Bài 22. Tác dụng từ của dòng điện - Từ trường

KIỂM TRA BÀI CŨ
Nam châm có đặc điểm gì ? Chúng tương tác với nhau như thế nào ?
ĐÁP ÁN
* Nam châm nào cũng có hai từ cực. Khi ở trạng thái tự do ,
cực luôn chỉ hướng Bắc gọi là từ cực Bắc(N),
cực luôn chỉ hướng Nam gọi là từ cực Nam (S) .
* Khi đặt hai nam châm gần nhau , các từ cực cùng tên đẩy nhau ,
các từ cực khác tên hút nhau.
TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN - TỪ TRƯỜNG
TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN - TỪ TRƯỜNG
BÀI 22
I . LỰC TỪ
1.Thí nghiệm :
K
A
C1 : Khi K đóng . Quan sát và cho biết có hiện tượng
gì xảy ra với kim nam châm . Lúc đã nằm cân bằng Kim nam châm còn song song với dây dẫn AB nữa không ?
A
B
2.Kết luận :
Dòng điện chạy qua dây dẫn thẳng hay dây dẫn có
hình dạng bất kỳ đều gây ra tác dụng từ (gọi là Lực từ)
lên kim nam châm đặt gần nó.Vậ�y dòng điện có tác dụng từ .
II . TỪ TRƯỜNG
1.Thí nghiệm :

Khi đưa kim nam châm đến vùng không gian xung
quanh dây dẫn có dòng điện hoặc xung quanh
thanh nam châm -> kim nam châm bị lệch khỏi hướng Nam - Bắc địa lý.
C2 : Có hiện tượng gì xảy ra với kim nam châm ?
Một kim nam châm thử đặt tự do trên trục thẳng đứng , đang chỉ hướng Nam - Bắc .
Đưa nó đến các vị trí khác nhau xung quanh dây dẫn có dòng điện hoặc xung quanh
thanh nam châm .
C3 : ở mỗi vị trí ,sau khi nam châm đã đứng yên,xoay cho nó lệch khỏi hướng vừa
xác định ,buông tay.Nhận xét hướng của kim nam châm sau khi đã trở lại vị trí cân bằng?
II. TỪ TRƯỜNG
Thí nghiệm
2. Kết luận :không gian xung quanh nam châm , xung quanh dòng điện có khả năng tác dụng lực từ lên kim nam châm đặt trong nó . Ta nói trong không gian đó có từ trường .
C3 : ở mỗi vị trí ,sau khi nam châm đã đứng yên,xoay cho nó lệch khỏi hướng vừa
xác định ,buông tay.Nhận xét hướng của kim nam châm sau khi đã trở lại vị trí cân bằng?
Kết luận :Nơi nào trong không gian có Lực từ tác dụng lên kim nam châm thì nơi đó có từ trường . Ta có thể nhận biết từ trường bằng kim nam châm thử
3. Cách nhận biết từ trường :
TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN - TỪ TRƯỜNG
I . LỰC TỪ
1. Thí nghiệm
2.Kết luận :
Dòng điện chạy qua dây dẫn thẳng hay dây dẫn có hình dạng bất kỳ đều gây ra tác dụng từ (gọi là Lực từ) lên kim nam châm đặt gần nó.Vậ�y dòng điện có tác dụng từ
II . TỪ TRƯỜNG
1. Thí nghiệm
2. kết luận
-Không gian xung quanh nam châm,xung quanh dòng điện có khả năng tác dụng lực từ lên kim nam châm đặt trong nó. Ta nói trong không gian đó có từ trường -Tại một vị trí nhất định trong từ trường của nam châm hoặc của dòng điện, kim nam châm đều chỉ một hướng xác định.
C4 : Nếu có một kim nam châm thì em làm thế nào để phát hiện ra trong dây dẫn AB có dòng điện hay không ?
Đáp án: Đưa kim nam châm đến gần dây dẫn AB . Nếu thấy kim nam châm lệch ra khỏi hướng Bắc - Nam thì dây dẫn AB có dòngđiện chạy qua . Và ngược lại .
C5 : Thí nghiệm nào đã làm với kim nam châm chứng tỏ rằng xung quanh Trái đất có từ trường ?
II . VẬN DỤNG
Đáp án: Đặt kim nam châm ở trạng thái tự do , tại mọi nơi trên Trái đất
khi đã đứng yên , kim nam châm luôn chỉ hướng Bắc - Nam .
Chứng tỏ xung quanh Trái đất có từ trường .
C6 :Tại một điểm trên bàn làm việc , người ta thử đi thử lại vẫn thấy kim nam châm luôn nằm dọc theo một hướng xác định (không trùng theo hướng Bắc - Nam ) Từ đó có thề rút ra kết luận gì về không gian xung quanh kim nam châm ?
* Đáp án: không gian xung quanh nam châm có từ trường
Em hãy nêu những nội dung quan trọng đã học ?
Hướng dẫn về nhà :

Học bài và đọc phần " Có thể em chưa biết" - Tr 62 SGK.
2. Chuẩn bị nội dung bài 22 :

"TỪ PHỔ - ĐƯỜNG SỨC TỪ "
3. Làm bài tập 22.1 -> 22.4 /Tr 27 sách BT.





K
A
Khi cuộn dây có dòng điện chạy qua thì có tác dụng từ .
Vậy cho dòng điện chạy qua một dây dẫn thẳng hay dây
dẫn có hình dạng bất kỳ thì nó có tác dụng từ hay không ?
Khi đóng khoá K . Hiện tượng gì sẽ xảy ra với kim nam châm?