có màu hồng.
Tôm khi sống và khi chín màu sắc của nó khác nhau như thế nào?
Vì sao có sự khác nhau đó?
2. Các phần phụ và chức năng của tôm:
Bụng
Đầu- ngực
Mắt
Râu
Chân ngực
Chân bò
Chân bụng
Tấm lái
Quan sát mẩu vật và tranh vẽ hình 22. Hoàn thành bảng trang 75 sgk.
Tấm lái
Chân hàm
Chức năng chính của các phần phụ.
Mắt, râu
X
Chân hàm
X
Các chân ngực
X
Chân bụng
X
Tấm lái
X
Qua bảng trên hãy nhắc lại tên và chức năng của các phần phụ của tôm?
Cơ thể tôm gồm:
Phần đầu - ngực:
+ Mắt, râu: định hướng và phát hiện mồi
+ Chân hàm: giữ và xử lí mồi
+ Chân ngực: bò và bắt mồi
Phần bụng:
+ Chân bụng: bơi, giữ thăng bằng và ôm trứng.
+ Tấm lái: lái và giúp tôm nhảy.
3. Di chuyển


Có 3 hình thức di chuyển:

Bò
Bơi(tiến hoặc lùi)
Nhảy

Tôm có những hình thức di chuyển nào?




Hình thức nào thể hiện bản năng tự vệ của tôm?
II. Dinh dưỡng:

Nghiên cứu thông tin thảo luận nhóm các câu hỏi sau:
1. Tôm hoạt động vào thời gian nào trong ngày?
2. Tôm ăn gì?
3. Người ta dùng thính câu hay cất vó tôm là dựa vào đặc điểm nào của tôm?
4. Thức ăn của tôm được nghiền nát và hấp thụ ở đâu?
5. Ôxi được tiếp nhận nhờ bộ phận nào?
6. Cơ quan bài tiết là cơ quan nào? Nằm ở đâu?

1. Tôm hoạt động về đêm
2. Tôm ăn tạp (động vật, thực vật)
3. Nhờ các tế bào khứu giác trên 2 đôi râu rất phát triển, tôm nhận biết thức ăn từ rất xa. Thính có mùi thơm, lan toả đi rất xa vì thế thu hút tôm đến chổ câu hay cất vó.
4. Các chân hàm nghiền nát thức ăn, qua miệng và hầu, được tiêu hoá ở dạ dày nhờ enzim từ gan tiết vào và được hấp thụ ở ruột non.
5. Ô xi được tiếp nhận qua các lá mang
6. Bài tiết qua tuyến bài tiết ở gốc đôi râu thứ 2
Qua những đặc điểm trên. Em có kết luận gì về hình thức dinh dưỡng của tôm?
Tiêu hoá:
- Tôm ăn tạp và hoạt động về đêm.
- Thức ăn được tiêu hoá ở dạ dày và hấp thụ ở ruột non.
Hô hấp: Thở bằng mang
Bài tiết: Qua tuyến bài tiết
III. Sinh sản:
Nghiên cứu thông tin thảo luận các câu hỏi sau:
1. Tôm đực, tôm cái khác nhau như thế nào?
2. Tại sao trong quá trình lớn lên, ấu trùng tôm phải lột xác nhiều lần?
3. Tập tính ôm trứng của tôm mẹ có ý nghĩa gì?


Con đực có kích thước lớn và đôi kìm rất to và dài.
Con cái ôm trứng ở các đôi chân bụng
2. Vì lớp vỏ có chất kitin cứng rắn bao bọc không lớn lên cùng cơ thể được.
3. Bảo vệ trứng khỏi bị các kẻ thù ăn mất.
III. Sinh sản:
Qua đó em có nhận xét gì về đặc điểm sinh sản của tôm?
III. Sinh sản:

1. Con đực có kích thước lớn và đôi kìm rất to và dài.
2. Vì lớp vỏ có chất kitin cứng rắn bao bọc không lớn lên cùng cơ thể được.
3. Bảo vệ trứng khỏi bị các kẻ thù ăn mất.
Tôm phân tính:
- Con đực: càng to
- Con cái: ôm trứng (bảo vệ)
Lớn lên qua nhiều lần lột xác
Củng cố:
1. Lớp vỏ kitin giàu canxi và sắc tố của tôm có ý nghĩa gì?
Vỏ kitin có ngấm can xi giúp tôm có bộ xương ngoài chắc chắn, làm cơ sở cho các cử động.
Nhờ sắc tố nên màu sắc cơ thể tôm phù hợp với môi trường, giúp chúng tránh khỏi sự phát hiện của kẻ thù.
2. Dự đoán xem con gì?
Đầu khóm trúc
Lưng khúc rồng.
Sinh bạch tử hồng.
Xuân hạ thu đông.
Bốn mùa đều có.


Đáp án: Con tôm
Dặn dò:
Trả lời các câu hỏi sgk
Đọc trước bài thực hành
Chuẩn bị mẩu tôm sông( mổi nhóm 2 con)